මාධ්යවේදී
ලසන්ත ද සිල්වා
ලසන්ත ද සිල්වා ඌව ප්රජා ගුවන්විදුලියේ බහුමාධ්ය සන්නිවේදකයෙකු ලෙස සේවය කරයි. නිදහස් මාධ්ය ව්යාපාරයේ ක්රියාකාරිකයෙකි. ‘තුනී තුරුපත් මත ගැඹුරු ඉරි’ කාව්ය කෘතිය සහ ‘ආදර රත්නේ’ කෙටිකතා කෘතිය ඇතුළු පොත්පත් රචනා කර ඇති ලේඛකයෙකි.
කොළඹ කේන්ද්රයට පිටින් සිටින විශිෂ්ටයෙකු වන ඔහු සමග කළ සංවාදයකි.
මාධ්යවේදියෙකු වුණේ අහම්බෙන්ද නැත්නම් හීන හැබෑවීමකින්ද?
තනිකරම අහම්බයක්. 80 දශකයේ උපන්න අපි බරපතළ ජීවන ඛේදවාචකයන් රැසකට මුහුණ දුන්න ගම්බද මිනිස්සු. අපිට තිබුණා දැවැන්ත, බරසාර හීනයක්. ඒක තමයි කොහොමහරි ජීවත් වෙන එක. ඒක ඇතුළේ මම මාධ්යවේදියෙක් වෙනවා වගේ හීනයක් තිබුණේම නෑ. යම්තම් ජීවිතේ ගැන තේරෙන්න ගත්තාම මට වුවමනා වුණා, අපිට කන්න ලැබෙන්නේ වැඩ කළොත් නේද වැනි කාරණා ගැන බරපතළ විදියට හිතන්න. 83 කළු ජූලිය 88,89 සිදුවීම් අපිට සෘජුව හා වක්රව බලපාලා තිබුණා. දැන් ඒ ජීවිතය ගැන හැරිලා බැලුවාම පුදුමයක්. වැඩිහිටියෙක් හැටියට මං කියන ළමයා ගැන උඩ ඉඳන් බලලා යමක් කරන්න ඕනෑනම් ඒ කරන්න ඕනෑ වැළපෙන එක. එහෙම ළමයෙක් මාධ්යවේදියෙක් ගැන දැනගෙන හිටපු එකම දේ, පොඩි යුනික් රේඩියෝ එකකින් කතාකරන හරිම පුදුම මිනිස්සු ජාතියකුත් ඉන්නවා වගේ සුරංගනා කතාවක් විතරයි.
මාධ්යවේදියෙක් වෙන්න ලැබෙන්නේ ප්රජා ගුවන්විදුලිය නිසා වෙන්න ඇති. කොහොමද ප්රජා ගුවන්විදුලියට පාර විවෘත වෙන්නේ?
ඌව ප්රජා ගුවන්විදුලිය ආරම්භ කරන වෙලාව, මට මාධ්යවේදියෙක් වෙන්න නෙවෙයි, ‘මොකක් හරි රස්සාවක් කරන්න ඕනෑ නේද මනුස්සයෝ’ කියලා හිතන්න වෙලා තිබුණු මොහොතක්. මං ගුවන් හමුදාවේ කැඩෙට් භටයෙක් විදියට එකතුවෙන්න ඉන්ටර්වීව් පවා ගිහින් හිටියේ. අහම්බෙන් දැනගන්න ලැබිලා අයදුම් පත්රයක් දැම්මා පටන්ගන්න නියමිත ගුවන්විදුලියට. සම්මුඛ පරීක්ෂණ, කටහඬ පරීක්ෂණ, කොත්මලේ තිබුණු ගුවන්විදුලි පුහුණු වැඩසටහන් අරක මේකෙන් පස්සේ සහන සන්නිවේදකයෙක් හැටියට පත්වීමක් දුන්නා. ඉතාම විශිෂ්ට පුහුණුවක් ලැබුණා යුනෙස්කෝවේ මැදිහත්වීමෙන්. අපිට කිව්වේ බහුකුසලතා සන්නිවේදකයෝ කියලා. ඉතාම නවීන තාක්ෂණික දැනුමක් ඒ කාලේ හැටියට ලබාදුන්නේ සුද්දොත් ඇවිත්. ඒ දවස්වල පුහුණු සන්නිවේදකයෝ හැටියට ගුවන්විදුලියකට කියලා පිරිසක් ගත්තේ නෑ.
දේශපාලන ක්රියාකාරිකයෙක් විදියට වැඩ පටන්ගත් විදිය මතකද?
ඒකට නම් ඉතිහාසයක් තියෙනවා. හැම තැනකදීම දැක්ක විෂමතාව, සමහර වෙලාවට අත්වින්ද නොසලකා හැරීම් ගැන ඇතිවුණ විරෝධාකල්ප, ඒවා පිටකළ හැටි, අඩුම ගණනේ විරුද්ධවෙන්න ඕනෑ කියලා හිතන්න පටන් ගැනීම පවා එහි ආරම්භයක්. හැබැයි මේ අදහස් තීව්ර විදියට නාභිගත වෙලා දැක්මක් බවට පරිවර්තනය වෙන්නේ තිලක් ජයරත්න වගේ මිනිස්සු නිසා. ඔහු ප්රජා ගුවන්විදුලියේදී අපිව හැඩගැස්සුවා. කෙළින්ම කිව්වෙ නැතිවුණාට ඔහුට ට්රොට්ස්කිවාදී අදහසුත් කළවම් වුණු අනන්ය දේශපාලනයක් තිබුණා. එයාගේ යාළුවොත් ඒ වාගේ. ඉතිං ඒ මිනිස්සු අපි වගේ තරුණ අය පෝෂණය කළා. සමාජ විද්යාඥයන්ගේ සංගමයේ හිටපු රංජිත් පෙරේරා න්යායාත්මක දැනුම සම්පාදනය කරගන්න පොතපත මහ ගොඩක් ඇසුරු කරන්න අවස්ථාව දුන්නා. ඒකෙන් හැදුණා විසම්මුතිය ගරුකරන මනසකුත්, රාමුගත නොවෙන්න බැරිද අපිට, වගේ හැඟීමකුත්. ඊටත් පස්සේ නිදහස් මාධ්ය ව්යාපාරය. මම කිසිම දේශපාලන පක්ෂයක සාමාජිකයෙක් නෙවෙයි. ඒ වුණාට ඒ අත්දැකීම විචිත්රයි. මොකද අපි මෑත දැක්කා පක්ෂවලට කොටුවෙලා නැති මිනිස්සු පරිණත දේශපාලන ක්රියාකාරීන් විදියට හැසිරෙනවා.
ඔබ එක්ක කතාකරන අය දන්නවා ඔබ නිතරම තිලක් ජයරත්න සිහිපත් කරන බව. තිලක් ජයරත්න පිළිබඳ අත්දැකීම් තවත් සිහිපත් කළොත්..
ඔහු ඇදහිල්ලක් සුරුවමක් වෙන්න ඕනෑ නෑ. හැබැයි මේ මිනිස්සු ගැන ගුවන්විදුලිය ඇතුළේවත් ප්රමාණවත් කතාබහක් වෙලා නෑ. ඒ දේශපාලනික කාරණා නිසා ඔහුට සලකලා තියෙන්නේ හිතුවක්කාර මිනිහෙක් විදියට. තිලක් ජයරත්න විශ්වාස කළා මාධ්ය ප්රජාතන්ත්රවාදය ආරක්ෂා වියයුතු බව. ඔහු මතක්වෙන්නේ නව අධ්යාපන සේවයේ රස්සාවෙන් දොට්ට දැමුණු මනුස්සයෙක් විදියටනේ. ඒ දවස්වල අපි එක්ක කියනවා, ජනමාධ්ය ඇමති දුන්න උපදෙස් ලාච්චුවේ දාලා වහලා නියමිත ප්රමිතීන්ට අනුව වැඩකළ හැටි. එහෙම කළාම ඉතිං රස්සාවල තියාගනියිද? ඉතිං පස්සේ කාලෙක අපි වැඩ වර්ජනය කළාම එයාගේ සම්බන්ධයක් නැතත් කොළඹ ලොක්කෝ කියලා තිබුණා තිලක් ඕකුංට උපදෙස් දෙන්න ඇති කියලා. එයානේ කඩුල්ල ලිව්වේ. තව විශිෂ්ට ටෙලිනාටක පිටපත් කිහිපයක් ලිව්වා. කම්පිත විල් ලියද්දී මාස ගාණක් ඔහු එක්ක පානම්පත්තුවේ කරක් ගහලා උදව් කරන්න මටත් ඉඩ ලැබුණා. ඒක හැදුවේ පතිරාජ මහත්තයා. හැබැයි මා එක්ක කිවුවා කම්පිත විල් හරියට හැදුණේ නෑ කියලා. ඇත්තටම ඒක වැඩක් නෑ තමයි.
මාධ්යවේදියෙක් විදියට සමාජයේ ඉහළ තැනක් දිනාගන්න නම් කොළඹ ආශ්රිතව ඉන්න ඕනෑ. බණ්ඩාරවෙල ජීවත්වීම තෝරගත්තේ ඇයි?
ජීවත්වීමේ පහසුව, ගෙයක් දොරක් පවුල වගේ සාධක ස්ථානගතවීම ඒකට මූලික හේතුව. අනික් ප්රබල සාධකය මගේ අනන්යතාව ප්රජා ගුවන්විදුලිකරුවෙක් වීම හා සහභාගිත්ව සන්නිවේදනයට ළැදි බව. ඒ දේවල් කරන්න අවශ්ය පරිසරය සකස් වෙලා තියෙන තැන මට නවතින්න වෙනවා. හැබැයි ලොකු පාඩුවකුත් මට වෙනවා. කොළඹ ආශ්රිත මං කැමති දේවල භෞතිකව ඉන්න බැරිවීම. ටිකක් ඒ තත්ත්වය මගඇරගන්නේ සයිබර් අවකාශය නිසා වගේම මාසෙකට හත්අට සැරයක් පැය ගණන් බස්වල කාලෙ මරාගෙන කොළඹ ඇවිල්ලා. මං දැන් ටිකක් කොළඹ ගැන දන්නවා. ඒකෙදි නම් මට හිනායනවා සමහර රේඩියෝ ටීවීවල කබ්බෝ ෆෝම් වෙලා ඉන්න හැටි දැකලා.
බණ්ඩාරවෙල ඔබ ජීවත්වෙන ප්රදේශය පමණක්ද? බණ්ඩාරවෙල සමග කුමක් හෝ බැඳීමක් තියෙනවාද?
බණ්ඩාරවෙල ජීවත්වෙනවාට වඩා එහේ දැන් මගේ වැඩබිමක්. ලොකු බැඳීමක් තිබුණා. ගේදොර පවුල මතකයන්. දැනුත් අම්මා එහේ ඉන්නවා. ඒත් හරි පුදුමයි දැන් මට ඕනෑ තැනක ඉන්න පුළුවන්. අම්මා වගේ කෙනෙක් එක්ක තියෙන බරපතළ බැම්ම, ගමේ මිනිස්සු නෑයෝ ගැන තියෙන විසිතුරු මතක වගේ මානුෂීය කාරණා හැරුණාම ‘එහේ මාරයි, අපේ ඉස්කෝලේ ලොකුයි’ වගේ අදහස් ක්ෂීණවෙලා ගියා. දැන් මිනිස්සු ඉන්න ඕනෑම තැනක් පහසුයි. හැබැයි මිනිස්සු කියන එකේ තේරුම ගැන හිතලායි මම එහෙම කිව්වෙ. හැබැයි බණ්ඩාරවෙල දේශගුණය නම් අමතක කරන්න බැහැ. ඒක හැදිලා තියෙන්නේම ලියන්න හයිය ගන්න.
ජනප්රිය ගුවන්විදුලි නිවේදකයෙකු සහ ප්රජා ගුවන්විදුලි ශිල්පියෙකු අතර වෙනස කුමක්ද?
ප්රධාන ධාරාවෙ ගුවන්විදුලිවල වැඩකරන්නෙ තරුනේ. අපි එහෙම නෑ. අනික එයාලාගෙන් බහුතරයක් කරන්නේ මිනිස්සු හිනස්සන්න ට්රයි කරන එකයි කවුරුහරි ලියපු පත්තර වාර්තාවලට තමන්ගේ අදහස් එකතු කරලා ජනමත හදන්න ට්රයි කරන එකයිනේ. එතැන වෙන්නේ උඩින් මත ජනයා වෙත අතහරින එක. ප්රජා ගුවන්විදුලිය කරන්නේ තෘණමූල මට්ටමේ අදහස් මතුකරන එක. එතැන සහභාගිත්ව සන්නිවේදනය තියෙනවා. මිනිස්සුන්ට ඉඩක් තියෙනවා. තව එකක් තමයි ප්රධාන ධාරාවෙ ගුවන්විදුලිකරුවෝ බහුතරය විනෝදය සපයන්නෝ මිස මීඩියා ටෙක්ස්ට් කන්ටෙන්ට් හදන අය නෙවෙයි. ප්රජා ගුවන්විදුලි ශිල්පියා අන්තර්ගතය නිපදවන්නෙක්. අවුල, ලංකාවේ ප්රජා ගුවන්විදුලිය කියන්නේ මරාදැමුණු සංකල්පයක්.■