යුගයක් නොවී අවසන් වන මෛත්‍රී පාලනය

ගතවෙමින් තිබෙන්නේ ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේනගේ පාලන කාලයේ අවසාන මාස කිහිපයයි. 2019 නොවැම්බර් මාසයේ මීළඟ ජනාධිපතිවරණය පැවැත්විය යුතුවම තිබේ. වෙනත් ඡන්ද විමසීම් මෙන් ජනාධිපතිවරණයක් කල් දැමිය නොහැකිය.
තමාගේ ධුර කාලය අවසන්වීමට මාස කිහිපයක් තිබියදී, මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතා සිටින්නේ තමාගේ දේශපාලන අනාගතය ගැන කිසිම නිශ්චිතභාවයක් නැති, බලවත් දේශපාලන අර්බුදයක කරවටක් ගිලීය. ඒ අර්බුදය නිසා ජනාධිපතිවරයා කොයිතරම් මානසික අවුලක වැටී සිටිනවාදැයි පැහැදිලි වන්නේ, ලෝකයේ අවමානයට පාත්‍රවූ මානව හිමිකම් සංහාරකයකු වන පිලිපීනයේ රොඞ්රිගෝ දුටර්ටේ වැන්නකු පවා හමුවීමට යෑම තුළය. එවැනි ක්‍රියාවක් සාමාන්‍ය සිහිබුද්ධියෙන් හා රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික දැක්මකින් යුක්ත අයකුට නම් කළ නොහැකිය. වෙනත් විදියකට කියනවා නම්, තමා වැටී සිටින අවුලෙන් ගොඩඒමට ඕනෑම නරක තෝරාගැනීමක් පවා කරන්නට සිදුවන තත්ත්වයකට ජනාධිපති සිරිසේන පත්ව සිටින බව පෙනේ.
සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා යටතේ අද ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්‍ෂය හිස් ටින් එකකි. අවුරුදු හතරක් ඇතුළත ඒ සා දුක්ඛිත අඩියකට ශ්‍රීලනිපය ගෙනඒමේ අගෞරවය සම්පූර්ණයෙන්ම හිමිවිය යුත්තේ මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතාටය. 2015 ජනවාරියේ ජයග්‍රහණයෙන් පසුව, ශ්‍රීලනිපයේ සභාපතිකම මෛත්‍රීපාල සිරිසේන බාර නොගෙන සිටියා නම්, අඩු ගණනේ අද පොහොට්ටුවක් බිහිවන්නේ නැත. පොහොට්ටුවේ ඒකරාශි වී සිටින මහින්ද රාජපක්‍ෂ ඇතුළු සියලු දෙනා සිටිනු ඇත්තේ ශ්‍රීලනිපයේය. එසේ වුණා නම්. හොඳට හෝ නරකට දැනට පොහොට්ටුව අත්පත් කරගෙන ඇති දේශපාලන බලය හා ශක්තිය හිමිවන්නට ඉඩ තිබුණේ ශ්‍රීලනිපයටය. ඒ හරහා ශ්‍රීලනිපය රටේ බලවත් විකල්ප දේශපාලන බලවේගය ලෙස තවදුරටත් පවතින්නට ඉඩ තිබිණි.
කවර අඩුපාඩුකම් තිබුණත් ලංකාවේ දේශපාලන ඉතිහාසය තුළ ශ්‍රීලනිපය කළ ඓතිහාසික කාර්යභාරය දැන් අවසන් වෙමින් පවතින්නේය. ඒ විනාශකාරකයා මෛත්‍රීපාල සිරිසේනය. 2015 ලද ජනවරම ඔහු විසින් මහින්ද රාජපක්‍ෂ වෙත පාවා දෙනු ලැබුවේ යම් සේද, ශ්‍රීලනිපයද ඔහු පොහොට්ටුවට පාවාදී තිබේ. ශ්‍රීලනිපයට කළ මේ විනාශයත්, ඒ නිසා ලංකාවේ මෙතෙක් පැවැති ප්‍රධාන දේශපාලන පක්‍ෂ දෙකෙන් එකක් මෙලෙස අවසන්වීමත් පිළිබඳව වික්ෂෝභයට පත්ව සිටින සාම්ප්‍රදායික මෙන්ම නූතන දේශපාලන ක්‍රියාකාරිකයෝ හා විචාරකයෝ බොහොමයකි. ඔවුන්ගේ දේශපාලන සාපය එක එල්ලේම යොමුවී ඇත්තේ මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා වෙතය.
සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා සිටින්නේ කොයි තරම් දුක්ඛිත තත්ත්වයකද කියනවා නම්, ඊළඟ ජනාධිපතිවරණයකදී ජනාධිපති අපේක්‍ෂකත්වය ලබාගැනීම පවා ඔහුට නොහැකි වන්නට හොඳටම ඉඩ තිබේ. ශ්‍රීලනිප ලේකම් දයාසිරි ජයසේකර හා මන්ත්‍රී මහින්ද සමරසිංහ, මීළඟ ජනාධිපති අපේක්‍ෂකයා මෛත්‍රීපාල සිරිසේනයැයි සමහර තැනකදී කියා ඇතත්, ඒ කතා බැරෑරුම් ලෙස කිසිවකු භාරගන්නේ නැති බව පෙනෙයි. මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතා සමග සිටින අන් කිසිවකුවත් එවැනි දෙයක් කියනවා අසන්නට ලැබී නැත. ශ්‍රීලනිපයේ ජනාධිපති අපේක්‍ෂකයා ලෙස තනිවම තරගයට ඉදිරිපත්වීම වනාහි දේශපාලන හරාකිරි කරගැනීමකි. එහි ඔහුට ශ්‍රීලනිපයේ ඡන්ද ලැබෙන්නේත් නැත. පොදුජන පෙරමුණේ ඡන්ද ලැබෙන්නේත් නැත. 2018 පළාත් පාලන ඡන්ද විමසීමේදී ඔහුගේ පාර්ශ්වය ලබාගත් ඡන්ද ප්‍රමාණය අන්තිමටම හේදී ගොස් ඉතිරිවන ඡන්ද ලක්‍ෂ දෙක තුනකින් පමණක් සෑහීමට පත්වන්නට සමහර විට සිරිසේන ජනාධිපති අපේක්‍ෂකයාට සිදුවනු ඇත. 2015දී ඡන්ද ලක්‍ෂ 62ක් ලබාගත් දේශපාලන නායකයකු ඉන් අවුරුදු පහක් ගෙවෙන තැන ඡන්ද ලක්‍ෂයක් හෝ දෙකක් ලබා ගැනීමේ තත්ත්වයට පත්වුවහොත්, සිදුවන අවමානය කෙතෙක්දැයි කිවයුතු නැත. එවැනි තත්ත්වයක් තිබියදී, ශ්‍රීලනිපයේ අපේක්‍ෂකයා ඔහු යැයිද, පොහොට්ටුව සමග වුව යම් දේශපාලන සන්ධානයක් ඇතිවුණත් අපේක්‍ෂකයා ඔහුම යැයිද දයාසිරි, මහින්ද ඇතුළු කිහිපදෙනකු කියන්නේ කුමන ගණන් හැදීමක් මතදැයි පැහැදිලි නැත.
ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණේ ජනාධිපති අපේක්‍ෂකකම ඔහුට නොලැබෙන බව, බැසිල් රාජපක්‍ෂ දැනටමත් ජනාධිපති සිරිසේනට ස්ථිර වශයෙන්ම දන්වා ඇතැ’යි මනුවර්ණට විශ්වාස කටයුතු මාර්ගවලින් දැනගන්නට ලැබී තිබේ.
පොදුජන පෙරමුණේ අපේක්‍ෂකත්වය ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂට ලැබේද නැද්ද යන්න තවමත් පැහැදිලි නැත. ඔහුට ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත්වීමට බලවත්ම බාධකය වන්නේ අමෙරිකානු පුරවැසිභාවයයි. එය ඉවත්කරගත් බවට විවිධ කතා ප්‍රචාරය කෙරුණත්, ඇත්ත නම්, තවමත් ඔහු අමෙරිකානු පුරවැසියකු වන බවයි. මේ තත්ත්වය මත ගෝඨාභය සිටින්නේද බලවත් දේශපාලන අවුලක වැටීය. ‘අමෙරිකාව වැනි ලිබරල් රටක්, මගේ පෞද්ගලික අයිතිවාසිකම්වලට ගරු කළ යුතු’ යැයි ගෝඨාභය කියන්නේ ඒ අසරණකම නිසාය. එහෙත් ඒ අසරණ ප්‍රකාශයට දින කිහිපයකට කලින් ඔහු වියත්මග සම්මන්ත්‍රණයකදී උජාරුවෙන් කිව්වේ, ‘මිනිසුන්ගේ පෞද්ගලික අයිතිවාසිකම් නොසලකා හැරිය යුතු බවත්, රටක් හැටියට සැලකිය යුත්තේ ජාතිකත්වය මත පදනම් වුණු සාමූහික අයිතිවාසිකම් ගැන පමණක් බවත්’ය. ඒ අනුව, අමෙරිකානු පුරවැසියකු වන ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂට පෞද්ගලික අයිතිවාසිකම් තිබිය යුතු වුණත්, ලංකාවේ පුරවැසි සිරිපාල කෙනකුට ඒ අයිතිවාසිකම් නොතිබිය යුතු බව ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ සිතන බව පෙනෙයි. ඊට අමතරව, පොදුජන පෙරමුණ තුළින්ද ගෝඨාභයගේ අපේක්‍ෂකත්වය වෙත එල්ලවී ඇති බාධා සුළුකොට තැකිය හැකි නොවේ.
මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතා මුලින්ම උත්සාහ කළේ, එක්සත් ජාතික පක්‍ෂයේ අපේක්‍ෂකයා හැටියට ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වන්නටය. දෙපාර්ශ්වය අතර පත්කළ කමිටුවක් මගින් ඊට ඇති ඉඩකඩ සොයා බලන අවස්ථාවේ, මංගල සමරවීර ඇමතිවරයා එජාපයේ ස්ථාවරය ජනාධිපතිවරයාට දැනුම් දුන්නේය. එනම්, එජාපයේ ජනාධිපති අපේක්‍ෂකකම ඔහුට නොලැබෙන බවයි. ඉන්පසු විකල්පය හැටියට සිරිසේන මහතා හැරුණේ පොදුජන පෙරමුණ වෙතය. පොදුජන පෙරමුණ කෙසේ වෙතත්, මහින්ද රාජපක්‍ෂ පෞද්ගලිකව ඒ අවස්ථාවේ ඒ සම්බන්ධයෙන් යම් අනුකූලතාවක් දක්වන්නට ඇත. එහි ප්‍රතිඵලයක් හැටියට. එක රැයකින් මහින්ද රාජපක්‍ෂ අගමැති තනතුරට පත්කරන ලදි. ඒ පියවර සඳහා මෛත්‍රීපාල සිරිසේන, තමාගේ මුළු දේශපාලන ජීවිතයම පරදුවට තැබුවේය. ලංකාවේ කිසිම ජනාධිපතිවරයකු ලබා නැති ප්‍රමාණයේ අවමානයකට ලජ්ජාවකට මුහුණ දුන්නේය. දේශපාලන අනාගතයක් නැති තැනැත්තකු බවට ඔහු පත්කරන ලද කඩඉම ඒ අවස්ථාවයි.
සිය දේශපාලන ජීවිතය අවදානමට හෙළමින් ඔහු පත්කළ අගමැතිවරයාගේ පක්‍ෂය දැන් ඔහුට ජනාධිපති අපේක්‍ෂකකම දෙන්නට බෑ කියයි. එපමණක් නොවේ. පොදුජන පෙරමුණේ අපේක්‍ෂකකම ලැබුණත්, කිසිසේත් ඔහුට ජයග්‍රහණය කරන්නට නොහැකි බවද පොදුජන පෙරමුණු පාක්‍ෂිකයන් මෙන්ම, ශ්‍රීලනිප පාක්‍ෂිකයෝද හොඳින්ම දනිති. ජනාධිපති සිරිසේන මේ වන විට ඒ තරම් අපවිත්‍රවූ දේශපාලන චරිතයකි.
මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මේ සා දුක්ඛිත තත්ත්වයකට පත්වුණේ, තමාට හිමිවූ ස්වර්ණමය අවස්ථාවන්, හුදෙක් තමාගේ උද්දච්චකමත්, දේශපාලන අඳබාලභාවයත් නිසා පැහැර හැරීමෙනි.
ඔහු ධුරයට පත්වුණේ විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය අහෝසි කරන පොරොන්දුව සහිතවය. කවුරුන් කුමන නිර්වචන ඉදිරිපත් කළද, විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය අවසන් කරන බවට ඔහු පොරොන්දු වුණාය යන්න වෙනස් නොවේ. ඒ සමගම අලුත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් ගෙනඑන්නටද ඔහු පොරොන්දු විය. එහෙත්, ඔහු ඒ දෙකම පැහැර හැරියේය. විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය අහෝසි කරන්නට නායකත්වය දුන්නේ නම්, එකඟතාව තිබුණේ, ඔහුට ඊළඟ ධුර කාලයක්, රටේ විධායක නොවන ජනාධිපතිවරයා හැටියට ඉන්නට ඉඩ ලබාදීමටය. එසේ වී නම්, එකක පැත්තකින් ජනතාව 2015 බලාපොරොත්තු වුණු දේශපාලන වෙනස ඇත්තටම සිදුවෙයි. රටට ශාපයක් වී ඇති විධායක ජනාධිපති ධුරය අවසන් වෙයි. අනෙක් පැත්තෙන්, ඒ පියවර ගැනීමට දේශපාලන නායකත්වය සැපයීම නිසා මෛත්‍රීපාල සිරිසේන, රට වෙනස් කළ නායකයා හැටියට ගෞරව බහුමානයට පාත්‍ර වන්නට ඉඩ තිබිණ. එපමණක් නොවේ, තවත් ධුර කාලයක් රටේ ගෞරවනීය ජනාධිපතිවරයා හැටියට කාලය ගතකර, ගෞරවනීය දේශපාලන නායකයකු ලෙස විශ්‍රාම යන්නට ඔහුට ඉඩ සැලසෙනවා ඇත. දෙවැනි ධුර කාලය විධායක ජනාධිපතිවරයා ලෙස නොවුණත්, රටේ නාමික ජනාධිපතිවරයා හැටියට ගතකිරීමට හෝ කිසියම් බලතල ප්‍රමාණයක් පරිහරණය කරන්නට හෝ හැකිවන අයුරින් ඒ අවස්ථාවේදී එකඟතා ගොඩනැගෙමින් පැවතිණි.
එහෙත්, සිරිසේන මහතා ඒ අවස්ථාව පැහැර හැරියේය. ඔහු කල්පනා කළේ, ඒ වෙනුවට රනිල් වික්‍රමසිංහ දේශපාලන වශයෙන් විනාශ කොට තනිවම ඉදිරි ජනාධිපති ධුර කාලයකට බලය අල්ලා ගන්නටය. දැන් ඒ සියලු වෑයම් ව්‍යර්ථ වී තිබේ. අද ඔහු අනාගතයක් නැති දේශපාලන නායකයෙකි. තව මාස කිහිපයක් ගත වන විට ඔහු කියන දේ කරන්නට, ඔහු දෙන අණ පිළිපදින්නට කිසිවකු ඉදිරිපත් නොවන, අභාග්‍යසම්පන්න තත්ත්වයකට පත්වීම වැළැක්විය නොහැකිය. තව මාස කිහිපයකින් පසු දේශපාලන වශයෙන් අවලංගු වන චරිතයකින් ලැබෙන අණ පිළිපැදීම රාජ්‍ය නිලධාරීන් ඇතුළු සියලු දෙනා පැහැර හැරීම ස්වාභාවික දේශපාලන ලක්‍ෂණයකි.
එජාපය මේ අවස්ථාවේදී අනුගමනය කරන බව පෙනෙන්නේ ජනාධිපති සිරිසේන සමග අවුලක් ඇතිකර නොගෙන ඔහුගේ ඉතිරි පාලන කාලය අවසන් කිරීමේ පිළිවෙතකි. මීට මාස කිහිපයකට පෙර, ඔවුන්ගේ වෛරයේ නාභිය වුණු ජනාධිපති සිරිසේන සමග කිසිම ආරාවුලක් ඇතිකර නොගැනීමට එජාපය, විශේෂයෙන් රනිල් වික්‍රමසිංහ තීරණය කර ඇති බව පෙනෙයි. එය දේශපාලන නපුංසකකමක් හැටියට සමහරුන්ගේ විවේචනයට පාත්‍රවී තිබෙන නමුත්, රජයේ මැති ඇමතිවරුන් නම් ඒ පිළිවෙත තමන්ගේ ජාම බේරාගැනීමේ ක්‍රමයක් හැටියට ගෙන අකුරට ක්‍රියාත්මක කරන බව පෙනෙයි.
එහෙත්, සිය දේශපාලන ජීවිතයේ අවසානය සලකුණු කරමින් සිටින සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා, ඒ සියලු සංහිඳියා පිළිවෙත් අමතක කර, පරණ පුරුදු වෛරක්කාර පිළිවෙතම අනුගමනය කරයි. වර්තමාන ආණ්ඩුවේ වංචා දූෂණ සොයාබැලීමට ජනාධිපති කොමිසමක් පත්කිරීම ඒ වෛරයේම ප්‍රකාශනයකි.
මීට පෙර ජනාධිපතිවරයා පත්කළ කොමිෂන් දෙකෙහිම සාමාජිකයන් දෙස බැලීමේදී, ඔවුන් දේශපාලන ගැතිභාවයක් නැති, සිය වෘත්තීන්වල කීර්තිමත් පුද්ගලයන් බව පැහැදිලිව පෙනෙන්නට තිබුණි. එහෙත් අලුත් ජනාධිපති කොමිසම එසේ නොවේ. එය මහින්ද රාජපක්‍ෂගේ අනුදැනුමෙන්, සරත් එන් සිල්වාගේ මැදිහත්වීමෙන් තෝරාගත් දේශපාලන නැඹුරුවක් සහිත පුද්ගලයන්ගෙන් සැදුණු එකක් බව පෙනෙයි. කොමිසමේ සභාපති උපාලි අබේරත්න ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරුවරයා, දිසා විනිසුරුවරයකුව සිටියදී සරත් එන් සිල්වා මහතා සමවිත්තිකරුවකු කරමින් ගොනුකරන ලද දික්කසාද නඩුවකදී, එම සමවිත්තිකාර තත්ත්වයෙන් නීති විරෝධී ලෙස සරත් එන් සිල්වා ඉවත්කර දැමීම ගැන චෝදනා ලැබූවෙකි. අධිකරණ සේවා කොමිෂන් සභාව විසින් ඒ ගැන පරීක්‍ෂණයක් පවත්වන ලදුව, ඔහුට දඬුවම් මාරුවක් මොනරාගලට ලබාදී තිබියදී, සරත් එන් සිල්වා අගවිනිසුරුවරයා ඒ මාරුව අවලංගු කොට ඔහු නැවත කොළඹට ගෙන්වා ගත්තේය. කොමිසමේ අනෙක් සාමාජිකාවක වන කුසලා වීරවර්ධන මහත්මිය, අගවිනිසුරු ලෙස සරත් එන් සිල්වා සිටියදී ඔහුගේ කුප්‍රකට බෝධි පූජා කණ්ඩායමේ සිටි ප්‍රධාන සහායිකාවකි. එනයින්, අගවිනිසුරු ධුරයේ සිටිමින් සරත් එන් සිල්වා කළ අපකීර්තිමත් සියලු දේ වෙනුවෙන් පෙනීසිටියෙකි. ඒ කාලයේ මහේස්ත්‍රාත්වරියක ලෙස සිටි ඇය අධිකරණ ක්‍ෂෙත්‍රය තුළ මහත් බලයක් භුක්ති වින්දාය. ඇය මහාධිකරණ විනිසුරු ධුරයෙන් විශ්‍රාම ගන්නට ඔන්න මෙන්න කියා තිබියදී, 2018 වසර අවසානයේ අභියාචනාධිකරණ විනිසුරු ධුරයකට පත්කරන ලෙස මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවට නාමයෝජනා කළේය. ඒ, දැන් සිරිසේන ජනාධිපතිවරයාගේ සමීපතම නීති උපදේශකවරයා බවට පත්වී සිටින සරත් එන් සිල්වාගේ උපදෙස් අනුවය. එහෙත්, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව ඒ නම අනුමත කළේ නැත. ඒ නිසා මහාධිකරණ විනිසුරුවරියක ලෙසම විශ්‍රාම ගන්නට ඇයට සිදුවිය.
ඒ අනුව, කොමිසමේ සිටින, අධිකරණය නියෝජනය කළ හිටපු විනිසුරුවරුන් දෙදෙනාම, සරත් එන් සිල්වා නම් අපකීර්තිමත් පුද්ගලයාගේ සමීපතමයන් බව පැහැදිලි වෙයි. ඔවුන් දෙදෙනා ජනාධිපති කොමිසමක අසුන් ගැන්වීමෙන්, පෙනීයන්නේ ජනාධිපතිවරයාගේ අසද්භාවය හෙවත් නරක චේතනාවයි. මේ කොමිසම හරහා, ඉදිරි මැතිවරණ වසර තුළ, වර්තමාන ආණ්ඩුවේ සියලු කුණුකන්දල් එළියට ඇද දා, එජාපයට කළ හැකි උපරිම හානිය කිරීම ජනාධිපති සිරිසේනගේ අභිලාෂය බව පෙනෙයි. එහෙත්, මේ කිසි දෙයක් බැරෑරුම්ව නොගන්නා එජාපය, මේ කොමිෂන් සභාව පත්කිරීම, එහි සාමාජිකයන් හා ජනාධිපතිවරයාගේ අසද්භාවය ගැන වචනයකින්වත් ප්‍රතිචාර දක්වනු නොපෙනෙයි. අඩුගණනේ මේ කොමිෂන් සභාව හා එහි සාමාජිකයන් පත්කිරීම පිටුපස තිබෙන දේශපාලනය ගැන හෙළිදරව් කිරීමටවත් එජාපයට ඉස්පාසුවක් නැති බව පෙනේ.
මෙනයින් ජනාධිපතිවරයා සිය ධුරයේ අවසාන කාලය ගතකරනු ඇත්තේ එජාපය කෙරෙහි උපරිම වෛරයකින් හා උපරිම හානියක් එජාපයට කිරීමේ අදහසිනි. ඒ සඳහා ඔහුට හයියට සිටින්නේ, ඉතිහාසයේ විශාලතම දූෂිත පාලනයේ එනම් රාජපක්‍ෂ පාලනයේ පරණ හවුල්කරුවන්ය. කොහොම වුණත්, එය ආණ්ඩුවට ඉතාම විනාශකාරී ප්‍රතිඵල ලබාදෙනු ඇත
මේ මොනවා කළත්, මෛත්‍රී යුගයක් ඉතිහාසයට එකතු කිරීමේ අභිලාෂයෙන් ජනාධිපති ධුරයට ආ, මෛත්‍රීපාල සිරිසේන, දේශපාලන අනාගතයක් නැති අසරණයකු හැටියට තව මාස කිහිපයකින් දේශපාලන අහසේ මැකීයාම නවත්වන්නට කිසිවකුට නොහැකි වනු ඇත.■