ජනාධිපති සිරිසේන මහතා ඔක්තෝබර් 26දා ආරම්භ කළ සහ නොවැම්බර් 09 දා උත්සන්න කළ ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සහ දේශපාලන අර්බුදය දැන් ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය ඉදිරියට ගොස් ඇත. එහි අර්ථය නම් ලංකාවේ ප්රජාතන්ත්රවාදය පිළිබඳ සටන පාර්ලිමේන්තුවේ සිට අධිකරණය කරා මාරුවී ඇති බවයි. මෙයද ජනාධිපති සිරිසේන මහතාගේ කි්රයාවල ප්රතිඵලයකි.
සිරිසේන මහතාගේ උපායික කි්රයාවලියේ ප්රධාන අංග දෙකක් තිබෙන බව පෙනේ. පළමුවැන්න, දේශපාලන හේතු මත ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව උල්ලංඝනය කර ඉන් පසු, එනම් උල්ලංඝනය කිරීම යන කි්රයාව කිරීමෙන් පසු, එයට නීත්යනුකූලභාවය ලබාගැනීමට තැත් කිරීමයි. දෙවැන්න මැතිවරණයක් කැඳවීම මඟින් තමන් කළ ව්යවස්ථා විරෝධී සහ ප්රජාතන්ත්ර විරෝධී කාර්යයට ප්රජාතන්ත්රවාදයේ සළුව පොරවා එය ආවරණය කර ගැනීමයි.
සිරිසේන මහතාගේ ප්රචාරකයෝ ඒ මහතා වෙනුවෙන් දැනට ප්රධාන ‘නීති’ තර්ක දෙකක් ඉදිරිපත් දෙකක් ඉදිරිපත් කරති. ඒවා සරත් සිල්වා ප්රවේශය සහ විජේදාස රාජපක්ෂ ප්රවේශය යැයි හැඳින්විය හැකිය. මේ දෙදෙනාම කරන්නේ සිරිසේන මහතාගේ ව්යවස්ථා විරෝධී කි්රයා දෙකට නීත්යනුකූලභාවය ලබාදෙන ලෙස ව්යවස්ථාව පිළිබඳ අර්ථ නිරූපණයක යෙදීමයි.
සරත් සිල්වා ප්රවේශය
මෙම ප්රවේශය කරන්නේ ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ වගන්ති සහ වචනවලට හුදෙක් තාක්ෂණික සහ පටු හුදෙකලා අර්ථ සපයමින්, ව්යවස්ථාව සාමාන්ය නීතියක් මෙන් අර්ථ නිරූපණය කිරීමයි. සරත් සිල්වා සහ ඔහුගේ අනුගාමිකයන් මෙහිදී කරන්නේ ව්යවස්ථාවේ තනි වචන සහ වාක්ය හුදෙකලාව ගෙන, ඒවාට හිතුවක්කාර සහ නැති අර්ථ සැපයීමයි. අගමැති ඉවත් කිරීම, අලූත් අගමැතිවරයෙකු පත් කිරීම සහ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම සම්බන්ධයෙන් ජනාධිපතිට ඇති බලතල සම්බන්ධව ව්යවස්ථාවේ වගන්ති සහ විධිවිධාන කිහිපයක්ම තිබේ. එහෙත් සරත් සිල්වා කරන්නේ ඒවා නොසලකා හැර එයින් එකක් පමණක් ගෙන, එය පමණක් සමස්ත විධිවිධානය ලෙස ඉදිරිපත් කිරීමයි. මෙය ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව හිතාමතාම විකෘති කරමින්, දේශපාලන අවශ්යතා මත අවභාවිත කිරීමකි.
විජේදාස රාජපක්ෂ ප්රවේශය
සරත් සිල්වාගේ ප්රවේශයේ ඉන්නා ගමන්ම විජේදාස රාජපක්ෂ තවත් දෙයක්ද කරයි. එය නම්, ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව උල්ලංඝනය කරමින් ජනාධිපති සිරිසේන කළ දේ ‘‘දේශපාලන අවශ්යතාවකි’’ යන තර්කය ඉදිරිපත් කිරීමයි. ‘19 වැනි ව්යවස්ථා සංශෝධනයේ විධිවිධාන නිසා දැන් දේශපාලන හිරවීමක් (ඩෙඞ්ලොක් එකක්) සිදුවී තිබේ, එය විසඳීමට ව්යවස්ථාවට බැරිය, එබැවින් ව්යවස්ථාව ඉක්මවා කි්රයා කිරීමට සිදුවී තිබේ. එය දේශපාලන අවශ්යතාවක් නිසා නිවැරදිය’ යනු ඔහුගේ තර්කයයි. මෙය සාමාන්යයෙන් ඒකාධිපති පාලකයන් ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව උල්ලංඝනය කළ විට එය සුජාත කිරීමට ඉදිරිපත් කරන තර්කයකි. දේශපාලන පඹගාල නිර්මාණය කළේ සිරිසේන මහතාම නොවේද යන ප්රශ්නය ඔහු මෙහිදී සම්පූර්ණයෙන් අමතක කරයි.
සරත් සිල්වා සහ විජේදාස රාජපක්ෂ ප්රවේශ දෙකම, ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව පැත්තෙන්ද, පුරවැසි අයිතිවාසිකම්ද පැත්තෙන් බලපන විට, භයානක, ප්රජාතන්ත්ර විරෝධී, ලංකාවේ ඒකාධිපති පාලන තන්ත්රයකට සෘජුවම මාවත විවෘත කරන ඒවාය. එය සිදුවන්නේ මෙසේය.
සරත් සිල්වාගේ ප්රවේශය, ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා අර්ථකථනය, නීති විද්යාලයේ ප්රථම වර්ෂයේ ශිෂ්ය ශිෂ්යාවන් පවා ඉගෙන ගන්නා, අතිමූලික සහ ප්රාථමික මූලධර්මයක් හිතාමතාම උල්ලංඝනය කිරීමකි. එම මූලධර්මය නම්, ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවක විධිවිධාන තේරුම්ගත යුත්තේත්, අර්ථකථනය කළ යුත්තේත්, එහි ඇති මූලික සංකල්පමය රාමුව සහ අරමුණු ඇතුළතය යන්නයි. ඒ අනුව වචන සහ වගන්ති හුදෙකලාව ගෙන ව්යවස්ථාව අර්ථනිරූපණය කිරීම වැරදිය. නිදසුනක් ලෙස 19 වැනි සංශෝධනයේ මූලික සංකල්පමය පදනමක් සහ අරමුණක් වූයේ ඊට පෙර පැවති විධායක ජනාධිපති, පාර්ලිමේන්තුව සහ අගමැති/කැබිනට් මණ්ඩලය අතර සම්බන්ධය, ජනාධිපති ධුරයේ බලය සීමා කරන ආකාරයට සංශෝධනය කිරීමයි. 1978 මුල් ව්යවස්ථාව යටතේත්, 18 වැනි සංශෝධනය යටතේත් ජනාධිපති ධුරය සතුවූ හිතුවක්කාර විධායක බලය හරයාත්මක ලෙස සීමාකර, අගමැති, කැබිනට් මණ්ඩලය සහ පාර්ලිමේන්තුව සාපේක්ෂ ස්වාධීන ආයතන බවට පත් කිරීමයි. අගමැති පත්වීම සහ අගමැති ධුරයේ පුරප්පාඩු ඇතිවීම, ඇමතිවරුන් පත් කිරීම, අමාත්යාංශ පැවරීම සහ අස් කිරීම, පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම යන කරුණුවලදී ජනාධිපතිගේ බලය 19 වැනි සංශෝධනය යටතේ විශාල ලෙස අඩුකර තිබේ. සරත් සිල්වා මේ සියල්ල නොසලකා හරියි. ඔහු 19 වැනි සංශෝධනය යටතේ ඇති වගන්ති කිහිපයකට අර්ථ සපයන්නේ ඒවාට අදාළ අනෙකුත් හරයාත්මක වගන්තිද සම්පූර්ණයෙන්ම නොසලකා හරිමිනි. ඊටත් වඩා භයානක දෙය නම්, ඔහු 19 වැනි සංශෝධනය යටතේ ඇති වගන්තිවලට අර්ථ දෙන්නේ 19 වැනි සංශෝධනයේ සංකල්ප රාමුව සම්පූර්ණයෙන් අමතක කර, 18 වැනි සංශෝධනයේ සංකල්පමය රාමුව පදනම් කොටගෙනය. මෙය ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා අර්ථකථනය සම්බන්ධව ඇති සාවද්ය පමණක් නොව ‘‘වියරු’’ යැයි කිව හැකි ප්රවේශයක්ද වෙයි.
විජේදාස රාජපක්ෂගේ ප්රවේශයද එලෙසම සාවද්යය. දේශපාලන වශයෙන් ප්රජාතන්ත්රවාදයට භයානක ප්රතිඵල ඇතිකරන්නකි. එය විවෘත කරන දොරටුව වනාහි, ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවක් යනු බලයේ සිටින පාලකයන්ගේ එක් එක් අවස්ථාවල මතුවන දේශපාලන උවමනාකම් ඉටුකර ගැනීමේ, දේශපාලන උවමනාකම්වලට සේවය කිරීමේ උපකරණයක් බවට ලඝු කිරීමකි. එය රටේ උත්තරීතර මූලික නීතිය ලෙස නොව, පුරවැසි නිදහස සහ අයිතිවාසිකම් ලේඛනගත කර ඇති උත්තරීතර වරපත්රය නොව, බලයේ සිටින එක් පුද්ගලයකුගේ සිතැඟි සපුරාලන කඩදාසියක තත්ත්වයට ඇද දැමීමකි.
දැන් ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය හමුවේ තිබෙන වගකීමේ එක කොටසක් වන්නේ, ව්යවස්ථාව පිළිබඳ මෙවැනි ප්රවේශවලට ඉඩට දෙනවාද? නැද්ද? යන්නයි. මගේ අදහස අනුව නම් නැත යන්නයි. මන්ද ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය මුල් විග්රහයේදීත්, අවසාන විග්රහයේදීත් ගත යුත්තේ පුරවැසි නිදහස, පුරවැසි අයිතිවාසිකම් සහ ප්රජාතන්ත්රවාදයේත්, ව්යවස්ථාවේ වර්තමානයේ බලපත්වන 19 වැනි සංශෝධනයේත් ඇති ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා මූලධර්ම පද්ධතියේත් පැත්ත පමණක් වන නිසාය. ප්රජාතන්ත්රවාදයේත්, පුරවැසි නිදහසේත් පැත්ත වන නිසාය. ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව හෝ එහි වගන්ති හෝ තනි පුද්ගලයකු ගෙන ඇති හිතුවක්කාර, ප්රජාතන්ත්ර විරෝධී, තීරණ සාධාරණය නොකරනු ඇත යන්න ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයෙන් අපේක්ෂා කිරීමට, තම නිදහස අගයන සෑම පුරවැසියෙකුටම වගකීමක් සහ අයිතියක් තිබේ. එයට හේතුව මෙයයි.
විධායකයේ නායකයා, ප්රජාතන්ත්රවාදයට හානි පමුණුවන කි්රයාමාර්ග ගණනාවක්ම ගෙන එම කි්රයාවන්ට නෛතික සුජාතභාවය ලබාදෙන ලෙස ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයෙන් ඉල්ලා සිටියි. විධායකයේ නායකයාගේ හැසිරීම දෙස බලන විට, ඔහු පුරවැසි නිදහස, ප්රජාතන්ත්රවාදය, ප්රජාතන්ත්රවාදී දේශපාලන චර්යාව යන මේවා ගැන කිසිසේත් නොසලකා හරින්නෙකු බව පුරවැසියන්ට පෙනේ. විධායකයේ නායකයා කර ඇත්තේ ප්රජාතන්ත්රවාදයේ වැදගත්ම ආයතනය වන පාර්ලිමේන්තුවේ දොර අගුලූ දා වසා දමා, පසුව එය විසුරුවා හැරීමයි. මේ අනුව පුරවැසියන්ට දැන් ව්යවස්ථාදායකයේ පිහිටද ඇත. දැන් අසරණවී සිටින පුරවැසියන්ට, තම නිදහස ආරක්ෂා කර දෙනු ඇතැයි අපේක්ෂා කළ හැකි එකම ආයතනය වී තිබෙන්නේ ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයයි. අප සමූහාණ්ඩුවේ විධායකය පුරවැසි නිදහසට මේ තරම් හානිකර කි්රයාවලීන් ගණනාවක් ගෙන සිටින අවස්ථාවක, පුරවැසි නිදහසේ අවසාන මුරදේවතාවා වශයෙන් ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය ඉටු කරන කාර්යය, තමන්ගේද දේශපාලන ඉරණම තීන්දු කරන තීන්දුවක් වනු ඇත යන්න පුරවැසියෝ හොඳින් දනිති. ගරු විනිශ්චයකාරවරුන්, බලයේ සිටින දේශපාලනඥයන් සම්බන්ධවම නොව පුරවැසියන් සම්බන්ධව විශේෂ වගකීමකින් සිතනු ඇත යන්න පුරවැසියන්ට කළ හැකි එකම යාඥාවයි.