සුරංගනා කතාවල යක්ෂයෝ වාමනයෝ එක එක දේ කරති. ඒවා අසන දරුවෝ බයෙන් බිරාන්ත වෙති. වටපිට බලති. ජනාධිපති මෛත්‍රී කල්පනා කළ කිසිවක් සිදු නොවන්නේ ඒ නිසාය. ඔහු හිතුවේ ජනවාරි පෙරළිය තමන් ඇලඩින් වෙමින් නිර්මාණය කළ සුරංගනා කතාවක් කියාය. සුරංගනා කතාවල මන්තර මැජික් පොල් මිස, යහ පාලනය පිරිත් සෙත් සාන්ති නැත.
ජනවාරියට වෛර කළ බොහෝ දෙනා ගිය වසර තුනේ කළේ මොනවාද? දැන් සනීපදැයි මහින්දලා නිතර ඇසූහ. යහ පාලනයේ නිමිත්ත වූ ජනාධිපති මෛත්‍රී ව්‍යවස්ථා කූඩුවේ කොටු වී හමාරය. ඔහු දැන් කෝනංගියෙකි. කෝලමෙකි. යන්නේ කතා කරන්නේ උත්තර දෙන්නේ රුයිතෙටය. අගමැති මාරු කළාට ජනාධිපති මෛත්‍රීට පොලිස්කාරයෙකු මාරු කිරීමට බැරිය. ජනාධිපති මෛත්‍රීට මහින්ද කළා වාගේ පොලිස් කොමිසම අක්‍රිය කරන්නට බැරිය. ජනාධිපති මෛත්‍රී සමග රටේ මිනිස්සු ජනවාරියේ මහින්ද නැති කළාහුය. මෙහි පෙළගස්වන්නේ මෛත්‍රීපාල සිරිසේන දියත් කළ ශ්‍රී ලංකාවේ ඔක්තෝබර් විප්ලවය යහ පාලනය හමුවේ පසු බසින හැටිය.
මෛත්‍රීට අනුව, ඔක්තෝබර් විප්ලවයට හේතු දෙකකි. එක මෛත්‍රී ගෝඨා ඝාතන කුමන්ත්‍රණය. දෙක රනිල්ට ඇති අකමැත්තය. මහින්දට අනුව, ආර්ථිකය කඩා වැටීම බවය. පිළිගන්නේ කෝකද? ලංකාව දකින්නේ 2020 ජනාධිපති අපේක්‍ෂකත්වය බවය. කුමාර වෙල්ගමට අනුව මහින්ද පොහොට්ටුව පාවා දී හමාරය. ජනාධිපති මෛත්‍රීට අනුව එජාපයේ කරු-සජිත් බලය අගමැතිකමට කෑදරව එජාප පාවා දුන්නේ නැත. ජනවාරි 8 වෙනිදා රාත්‍රිය කුරුණෑගල පොල්වත්තක සැගවී සිටි, සිරිසේන පවුල මෙවර ආරක්ෂාවට මැදමුලන වලව්වට රිංගාගෙන ඇත. නාකි හිවලෙකුවත් මෙසේ හතුරාගේ ගුබ්බෑයමට දුවන්නේ නැත. දැන් රනිල් නැත. එහෙත් විශේෂ අපරාධ විමර්ශන ඒකකයේ පොලිස් නිලධාරීන් මාරු කිරීමට ජනාධිපති මෛත්‍රීට ඇති තදියම ඝාතන කුමන්ත්‍රණ සෙවීමට නැත. නිදහස් ලංකාවේ රාජ්‍ය නායක ඝාතන දෙකකි. 1959 බණ්ඩාරනායක ඝාතනය සමග දහනායක අගමැති වී රටම අවුලක් කළේය. 1993 මැයි පළවෙනිදා ජනාධිපති ප්‍රේමදාස ඝාතනය විය. එවකට 45 හැවිරිදි රනිල් වික්‍රමසිංහ එක් පැයක් තුළ ව්‍යවස්ථානුකූලව රට සන්සුන් කළේය. එකී විශිෂ්ට මැදිහත්වීම කළ රනිල් ඝාතනයක් සිදු නොවූ ඔක්තෝබර් විප්ලවයටද ජයග්‍රාහීව මුහුණ දෙමින් සිටියි. ඔක්තෝබරයේ සත්‍ය හේතුව කුමන්ත්‍රණයද? ආර්ථීකයද? රනිල්ද? බොරු ගොඩක් කී ජනාධිපති මෛත්‍රී ගොලු වෙලාය.
යහ පාලන ලාංඡනය වූ ජනාධිපති මෛත්‍රී පාර්ලිමේන්තු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ හිසට පහර දී හමාරය. ජනාධිපති මෛත්‍රී රනිල්ට කැමති නැත. රට ජනාධිපති මෛත්‍රීට කැමති නැත. අගෝස්තුවේ පනස් ලක්ෂයක් දෙනා එක්ව එජාපයේ රනිල්ට දුන් අගමැතිකම, හතලිස් හත් ලක්ෂයක් කැමතිවූ මහින්දට දෙන්නේ පෙබරවාරියේ දා හතර ලක්ෂයක් සමග තනිවූ ජනාධිපති මෛත්‍රීය. පාර්ලිමේන්තු බහුතරය යනු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී යථාර්ථයකි. මෛත්‍රී රනිල් අරගලයට බිලිවූ මහින්ද ප්‍රතිරූපය කුණුවී ඕජස් ගලයි. විෂ්ණු ශර්මන්ගේ පංචතන්ත්‍රයේ අලි ජෝඩුවගේ සංසර්ගයට උදව් දෙන්න ගිය වඳුරෙක් අලි බොක්කට තල්ලු වී හිරවිය. ඌ එළියට එනවිට පාටත් වෙනස් වී තිබුණ නිසා රැළෙන් පන්නා ගත් බව කියැවේ. මහින්ද තවම අලි බොක්කේ හිරවී ඇත.
ඝාතන කුමන්ත්‍රණය නම් හුළං ගිය බෝලය ඩෑෂ් පාරක් ලෙස උස්සා දීම නිසා මේවා සිදුවිය. උක්ත නියෝජ්‍ය පොලිස්පති නාලක සිල්වා වහා අත්අඩංගුවට ගත යුතුව තිබිණ. කළේ නැත. වැඩ තහනම් වූ නියෝජ්‍ය පොලිස්පති ආවේ ගියේද පොලිස් නිලරථයෙනි. නාලක සිල්වා අත්අඩංගුවට ගැනීමත් මහින්ද අගමැති වීමත් එක දිනෙක සිදුවිය. ප්‍රභූ ආරක්ෂක ක්‍රමෝපායන් අනුව, ආණ්ඩුවේ හැසිරීම බිංදුවය. ජනාධිපති අගමැති සංචාරවලදී ජංගම ලේ බැංකුවක් පවා ගෙන යන ප්‍රශස්ථ සූදානමක් අපට ඇත. සමහර විට, විශේෂ පුද්ගලයෙකු යන මාර්ගයේ සියලු පාලම් බෝක්කු පරීක්‍ෂා කොට, සෙබළුන් රඳවති. මෙහිදී එවැන්නක් සිද්ධ වුණේ නැත. එසේම තොරතුරු සැපයූ නාමල් කුමාරගේ ජීවිතයට අනතුරක් හෝ සිදුවී නම්…..? යහ පාලනයේ හැසිරීම මෙහිදී අයහපත්ය. ඔක්තෝබරයේ සත්‍ය හේතුව කුමන්ත්‍රණයද? ආර්ථීකයද? රනිල්ද? නිවැරදි උත්තරය රටම දනී.
ජනාධිපති මෛත්‍රී මහින්ද තෝරා ගැනීමේදී රටේ ආරක්ෂාව ගැන තඹ දොයිතුවක් හිතුවේ නැත. විශේෂ අපරාධ විමර්ශන ඒකකයේ නිලධාරීන්ට ගල් ගසා මරන බවට මන්ත්‍රී ඩී.වී. උපුල් කියා තිබිණ. රාජපක්ෂලාට ඇඟිල්ල දිගු කෙරෙන ඝාතන අපරාධ හා වංචා රැසක විමර්ශන අවසන් ය. සමහර නඩු විභාග වේ. ඒවාට කුමක් වේදැයි රට්ටු අසන්නේ ඔල්මාදයෙන් නොවේ. මහින්ද අගමැති කළ සැණින් රාජ්‍ය ආයතනවලට දාමරිකයෝ කඩා පැන්නාහ. ඝාතන දෙකක් සිදුවිය. ජගත් කීර්තියට පත් අර්ජුන රණතුංග නිරුවත් කිරීමට ගත් උත්සාහය නින්දිතය. රාජ්‍ය මාධ්‍ය ආයතන සියල්ල වෘත්තිය සමිතිවල අත්අඩංගුවට පත් විය. මෙවැනි ප්‍රචණ්ඩ ක්‍රියා පිළිකුලෙන් ප්‍රතික්‍ෂේප කළ ජනවාරි ජයග්‍රහණයට ජනාධිපති මෛත්‍රී හතුරෙකි.
මහින්දට බහුතරය ලබා දීමට බැරි වූ ජනාධිපති මෛත්‍රී නීතිය හා සාමය පිළිබඳ අමාත්‍යාංශය ද, රජයේ මුද්‍රණාලයද පවරා ගත්තේය. පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරියේය. ජනාධිපති මෛත්‍රීට එදාම නීතිය හා සාමය අමාත්‍යාංශය පවරා කුමන්ත්‍රණකරුවන් තරාතිරම නොබලා අත්අඩංගුවට ගත හැකිව තිබිණ. එය කවදාවත් සිදු නොවේ. ඒ එවැනි කුමන්ත්‍රයක් නොතිබුණ නිසාය.
ජනවාරි ජයග්‍රහණයට පසුවදා ජනාධිපති මෛත්‍රි ඩඞ්ලි මල්ලී සමග ගෝඨාභයගේ නිවෙසට යාමෙන් ජනවාරි සටන පාච්චල් කළේය. මේ ඝාතන කුමන්ත්‍රණය ඒ හමුවේ කොටසකි. මහ බැංකු මංකොල්ලය, ශිරන්ති රාජපක්ෂට එරෙහි අපරාධ චෝදනා යටපත් කිරීම, විමල් වීරවංශගේ සාවද්‍ය ගමන් බලපත්‍ර නඩුවට රනිල් අත පෙවීම, ගාමිණි සෙනරත් සඟවා තැබීම ආදි කුමන්ත්‍රණවලට මෛත්‍රී රනිල් දෙදෙනාම වගකිව යුතු වේ. ශිරන්තිට ලැබුණ කරුණාව සන්ධ්‍යා එක්නැලිගොඩ සහ දරු පවුලට නොලැබිණ. ගෝඨාභය සහ රවි විජේගුණරත්න වෙනුවෙන් විධායක ජනාධිපති ප්‍රසිද්ධියේ කළ ප්‍රකාශ අධිකරණ පද්ධතියට තර්ජනයකි. එසේම රවි විජේගුණරත්නග් දෑතට මාංචු වැටෙන විට, ජනවාරිය දිනාදුන් නීතියේ ආධිපත්‍යය හමුවේ මෛත්‍රීපාල සිරිසේන දෙකට නැමී ගිය බව ඔහු තේරුම් ගත යුතුය. හිරගෙදර සමූලඝාතන සහ ලසන්ත වික්‍රමතුංත සහ එක්නැලිගොඩ ඝාතනවල සැකකරුවන් නාමල් කුමාර හරහා, ජනාධිපති මෛත්‍රී ලවා මහින්ද අගමැති කරවීය.
පාර්ලිමේන්තු බලය මහින්දට නැති බව පෙන්වා අවසානය. එය පිළි නොගන්නා ජනාධිපති මෛත්‍රී දෙකේ පන්තියට වැටී අවසන්ය. ඔහු ව්‍යවස්ථාව තබා ප්‍රජාචාරයවත් දන්නේ නැත. 1970දී එජාපය පරදිනු දුටු අගමැති ඩඞ්ලි වහා අස්වීමේ ලිපිය අග්‍රාණ්ඩුකාර විලියම් ගොපල්ලව වෙත යැවීය. එය ආපසු එවූ අග්‍රාණ්ඩුකාරවරයා අවසන් ඡන්ද ප්‍රතිඵලය ලැබෙන තෙක් අගමැතිගේ අස්වීමේ ලිපිය භාරගත නොහැකි බව දැන්වීය. 1965දී එජාපයට ලැබුණේ සුළු බහුතරයකි. එයින් උද්දාමවූ බණ්ඩාරනායක මැතිනිය ආණ්ඩුව භාර නොදී සිටියාය. තෙදිනක් ගතවූ තැන, අග්‍රාණ්ඩුකාර විලියම් ගොපල්ලව පැය දෙකක් තුළ ආණ්ඩුව භාර නොදුන්නොත් නරක මිනිහයි කියන්න එපා කියා මැතිනියට පණිවිඩ යැවීය. මැතිනිය තම මාමා අග්‍රාණ්ඩුකාර තනතුරට ගොපල්ලව පත් කළා යයි සමහරු මැතිනියට චෝදනා කළහ. අද ජනාධිපති කියන්නේ එදා අග්‍රාණ්ඩුකාරයාටය. එදා අග්‍රාණ්ඩුකාරයා වගකීවේ රැජිණටය. අද ජනාධිපති වගකියන්නේ ජනතාවටය. නෑකම ඕනෑකම සහ වැදගත්කම යටකළ ගොපල්ලවගේ හැදිච්චකම ජනාධිපති මෛත්‍රීට නැත. මුල් විය යුත්තේ හැදිච්චකමය. ජනාධිපති මෛත්‍රීට හැදිච්චකම උගන්වන්ට සෝභිත හාමුදුරුවෝත් අසමත් වූහ. නැහැදිච්ච එවුන්ට කතා කරන බාසාව දඹර අමිල හාමුදුරුවෝ දනිති. සාදු සාදු සාදු.
ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විධායක ජනාධිපතිට අල්ලේ නැටවිය හැකිද? ඊට උත්තරය දෙසැම්බර් මුල් සතියේ ප්‍රකාශයට පත් කිරීමට නියමිතය. රටේ අගමැති වෙනස් කළ ජනාධිපති මෛත්‍රීට පාර්ලිමේන්තුව බය නැත. මේ හාස්කම කළේ ජනවාරි පෙරළියයි. ඊට සහාය වූ ජනාධිපති මෛත්‍රී දැනටම ඉතිහාසයේ කුණු ගොඬේ වැතිර සිටී. සිව් විසි වසරක එජාප කැළඹිල්ල එසේමය. එහෙත් කිසිම අලියෙකු ජනාධිපති මෛත්‍රීට කඬේ යන්නේ නැත. සබුද්ධික ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සමාජයද යෝධ හයියෙන් පෙළ ගැසී සිටියි. 2015දී මෛත්‍රීපාල සිරිසේන හමුවේ මහින්ද රාජපක්ෂ හැකිළිණ. අද ජනාධිපති මෛත්‍රී, පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී රනිල් වික්‍රමසිංහ හමුවේ හැකිලෙමින් පොඩිවෙමින් ඇඹරෙන හැටි දකින ලෝකයම බක බක ගා සිනාසෙයි. එසේම ජනවාරි වෙනස සැපදැයි මහින්ද මෛත්‍රීපාල සිරිසේනගෙන් අසනු ඇත. ජනවාරි පෙරළිය අදටත් සාධාරණ සමාජයට මිස, පල් හොරුන්ට අයිති නැත.■
■ චන්ද්‍රසිරි සෙනෙවිරත්න
