ජනාධිපති මෛත්රීපාල සිරිසේන විසින් ඉදිරිපත් කළ තර්කය පිළිගතහොත් ඉදිරියේදි ඇතිවිය හැකි තත්වයන් පිළිබඳව පැහැදිළි කළොත්…
19 වැනි සංශෝධනයට කලින් තිබුණා පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවාහරින්න අවුරුද්දක කාලයක් ගතවෙනතුරු බැරි බව. අවුරුද්දකට පෙර කරනවානම් පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතර ඡුන්දයක් ඕනෑ. ඊට පස්සේ ඕනෑ වෙලාවක ජනාධිපතිවරයාට පුලූවන්කම් තිබුණා. ඒ වෙලාවේ තමයි 19 වැනි සංශෝධනය අනුව ජනාධිපතිවරයාට තිබෙන අභිමතය අවුරුදු හතරහමාරක් ගතවෙනතුරු බැහැ. හදිසියේ ශේෂ්ඨාධිකරණය කිව්වොත් ජනාධිපතිවරයාට පුලූවන් කියලා, මැතිවරණයෙන් පස්සේ දවසක්වත් ගත නොවී පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවන්න පුලූවන්.
පාර්ලිමේන්තුව වෙනුවට ජනතාවට තීන්දුවක් ගැනීම සඳහා ඡුන්දයකට යෑම ප්රජානත්ත්රවාදී තීන්දුවක්යැයි සමහරු පෙන්වනවා නේද?
පාර්ලිමේන්තුවටත් ජනමතයක් තියෙනවා. ජනාධිපතිවරයාටත් ජනමතයක් තියෙනවා. එක ජනමතයකට තවත් ජනමතයක් පාගනවානම් ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවක් ක්රියාත්මක කරන්න බැහැ එක් ජනමතයකට තවත් ජනමතයක් පාගනවානම්. එතකොට ජනාධිපතිට කියන්න බැහැ මිනිස්සු අවුරුදු පහකට දීපු ඡුන්දය මට ඕනෑ විදියට සීමා කරන්න පුලූවන් කියලා. ඒක සීමා කරන්න පුලූවන් වෙන්නේ අවුරුදු හතහමාරකට පස්සෙ. පාර්ලිමේන්තුවට බලය තියෙනවා හදිසි අවශ්යතාවයක් වුණොත් ඊට පෙර පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවාහරින්න. ඒ සඳහා තුනෙන් දෙකක අනුමැතිය ලබාගැනීමයි අවශ්ය වෙන්නේ.
කෙසේ වෙතත් බොහෝ අය පෙන්වනවා 19 වැනි සංශෝධන යේ අඩුපාඩුවක් නිසා මේ තත්වය ඇතිවූ බව..
19 සංශෝධනයේදී සිදුවු දේ හරියට තේරුම් ගන්න ඕනෑ. ඒකේ අරමුණ තමයි බලන්න ඕනෑ. ව්යවස්ථාදායකය, විධායකය හා අධිකරණය කියන කුළුණු තුනේ බලතුලනය නැවත සකස් කළා. අධිකරණයට වැඩිපුර බලය ආවා. උදාහරණයක් විදියට ජනාධිපතිවරයා පිළිබඳ අධිකරණයට විමර්ෂණය කරන්න බලය ආවා. ඊට අමතරව විධායකයේ කාලසිමාව සහ තවත් බලතල අඩු කළා. ඊළඟට පාර්ලිමේන්තුවට හා තවත් පුද්ගලයන්ට ඇඟිලි ගහන්න බැරි තත්වයක් ඇතිවුණා. ඊට පස්සේ පාර්ලිමේන්තුවේ බලතල අඩුවුණා. පාර්ලිමේන්තුවට නීති ක්රියාත්මක කරන්න තියෙන බලතල වගේම විධායකයේ අනුමැතියේන තොරව කරන්න තිබුණු බලය වැඩිවුණා. දැන් නැවතත් 19 සංශෝධනයෙන් එහා ගිහින් බලය පාවිච්චි කරනවානම් යන්නේ ඉතිහාසයේ පස්සට. දැන් ජනාධිපතිවරයා කැමති නැහැ 19 වැනි සංශෝධනයෙන් ඇතිකරපු සීමා මත ඉඳගෙන බලය ක්රියාත්මක කරන්න.
දහනවවැනි සංශෝධනය හරියට කරන්න බැරිවුණ නිසා තමයි මේ ප්රශ්නය ඇතිවෙලා තියෙන්නෙ කියලා තර්කයක් තියෙනවා තමයි. ඒත් සාමාන්යයෙන් ව්යවස්ථාවක් අර්ථ නිරූපණය කරනකොට බලනවා ව්යවස්ථාදායකයේ අරමුණ මොකක්ද කියලා. 19 වැනි සංශෝධනයේ අරමුණ තමයි ජනාධිපතිවරයාගේ බලතල සීමා කිරීම. ඕනෑම සංශෝධනයක කෙටුම්පත් අවස්ථාවේ යම් අඩුවක් තියෙන්න පුලූවන්. මේ සංශෝධනයටත් කාරක සභා අවස්ථාවේදී ලොකු වෙනස්කම් ඇතිවුණා. ඒවා නිසා ඇතැම්විට දැන් යම් යම් අර්බුද ඇතිවෙලා තියෙන්න පුලූවන්. ඒත් ඒවා මත ඉඳගෙන ව්යවස්ථා සංශෝධනයක් නොතකා හරින්න බැහැ.
නීතිය දන්න අයට පුලූවන් විවිධ අර්ථනිරූපණ දීලා මිනිස්සුන්ව අතරමං කරන්න පුලූවන්. දොස්තර කෙනෙක් පොඩි ලෙඩක් ලොකුවට පෙන්වලා මිනිස්සුන්ව අතරමං කරනවා. දැන් ඉන්න සමහර විශ්රාමික විනිසුරුවරු එයාලාගේ පැවැත්ම සඳහා එක එක විදියේ අර්ථනිරූපණ දෙනවා. ඒත් බැලූ බැල්මටම ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ හෝ අනෙක් තැනකින් කෙනෙකුට ලැබෙන බලතල එක් ප්රතිපාදනයක පමණක් දක්වන්නෙ නැහැ. විවිධ තැන්වලදී දක්වනවා. ජනාධිපතිවරයාට බලය දුන්නාම ඒක ක්රියාත්මක කරන විදිය තවත් තැනක තියෙන්න පුලූවන්. 33 වගන්තියේම ශ්රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරුවුන් පත්කිරීම පිළිබඳ බලය තියෙනවා. ඉන්පස්සේ තවත් තැනක ඒකට අදාළ විස්තර තියෙනවා.
මේ තත්ත්වය ව්යවස්ථානුකූලයැයි පිළිගතහොත් ව්යවස්ථාවේ වෙනත් වගන්ති අර්ථනිරූපණයේදි අර්බුද ඇතිවෙන්න ඉඩ තියෙනවාද?
වෙනත් කාරණාවලදීත් ඒ ප්රශ්නය ඇතිවෙන්න පුලූවන්. සම්පූර්ණයෙන් විධායක ජනාධිපතිවරයෙක්ය කියන පදනමේ සිට ඉදිරියේදී අර්ථනිරූපණය වෙන්න පුලූවන්. විනිසුරුවරුන් ඇතුළුව නොයෙක් පත්වීම් ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව නොතකා හැරලා කරන්න පුලූවන්. මේ ඔක්කෝම එකට එන්නෙ. කොමිෂන් සභා අකර්මණ්ය කරන්න, මැතිවරණවලට මැදිහත් වෙන්න පුලූවන්. සියල්ල වෙන්නේ මේ අර්ථනිරූපණය මත.
පාර්ලිමේන්තුවත් නොතකා හරිමින් ව්යවස් ථාවේ වගන්ති පාවිච්චි කරමින් මේ තත්වය ඉදිරියට ගියහොත් විය හැකි දේ කුමක්ද?
ඒවා වෙන්නෙ මොකක්ද කියලා කියන්න බැහැ. ඒත් එක් දෙයක් පැහැදිළියි. ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව නොතකා හැරීමක් අවසානයේදී රටක ලේ ගැලීමක් දක්වා වර්ධනය වෙන්න පුලූවන්. ආර්ථිකය කඩාවැටෙන්න පුලූවන්. රට අගාධයකට යන්නෙ. ජාත්යන්තර පිළිග ැනීම සම්පූර්ණයෙන්ම නතර වෙන්න පුලූවන්. ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවෙන් බැඳලා තියෙන්නෙ ඒ අගාධයට නොගෙ ාස් වළක්වන්න. ඇත්තටම ආන්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවකින් කරන්නේ බලතල සීමා කිරීම.
ව්යවස්ථාවක් තියෙන්නේ පාලකයන්ගෙන් ජනතාව බේරාගන්නට යැයි අදහසක් තියෙනවා නේද?
ඇත්තවශයෙන්ම ව්යවස්ථාව කියන්නෙ ඒක. ඒකට කියනවා බහුතර මතය කුමක් වුණත් ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවෙන් නීතියේ පාලනය තීරණය කරනවා. ඒකම තමයි ජනතාවගේ බලය ආරක්ෂා කරන ක්රමය. ආධිපත්යය තිබිය යුත්තේ නීතියට. මෑතකදී ඇමෙරිකානු අගවිනිසුරුතුමා කිව්ව කාරණාවක් තියෙනවා. අපි ඉන්නේ ජනතාව ආරක්ෂා කරන්න නෙවෙයි, ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව ආරක්ෂා කරන්න කියලා ඔහු කිව්වා. ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ හතරවැනි ව්යවස්ථාවේ තියෙනවා සියලූදෙනා දෙන දිවුරුම. සියලූ රජයේ සේවකයන්, නීතීඥවරුන්, මහජන නියෝජිතයන් ඇතුළු සියලූදෙනා දිවුරුම් දෙන්නෙ ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව ආරක්ෂා කරන්න කැපවෙනවා කියලා. ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව ආරක්ෂා කරන්න ඔවුන් කැපවෙනවාද කියලා බලන්න මේක අවස්ථාවක්.
අනෙක් පැත්තෙන් රාජපක්ෂ පිළට සහාය දක්වන සාමාන්ය ජනතාව හා බුද්ධිමතුන් ව්යවස්ථාවේ කුමක් තිබුණත් ආණ්ඩුව වෙනස් වී හමාර නිසා, ඒ තත්වය පිළිගත යුතු බව කියනවා නේද?
ඔය මතය නිසා තමයි ලංකාවට ඉදිරියට යන්න බැරි. ඒකෙන් පේන්න බැරි ලංකාවේ අවාසනාව. වෙන රටක බුද්ධිමතුන් කියන අය, විද්වතුන්, වෘත්තිකයන් තමන්ගෙ පැවැත්ම වෙනුවෙන් මත ප්රකාශ කරන්නෙ නැහැනේ. දේශපාලන පක්ෂය අනුව මතය වෙනස් කරන්නෙ නැහැනේ. ලංකාවේ තමයි ඒ විදියෙ බුද්ධිමතුන් ඉන්නේ.
මෙතැනින් කුමක් සිදුවේවිද?
මොනවා වුණත්, මේ මුළු ක්රියාදාමයම ව්යවස්ථා විරෝධීයි. ඒකේ ප්රතිඵල සියල්ල නළ දත් වගේ. ඒක මුළු ඉතිහාසයටම එක්වූ කළු පැල්ලමක්. මේක අනෙක් පැත්තට තල්ලූ කරනවාද, නැත්නම් නැවතත් ප්රජාතන්ත්රවාදය ස්ථාපනය කරනවාද කියන ප්රශ්නය තියෙනවා. අපට ප්රජාතන්ත්රවාදය වෙනුවෙන් ලොකු අරගලයක් කරන්න වෙනවා.
