2019 මැතිවරණ වසරක් වීමට නියමිතය. පළාත් සභා මැතිවරණ, මහා මැතිවරණය සහ ජනාධිපතිවරණයක් අතර ගෙවෙන කාලයක් බවට ඉදිරිය පත්වනු ඇත. එජාපය, පොජපෙ සහ ශ්රීලනිපය සහ ජවිපෙ ජාතික පක්ෂ ලෙස අනෙකුත් සුළු ජාතික සහ සුළුතර පක්ෂ සමඟ සන්ධානගත වන ආකාරය පිළිබඳ ඉඟි දැනටමත් පළකොට තිබේ. මේ අතර ජවිපෙ 20 වන සංශෝධනය සමඟ තව දුරටත් ඉදිරියට යාමට ද නියමිතය. කවරාකාරයකින් හෝ මෙරට ප්රජාතන්ත්රය පියවරකින් හෝ ඉදිරියට ගැනීමට එළඹෙන වසර උපකාරී වේවා!
මැතිවරණවලින් ආණ්ඩු පත්කර ගන්නේ පරිපාලනයට බව ආණ්ඩුව පිළිබඳ මූලික ම අදහසකි. රාජ්යය සහ ආණ්ඩුව අතර පැවතිය යුතු සුවිශේෂතාව වටහා නොගන්නා පාලක පැළැන්තියක් වසන රාජ්යයක් තුළ නිරන්තරව ම ආණ්ඩු මාරුවීම්වලින් රාජ්යයේ ස්වභාවයට ඇතිවන බලපෑම නිසාම අපට ඒ පිළිබඳව කතා කිරීමට සිදුවෙයි. කාල් මාර්ක්ස් සහ ඇඩම් ස්මිත් යන චින්තකයන් දෙදෙනා විසින් ම පෙන්වා දී ඇති පරිදි රාජ්යය සතුව ප්රධාන භූමිකාවන් ගණනාවක් පවතී. ස්මිත් පවසන ආකාරයට ‘සිවිල් ආණ්ඩුවක් පවතින්නේ දේපළ ආරක්ෂා කරදීමට නැතිනම් දුප්පතුන්ගෙන් ධනවත් පිරිස ආරක්ෂා කරදීමටය’. ජර්මානු දර්ශනය පිළිබඳ විග්රහයේ දී මාර්ක්ස් පෙන්වා දෙන්නේ ‘ධනපති පන්තියේ දේපළ සහ අභිලාෂයන්ගේ අන්යොන්ය තහවුරුව‘ සඳහා රාජ්යය පවතින බවයි. මේ අනුව ඕනෑම රාජ්යයක පාලක පංතියේ ස්වභාවය පිළිබඳ ව දැක්මක් එම රාජ්යයේ පරමාර්ථය අවබෝධයට වැදගත් ය.
කෙසේමුත්, රාජ්යය යනු ජනතාව පිණිස සහ ඔවුන්ගේ සහභාගිත්වය සහිතව පැවතිය යුතු පොදු එකඟතාවකි. එහෙත්, ගැටලුව වන්නේ, තරුණ මාර්ක්ස් පෙන්වා දුන් පරිදිම, නූතන රාජ්යය යනු ‘ජනතාවගෙන් විගලිත සමාජීය සහ දේශපාලන බලයක්’ වශයෙන් පැවතීමයි. රාජ්යයේ පරමාර්ථ සහ ආණ්ඩුවේ ස්වභාවය බහුතර ජනතාවට ගැටලුවක් නොවීමත් සහ ජනතාව දේශපාලනයෙන් ඈත්වී දේශපාලන පංතියකට රාජ්යය සහ ආණ්ඩුව යන දෙකම බාරදීමත් තුළින් ඇතිවන තත්වයන් සේම ගෝලීය ධනවාදය විසින් රාජ්යය කළමනාකරණයට කරන බලපෑමත් නිසා රාජ්යය සහ රජය ජනතාවගෙන් දුරස්ථීකරණය වී පැවතීම න්යායිකව සහ ප්රායෝගිකව ද සත්ය විය හැකි තත්වයක් බව පැහැදිලිය. එම නිසා රාජ්යය සහ ජනතාව අතර පවතින විගලිත නැතිනම් අන්යොන්ය දුරස්ථභාවය අද යුගයේ මූලික දේශපාලන කතිකාවට වැදගත් විය යුතුය.
පශ්චාත් යටත් විජිත යුගය තුළ එජාපය සහ ශ්රීලනිපය මෙරට ආණ්ඩු වශයෙන් කටයුතු කර තිබේ. එම පක්ෂ දෙක විසින් ගෙවී ගිය කාලය තුළ දැවැන්ත දේශපාලන පන්තියක් නිර්මාණය කොට තිබේ. දේශපාලනය යනු මූලිකවම මෙම පක්ෂ දෙක විසින් ඉටු කළ යුතු භූමිකාවක් ය යන අදහස මෙරට ජන විඥානය තුළට ප්රබලව කාවැදී තිබේ. එම නිසා මෙරට අද වන විට මූලිකවම පවතින්නේ ද්වි පක්ෂ හා ඉතාමත් ගතානුගතික දේශපාලන ක්රමයකි. මේ තුළ මෙරට රාජ්යය අද නැවතී ඇත්තේ අතිශය ජරාජීර්ණ වූ තත්ත්වයකය.
ලාංකේය රාජ්යය අත්පත්කොට ගෙන තිබෙන තත්වය තුළ එම රාජ්යය ‘කොල්ලකාරී රාජ්යයක්’ බවට විපරිණාමය වී තිබේ. ජේම්ස් ගැල්බ්රෙත් නම් විශ්ලේෂකයා ‘කොල්ලකාරී රාජ්යය’ යන තත්වය ලබා දුන්නේ ජෝර්ජ් ඩබ්ලිව් බුෂ් පාලනය කළ ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදයට යි. එජාපය සහ ශ්රීලනිපය තට්ටු මාරුවට පාලනය කළ ලංකාවට ද එම තත්වය කදිමට ආදේශ කළ හැකි බව පෙනී යයි.
කොල්ලකාරී රාජ්ය යනු ඇරිස්ටෝටල්ගේ ‘දූෂිත රාජ්ය’ පිළිබඳ සංකල්පයේම දිගුවකි. ‘රාජ්ය ආයතන පෞද්ගලික ලාබය සඳහා ක්රමානුකුලව අවභාවිත කිරීම හෝ නැතිනම් එපරිදිම පෞද්ගලික ගනුදෙනුකරුවන්ට වාසිවන ආකාරයට රාජ්යය (මහජන) ආරක්ෂණයන් අවතක්සේරු කරමින් කටයුතු කිරීම’ කොල්ලකාරී රාජ්යයක ස්වභාවයයි. මෙම අර්ථ දැක්වීමට අනුව බලන විට බොහෝ විට මෙරට පැවති ‘චෞර’ සහ ‘දුෂ්ට’ පාලන තන්ත්ර සේම ‘යහපාලනය’ ද (බැඳුම්කර කොල්ලය වැනි ප්රසිද්ධ හේතු නිසා) කොල්ලකාරී ආණ්ඩුවක් බව තහවුරු වෙයි.
බුෂ් ගේ පරිපාලනය තුළ ඇමෙරිකාව ‘ව්යාපාරිකයන්ගේ සහ ලොබීකරුවන්ගේ අකාරුණික ආණ්ඩුවක්’ ව පැවතුණි. ඒ තුළ නියෝජිතයන් බවට පත්වුණේ ‘නියාමනය වූ කර්මාන්ත මුළුමනින්ම රජයේ පාලනයෙන් ඉවත් කිරීමට කටයුතු කළ පතල්, තෙල්, ජනමාධ්ය, ඖෂධ සහ කෘෂි ව්යාපාරිකයන්ය’. එම අශුද්ධ ව්යාපාරික හා දේශපාලන පන්ති සන්ධානය විසින් ජනතාවට ලැබිය යුතු ආරක්ෂණය, සුබසාධනය, පාරිභෝගික වාසි සියල්ලම වළකාලමින් සමස්ත රාජ්ය අංශයම පෞද්ගලික අංශයේ දූෂණයට සහ සුරාකෑමට නතුකර ගත්තේය. බුෂ් පාලනය ‘පොදු යහපත සඳහා කිසිවක් නොකළ බවත් පොදු පරමාර්ථ යනුවෙන් කිසිවක් හඳුනා නොගත්‘ බවත් ගැල්බ්රෙත් දක්වයි. රාජපක්ෂ සහ වික්රමසිංහ පාලනයන් දෙකම අඩු වැඩි වශයෙන් පෝෂණය කළේ ගජමිතුරු ධනවාදයක් සහ එනයින්ම ‘කොල්ලකාරී පාලනයක්‘ වගට තර්ක අනවශ්ය විය හැක. ජනතාවට සිය දේශපාලනික වහල්භාවයෙන් මිදීමට නම් මෙම කොල්ලයට විරුද්ධ වීමට සිදුවෙයි. 2019 දී අපි රාජ්යයේ හෙට වෙනුවෙන් මැතිවරණ භාවිත කරමු.■
අතුලසිරි සමරකෝන්