මම ගීත සාහිත්‍යය පසුපස යන්නේ නැහැ ඝරසරප සංගීත අධ්‍යක්‍ෂ චින්තක ජයකොඩි සමග කතාබහක්

චින්තක මට මුලින්ම හමුවෙන්නේ සමාන්‍ය පෙළ කරන කාලේ. ඒ කාලේ චින්තක හමුවෙන්න ගෙදර ගියාම අපිට නිතරම ඇහෙන්නේ තබ්ලා හඬ.. අද වෙනකොට ඔබ ජනප‍්‍රිය සංගීතවේදියෙක්. මේ ගමන ගැන මුලින්ම කතාකරමු.
සංගීතයට ආස හිතුණේ ඇයි කියලා මම නිතරම කල්පනා කරනවා. පාසලේ වතුර බොන ටැප් එක තිබුණේ සංගීත කාමරේ ළඟ, ඉතිං වතුර බොන්න පෝලිමේ ඉන්න ගමන්, බොන ගමන් මේ කාමරෙන් එන සංගීතය අහගෙන හිටියා. ඊළඟට දැලේ එල්ලිලා සංගීත භාණ්ඩ වාදනය කරන විදිය බලාගෙන අහගෙන හිටියා. ඊට පස්සෙ පන්ති කට්කරලා මෙතැන ඉන්න පුරුදු වෙනවා. ඊළඟට මාව සංගීත පන්තිය ඇතුළට ගන්නවා. මේ 6 වසරේදී. ඊට පස්සේ තාත්තා මට 7 වසරේදි තබ්ලාවක් අරං දෙනවා. එතනින් තමයි මේ ගමන ආරම්භ වෙන්නේ. හැබැයි ඒ වෙනකොටත් සපරගමු නර්තන ශිල්පීන් එක්ක අපේ පවුලට ලොකු බැඳීමක් තිබුණා. ඒ නිසා පොඩි කාලෙ ඉඳලාම බෙර වාදන කනට නිතරම ඇහුණා. ඊළඟට පාසලෙන් සංගීත තරගවලට සහභාගි වුණා. බෙර වාදන අංශය සහ සමූහ ගායනා තමයි මුලින්ම ඉදිරිපත් වුණ තරග අංශ වුණේ. බෙර තුනම ගැහුවා. සමස්ත ලංකා පළවෙනියා, දෙවෙනියා උණා නිතරම. ඊළඟට මම තබ්ලා ඉගනගන්න පටං ගත්තා. අසෝක සර් සහ මිස් තමයි මුලින්ම මට ඉගැන්නුවෙ. මම සාමාන්‍ය පෙළ කරනකොට තබ්ලා ඒකල වාදන අංශයෙන් සමස්ත ලංකා දෙවෙනියා වුණා.

ඊට පස්සෙ අවුරුද්දේ පළවෙනියා වුණා. ඊළඟට මම උසස් පෙළ අන්තිම අවුරුද්දේදී ගිටාර් කළා. ඉන්දියානු රාගධාරී අංශයෙන් සමස්ත ලංකා පළවෙනියා වුණා. කොහොමහරි ඉස්කෝලේ කාලේ පුදුම උවමනාවක් තිබුණේ තරගවලට යන්න. ඊළඟට මම අවිස්සාවේල්ලේ පේ‍්‍රමරත්න සොයිසා කියන සර්ගේ පුතාගෙන් තබ්ලා ඉගෙනගත්තා. ඒ අතරේ තමයි මම කොළඹ ඇවිත් ‘ ඕෆ් තියටර්’ එකේ නාට්‍යවලට මියුසික් කරන්නේ. ඊළඟ වතාවෙ කොළඹ එන්නේ ජ’පුර කැම්පස් එකට තේරිලා. මම ඩිග‍්‍රිය විදිහට කරන්නේ මියුසික්. ඒත් එක්ක කසුන් කල්හාර, නදීක ගුරුගේ, අජිත් කුමාරසිරි, ඉන්ද්‍රචාපා ලියනගේ එක්ක එකට වැඩකරනවා. අජිත් එක්ක, නදීක එක්ක, මම සෑහෙන්න කාලයක් එකදිගට වැඩකළා. මම මේ කාලේ ගිටාර් එක ගොඩාක් ප‍්‍රගුණ කළා. මොකද නදීක, කසුන් එක්ක වැඩකරන කාලේ මට ලංකාවෙ හොඳම ගිටාර් වාදකයෝ මුණ ගැහුණා. එයාලා රෙකෝඩින්වලට කලින් ගහන දේවල් මට මාර ආතල්. ඒවා අහලා තමයි ගිටාර් එකට මෙච්චර ලව් කරන්න පටං ගත්තේ. ඉතිං මම කැම්පස් යන්නේත් නැතුව බෝඩිමට වෙලා ග‍්‍රීන් ටී බිබී ගිටාර් පුහුණු වුණා. අනික කැම්පස් එකේ මියුසික් කළාට ඒ උගන්නපු දේවල් අප්ඬේටඞ් නෑ.. එළිය ඊට වැඩිය මාර විදියට අප්ඬේටඞ්. ඉතිං කැම්පස් එකත් එපා වුණා. මේ නිසා ඩිග‍්‍රිය කම්පීල්ට් කරන්න සෑහෙන්න කාලයක් ගියා.

ඉයර් එකට ගහන්න පුළුවන් කියලා දැනගත්තේ කොයි කාලෙද? ඒක මොන වගේ හැඟීමක් අරං ආවාද ජීවිතේට..
ඒක මාර අත්දැකීමක්, මම කිව්වනේ මට තිබුණේ තබ්ලාවක් කියලා. මගේ යාළුවෙක් හිටියා උදාර කියලා මිනිහාට පොඩි ඕගන් එකක් තිබුණා. එයා තබ්ලා ගහන්න අපේ ගෙදර එනවා. මම ඕගන් ගහන්න එහේ යනවා. මම එහෙ ගියාම අහගෙන ඉන්නවා එයාලා රූකාන්තගේ කඳුළු බිඳක් මා වෙනුවෙන් කියන සිංදුව ගහන විදිය. ඊට පස්සේ මම මේක අල්ලගෙන ගහනවා. මෙහෙම ටික කාලයක් යනකොට සිංදු ඇහුවාම ඒක නිකං ඉබේටම වගේ කීබෝඞ් එකෙන් ප්ලේ කරන්න පුළුවන් වෙනවා. මේක මාර අත්දැකීමක්. හිතාගන්න බෑ. නාද මාලා පරාසයන් ඉහළ පහළ යන විදිය මේ සේරම නොදැනීම අහුවෙනවා. ටික කාලයක් යනකොට අහන මියුසික් ලියන්න පුළුවන් වෙනවා. යන කෝඞ්ස්, ඉන්න තැන සී ද ඞී ද ගහන නෝට්ස් මොනවාද මේ සේරම ඇහෙනකොට කියන්න පුළුවන් විදියේ මියුසික් ඇනලයිසින් පවර් එකක් ඇඟට එනවා. ඒකත් එක්කම තමයි මියුසික් ක‍්‍රියේට් කිරීමේ පවර් එකත් වැඩිවෙන්නේ. අපිට ඇහෙන මියුසික් මේ විදියට කොච්චර දුරකට ඇනලයිස් කරන්න පුළුවන්ද කියන තැනින් තමයි අලූ‍ත් මියුසික් එකක් ක‍්‍රියේට් කරන්න අවශ්‍ය එනර්ජි එක එන්නේ.

මියුසික් ඇනලිසිස් ගැන තව ටිකක් කතාකරමු. ඇත්තටම මේක සබ්ජෙක්ට් එකක්. ඇයි මේ මියුසික් එක මෙහෙම නිර්මාණය කළේ. මෙහෙම කළාම අපිට දැනෙන්නෙ මොනවාද? එන හැඟීම් මොන වගේද? ඒ ඒ පරාසයන්වලදී හැඟීම් වෙනස් වෙන්නේ කොහොමද? ඒ වගේ මියුසික් එකක් ඇනලයිස් කරන්න පුළුවන්. ටෙම්පො ඇනලිසීස්, පිච් ඇනලිසීස්, මූඞ් ඇනලිසීස්, ගෲ ඇනලිසීස්, පේ‍්‍රස් ඇනලිසීස්, ස්කේල්ස් ඇනලියිසින්, මේවා දැනගත්තාම තමයි අලූ‍ත් සංගීතයක් නිර්මාණය කරන්න පුළුවන් වෙන්නේ.
අනික තමයි මියුසික් කියන දේ භාෂාවෙන් තේරුම් ගන්න බෑ. කන තමයි ඩිවයිස් එක. මොළය තමයි ඇනලයිසින් පාර්ට් එක කරන්නේ. අපි හැවෝටම මියුසික් අහන්න පුළුවන්, හැබැයි මොළයෙන් ඒක ඇනලයිස් කරන එක වෙන වැඩක්.

සංගීතය ලොකු ශක්තියක් සම්පේ‍්‍රෂණය කරනවා නේද?
ඔව්, ඒක තමයි සුමියුරු සංගීතයක් අහනකොට අපි ඉබේටම නැළවෙන්නේ. සමහර දුක්බර අවස්ථාවක වුණත් සංගීතයට පුළුවන් අපිව සනහන්න. ඒක තමයි සංගීතය සතු ශක්තිය. දැන් බලන්න ඉන්දියන් ක්ලැසිකල් ප්ලේයර්ස්ලා.. ඔවුන්ට මිනිස්සු සලකන්නේ දේවත්වයෙන්. ඒ අර එනර්ජි එක නිසා. කොම්පෝස් කරන කෙනෙකුටත් ඒ වාගේ බලයක් මේ එනර්ජි එක නිසා ගොඩනැගෙනවා. බීතෝවන් ගන්නකො, අවසාන කාලෙදි කන ඇහෙන්නේ නැතුවත් නොටේෂන් ලියුවා කියලා කියනවා. ඒක තමයි මේ ශක්තිය ගොඩනැගෙන විදිය හා සම්පේ‍්‍රෂණය වන විදිය.

බටහිර සහ පෙරදිග සංගීතය ගැන චින්තකට තියෙන අදහස දැනගන්න කැමතියි.
බටහිර සංගීතයේ තිබෙන නොටේෂන් සිස්ටම් එක තමයි පරිපූර්ණ. ඒකේ ආයි කතා දෙකක් නෑ.. භාව ප‍්‍රකාශනය, හැඟීම ඒ හැම දෙයක්ම ඒක ඇතුළේ තිබෙනවා. ඉන්දියන් ක්ලැසිකල් ගත්තොත් හැඟීම් තිබෙන්නේ ඒ කලාවේ නිරත පුද්ගලයා ළඟ. එතකොට ගායකයෙක් ගත්තොත් ඒ ගීතය ගයන ස්වරූපය අස්සේ තමයි ඒ හැඟීම එන්නේ. හැබැයි වෙස්ටන් මියුසික් එහෙම නෑ, හැඟීම කොළයක දාන්න පුළුවන්. ඒක ඉන්දියන් මියුසික් ඇතුළේ කරන්න අමාරුයි. ඒක හරි සංකීර්ණයි. වෙස්ටන් මියුසික්වල ඩිරෙක්ට් නෝට්ස් තිබෙන්නේ. එතකොට ඒවා බ්ලෙන්ඞ් කරන්න එහෙම හරිම ලේසියි. ඉන්දියන් මියුසික් පදනම් වෙන්නේ මේ නෝට්ස් 12 මත නෙවෙයි. ශ‍්‍රැතිය මත තමයි පදනම් වෙන්නෙ. මේක මෙහෙම කියන්න පුළුවන් සරලව.. පෙරදිග සහ අපරදිග විද්‍යාවන්වල තිබෙන මූලිකම වෙනස තමයි මෙතැනත් තිබෙන්නේ. බටහිර සංගීතය ගත්තොත් කෑලි කපලා ගණන් හදලා බොහෝ දේවල් සොයාගෙන එහි කෙළවරටම වර්ධනය කරලා තිබෙන්නේ. හැබැයි පෙරදිග සංගීතය ගත්තොත් තාම අබිරහසක්.

ඇත්තටම ලෝකයේ අලූ‍ත් මියුසික් කියලා දෙයක් තියෙනවාද? නැත්තං දැන් තිබෙන්නේ රී ක‍්‍රියේෂන්ස් විතරයිද?..
මේක කාලයට සාපේක්ෂයි. අද මියුසික් කියන්නේ ප්‍රොඩක්ෂන් එකක්. අපි අද මියුසික් ගොඩාක් අහන්නේ රෙකෝඩින්ස් විදියට. එතකොට එතැන තිබෙන්නේ රී ප්‍රොඩක්ෂන් එකක්. හැබැයි මේ පටිගත කිරීමේ ඉතිහාසයට ගියොත්, රෙකෝඩින් නැති කාලයට ගියොත් කතාව කොහොමද?.. එතකොට ඒ ඇත්ත සංගීතය තිබුණේ සංගීත භාණ්ඩ අස්සේ. ඒ කාලේ වුණත් මිනිස්සු ඕල්ටර්නේටිව් දේවල් එක්ක ශබ්දය පාවිච්චි කරන්න ඇති. බෙර හදාගෙන, වීදුරුවලට ගහලා. වතුර වක්කරලා. අද මේක ප්‍රොඩක්ට් බේස්ඞ් වෙනකොට අර අපි කියන ඔරිජිනල් සවුන්ඞ්ස් ඉලෙක්ට්‍රොනික විදියට හරි ඩිජිටල් විදියට හරි රීක‍්‍රියේට් කරලා තමයි තිබෙන්නේ. අපිට අද ඕනෑ නම් මේ සවුන්ඞ්ස් නැවත නැවත රීක‍්‍රියේට් කරන්න පුළුවන්.

මම කැමතියි දැන් මෑතක අපි අත්වින්ද සංගීත භාවිතාව ඝරසර්ප ගැන ටිකක් කතා කරන්න. මේ ෆිල්ම් එක බලනකොට ඔබේ සංගීතය අස්සේ මට කර්ණාටක සංගීතය, නැතිනම් රහුමාන්ගේ සංගීතය වගේ දේවල් ඇහෙනවා. එයින් මම අදහස් කරන්නේ ඔබ රහුමාන් කොපි කළා කියන එක නෙවෙයි. මම කැමතියි මේ පැහැය ගැන කතාකරන්න..
මම මේ ෆිල්ම් එකේ මියුසික් කරනකොට ලංකාවෙ ජන සංගීතය, බෙර නාද මාලාවන්, නොයෙකුත් සංගීත භාවිතාවන්, ඩිජිටල් සවුන්ඞ්ස් වගේ හැම දෙයක්ම පාවිච්චි කළා. කොන්සෙප්ට් එකක් විදියට ගත්තොත් රහුමාන් කරන දේම තමයි මාත් කරලා තිබෙන්නේ. ඔහු ඔහුගේ භූමියේ තිබෙන මියුසික් ගන්නවා, වෙස්ට් එකෙනුත් ගන්නවා, සමහර අලූ‍ත් සවුන්ඞ්ස් නිර්මාණය කරගන්නවා, ඒ ඔක්කොම මික්ස් කරලා අලූ‍ත් එකක් ගහනවා. අපිටත් ඉතිං අද කරන්න වෙලා තිබෙන්නේ ඕක තමයි. දකුණු ඉන්දියාවෙ සන්තෝෂ් නාරායන් වගේ කොම්පෝසර් කෙනෙක් ගත්තත් එහෙමයි. හැබැයි ඒකෙන් කියවෙන්නේ නෑ රහුමාන්ගේ මියුසික් කොපි කියලා.

රහුමාන්ට එක අනන්‍යතාවක් නැහැ. ඒ වෙනුවට ගොඩාක් අනන්‍යතාවන් තිබෙනවා. ඔහු වෙලාවකට සිම්ෆොනික් වැඩ කරනවා. වෙලාවකට ටෙක්නෝ, ජෑස් වගේ වැඩත් කරනවා.

ඝරසර්ප ෆිල්ම් එකේ දුමාල් කියන කළුකුමාර සිංදුව ගන්නකො. මට මේකෙදි ඕනෑ වුණේ එනර්ජි කියන එක ගේන්න. මොකද අපිට තියෙන්නේ එනර්ජි එක ප්‍රොඩියුස් කරන ගීතයක් නෙවෙයි. ලාලිත්‍යය සපිරි ගීතයක් අපිට තිබෙන්නේ. ඒකනේ චිත‍්‍රාල්, ඉන්ද්‍රචාපා වගේ ගායකයන්ගේ සිංදුවලට අපි බනින්නේ. මෙන්න මේ තැනට මේ එනර්ජි එක ගෙනල්ලා අතාරින්නයි මට ඕනෑ වුණේ. මම හිතන්නේ ඒක යම් මට්ටමකින් සාර්ථක වුණා. මිනිස්සු ඒක පිළිගත්තා.

ජයන්ත චන්ද්‍රසිරි කියන්නේ පේ‍්‍රමසිරි කේමදාස වගේ අය සමග වැඩකළ චිත‍්‍රපට අධ්‍යක්ෂවරයෙක්. ඔහු සමග ඝරසරප වැඩකරන්න ලැබීම ගැනත් ටිකක් කතාකරමු.
මම මීට පෙර ඔහුගේ ‘හංකිති දහතුන’ නාට්‍යයේ මියුසික් කළා. නදීක ගුරුගේ හරහා තමයි මම ඔහුව අඳුනාගන්නේ. ඒ නාට්‍යයේ සංගීතය පිළිබඳව ඔහු සෑහීමකට පත්වූ නිසා තමයි ඔහු මාව ඝරසරප සඳහා තෝරා ගන්නේ. මේක මට ලොකු අභියෝගයක් වුණා. හැබැයි මම දන්නවා මේක මට කරන්න පුළුවන් කියලා. ඉතිං භාරගත්තා. මුලින්ම ගීත දෙක නිර්මාණය කිරීම තමයි කළේ. ඒකෙත් ඔය ආදර ගීතය ස්ක‍්‍රිප්ට් එකේ එහෙමම තිබුණා. මම ඒකට මෙලඩියක් කළා. දුමාල් කියන කළුකුමාර ගීතයේ නම් පද පේළි දෙකයි තිබුණේ. මම ඒකට මුලින්ම මෙලඩි දෙකක් කළා. හතර හතර යන එකක් සහ හය අට යන එකක්. ඊට පස්සේ ඒ දෙකම මික්ස් කරලා තමයි ඔය ගීතය සම්පූර්ණ කළේ. ජයන්ත අයියා ඒ මෙලඩි එකට කැමතිවෙලා ඉක්මනින්ම සිංදුව ලියලා දුන්නා. ඊට පස්සෙ ඇරේන්ජ්මන්ට්ස් එහෙම කරලා ඉවර වෙලා ඒ සිංදුව ජයන්ත අයියාට අහන්න දුන්නාම ඔහු ඒක මාරෙටම රස වින්ඳා. ඒ විදියට තමයි ඝරසර්ප පටං ගත්තේ. ඒ වෙනකොට මම විසාකේස (චන්ද්‍රසේකරම්)ගේ ‘පාංශූ’ සහ පාලිත පෙරේරාගේ ෆිල්ම් එකේ මියුසික් ඉවරකරලා තිබුණේ. මට ෆිල්ම් එකක මියුසික් කරන්න ගියාම අධ්‍යක්ෂවරයා සහ පිටපත තමයි වැදගත්.

මම දන්න විදිහට ඔබ සවුන්ඞ් ඉංජිනියරින් ඉගෙනගෙන තිබෙනවා. සංගීත සංරචකයෙකුට සවුන්ඞ් ඉංජිනියරින් කියන විෂය කොච්චර වැදගත්ද?…
විශ්ව පරණයාපා කියන කසුන් කල්හාරගෙ හිටපු සවුන්ඞ් ඉංජිනියර් මට ඔෂී නුගේරා සර්ව හඳුන්වලා දුන්නා. එතකොට සර් අපේ කැම්පස් එකෙත් විසිටින් ලෙක්චරර් විදිහට එනවා සවුන්ඞ් ඉංජිනියරින් උගන්වන්න. ඒ සම්බන්ධතාවයි සේරමත් එක්ක මම සර් ළඟට ගිහිං ඉගෙනගත්තා. මම එහෙම යනකොට මම මල්ටි ට‍්‍රැක් රෙකෝඩින් කරලා, සවුන්ඞ් කොම්පෝස් කරලා ට‍්‍රැක්ස් හදලා එහෙම තිබුණේ. ඒක මට ලොකු උදව්වක් වුණා මේ සබ්ජෙක්ට් එක අල්ලාගන්න. මම දිගට මේක ඉගෙනගත්තේ නෑ. හැබැයි දැන් මට, මට ඕනෑ සවුන්ඞ් එක සොයාගන්න, ඒක මික්ස් කරගන්න, ඇරේන්ජ්මන්ට්ස් කරගන්න දැනුම තියෙනවා. ඒක ලොකු උදව්වක් සංගීත රචකයෙක් විදියට ඉස්සරහට යන්න. අනික අද ලෝකයේ සුපර් හිට්ස් විදියට තිබෙන ගොඩාක් සවුන්ඞ්ස් ජනරේට් කරපු සවුන්ඞ්ස්. ඒවා ගොඩාක් ඩිජිටලි කෙරෙන්නේ. සවුන්ඞ් ඉංජිනියරින් වගේම මියුසික් ඇරේන්ජ්මන්ට්ස් ඉගෙනගැනීමත් ගොඩාක් වැදගත්. මේ අංශයෙන් රහුමාන් ඉහළින්ම ඉන්නවා. ලංකාවෙ ලක්ෂ්මන් ජෝසෆ් ද සේරම්, ප‍්‍රදීප් රත්නායක ඇරුණාම වෙන කවුරුත් නැති තරම්..

ඔබ සිංදු සඳහා සංගීත සංරචනාවන් කරන්නෙ නැත්ද?
මම ලාංකේය ගීත සාහිත්‍යය පසුපස යන කෙනෙක් නෙවෙයි. මම හිතන්නේ ඒක මැරිලා ඉවරයි කියලා. ඉන්දියාවෙ වුණත් වෙනමම ගීත සාහිත්‍යයක් කියලා දෙයක් අද නැති තරම්. චිත‍්‍රපට ගීතය තමයි ඉන්දියාවෙ වුණත් තිබෙන්නේ. මමත් මුලින්ම සිංදු 10ක් විතර කළා. හැබැයි අපි ඒවා ප‍්‍රචාරය කරවන්න මුදල් වියදම් කළේ නෑ. එහෙම කළ සිංදුවලින් මගේ ජනප‍්‍රිය වුණේ දුඹුරු ලමිස්සී කියන ගීතය විතරයි. මම දැන් සාමන්‍යයෙන් අවුරුද්දකට චිත‍්‍රපටි 3ක විතර මියුසික් කරනවා. ඒ ඇති මට. ඊට අමතරව සංගීතය පැත්තෙන් යම් යම් දේවල් කරන්න සිතමින් ඉන්නවා.