“ඔබේ දරුවන් බුද්ධිමත් වීමට අවශ්‍ය නම් ඔවුනට සුරංගනා කතා කියවන්න දෙන්න, ඔවුන් ඉතාමත් බුද්ධිමත් වීමට අවශ්‍ය නම්, ඔවුනට වඩවඩාත් සුරංගනා කතා කියවන්න දෙන්න.” මේ ඇල්බර්ට් අයින්ස්ටයින් කියූ කියමනකි.
දෙමව්පිය රැකවරණය යටතේ හැදෙන සාමාන්‍ය දරුවෙකුගේ ළමා කාලය යනු, ලෝකය සෙමින් තේරුම් ගනිමින්, වගකීම් විරහිතව, සැහැල්ලු‍වෙන් ගතකරන කාලයකි. ඒ කාලයේ ඔවුන් ලෝකය තේරුම් ගැනීමට භාවිත කරන මෙවලම් අතරින් ‘සුරංගනා කතා’ නම් සාහිත්‍ය ශානරය ප්‍රධාන ස්ථානයක් ගනියි. එමෙන්ම ඕනෑම සමාජයක වැඩිහිටි පරපුරක් බිහිවන්නේ, එවන් සුරංග නා කතා පමණක් නොව අඩුවැඩි වශයෙන් අධිතාත්වික සාහිත්යික ලක්ෂණ අන්තර්ගතව ඇති, එම සමාජය පදනම් කරගත් ඓතිහාසික කතා හෝ ජනකතා වැනි සාහිත්යික අංගද ඇසුරු කරමිනි. එම සියලු සාහිත්‍ය අංග කුඩා දරුවකු ලෝකය ඥානනය කිරීමේදී විශාල කාර්යභාරයක් කරයි.
වැඩෙන කුඩා දරුවා යථාර්ථය හා සම්මුඛ වීමත් සමග සැබෑ ලෝකය දෙස කුතුහලයෙන් බලයි. එහි ගතිකයන් මෙන් ගතානුගතිකත්වයන්ද තේරුම් ගැනීමට නොහැකිව කප්පරක් ප්‍රශ්න අසයි. එහෙත් දකින අසන සහ දැනෙන යථාර්ථය ප්‍රශ්න කරන්නාක් මෙන්, අසන කියවන සුරංගනා කතාවක අන්තර්ගතය පිළිබඳ ප්‍රශ්න කිරීමට ඔවුන් එතරම් පෙළඹෙන්නේ නැත. එවැනි ප්‍රශ්න නැඟීමට තරම් තාර්කික බුද්ධියක් කුඩා දරුවන් සතුව නොමැති නිසා විය යුතුය. එවිට සාමාන්‍යයෙන් වන්නේ සුරංගනා කතා තුළ ඇති උපමා, රූපක ඇතුළු කතාසාරයෙන් කියැවෙන පණිවුඩය කුඩා දරුවා සිය ජීවිතයට මුළුමනින්ම උකහා ගැනීමයි.
සුරංගනා කතා ප්‍රමුඛ කොටගත් ළමා සාහිත්‍යය, කුඩා දරුවකුගේ සමාජ දැක්ම කෙසේ හසුරුවයිද, සුරංගනා කතා ළමා මනසට කුමන බලපෑමක් ඇතිකරයි ද යන කාරණා පිළිබඳ විද්වත් සාකච්ඡාවක් ලෝකය පුරා මතුවෙමින් පවතියි. එම සාකච්ඡාවල ප්‍රතිඵලයක් ලෙස මෙන්ම, සෑම පුද්ගලයෙකුටම සමානව සැලකිය යුතුය, සියලු දෙනා ඇතුළත් සමාජයන් බිහිකළ යුතුය යන පදනමින් ලොව පුරා කෙරන මානව හිමිකම් පිළිබඳ පුළුල් සංවාද සහ ක්‍රියාකාරිත්වයත්වයන්ගේ බලපෑම නිසා ද, තත්කාලීන සමාජය තුළ ළමා සාහිත්‍යය කෙබඳු ස්වරූපයක් ගත යුතුද යන අදහස පෙරදැරිව, විවිධ පර්යේෂණාත්මක නිර්මාණද දැන් දැන් ලොව පුරා බිහිවනු දක්නට හැකිය.
සුරංගනා කතා පිළිබඳ ඇති සංවාදය
මෙම සංවාදයේ එක් පාර්ශ්වයක්, විශේෂයෙන් දෙස්විදෙස් දේශසීමා අතික්‍රමණය කළ සුප්‍රකට සුරංගනා කතා සැලකිල්ලට ගනිමින් දක්වා සිටින්නේ, එම සුරංග නා කතා මඟින් සමාජයේ ඇති ගතානුගතිකත්වයන් ළමා මනස තුළ ස්ථාපිත කරන බවයි. හිම කුමරිය, නිදි කුමරිය, සින්ඩරෙල්ලා වැනි බටහිර සුරංගනා කතාද, ඇපල් ගෙඩිය සහ රිදී පීරිසිය, මරියා මොරෙව්නා (රුසියානු සුරංග නා කතා එකතුවක් ‘ලස්සන වසීලිස්සා’ කතාමාලාවේ එන කතාන්දර) වැනි පෙරදිග කතාද සමාජය තුළ මුල් බැසගෙන ඇති ගතානුගතික අදහස් කුඩා දරුවාගේ මනසට කාවැද්දීමට සමත්වුණු කතාන්දරවලට හොඳම උදාහරණ කිහිපයකි. දේශීය ජනප්‍රවාද සහ ඉතිහාස කතා සැලකිල්ලට ගත්විට, රාමා සීතා, ගාමිණි චිත්‍රා, මුහුද ගොඩගැලීම සහ විහාර මහාදේවි මුහුදට බිලිවීම වැනි කතාන්දර තුළද ඉහත කී ලක්ෂණ මනාව නිරීක්ෂණය කළ හැකිය.
මේ කතා බොහෝමයකම දැකිය හැකි පොදු ගතානුගතිකය ලෙස කාන්තාව නිරූපණය කර ඇති ආකාරය දැක්විය හැකිය. එහිදී කාන්තාව ඉතා සුන්දර කෙනෙකි, ඇය කිසියම් හේතුවක් නිසා කරදරයට පත්වෙයි. අවසානයේදී වීර කුමාරයෙක් හෝ තරුණයෙක් ඇවිත් ඇය බේරාගනියි. බොහෝමයක් කතාවල, කතා තේමාව ගැහැනියක වටා ගොඩනැ‍‍ඟෙන අතර ඇගේ ජීවිතයේ ප්‍රීතිය කූටප්‍රාප්තියට නැ‍ංවෙන අවස්ථාව වන්නේ තමන් බේරාගත් එකී තරුණයා සමග විවාහවීමයි. ඉන්පසු සුපුරුදු පරිදි සියල්ලෝ සතුටින් විසිරයති. එම කාන්තා චරිත නිතරම දුර්වලය, නිර්භීත නැත, තමන්ගේ පැවැත්ම රඳා පවතින්නේ වීර තරුණයකු මතය, ජීවිතයේ ඔවුන්ගේ අවසාන ඉලක්කය විය යුත්තේ වීරයෙකු සමග විවාහ වීමය වැනි හැඟීමක් දරුවන්ගේ සිත්වලට නොදැනීම කාන්දුවෙයි. ඊට ප්‍රතිවිරුද්ධ ලෙස, පිරිමියා නිර්භීතය, වීර ක්‍රියාවල යෙදෙයි, ඔහුට කාන්තාව නිතරම බේරාගැනීමට සිදුවෙයි යන කාරණා පණිවුඩ ලෙස දරුවන් තේරුම් ගැනීම නොවැළැක්විය හැකිය.
කැනඩාවේ ඇල්බර්ටා නම් ග්‍රාමීය පාසලේ එක දෙක ශ්‍රේණිවල දරුවන් යොදාගෙන, සුරංගනා කතාවලින් ළමා මනස තුළ, විශේෂයෙන්ම ලිංගිකත්වය පිළිබඳ ගතානුගතිකත්වයන් ගොඩනංවා ඇත්තේ කෙසේද යන්න පිළිබඳව, අධ්‍යාපනඥවරියක වන කේට් පැටර්සන් පර්යේෂණයක් කළාය.
ඇය සුරංගනා කතා කිහිපයක් (The paper bag princess” The little red riding hood..) සම්බන්ධයෙන් දරුවන්ට විශ්ලේෂණාත්මකව පිළිතුරු දීමට සලසමින් ප්‍රශ්න කිහිපයක් නැඟු‍වාය.
The Paper Bag Princess කෘතියේ කතා තේමාවට අනුව මෙසේ ඇසුවාය.
කේට්: ඇයි හැම තිස්සේම කුමාරියෝම කරදරේ වැටෙන්නෙ?
පිළිතුර: කුමාරයන්ට එයාලව විවාහ කරගන්න ඕනෑ නිසා.
කේට්: The paper bag princess කතාවේ එලිසබෙත් කුමරිය මකරාව මරන්න කඩුව පාවිච්චි කළේ නැත්තේ?
පිළිතුරු: එයා ගොඩාක් කරුණාවන්තයි, එයාට ඕනෑ නැහැ මකරාව මරන්න./ එයා බයවුණා කඩුවෙන් එයාට තුවාල වෙයි කියලා.
The Little Red Riding Hood කතාව සම්බන්ධයෙන් ඇසූ ප්‍රශ්නය.
කේට්: ඒ කතාවේ ගැහැනු ළමයා වෙනුවට පිරිමි ළමයෙක් හිටියා නම් මොකද වෙන්නේ?
පිළිතුර: එහෙනම් ඔයිට වඩා එයා නිර්භීත වෙන්න තිබුණා.
පැටර්සන් මහත්මියට අනුව ඒ කුඩා වයසේදීම සුරංගනා කතා මඟින් සමාජය තුළ මුල් බැසගෙන ඇති ලිංගි කත්වය පිළිබඳ ගතානුගතිකයන් ළමා මනසට ඉතා හොඳින් කාන්දු වී ඇත.
එම කතාවල තවත් අවශේෂ ගතානුගතික අදහස් කිහිපයක් බහුලව දැකිය හැකිය. එම කතාවල එන මායාකාරියන් බොහෝවිට වයස්ගත කාන්තාවන්ය. ඔවුන් දුෂ්ටය, නපුරුය. මහලු පිරිමින් මායාකරුවන් ලෙස ප්‍රතිනිර්මාණය කර ඇත්තේ ඉතාමත් කලාතුරකිනි. දරුවන් කුඩා කාලයේදීම පවුලේ මව මියයයි. පියාගේ දෙවැනි විවාහයේ බිරිඳ, එනම් දරුවන්ගේ කුඩම්මා නිතරම පියාගේ දරුවන්ට දුෂ්ට ලෙස සලකයි. බහුලව එවැනි අඩන්තේට්ටම්වලට ගොදුරුවන්නේ පිරිමි දරුවන්ට වඩා ගැහැනු දරුවන්ය. පියා යනු පවුලේ කිසිදු ගැටුමකට මැදිහත් නොවන අතිශයින් මධ්‍යස්ථ මතධාරීන් හෝ දයාබර චරිතය. දුෂ්ට චරිත ලෙස නිරූපණය වන්නේ බොහෝවිට කාන්තාවන්ය.
සමාජවිද්‍යා විශේෂඥයකු වන ආචාර්ය ලොරේන් රොස්වර්න්ට අනුව මෙවැනි ආකාරයේ කතාන්දර තුළින්: නිතරම කාන්තාවෝ පිරිමින් විසින් බේරාගනු ලැබෙති. කාන්තාවන්ගේ වටිනාකම ඉස්මතු වන්නේ ඔවුන්ගේ රූපයේ සුන්දරත්වය මඟිනි. සියලු‍ම මහලු කාන්තාවෝ නරකම ගණයේ මායාකාරියෝය.
මෙවැනි ආකාරයේ ගතානුගතිකත්වයන් නඩත්තු කරන, එකම මොඩලයකට අයත් කතාන්දර ඇසුරේ වැඩෙන දරුවාට සමාජය දෙස පුළුල් මනසකින් යුතුව දකින්නට ඇති අවකාශය අහුරා දමන බව සමාජ විද්‍යඥයන්ගේ මතයයි. ඒ නිසාම සුරංගනා කතා මඟින් දරුවන් එක් රාමුවකට සිරකරන තබන්නේය යන චෝදනාව නඟන පාර්ශ්වය යෝජනා කරන්නේ ළමා කතා වඩාත් දේශපාලනිකව නිවැරදි, යථාර්ථවාදී නැඹුරුවක් ඇති, සමාජයේ සියල්ලන් අන්තර්ගත වන කතාන්දර විය යුතුය යන්නය.
ඊට ප්‍රතිවිරුද්ධ පාර්ශ්වය එම කාරණයට එරෙහිව මතුකරන කාරණා කිහිපයකි. එනම් ඉහත කී දේශපාලනිකව නිවැරදි, වඩාත් යථාර්ථවාදී ළමා කතා මඟින් දරුවන්ගේ ළමා කාලයේ, ඔවුන් ජීවත් වන ෆැන්ටසිය විනාශකරනු ඇති බවයි. ළමුන් පමණක් නොව වැඩහිටියන්ද සුරංග නා කතාවක් කියවා රසවිඳීමට කැමැත්තක් දක්වන්නේ එම කතා මඟින්, හැමවිටම සුන්දර නොවන යථාර්ථය මඳකට අමතක කොට, සිහින ලෝකයක ගිලීමට, පරිකල්පන හැකියාවක් සහිතව ජීවත්වන මිනිසා දක්වන ආශාව නිසාය. එවැනි සුරංගනා කතා සමාජයේ ගතානුගතිකත්වයන් තවතවත් ස්ථාපිත කිරීමට පිටුබලයක් සැපයූවද එම කතා මඟින්: දරුවාට විනෝදයක් ලබාදෙයි. දරුවාගේ පරිකල්පන ශක්තියත්, නිර්මාණශීලිත්වයත් වර්ධනය කරයි. විචාරාත්මක චින්තනය වර්ධනය කරයි. හොඳ නරක පිළිබඳ අවබෝධයක් ලබාදෙයි. සංවේදීවීම, හැඟීම්බර වැනි මනුෂ්‍ය ගුණාංග ඔපමට්ටම් කරගැනීමට මඟපාදයි.
අලුත් මුහුණුවරක ළමා කතා
සුරංගනා කතා පිළිබඳ එවැනි ආකාරයෙන් මතුකොට ඇති විසංවාදී අදහස් නිසා, සුරංගනා කතා හෝ ළමා කතා යන සාහිත්යික ශානරය දෙස පුළුල් ඇසකින් බලා, එහි ඇති අගතිගාමී ලක්ෂණ ඉවත්කරමින්, සිහිනමය ලක්ෂණ ආරක්ෂා කරගනිමින් වඩාත් ප්‍රගිතිශිලී ලක්ෂණ සහිත කතා නිර්මාණය කිරීමට ලේඛක ලේඛිකාවන් උත්සාහ දැරීම ළමා කතාන්දරවල ප්‍රගමනයේ කිසියම් හැරවුම් ලක්ෂ්‍යයක් පිළිබිඹු කරයි.
මෑතකාලීනව, පුළුල් මනසකින් යුතුව ජීවිතය, සමාජය සහ එහි මිනිස් බැඳීම් ලෙස බැලීමට සහ ගතානුගතික අදහස්වලින් මිදුණු චින්තනයක් ගොඩනඟාගැනීමට දරුවාට ඉවහල් වෙන ළමා පොත් නිර්මාණය වීම බොහෝ රටවල නව ප්‍රවණතාවක් ලෙස දැකිය හැකිය. කවුරුත් පාහේ දන්නා සුරංගනා කතා, ජනප්‍රවාද තත්කාලීන සමාජයේ විවාදයට තුඩුදෙන සමාජ කාරණා අඩංගු කරමින් නැවත නිර්මාණය කිරීමත්, ඉහත කී අරමුණු සාක්ෂාත් කරගැනීමේ අරමුණින්ම ළමා කතා විශේෂයෙන් නිර්මාණය කිරීමත් ඒ අතර වෙයි.
1812 වසරේ ජර්මනියේ ග්‍රිම් සහෝදර‍‍යන් විසින් මුල්වරට ප්‍රකාශ කරන ලද 12Dancing Princesses නම් කෘතියේ එන කතාන්දරයට වඩාත් ස්ත්‍රීවාදී පෙනුමක් මුසුකරමින්, ජෙසී බර්ටන් නම් බ්‍රිතාන්‍ය ජාතික ලේඛිකාව The Restless Girls නමින් 2017 වසරේදී අලුත් කෘතියක් පළකළාය. එහි මුල් කෘතියේ දැක්වෙන්නේ පියරජතුමාගේ නියමයෙන් අඳුරු කුටියක සිරකර තබන ලද කුමරියන් දොලොස් දෙනෙකු නිදහස සොයායාමට දරන උත්සාහයයි. මුල් කතාන්දරයට අනුව, එම උත්සාහය නිසා ඔවුනට දඬුවම් විඳීමට සිදුවන අතර ඔවුන්ගේ ඉරණම සතුටුදායක එකක් වන්නේ නැත. බර්ටන්ම පවසන පරිදි කුඩා කල ඉතාමත් ආශාවෙන් රසවිඳි කතාන්දරයක් වන නමුත්, 12 Dancing Princesses නැවතත් වැඩිහිටියකු ලෙස කියවන විට එහි අවසානය තරමක් දුරට වෙනස් එකක් වන්නේ නම් ඉන් ගම්‍ය වන පණිවුඩය ඉතාමත් ප්‍රගතිශීලි එකක් වනු ඇතැයි ඇයට හැ‍ඟෙන්නට විය. කතාව නැවත නිර්මාණය කිරීමේදී, කුමරියන් 12 දෙනාටම ඈ විශේෂිත හැකියාවන් ලබාදුන්නාය. ඒවා රූසොබාව, කරුණාවන්තකම, අහිංසකකම වැනි සාම්ප්‍රදායික ගුණාංග නොව ගණිතයේ හැකියාව, තාරකා විද්‍යා දැනුම, විවිධ භාෂා කතාකිරීමේ හැකියාව වැනි නවීන ලෝකය ජයගැනීමට ඉවහල්වෙන දක්ෂතාය. විවිධ ගතිලක්ෂණ සහ හැකියා ආධාරයෙන් සෑම කුමරියකටම ඇය අනන්‍යතාවක් ගොඩනඟයි. ඇයගේ ප්‍රතිනිර්මාණිත කතාවේ අවසානයේදී වන්නේ, මුල් කතාවට පටහැනි ලෙස, සිය නැගණියන් නිර්භීතව මෙහෙයවන ලැබූ වැඩිමහල් කුමරිය ෆ්‍රීඩාට රාජ්‍යයේ කිරුළ හිමිවීමයි.
එලේනා ෆැවිලි සහ ෆ්‍රැන්සෙස්කා කැවලෝ නම් ඉතාලියානු ලේඛිකාවන් දෙදෙනා 2016 වසරේ Good Night Stories for Rebel Girls නම් කෘතිය මුල්වරට පළකරන විට කියාසිටියේ, සුපුරුදු ළමා කතාවල ගතානුගතික අදහස්වලින් මුදවාගෙන, තමන්ගේ ඉලක්ක කරායෑමට අවශ්‍ය ශක්තිය ඔවුන් තුළම තිබෙන බවත්, වෙනත් කෙනෙකුගේ උදව් අවශ්‍ය නොවන බවත් ගැහැනු දරුවන්ට කියාපෑමේ ව්‍යාපෘතියක් ලෙස එම කෘතිය නිර්මාණය කළ බවය. වෙළුම් දෙකකින් යුක්ත වන එම කෘතියෙන්, ධෛර්යමත්ව සහ නොබියව දහසක් බාධක මැද්දේ තම ඉලක්කය කරා ගිය, ලොව පුරා විසිරී සිටින ශක්තිමත් ගැහැනුන් 100කගේ ජිවිත කතා, එක් පිටුවක එක බැගින් සරලව චිත්‍රණය කෙරේ. එය ලොව පුරා කුඩා දරුවන් අතර ඉතාමත් වේගයෙන් ප්‍රචලිත වූ අතර දැනට වෙනත් භාෂා පනහකට නොඅඩු ගණනකට ද පරිවර්තනය වී ඇත.
ඉන්දියානු ජාතික ලේඛිකාවක, ජනමාධ්‍යවේදිනියක සහ නාට්‍ය පිටපත් රචිකාවක වූ මංජුලා පද්මනාදන් විසින් රචිත Unprincess නම් කෘතිය, ළමා සාහිත්‍යය තුළ, ගතානුගතිකත්වයන් නඩත්තු කිරීමේ ඇබ්බැහිය ඉතා නිර්මාණාත්මකවත් සියුම්වත් අභියෝගයට ලක්කරන කදිම නිදසුනකි. එම කෘතියේ he Giant and the Unprincess” Sweet Fantasy” Urmila the Ultimate නම් කතා ත්‍රිත්වයක් හරහා ඇය ඉතාමත් අපූරු අන්දමට ළමා මනසේ මුල් බැසගෙන ඇති ඒකාකෘතික සිතුවිලි පුපුරවා දමයි. එහෙත් එය කරන්නේ යථාවත් ෆැන්ටසියත් අතර දෝලනය වන වටපිටාවක් නිර්මාණය කරමිනි. ඒ නිසා කුඩා දරුවා අපේක්ෂා කරන සිහිනමය ලෝකය තුළදී යථාර්ථයට මුහුණ දෙන සැටිත්, අභියෝවලට මුහුණදීමට ඉගෙනගෙන නැති, කුමරකුමරියන්ගේ සුකුමාර ජීවිත විවේචනය කරමින්, තනිවම සිහින දැකීමටවත් නොදන්නා ලෝකයක තමන්ගේම සිහිනවල ඇති වටිනාකමත්, අවලස්සන යනු මේ සමාජයේ තවත් එක් ඵලදායක පැවැත්මක් බවත් කියාදෙන Unprincess කෘතිය සැබවින්ම අගය කළයුතු වූත්, හැකි නම් අනුගමනය කළයුතු වූත් නිර්මාණාත්මක ප්‍රයත්නයකි.
ඉන්දියාවේ ‘තුලිකා’ පොත් ප්‍රකාශන සමාගම ඉතාමත් පැතිරුණු පරාසයක තේමා, සිය කතා වස්තූන්ට ග්‍රහණය කොට ගනිමින් බහුසංස්කෘතික, බහුවාර්ගික, බහුභාෂක සමාජයක අවශ්‍යතා වෙනුවෙන් පෙනීසිටිමින්, ජන විවිධත්වය අගයන ළමා පරපුරක් බිහිකිරීමට විශේෂ මෙහෙයුමක් දියත්කොට ඇති ව්‍යාපාරයකි. ඔවුන්ගේ සෑම ළමා පොතක්ම අඩුම භාෂා දෙකකින් ලියැවෙයි. ඔවුහු භාෂා 9කින් සිය පොත් මුද්‍රණය කරති. සමාජය තුළ ආන්තීකරණයට ලක්වූ ජනකොටස් එනම් සුළු ජාතීන්, විවිධ ලිංගිකත්ව නැඹුරුතාවන් ඇත්තවුන්, ආබාධිතයන්, මහලු ප්‍රජාව මෙන්ම සමාජ අපවාද ලෙස පිටුදකින දික්කසාදවීම්, සමරිසි විවාහ, මත්ද්‍රව්‍ය ඇබ්බහිය වැනි කාරණා තුලිකා පොත්වල දක්නට හැකිය. තුලිකා ප්‍රකාශන සමාගමේ පුරෝගාමිනිය රාධිකා මෙනන්ට අනුව, බහුතරයක් ළමා පාඨකයන් මෙන්ම දෙමව්පියන්ද එවැනි කතා තේමා කියැවීම මඟහැරීමේ ප්‍රවණතාවක් ඇති නමුත්, ඔවුන්ගේ සංඛ්‍යාලේඛන අනුව ක්‍රමක්‍රමයෙන් එම ‘දුෂ්කර’ තේමා ආමන්ත්‍රණය කරන පොත් මිලදී ගැනීමේ සහ කියැවීමේ ප්‍රවණතාවෙහි වැඩිවීමක් දක්නට ඇත.
ප්‍රතිවිරුද්ධ මත ගැටී විවිධ විසංවාදයන් ඔස්සේ, නව දැනුමක් බිහිවෙයි. එය, බුද්ධිමත් මානවයා මිනිස් සංහතියේ ප්‍රගමනයට දායක කරගත යුතුය. ඒ නිසා අපගේ දරුවනට තවදුරටත් සුරංගනාවන්, රජවරුන්, කුමර කුමරියන් පමණක් සිටින කතා කියවීමට ඉඩ දෙමුද? නැතහොත් සිහිනමය ලෝකය ඔවුන්ගෙන් උදුරා නොගෙන, මේ මිහිතලය මත එතෙක් ළමයින් වෙනුවෙන් නොලියැවුණු නොකියැවුණු බොහෝ දේ අන්තර්ගත වන ළමා සාහිත්‍යයක් ගොඩනැඟිය යුතුද? එවිට ඒ කුඩා දරුවන් දිනෙක වැඩිහිටියන් වූ විට, බඹරුන් මෙන්ම සමනලයන්ටද, තමන්ට මෙන්ම, තමන්ට යන්තමින්වත් සමාන නොවෙන බොහෝ අයවලු‍න්ටද මේ ලෝකය හිමි බවත්, සමාන අයිතිවාසිකම් ලැබිය යුතු බවත් පෙන්වා දෙන්නට වෙනම සමාජ ව්‍යාපාර හෝ දැනුවත් කිරීමේ වැඩමුළු අවශ්‍ය නොවෙනු ඇත.■
■ සුභාෂිණි චතුරිකා
