මාධ්‍යයට එරෙහි අපරාධකරුවන් ආරක්ෂා කරන මෛත්‍රී හැසිරීම

ශ්‍රී ලංකා පොලීසියේ ප්‍රධානතම විමර්ශන ඒකකය වන අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව අසමත් ඒකකයක්ද යන ප්‍රශ්නයට දිය හැකි පිළිතුර ඇත්තේ ‘ඔව්’ හා ‘නැහැ’ යන පිළිතුරු දෙකට දෝලනය වෙමින්ය.
සමහර අපරාධ පිළිබඳ එම ඒකකයේ පරීක්ෂණ සිතාගන්නවත් බැරි තරම් අති දක්ෂය. එහෙත් සමහර අපරාධ සම්බන්ධයෙන් එවැන්නක් පෙනෙන්නට නැත. ඒ සඳහා දිය හැකි එක් හොඳ නිදර්ශනයක් වන්නේ පසුගි ය දශකයකට අධික කාලය තුළ ශ්‍රී ලංකාවේ ජනමාධ්‍ය සමාජයට එරෙහිව මුදාහරින ලද අපරාධ රැල්ලය. එහිදී ජනමාධ්‍යවේදීන් ඝාතනයට ලක්වීම, ජනමාධයවේදීන් අතුරුදන්වීම, ජනමාධ්‍යවේදීන්ට පහරදීම, ජනමාධ්‍ය ආයතන සේවකයන් ඝාතනය කිරීම, ඔවුන්ට පහරදීම හා ජනමාධ්‍ය ආයතනවලට පහරදීම ආදිය සිදුවිය.
මේ කිසිඳු සිදුවීමක් පිළිබඳව හරියාකාර පරීක්ෂණයක් 2015 ජනවාරි 8 වැනිදා පෙරළිය සිදුවනතෙක් සිදුවුණේ නැත. එම පෙරළියේ දේශපාලන නායකත්වය ගත් මෛත්‍රීපාල සිරිසේන හා රනිල් වික්‍රමසිංහ යන දේශපාලනඥයන් දෙදෙනා වේදිකාවල පුන පුනා කිවේ ඔවුන් බලයට ආපසු එකී අපරාධකරුවන්ට එරෙහිව තරාතිරම නොබලා දඬුවම් කරන බවත් ජනමාධ්‍ය සමාජයට සාධාරණය ඉටුකරන බවත්ය.
ඒ පිළිබඳව බලාපොරොත්තු දල්වමින් සිදුවුයේ මේ සමස්ථ අපරාධවලින් කිහිපයක් පිළිබඳව පරීක්ෂණ ආරම්භවීමය. පරීක්‍ෂණවල ප්‍රගතියක් පෙන්නුම් කිරීමය. එහෙත් තීරණාත්මක අවසානයක් කරා එම පරීක්ෂණ නොයන බවත් ඉන්පසු දිස්විය. ඊට හේතු වූයේ කුමක්ද? මෙයින් සාකච්ඡා කරන්නට බලාපොරොත්තු වන්නේ එම කාරණයය. මේ කාරණය අපට නැවත මතක් කර දෙන්නේ සුපුරුදු ලෙසම ජනවාරි මාසයේ ශ්‍රී ලංකාවේ ජනමාධ්‍ය සමාජය දියත් කරනු ලබන ‘කළු ජනවාරිය’ නම් වූ විරෝධතා සිහිකිරීම්ය. ජනවාරිය ජනමාධ්‍ය සමාජයට වැදගත් වන්නේ සංකේතමය වැදගත්කමක් ඇති ජනමාධ්‍යයට එරෙහි අපරාධ ගණනාවක්ම එම මාසයේ සිදුවී තිබීමය.
‘කළු ජනවාරිය’ ලෙසින් ජනමාධ්‍ය සමාජය හඬ නගා කිවේ ජනමාධ්‍ය සමාජයට යුක්තිය ඉටුකරන ලෙසය. ජනමාධ්‍යයට එරෙහි අපරාධකරුවන්ට නීතිය හමුවේ දඬුවම් කරන ලෙසය. අපරාධකරුවන්ට දණ්ඩ මුක්තිය ලබා නොදෙන ලෙසය. අපරාධකරුවන් නිදැල්ලේ සිටින පසුබිම අහෝසි කරන ලෙසය. එහෙත් 2019 ජනවාරියේත් ශ්‍රී ලංකාවේ ජනමාධ්‍ය සමාජයට යළිත් ‘කළු ජනවාරිය’ සැමරීමට සිදුවීමෙන් පෙන්නුම් කරන්නේ ඒ ඉල්ලීම් කිසිවක් ඉටුවී නැති බවය. සිය ජයග්‍රහනය සඳහා ජනමාධ්‍යවේදීන්ගේ මිනි කර තබා ගෙන ගිය මෛත්‍රීපාල සිරිසේන, රනිල් වික්‍රමසිංහ දෙපළට එම පොරොන්දු කිසිවක් ඉටුකරන්නට හැකිවී නැති බවය.
ජනමාධ්‍ය සමාජයට යුක්තිය ඉටු නොකිරීමේ මේ වුවමනාව 2015 ජනවාරි සිටම ඔවුන් දෙපළ ක්‍රමානුකූලව පෙන්නුම් කරමින් ආවෝය. ජනාධිපතිවරණ ජයග්‍රහණයෙන් පසු එම ජයග්‍රහණය සඳහා සහාය දැක්වූ සිවිල් ක්‍රියාකාරීන්ගේ සාකච්ඡාවක් ජනාධිපති ලේකම් කාර්යාලයේ පවත්වනු ලැබීය. ඊට ලියුම්කරුද සහභාගි විය. ජනමාධ්‍ය සමාජය බලාපොරොත්තු වන ඉල්ලීම් එහිදී ඉදිරිපත් කරනු ලැබුයේ ලියුම්කරු විසින්ය. එම ඉල්ලීම් ලිඛිතව ලබාදෙන ලෙස ජනාධිපතිවරයා කීවේය. ඊට පසු දිනම ශ්‍රී ලංකා වෘත්තීය ජනමාධ්‍යවේදීන්ගේ සංගමය ලෙස එම ඉල්ලීම් ලිඛිතව ලබාදෙනු ලැබීය. ඒ අතර එක් ප්‍රමුඛ ඉල්ලීක් වූයේ ජනමාධ්‍ය සමාජයට යුක්තිය ඉටු කිරීමය. ඒ සඳහා අප විසින් යෝජනා කරනු ලැබූයේ ජනමාධ්‍යවේදීන් ඝාතනය කිරීම, ජනමාධ්‍යවේදීන් අතුරුදන් කිරීම, ජනමාධ්‍යවේදීන්ට පහරදීම හා ජනමාධ්‍ය ආයතනවලට පහරදීම ඇතුළු ජනමාධ්‍යයට එරෙහි සියලු අපරාධ පිළිබඳ සොයා බලන ජනාධිපති කොමිෂමක් පත් කරන ලෙසය. එසේ කියන්නට හේතු වූයේ ඒ වනවිටත් ජනමාධ්‍යයට එරෙහිව සිදුවූ අපරාධ පිළිබඳ නිවැරදි සංඛ්‍යාලේඛනයක් නොතිබීමය. විශේෂයෙන්ම යුද වාතාවරණය තුළ උතුරු හා නැගෙනහිර පළාත්වල සිදුවූ සිදුවීම් වාර්තානොවීමය. එම කොමිෂම මඟින් සොයා ගන්නා තොරතුරු මත ජනමාධ්‍යයට එරෙහි අපරාධකරුවන්ට නීතිය මඟින් දඬුවම් ලබාදිය යුතුය යන්න අපගේ සංයුක්ත යෝජනාව විය. එම ඉල්ලීම්වල පිටපත් අග්‍රාමාත්‍ය රනිල් වික්‍රමසිංහටද අප ලැබෙන්නට සැලැස්සුවේය. ඒ පිළිබඳව කථා කරන්නට අවස්ථාවක් ඉල්ලා සිටියේය. එහෙත් අදටත් එම අවස්ථාව නම් ලැබී නැත. නමුදු පාළු ගෙවල්වල වළං බිඳින්නා සේ ඔහු පාර්ලිමේන්තුවේත්, රූපවාහිනී සාකච්ඡාවලත් කිය කියා යන්නේ මෙ අපරාධ පිළිබඳ පරීක්‍ෂා කරන ලෙස ජනමාධ්‍ය සමාජයෙන් කිසිඳු ඉල්ලීමක් ලැබි නැති බවය. ඔහුගේ ප්‍රථම ජනමාධ්‍ය අමාත්‍යවරයා වූ ගයන්ත කරුණාතිලකවද හමුවී මේ ඉල්ලීම් ලබා දුන්නේය. එහෙත් ඉන් පසු නම් ඒ පිළිබඳව සාකච්ඡා ලැබුණේ නැත.
අපගේ ඉල්ලීමට වසරක් ගෙවෙන තැන කොළඹ දුම්රියපළ ඉදිරිපිට දැවැන්ත බැනරයකට අත්සන් තබමින් ජනමාධ්‍ය සමාජයට යුක්තිය ඉටුකරන ලෙස උද්ඝෝෂණ කරමින් ඒ පිළිබඳ නැවත ජනාධිපතිවරයාට ලිඛිත මතක් කිරීමක් කළේය. ජනාධිපතිවරයාගේ බළලා පළමුවරට මල්ලෙන් එළියට පැන්නේ ඉන් පසුවය. ඔහු කළේ යුක්තිය ඉටු කිරීම වෙනුවට අගතියට පත් ජනමාධ්‍යවේදීන්ට සහන ලබාදීම සඳහා ජනාධිපති අතිරේක ලේකම්වරයෙකුගේ ඒක පුද්ගල කමිටුවක් පත්කිරීමය. බලවත් අපරාධවලට ගොදුරු වූ අය හෝ ඔවුන්ගේ පවුල්වල සාමාජිකයන් ඊට අයදුම් කළේ නැත. ඔවුන් ඉල්ලා සිටියේ යුක්තියය. මෙහිදී ජනාධිපතිවරයා සිදුකිරීමට උත්සාහ කළේ පොදු මහජන මුදලින් අපරාධකරුවන් වෙනුවෙන් වන්දි ගෙවා එම අපරාධකරුවන්ට දණ්ඩ මුක්තිය ලබාදීමට උත්සාහ කිරීමය.
එමෙන්ම ජනමාධ්‍ය සමාජයට යුක්තිය ඉටු කරවා ගැනීම සඳහා වූ අපගේ ඉල්ලීම සම්බන්ධයෙන් සාකච්ඡාකරන්නටත් ඔහුට වේලාවක් ලබා දෙන්නටත් බැරිවිය. දිනපතා මල්වට්ටි රැගෙන පන්සල් ගානේ යන ජනාධිපතිවරයාට අපගේ ඉල්ලිම සම්බන්ධයෙන් කාර්ය බහුලත්වයක් ඇති වී තිබුණි. අපට දන්වනු ලැබූයේ ජනාධිපතිවරයා කාර්යබහුල බැවින් අපගේ ගැටළු ගැන සාකච්ඡා කරන්නට විශේෂ කාර්යභාර ඇමති සරක් අමුණුගමට යොමුකළ බවය. විශේෂ කාර්යභාර ඇමතිවරයා ගෙන් සාකච්ඡාවකට ඉන් පසු දිනයක් ලැබුණද සාකච්ඡාව දින සාකච්ඡාවට පැය කිහිපයක් තිබිය දී දුරකථනය ඔස්සේ දැනුම් දෙනු ලැබුයේ හදිසි රාජකාරියක් හේතුවෙන් එම සාකච්ඡාව අවලංගු බවය. අදටත් ඉල්ලු එම සාකච්ඡාව වලංගු බවට පත්වූයේ නැත.
ඉන් පසු වසරේ ජනවාරියේදී පරීක්‍ෂණ සිදුකරන කොමිෂමක් පත්කරන ලෙස ඉල්ලමින් දහස් ගණනකගේ ‘පෝස්ට් කාඞ්” ඉල්ලීමක් ඉදිරිපත් කරනු ලැබීය. යහපාලනයේ දෙවන ජනමාධ්‍ය ඇමතිවරයා වූ මංගල සමරවීරගෙන්ද ගැටළු ගැන සාකච්ඡාවට අවස්ථාවක් ඉල්ලුවේය. පසුගිය ඔක්තෝබර් මස ඇතිවූ කුමන්ත්‍රණ ආණ්ඩුකාලය දක්වාම ඔහුටද ඒ සඳහා වේලාවක් දෙන්නට බැරිවිය. මේ රටේ මහජනතාවත්, ජනමාධ්‍ය සමාජයත් දැනගත යුතු සත්‍යය එයය.
අවසන් දේශීය ප්‍රතිකර්මයටත් ජනමාධ්‍ය සංවිධාන 8ක් ජනවාරි 29 දින ජාතික පොලිස් කොමිෂන් සභාවට ගියේය. ඒ ජනමාධ්‍යයට එරෙහි අපරාධ සම්බන්ධයෙන් ශ්‍රී ලංකා පොලිසියේ විමර්ශන තත්ත්වයන් පිළිබඳ සොයා බලා අපට යුක්තිය ඉටු කරන්නට උත්සාහ ගන්නා ලෙස ඉල්ලීමටය. එදිනම එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයේ කොළඹ කාර්යාලයට ගොස් ශ්‍රී ලංකාවේ ජනමාධ්‍ය සමාජයට එරෙහිව සිදුවූ අපරාධ සම්බන්ධයෙන් යුක්තිය ඉටු කිරීමට බලපෑම් කරන ලෙස ඉල්ලා අත්සන් කෙරනු අන්තර්ජාල පෙත්සමක්ද බාර දෙනු ලැබීය. ඒ පිළිබඳ හෙට සිදුවන දේ අනුව ඉදිරි ක්‍රියාමාර්ග සකස් වනු ඇත.
මේ ලිපියට ආරම්භය ගත් ලෙස ජනමාධ්‍ය සමාජයට එරෙහි අපරාධ පිළිබඳ ශ්‍රී ලංකා පොලිසියේ පරීක්‍ෂණ කණ්ඩායම් සෙසු අපරාධවලට සාපේක්‍ෂව අසමත්වන්නේ ඇයි? පැහැදිලිම කාරණය වන්නේ ඊට එල්ලවන බාධාය. අද ධර්මරත්නම් සිවරාම් හෙවත් තරාකි ඝාතනය පිළිබඳ නඩුව ඇත්තේ බහා තබාය. ලසන්ත වික්‍රමතුංග ඝාතනය, ප්‍රගීත් එක්නැලිගොඩ අතුරුදන් කිරීම,කීත් නොයාර් පැහැරගෙන ගොස් වධහිංසා පැමිණවීම, උපාලි තෙන්නකෝන්ට පහරදීම හා නාමල් පෙරේරාට පහරදී පැහැරගෙන යෑමට උත්සාහ කිරීම යන පරීක්‍ෂණ අද ඇත්තේ තවදුරටත් ඉදිරියට ගෙන යෑමට බැරි ලෙස අවහිරත්වයට පත්කරය. එක් පැත්තකින් මෙම අපරාධ සිද්ධීන්වලට සම්බන්ධ යැයි සැක හමුදා සාමාජිකයන්ගෙන් ප්‍රශ්න කිරීම් සිදුනොකරන ලෙස ජනාධිපතිවරයා නියෝග කර ඇත. ඔහු ඒ බව ප්‍රසිද්ධියේද කියා ඇත. අනෙක් පැත්තෙන් මෙම පරීක්‍ෂණ ඉදිරියට ගෙන යෑමට අවශ්‍ය හමුදාව සතු ලේඛන ලබානොදන ලෙස ජනාධිපතිවරයා හමුදා ප්‍රධානීන්ට නියෝග කර ඇත. ඒ අනුව අධිකරණ නියෝග තිබියදීත් හමුදා දිගින් දිගටම අවශ්‍ය තොරතුරු ලබාදෙන්නේ නැත. සමහර අවස්ථාවල ඉල්ලන තොරතුරු නොව වෙනත් තොරතුරු ලබාදෙයි. කාගේ හෝ අණ අනුව කටයුතු කළ අපරාධකරුවන්ද එම අපරාධ සඳහා තමන්ට අණ ලබාදුන් හාම්පුතුන්ගේ ආණ්ඩු බලයක් පිළිබඳ බලාපොරොත්තුවෙන් කල්ගෙවයි.
ශ්‍රී ලංකාවේ ඇත්තේ විනය ගත ආයතනය රාමුවක් ඇති හමුදාවක් නම් එහි ඇති ලියකියවිලි කිසියක් අස්ථානගවන්නට හෝ නැතිවන්නට බැරිය. එසේ වී තිබිනම් ඒවා බාරව සිටි නිලධාරීන්ට එරෙහිව පළමුව විනය පියවර ගත යුතුය. එසේ විනය පියවර ගෙන නැත්නම් සේනාධිනායකයා වශයෙනුත් ආරක්ෂක ඇමතිවරයා වශයෙනුත් ජනාධිපතිවරයා ඊට එරෙහිව පියවර ගත යුතුය. හැබැයි ඒ අපරාධකරුවන් ආරක්ෂා නොකරන ජනාධිපතිවරයෙක් අපට සිටී නම් පමණය. එහෙත් අපරාධකරුවන් පමණක් නොව එම අපරාදවලට අණදුන් අපරාධකරුවනුත් ආරක්ෂා කිරීමට කැපවී සිටින ජනාධිපතිවරයෙකු ගෙන් අපට අපරාධ සැඟවීමට එරෙහි විනයක් බලාපොරොත්තු විය නොහැකිය.■