වර්තමාන දේශපාලන අර්බුදය ව්‍යවස්ථානුකුලවාදය පිළිබඳ වඩාත් වැදගත් කතිකාවක් සඳහා ඉඩ සලසයි. එහෙත් මෙහිදී ව්‍යවස්ථානුකූලත්වය හා මෙරට දේශපාලන පද්ධතිය අතර සම්බන්ධතාවක් පවතීද යන ගැටලුව ව්‍යවස්ථා න්‍යාය පිළිබඳ ප්‍රමාණික බුද්ධිමතෙකුට පළමුව මතුකළ හැක. මගේ අදහස නම් වර්තමාන මොහොත විසින් ලාංකේය දේශපාලන පද්ධතියේ ව්‍යුහාත්මක අසමතුලිතතාවයන් හා ව්‍යවස්ථානුකූලවාදය එකිනෙකට ප්‍රතිවිරුද්ධව අභිමුඛ කොට ඇති බවයි.
මෙහිදී දීර්ඝව අප විසින් සාකච්ඡාවට බඳුන් කළ යුතු කරුණු කිහිපයකි. ලාංකේය ව්‍යවස්ථානුකූුලවාදයේ ස්වභාවය, ජනතා පරමාධිපත්‍යයේ වලංගුභාවය සහ ව්‍යවස්ථාව සහ දේශපාලන පද්ධතියේ සංවර්ධනයන් අතර පැවතිය හැකි සම්බන්ධතා ඒ අතරින් කිහිපයකි. නමුදු ඒ කිසිම කරුණක් මෙහිදී පූර්ණ ලෙස සාකච්ඡා කළ නොහැකිවනු ඇත.
‘ව්‍යවස්ථානුකූුලවාදය යනු ස්ථිතික චින්තන පද්ධතියකට වඩා ගතික දේශපාලන හා ඓතිහාසික ක්‍රියාවලියක්’ වශයෙන් හඳුන්වා තිබේ. එය විසින් ‘රටක දේශපාලන පද්ධතිය හා තාර්කික දේශපාලන භාවිතාව තුළ සිදුනොවිය හැකි දේ අතර සබඳතාවක් ගොඩනඟයි’. ව්‍යවස්ථාවක් යනු වාග්මය සංඥා භාවිතාවෙන් දේශපාලන පර්යාය/අණසක පිළිබඳව ගොඩනඟන භාෂාමය නිරූපණයකි. ‘ව්‍යවස්ථානු භාෂාව මඟින් කලාත්මකව සැලසුම් කරනු ලැබූ හා සුවිශේෂිත කොට දක්වනු ලැබූ ආයතනයන පද්ධතිය ක්‍රියාත්මක කරවමින් හා මෙහයවමින් ද, දේශපාලන බලය බෙදමින් හා සංවරණය කරමින් දේශපාලන පර්යාය, පිළිවෙළ නැතිනම් අණසක නිර්මාණය කරන්නේ ව්‍යවස්ථානුකූුලවාදයයි’. ඒ අනුව ව්‍යවස්ථාවක් මඟින් ඉදිරිපත්කරන භාෂාත්මක සංඥාවන්ට ඔබ්බෙන් ගමන් කරන භාවිතාමය ක්‍රියාවලිය පිළිබඳ අවබෝධයක් ලබාගැනීමට ව්‍යවස්ථානුකුලවාදය වැදගත් වෙයි.
ලාංකේය ව්‍යවස්ථාවාදය පිළිබඳ මූලික පිළිග ැනීම වියහැක්කේ ‘මුලික නීතිය මඟින් දක්වා ඇති ප්‍රතිපාදනයන්ට යටත්ව ආණ්ඩුවේ කටයුතු මෙහෙය වියයුතු බවයි’. එසේම මෙරට ව්‍යවස්ථාව යනු පරම්පරා ගණනක් හරහා ගමන් කරන ලියැවිල්ලක් නිසා එය ලියැවී තිබෙනුයේ ‘සාමාන්‍ය භාෂාවකින් වන අතර, එය සුවිශේෂ දේශපාලන ක්‍රියාවලියක් මඟින් අනුදත් ලේඛනයකි’. එමනිසා ‘සාමාන්‍ය නීතියකට නොමැති එම නීති පරයා ගමන් කරන සුජාතබවක් ව්‍යවස්ථාවට පවතී’.
එහෙත් දේශපාලන පාත්‍රයන් තමන්ගේ ඉතාමත් පටු හා ‘නුදුරු උවමනාවන් ඉදිරියට ගනිමින් ව්‍යවස්ථාමය පාලනය පරීක්ෂාකාරී ලෙස තුලනය කිරීම හා සුරැකීම අතපසු කරන්නේ නම් හා ව්‍යවස්ථාමය පොදු භාෂාව විවිධ අයුරින් තාර්කික- සාධාරණ ලෙස අර්ථ නිරුපණය කරන්නේ නම් සිදුවිය හැක්කේ කුමක්ද?‘ එසේම ව්‍යවස්ථාවේ ‘ඓතිහාසික අර්ථය’ යළි මතුකර ගැනීමට අපොහොසත් වන්නේ නම් හා වර්තමානයේ පවතින ඉතාමත් සංවේදී අවශ්‍යතාවන්ට අනුකූලව එය අරුත් ගැන්වේ නම් ද සිදුවන්නේ කුමක්ද? මෙ සියලු‍ම තත්වයන් යටතේ පවා කිසියම් පක්ෂයක් විසින් ව්‍යවස්ථාවට පටහැනි ආකාරයේ කිසියම් ප්‍රතිපත්තියක් මත පිහිටා කටයුතු කරනු ලැබිය හැක. මේ අනුව ’දේශපාලන අභිලාෂයන් හමුවේ ව්‍යවස්ථාව විහීනත්වයට පත්විය හැක’, නැත්නම් එමගින් අපේක්ෂා කළ දේශපාලන යථාර්ථය පිළිබඳව ඉච්ඡාභංගත්වයට පත්විය හැක.
‘ව්‍යවස්ථාවේ පොදු භාෂාව විවිධ ආකාරයෙන් අර්ථ නිරූපණය විය හැකි නිසා එහි මුල් අර්ථය වෙනස්වන ආකාරය කිසිවෙකුටත් වඩා පැහැදිලිව දර්ශනය නොවනු ඇත’. ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය වන ආකාරයේ ප්‍රතිපත්තියක් මත පිහිටා කටයුතු කරන අය තර්ක කරනු ඇත්තේ ඔවුන්ගේ තර්කය නිවැරදිව වටහා ගන්නේ නම් ව්‍යවස්ථාවට පක්ෂවනු ඇති බවයි. ‘එසේම එලෙස ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය කරන ප්‍රතිපත්තිය අතිවිශාල බහුතරයක් විසින් පිළි ගනු ලබන්නේ නම් ද එවිට ව්‍යවස්ථාමය ගැටලුව හඳුනා ගැනීම තබා සංවාදයට ගැනීමවත් සිදු නොවිය හැක’. ‘ව්‍යවස්ථාවක් මඟින් ආණ්ඩුවක් පාලනය විය යුතුය යන අදහස පක්ෂ දේශපාලනය හා ඓතිහාසික ක්‍රියාවලිය මඟින් තර්ජනයට පත්වන ආකාරය වටහා ගත හැක’.
අප අද මෙරට මුහුණ පා ඇත්තේ බහුතරයක් විසින් ව්‍යවස්ථාව වැරදි ලෙස අර්ථකථනය කිරීමක් නොවෙයි. එය තනි පුද්ගලයෙකුගේ ඉතා නුදුරු දේශපාලන අපේක්ෂාවක් වෙනුවෙන් සමස්ත ව්‍යවස්ථානු නීතියම කණපිට පෙරළනු ලැබිය හැකි තත්ත්වයකි. කිසියම් බහුතර ජනතාවක් විසින් කිසියම් ඓතිහාසික උවමනාවක් අනුව පත්කළ ජනපතිවරයෙකු එම ඓතිහාසික උවමනාවට හා බහුතරයේ අපේක්ෂාවට එරෙහිව කටයුතු කරන අවස්ථාවක් වශයෙන් එය හඳුන්වා දීම යුක්ති සහගත බව මඟේ හැඟීමයි. එය මෙරට ප්‍රමුඛතම දේශපාලන විද්‍යා හා නීතිය පිළිබඳ විද්වතුන් විසින් ද පෙන්වාදෙනු ලැබ තිබෙන සත්‍යයකි. ව්‍යවස්ථාවක් මඟින් ආණ්ඩුවක් පාලනය කිරීමේ කර්තව්‍යය සහ ජාතික දේශපාලනය පාලනය කිරීම සාමාන්‍ය නීතිය භාවිතාවෙන් සාමාන්‍ය ජනයා පාලනය කිරීමට වඩා ඉතා වෙනස් දෙයක් බව ව්‍යවස්ථාවාදය අපට තවදුරටත් කියා දෙයි.
එමනිසා රාජපක්ෂලාගේ සහ සිරිසේනගේ දේශපාලන බලය පිළිබඳ පටු හෝ ඉතා නුදුරු අභිලාෂයන්ට පක්ෂව ලාංකේය ව්‍යවස්ථාවේ ඉතාම ප්‍රජාතාන්ත්‍රික වෙනස්කමක් වූ 19 වන සංශෝධනයේ ඓතිහාසික උවමනාව සහ එහි විධායක බලය තුලනය කිරීම පිළිබඳ වූ අර්ථය ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් යළි සලකා බලන්නේ කෙසේද යන්න ව්‍යවස්ථානුකූලවාදය මෙරට දී අත්පත්කරගෙන ඇති තත්වය පිළිබඳ ඓතිහාසික නිගමනයක් වනු ඇත. දූෂිත දේශපාලන පද්ධතියේ ප්‍රයෝජ්‍යතා දේශපාලනයට ව්‍යවස්ථානුකුලවාදය යට නොකළ යුතු බව මඟේ පුරවැසි හැඟීමයි.■
අතුලසිරි සමරකෝන්
ව්‍යවස්ථානුකූලවාදය දේශපාලන පද්ධතියට අභිමුඛවීම
- Advertisement -
