ජනපති රාජ්‍ය සමාගමක් වහන්න ලෑස්තියි

අපට ඉන්නේ රාජ්‍ය දේපළ ආරක්ෂා කිරීම ගැන, රාජ්‍ය සමාගම් රැකගැනීම ගැන ආඩම්බරයෙන් කතාකරන ජනාධිපතිවරයෙකි. ජනාධිපතිවරයා ආණ්ඩුවෙන් එජනිසය ඉවත් කරගැනීම සම්බන්ධයෙන් ඉදිරිපත් කළ හේතු අතර ප්‍රධානම හේතුවක් වුණේ රාජ්‍ය දේපළ විකුණාදැමීම ගැනයි. ත්‍රිකුණාමලය තෙල් ටැංකි ගැන විකුණා දමන්නට යන බව කීවේ ඔහුගේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී කණ්ඩායමය.
මේ ලිපියෙන් අපි කතාකරන්නේ මහවැලි හා පරිසර අමාත්‍යවරයා වශයෙන් මෛත්‍රීපාල සිරිසේන විසින් තමන්ගේ අමාත්‍යාංශය යටතේ තිබෙන සමාගමක් වැසීමට ගන්නා උත්සාහයක් ගැනය. සමාගමේ නම මහවැලි උපදේශක සේවා කාර්යාංශයයි. මේ සමාගම වසා දැමීමට අප නොදන්නා සාධාරණ හේතු තිබෙනවා විය හැකිය. එහෙත් සමාගමේ සභාපතිවරයාට එරෙහිව බරපතළ වංචා චෝදනාවක් තිබියදී සමාගමක් වසා දැමීමට උත්සාහ කිරීම ගැටලු‍ සහගතය. විශේෂයෙන්ම එම සමාගමේ සභාපතිවරයා ජනාධිපතිවරයා විසින් නීති විරෝධී ලෙස පත් කර තිබේ නම් තත්ත්වය තවත් බරපතළය. සභාපතිවරයාගේ නම වෛද්‍ය හර්ෂ සමරවීරය.
මහවැලි උපදේශක සේවා කාර්යාංශය පෞද්ගලික සමාගම යනුවෙන් හැඳින්වෙන්නේ 1998 දී සමාගම් පනත යටතේ පෞද්ගලික සමාගමක් ලෙස ලියාපදිංචි කළ ආයතනයකි. එය මහවැලි අධිකාරිය යටතේ පාලනය වෙයි. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර දෙකේම ව්‍යාපෘතිවල යෙදෙයි. උපදේශන සේවා සහ ඉදිකිරීම් සේවා සැපයීම මහවැලි උපදේශක සේවා කාර්යාංශයේ වැඩකටයුතු අතර ඇත.
මහවැලි උපදේශන කාර්යාංශය පාඩු ලැබූ සමාග මක් නොවේ. එම සමාගම 2013 දී ලැබූ ආදායම රුපියල් මිලියන 145 කි. 2014 ලැබූ ආදායම රුපියල් මිලියන 185 කි. 2015 ලැබූ ආදායම රුපියල් මිලියන 205 කි. 2016 ලැබූ ආදායම රුපියල් මිලියන 150 කි. 2017 දී ලැබූ ලාභය රුපියල් මිලියන 221කි. මේ වෙද්දී අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩලය විසින් මෙම සමාගම වසා දැමීමට තීරණය කර ඇති අතර ඒ සඳහා කමිටුවක් පත්කොට, කමිටුවේ තීරණයද සේවකයන් වෙත දැනුම් දී ඇත. ඒ අනුව සේවකයන්ගෙන් පිරිසක් මහවැලි අධිකාරියට බඳවාගන්නා බව කියා ඇත. තවත් පිරිසකගේ රැකියා පිළිබඳ සහතිකයක් නැත. කෙසේ වෙතත් මේ වෙද්දී එම සමාගමේ සේවකයන් ඉන්නේ කිසිදු පැහැදිලි හේතුවක් ඉදිරිපත් නොකර තම සමාගම වසා දැමීම ගැන කෝපයෙනි.
1979 අංක 23 දරන ශ්‍රී ලංකා මහවැලි අධිකාරිය පනතට අනුව මෙවැනි සමාගමකට සභාපතිවරයාව තෝරාගත යුත්තේ අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩලය විසින්ය. ආණ්ඩුවේ අධ්‍යක්ෂවරුන් හා කොටස් හිමියන්ගේ නියෝජිතයන් ලෙස අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩලය හත් දෙනෙකුගෙන් සමන්විත විය යුතුය. එසේ වුව මහවැලි උපදේශන කාර්යාංශයේ අධ්‍යක්ෂවරුන් තුන්දෙනෙක් පමණක් සිටි අතර, සභාපති හර්ෂ සමරවීර පත් කර තිබුණේ රේඛීය අමාත්‍යාංශයේ අමාත්‍යවරයා විසින්ය. අමාත්‍යවරයා ලෙස කටයුතු කළේ මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයාය. මහවැලි උපදේශන සේවා අධිකාරියේ සිටියේ ජනාධිපතිවරයා විසින් අණපනත් උල්ලංඝනය කරමින් පත්කළ සභාපතිවරයෙකි.
කෙසේ වෙතත් මහවැලි උපදේශක සේවා කාර්යාංශය ගණන් හිලව් බේරා වසා දැමීමටත්, කාර්යාංශයේ වත්කම් ශ්‍රී ලංකා මහවැලි අධිකාරියට පවරා ගැනීමටත් තීරණය කළ බව පවසා 2018 ජුනි 06 වැනිදා මහවැලි අධිකාරියෙහි අධ්‍යක්ෂ ජෙනරාල්ගේ අත්සනින් සේවකයන් වෙත ලිපියක් ලැබී තිබේ.
ඉංජිනේරු එල්.ආර්.එච්. පෙරේරා මෙම සමාගමේ අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩලයේ සාමාජිකයෙකුව සිටියේය. ඔහු 2018 මැයි 31 වැනිදා සිය ඉල්ලා අස්වීම ලබාදී තිබුණි. එම ඉල්ලා අස්වීමේ ලිපියෙහි ඉල්ලා අස්වීමට හේතු සඳහන් කර තිබේ. සභාපතිවරයා විසින් අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩලයට ව්‍යාජ තොරතුරු සහිත ලිපියක් ඉදිරිපත් කිරීමයි.
එලෙස ඉදිරිපත් කර තිබුණේ ස්ටාර් කන්ස්ට්‍රක්ෂන් ඇන්ඞ් ඉංජිනියර්ස් ප්‍රයිවෙට් ලිමිටඞ් නම් සමාගමක් විසින් ලැබූ බව කියන ලිපියකි. පෙබරවාරි 18 දිනැතිව ඉදිරිපත් කර තිබුණු එම ලිපියෙහි සඳහන්ව තිබී ඇත්තේ ඉදිරි මාස දෙක ඇතුළත මොරගහකන්ද ව්‍යාපෘතියට අදාල මුදල්, මහවැලි උපදේශක කාර්යාංශයේ ගිණුමට බැර කරන බවයි.
ස්ටාර් කන්ස්ට්‍රක්ෂන් සමාගම විසින් ලබාදීමට පොරොන්දු වී තිබුණේ මොරගහකන්ද ව්‍යාපෘතියට අනුබද්ධිතව ඉදි කරන්නට නියමිතව තිබුණු ඉදිකිරීමකට අදාල ව්‍යාපෘතියක මුදල්ය. ස්ටාර් කන්ස්ට්‍රක්ෂන් සමාගමෙන් මහවැලි උපදේශන කාර්යාංශයට මුදල් ගෙවිය යුතුව තිබුණේ ගිවිසුම් දෙකක් අහෝසි වීම නිසාය.
සංචාරක බංගලාවක්, වැසිකිළි පද්ධතියක් හා තොරතුරු මැදිරියක් පිළිබඳ ගිවිසුම් මහවැලි උපදේශක කාර්යාංශය හා ස්ටාර් කන්ස්ට්‍රක්ෂන් ඇන්ඞ් ඉංජිනියර්ස් සමාගම යන දෙපාර්ශ්වයම විසින් එක්මතිකව අහෝසි කර තිබුණි. සැබෑ හේතුව වී තිබුණේ මූල්‍ය අර්බුදයක් මත ස්ටාර් කන්ස්ට්‍රක්ෂන්ස් ආයතනය වැඩබිමෙන් ඉවත් වීමයි. ඒ අනුව මහවැලි උපදේශක කාර්යාංශයට ස්ටාර් කන්ස්ට්‍රක්ෂන් සමාගමෙන් මුදල් ගෙවිය යුතුව තිබුණි.
ස්ටාර් කන්ස්ට්‍රක්ෂන් සමාගමට කොන්ත්‍රාත්තුව බාරදීමම ගැටලු‍වක් වී තිබුණි. ඒ ටෙන්ඩර් පටිපාටියට පිටින්ය. ඉන්පසුව අත්තිකාරම් ගෙවීමද ගැටලු‍වක් විය. සාමාන්‍යයෙන් සමාගමක් ව්‍යාපෘතියකට අදාල වැඩබිමට ගොස්, වැඩ ආරම්භ කිරීමෙන් පසුව අත්තිකාරම් මුදල ගෙවිය යුතුය. ගෙවිය යුත්තේ කොන්ත්‍රාත් මුදලින් 20%ක් පමණි. ඒ සියල්ලට පෙර කොන්ත්‍රාත් සමාගම විසින් බැඳුම්කර මුදලක් තැබිය යුතුය. ඒ බැඳුම්කර මුදල් නැතිවම ස්ටාර් කන්ස්ට්‍රක්ෂන් වෙත මුදල් නිකුත් කර තිබුණි. අවසානයේ, නියමිත දිනයට ව්‍යාපෘතිය අවසන් කිරීමට ස්ටාර් කන්ස්ට්‍රක්ෂන් අසමත් වී තිබුණි.
ස්ටාර් කන්ස්ට්‍රක්ෂන් විසින් රුපියල් මිලියන 12ක් නැවත ගෙවා තිබුණි. එහෙත් මහවැලි උපදේශක කාර්යාංශයේ වාර්තාවලට අනුව තවත් රුපියල් මිලියන
35ක් ස්ටාර් කන්ස්ට්‍රක්ෂන්ස් විසින් ගෙවිය යුතු විය. ස්ටාර් කන්ස්ට්‍රක්ෂන් ආයතනය එවැනි මුදලක් ගෙවීමට එකඟ වී නැත. ස්ටාර් කන්ස්ට්‍රක්ෂන් ආයතනය මහවැලි උපදේශක කාර්යාංශයේ සභාපතිවරයාගේ හිතුමතේට තෝරාගෙන තිබුණු ආයතනයක් වූ නිසා වගකීම සභාපතිවරයා වෙත එල්ලවිය. අවසානයේදී සභාපතිවරයා තමන්ගේ පෞද්ගලික ගිණුමෙන් මිලියන 15ක් මහවැලි උපදේශන කාර්යාංශයේ ගිණුමට බැර කර තිබුණි.
සමස්ථයක් ලෙස මෙම ආයතනයේ කොන්ත්‍රාත්කරුවන්ව තෝරාගැනීමේදී ටෙන්ඩර් පටිපාටිය උල්ලංඝනය කිරීම ඇතුළු ගැටලු‍ රැසක් තිබුණි. ඒවා සම්බන්ධයෙන් චෝදනා එල්ල වී තිබුණේ ජනාධිපතිවරයා විසින් පත්කළ සභාපතිවරයාටය. ඊට අමතරව සමාගමේ අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩලයේද ගැටලු‍ තිබුණි.
මහවැලි උපදේශක කාර්යාංශය වහන්නට සූදානම් වෙන්නේ අකාර්යක්ෂම පරිපාලනය හා ව්‍යාපෘතිවල කොන්දේසි කඩකිරීම ඇතුළු එවැනි ගැටලු‍ රැසක් තිබියදී ඒවා ගැන පරීක්ෂණ නොකරමය. ජනවාරි 04 වැනි සිකුරාදා සමාගමේ සේවකයන් පිරිසක් ජනාධිපතිවරයාව හමුවී දූෂණ පිළිබඳව පියවර ගැනීමට යෝජනා කර තිබුණද, ජනාධිපතිවරයා කියා තිබුණේ දැන් ඒවා ගැන සොයා බැලීමෙන් ප්‍රයෝජනයක් නැති බවය. සමාගම භාරව සිටි අමාත්‍යවරයා ලෙස මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා විසින් මේ සමාගම වැසීම පිළිබඳ වගකීම ගත යුතු වුව සේවකයන් සමඟ ජනාධිපතිවරයා කියා තිබුණේ තමන් මේවා ගැන කිසිත් නොදැන සිටි ‍බවයි. කිසිත් නොදන්නා බබාගේ චරිතය ජනාධිපතිවරයාට හොඳට පුරුදු බව අපි දන්නෙමු. ජනාධිපතිවරයා, තමා ඉදිරිපිට අත්සන් කළ සිංගප්පූරු ගිවිසුම ගැනවත් කිසිත් නොදන්නා බබෙක් විය. එසේ වුව තමාගේ යටතේම ඇති සමාගමක් වැහෙන තෙක් කිසිත් නොදැන සිටීමෙන් කියා පාන්නේ ජනාධිපතිවරයා ලංකාවේ සිටි අසාර්ථකම නායකයෙන් බවය.■