මේ දවස්වල මාධ්‍යවල වැඩි ඉඩක් අල්ලාගෙන තිබෙන්නේ, ජනාධිපතිවරයාත් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාත් ඝාතනය කරන්නට හැදුවායැයි කියන කුමන්ත‍්‍රණයක් ගැන කතාබතාය. ජනබල මෙහෙයුම අසාර්ථක වීම නිසා පැත්ත වැටී සිටි විපක්‍ෂයේ අයට, මේ කුමන්ත‍්‍රණ කතාව අලූත් හුස්මක් වී තිබේ. ඒ නිසා පැයෙන් පැයට ‘කුමන්ත‍්‍රණය කුමන්ත‍්‍රණය’ කියා මැතිරීම ඒ බොහෝ දෙනකුගේ වින්දනාත්මක දින චර්යාව බවට දැන් පත්වී තිබේ.
එහෙත්, ජනාධිපතිටත්, අගමැතිටත්, ආණ්ඩුවේ සියල්ලන්ටමත් අමතකවී තිබෙන, මහා කුමන්ත‍්‍රණය නම්, ජනවාරි 8 වැනිදා ? අරලියගහ මන්දිරයේ කළ කුමන්ත‍්‍රණයයි. එය, දෙන්නෙකුට තුන්දෙනකුට එරෙහිව කළ එකක් නොවේ. ලක්‍ෂ 62ක ජනතාවකට එරෙහිව කළ කුමන්ත‍්‍රණයකි. ඒ බිහිසුණු කුමන්ත‍්‍රණය ක‍්‍රියාත්මක වී නම්, මියයනු ඇත්තේ එක්කෙනෙක් දෙන්නෙක් නොවෙති. රටේ ඇතිවනු ඇත්තේ, මහත්වූ විනාශයකි.
මංගල සමරවීර ඇමතිවරයා මේ කුමන්ත‍්‍රණය ගැන පරීක්‍ෂණයක් පවත්වන්නැයි අපරාධ පරීක්‍ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවට පැමිණිල්ලක්ද කළේය. 2015 මැයි අවසානයේ, මාධ්‍ය ප‍්‍රධානීන්ගේ හමුවේදී මේ කුමන්ත‍්‍රණ පරීක්‍ෂණවලට සිදුවුණේ මොකක්දැයි ජනාධිපතිවරයාගෙන් විමසනු ලැබිණ. ඔහු කීවේ, එයට කුමන්ත‍්‍රණය යන වචනය යොදන්නට පුළුවන්දැයි තමා නොදන්නා නමුත්, ජනවාරි 8 ජයග‍්‍රහණය නොදී හිටපු නායකයන් තවදුරටත් බලයේ රඳවාගැනීමට සාකච්ඡුාවක් නම් තිබුණු බවත්, ඒ ගැන පරීක්‍ෂණයේ වාර්තාවක් නුදුරෙහිදී තමා අතට ලැබෙනු ඇති බවත්ය.
එහෙත්, දැන් ඒ ගැන පරීක්‍ෂණයක් පැවැත්වෙන්නේ නැත. පැවැත්වුණු පරීක්‍ෂණයේ උද්ධෘත නීතිපතිවරයාට යැවූ විට, නඩු පැවරීමට තරම් කරුණු එහි නැති බව පවසා තවදුරටත් කරුණු සොයන ලෙස රහස් පොලිසියට දන්වා ඇති බව වාර්තා විය. එහෙත්, අප වගකීමෙන් කියන්නේ, මේ කුමන්ත‍්‍රණය පිළිබඳව හරිහැටි දන්නා, ඊට අදාළ සැලසුම් රැුස්වීම්වලට සහභාගිවුණු අයගෙන් මේ පරීක්‍ෂණයේදී තොරතුරු ලබාගෙන නැති බවය. මේ ක‍්‍රියාවලිය ගැන දන්නා සමහර රජයේ නිලධාරින්, අදාළ පරීක්‍ෂණයේදී තමන්ට කැඳවුමක් ලැබේයැයි බලාපොරොත්තුවෙන් සිටියත්, ඔවුන්ට එවැන්නක් ලැබී නැත. එහි තේරුම කුමක්ද? මේ පරීක්‍ෂණ ඉදිරියට ගෙනයන්නට ජනාධිපතිටවත්, අගමැතිටවත්, නීතිය ක‍්‍රියාත්මක කිරීමට අදාළ අනිත් දේශපාලකයන්වත් වුවමනාවක් නැති බවය.
කුමන්ත‍්‍රණයේ සාරාංශය
ජනවාරි 8, මහින්ද රාජපක්ෂ පරාජය වන බව පැහැදිලි වුවහොත්, එදා ? ප‍්‍රතිඵල නිකුත්කිරීම අත්හිටුවා, යුද හමුදාව මහපාරට කැඳවා, රටේ සියලූ වැදගත් ස්ථාන යුදහමුදාවේ භාරයට ගෙන, හදිසි නීතිය පනවා, මහින්ද රාජපක්ෂට තවත් අවුරුදු දෙකක් බලයේ සිටින්නට අවශ්‍ය කටයුතු කිරීම කුමන්ත‍්‍රණයේ සැලැස්ම විය. එදා ? ඇරඹෙන මේ ‘හමුදා අල්ලාගැනීමේ’ සැලැස්මට අනුව, එය අවම වශයෙන් පැය 72ක කාලයක් පවත්වාගෙන යායුතුය. ඒ අතර, මොහාන් පීරිස් අගවිනිසුරු ලවා, තවත් අවුරුදු දෙකක් මහින්ද රාජපක්ෂට බලයේ සිටිය හැකි බවට අධිකරණ අර්ථ නිරූපණයක් ලබාගෙන කුමන්ත‍්‍රණය සාධාරණය කළ යුතුය.
කුමන්ත‍්‍රණය සිදුවිය
මේ භයානක කුමන්ත‍්‍රණය, ජනවාරි 8වැනිදා ? සිදුවුණු බවට අපි නැවතත් අවධාරණය කරමු. නැතැ’යි කියා කිසිවකු කියන්නේ නම් අප අභියෝග කරන්නේ, ඒ ගැන සම්පූර්ණ පරීක්‍ෂණයක් නැවතත් අරඹන ලෙසය. අරලියගහ මන්දිරයේ ජනවාරි 8 ? සිදුවුණු කතාබහ පමණක් නොව, අරලියගහ මන්දිරයේ සීසීටීවී කැමරා දර්ශන මකාදැමීම ගැනද, ජනවාරි 8වැනිදාට පෙර යුදහමුදා කාර්යාලවල පැවැති සැලසුම් කිරීමේ රැුස්වීම් ගැනද තොරතුරු නැවතත් මුල සිට හොයන ලෙසය. ඒ සාකච්ඡුා රැුස්වීම්වලට සහභාගිවුණු ඉහළ පහළ හමුදා, පොලිස් හා රජයේ නිලධාරීන්ගෙන් ප‍්‍රකාශ සටහන් කරගන්නා ලෙසය. රිය අනතුරක් බවට නිල වශයෙන් සඳහන් කර තිබුණු, වසීම් තාජුදීන්ගේ මරණය, ඝාතනයක් බවට තොරතුරු සොයාගත් රහස් පොලිසියේ නිලධාරීන්ට මේ කුමන්ත‍්‍රණය ගැන තොරතුරු
හෙළිදරව් කරගැනීම අමාරු දෙයක් නොවේ. අවශ්‍ය වන්නේ ඔවුන්ට ඒ සඳහා දිරිදීමය. ඒ අතින් නම් මේ ආණ්ඩුව අන්තිම දුර්වලය.
මේ සැලැස්ම සාර්ථක කරගත හැකි වන පරිදි හමුදා භටපිරිස් රටේ වැදගත් තැන් සියල්ලේම පාහේ රඳවා තිබුණි. එවකට ආරක්ෂක මාණ්ඩලික ප‍්‍රධානී ජගත් ජයසූරියගේ බලකාය වන සන්නාහ සන්නද්ධ බලකායේ මූලස්ථානය වන මෝදර රොක්හවුස් කඳවුර, ජනාධිපතිවරණය දා රැුයෙහි එවැනි ස්ටෑන්ඞ්බයි තත්ත්වයේ භටපිරිස් රඳවා තිබුණු එක් ස්ථානයකි. අඩුම ගණනේ හමුදා බැටෑලියන (බැටෑලියනයකට සාමාන්‍යයෙන් 800 සිට 1100 දක්වා සෙබළු පිරිසක් අයත්වෙති.) 10ක් කොළඹ වටකොට ස්ටෑන්ඞ්බයි තත්ත්වයෙන් තබා තිබිණි. ඉන් බැටෑලියන 4ක් සිටියේ සිවිල් ඇඳුමෙනි. තවත් බැටෑලියනයක් මරදාන ටි‍්‍රපොලි වෙළෙඳ සංකීර්ණයේ රඳවා තිබිණි. තවත් එකක් රැුඳවූයේ මීගමුවේ කඩොල්කැලේ නම් ප‍්‍රදේශයේය. එහි බැටෑලියනයක් සිටින්නේ ඇයිදැ’යි ඇසූවකුට ලැබුණු පිළිතුර වූයේ ‘ජනවාරියේ නියමිතව තිබුණු, පාප්වහන්සේගේ ගමනට ආරක්ෂාව සඳහා එලෙස රැඳවූ බවය’.
රැස්වීම් දෙකක්
තොරතුරු වාර්තා වන අන්දමට මේ පසුපස සිටි ප‍්‍රධානීන් වන්නේ ගජබා රෙජිමේන්තුවේ මේජර් ජෙනරාල් සුමේධ පෙරේරා හා මේජර් ජෙනරාල් ප‍්‍රසාද් සමරසිංහය. වැඩසටහනේ තිරපිටපත ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේය. එය හැඳින්විය හැක්කේ ‘පැය 72 මෙහෙයුම’ හැටියටය. මේ හමුදා සැලසුම ගැන පැහැදිලි කිරීමට ජනවාරි 7වැනිදා, ආරක්ෂක මාණ්ඩලික ප‍්‍රධානී ජගත් ජයසූරියගේ කාර්යාලයෙහිදී එක් රැස්වීමක් පැවැත්වුණු අතර, ඊට මේජර් ජෙනරාල්වරු 7 දෙනෙක්, බි‍්‍රගේඩියර්වරු 8 දෙනෙක් හා පොලිසියේ ඉහළ නිලධාරීහු දෙදෙනෙක් සහභාගි වූහ. රැුස්වීමේ මූලිකත්වය ගෙන සිටියේ මේජර් ජෙනරාල් පෙරේරාය. ඊට අමතරව මේජර් ජෙනරාල් සමරසිංහ, බි‍්‍රගේඩියර් යූ. මඩවල, බි‍්‍රගේ ඩියර් නිවුන්හැල්ල, බි‍්‍රගේඩියර් ආර්. ළමාහේවාද එහි සිටි අය අතර වූහ. එම රැුස්වීමේදී ජනාධිපතිවරණ ප‍්‍රතිඵල නිකුත්කිරීම අතරතුර හමුදාව රටේ පාලන බලය සියතට ගැනීම ගැන දීර්ඝ වශයෙන් විස්තර කළ බව වාර්තා වන අතර, හමුදාව බලය ලබාගත් පසු නීතිය හා සාමය ආරක්ෂාකිරීම පොලිසිය කළ යුත්තේ කෙසේද යන්න ගැන උපදෙස් ලබාදෙන ලදි. මෙහිදී ඊට සහභාගිවූ ඉහළ පොලිස් නිලධාරීන් දෙදෙනා පැහැදිලිවම අවධාරණය කර සිටියේ, රටේ සාමාන්‍ය නීතියට පිටතින් සිදුවන කිසිදු දෙයක් සඳහා පොලිසිය සහයෝගය නොදෙන බවත්, විශේෂයෙන් එවැනි බලහත්කාරී කටයුත්තක යෙදීමට පොලිසියේ පහළ ස්ථරවල නිලධාරීන් කිසිසේත් කැමැත්තක් නොදක්වනු ඇති බවත්ය.
ඒ අතර පොලිස්පති එන්කේ ඉලංගකෝන් සියලූ පොලිස් කොට්ඨාසවලට හා අනෙකුත් සියලූ මට්ටම්වල නිලධාරීන්ට දැනුම් දී තිබුණේ රටේ නීතියට පිටින් යන කිසිදු කටයුත්තකට සම්බන්ධ නොවීමට මෙන්ම සහයෝගය නොදීමටද තදින් වගබලා ගත යුතු බවය.
එහි දෙවැනි රැුස්වීම, ජනවාරි 8 වැනිදා සවස යුද හමුදා මූලස්ථානයේ මෙහෙයුම් අධ්‍යක්ෂ කාර්යාලයේ සම්මන්ත‍්‍රණ ශාලාවේදී පැවැත්විණ. පෙර දින රැුස්වීමට සහභාගිවූ පිරිසම එදින ඊට සහභාගිවූහ. එහිදී හමුදා නිලධාරීන් කියා සිටියේ සැලැස්ම අනුව හමුදා සෙබළ පිරිස් අදාල ස්ථානවල ඒ වනවිටත් ස්ථානගත කොට ඇති බවත්, හමුදාව පාලනය භාරගත් පසු පොලිසිය නීතිය හා සාමය ආරක්ෂා කළ යුතු බවත්ය. ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් නිලධාරීන් දෙදෙනා ඒ අවස්ථාවේදීත් සිටියේ සිය දැඩි ස්ථාවරයේමය. මේ කුමන්ත‍්‍රණය සඳහා පොලිසියේ සහායක් නැති බවට ඔවුහු පැහැදිලිවම අවධාරණය කළෝය.
මැතිවරණ ප‍්‍රතිඵල අත්හිටුවා, හදිසි නීතිය ප‍්‍රකාශ වන විට මහජනතාව කලබලවී මහපාරට ඒවියැ’යි එහිදී තක්සේරු කරනු ලැබිණ. ඔවුන් වැළැක්වීමට තදාසන්න කඳවුරුවල ස්ටෑන්ඞ්බයි ලෙස තිබෙන හමුදා බැටෑලියන යෙදවීමට නියමිත විය. කොළඹ නගරයට ඇතුළු වන ගාලූ පාර, නුවර පාර ආදි ස්ථානවල හමුදා භට පිරිස් ස්ථානගත කොට, බස්රථ හරහට දමා මහාමාර්ග වසා දැමීමට නියමිත විය. එහෙත්, විශාල මහජනතාවක් කලබලවී මේ බාධා බිඳගෙන ආවොත් කුමක් කරන්නේදැයි ඒ රැුස්වීමක සිටි නිලධාරියෙක් ඇසීය. රැුස්වීම මෙහෙයවූ හමුදා ප‍්‍රධානියකුගේ උත්තරය මෙයයි.
‘දෙන්නෙකුුට විතරයි වෙඩි තියන්න ඕනෑ. අනිත් අය හැරිලා දුවයි.’
කෙසේ වෙතත් මේ රැුස්වීම් දෙකේ තොරතුරුත්, හමුදා සැලැස්මේ තොරතුරුත් රනිල් වික‍්‍රමසිංහ මහතා සහ තවත් සුළු පිරිසකට දැනගන්නට ලැබිණි. වික‍්‍රමසිංහ මහතා ඒ ගැන අමෙරිකාවද දැනුවත් කරන ලද බවත්, එහි ප‍්‍රතිඵලයක් ලෙස අමෙරිකානු ආරක්ෂක ලේකම් ජෝන් කෙරී මහින්ද රාජපක්ෂට දුරකථන ඇමතුමක් ලබා දී මහජන මතයට ගරුකරමින් සාමකාමී ලෙස බලය මාරුවන තැනට කටයුතු කරන ලෙස කී බවත් දැනගන්නට තිබේ. රනිල් වික‍්‍රමසිංහ මහතාට මහින්ද රාජපක්ෂගෙන් උදේ 4.30ට දුරකථන ඇමතුම ලැබෙන්නේ එහි ප‍්‍රතිඵලයක් ලෙසය.
රනිල් එයි
දුරකථන ඇමතුම ලත් රනිල් වික‍්‍ර‍්‍රමසිංහ මහතා කියන්නේ තමා අරලියගහ මන්දිරයට පැමිණෙන්නට සූදානම් බවය. මෛත‍්‍රීපාල සිරිසේන මහතා සහ අනෙකුත් පක්ෂ නායකයන්ට අරලියගහ මන්දිරයට යන බව දැනුම් දී එහි යන විටත්, අගවිනිසුරු මොහාන් පීරිස් අරලියගහ මන්දිරයේ සිටිනු දැක රනිල් විස්මයට පත්වූ බව කියනු ලැබේ. ඡුන්ද ප‍්‍රතිඵල නිකුත්වෙමින් තිබෙන මෙවැනි අවස්ථාවක රටේ අගවිනිසුරුවරයා අපේක්ෂකයකුගේ නිවසේ සිටීම ගැනය. කෙසේ වෙතත් ඒ වන විට මහින්ද රාජපක්ෂ හා මොහාන් පීරිස්ගේ මුහුණු මැළැවුණු අඳුරු ස්වභාවයක් ගෙන තිබුණු බවද ආරංචි මාර්ග කියයි. මහින්ද රාජපක්ෂ එදින රාත‍්‍රියේ තමා විසින් පත්කරන ලද අගවිනිසුරුවරයා එහි කැඳවා තිබුණේ කුමකටද? ඉදිරි අවුරුදු දෙකක කාලය තමාට ධුරයේ සිටිය හැකිද යන්න ගැන අදහසක් ලබාගැනීමටය. අගවිනිසුරුවරයා, ‘එය කළ හැකියැ’යි පිළිතුරු දී තිබුණු බව තහවුරු නොකරන ලද ආරංචි මාර්ග කියයි.
නීතිපතිත් එයි
ඊට පෙර, ජනවාරි 9 වැනි දා උදෑසන 3 ට පමණ, නීතිපති යුවන්ජන් විජේතිලකට අරලියගහ මන්දිරයෙන් දුරකථන ඇමතුමක් ලැබුණි. එයින් කියැවුණේ වහාම ඔහු අරලියගහ මන්දිරයට පැමිණිය යුතු බවයි. අරලියගහ මන්දිරයට යාමට කලින් සොලිසිටර් ජෙනරාල් බිම්බා තිලකරත්නට දුරකථනයෙන් ඇමතූ නීතිපතිවරයා, තමා අරලියගහ මන්දිරයට කැඳවා ඇති බවත්, අවශ්‍ය වුවහොත් නීති උපදෙස් ලබා ගැනීම සඳහා ඇය සූදානමින් සිටිය යුතු බවත් දන්වා සිටියේය. අරලියගහ මන්දිරයට ළඟා වූ සැණින් නීතිපතිවරයා රැස්වීම් කාමරයකට කැඳවාගෙන යන ලදි. මහජන සේවාව පිළිබඳ හැඟීමක් ඇති ඕනෑම ඉහළ නිලධාරියෙකු තිගස්සවන තරම් වන පිරිසක් එහි උන්හ. ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂ අසළින් වාඩිවී සිටියේ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ, ජී.ඇල්. පීරිස් සහ උදය ගම්මන්පිල පමණක් නොවෙත්, අග‍්‍රවිනිශ්චයකාර මොහාන් පීරිස් ද එහි විය.
පිරිස සිය සැලැස්ම විස්තර කොට, ඒ සැලැස්මේ නීත්‍යනුකූලභාවය නීතිපතිවරයා විසින් සහතික කරන්නේ නම්, ඊළඟට අවශ්‍ය පියවර ගැනීම සඳහා පොලිස්පතිවරයාට සහ හමුදාපතිවරුන්ට උපදෙස් දීමට තමන්ට පුළුවන් බව නීතිපතිවරයාට කියා සිටියහ. නීතිපතිවරයා ඉදිරියේ තිබූ ප‍්‍රශ්නය වුණේ, ඡන්දය ගණන් කිරීමේ මධ්‍යස්ථාන කිහිපයක යම් හෙයකින් ප‍්‍රචණ්ඩකාරී තත්වයක් ඇති වුවහොත්, ඒ තත්වය තුළ හදිසි නීතිය ප‍්‍රකාශයට පත්කොට, හමුදාව පාරට කැඳවා ඡන්දය ප‍්‍රකාශයට පත්කිරීම අවලංගු කිරීමට නීතිමය අවසරයක් විධායකයට සපයාගත හැකි ද යන්නයි.
සදාචාරමය වශයෙන් එම ප‍්‍රශ්නයට දිය හැකි පිළිතුර ගැන නීතිපතිවරයාට කිසි කුකුසක් නොවුණි. ඡුන්ද ප‍්‍රතිඵල නිකුත් කිරීම නතර කිරීමට හෝ අවසාන මැතිවරණ ප‍්‍රතිඵලය ප‍්‍රකාශයට පත්කිරීමෙන් මැතිවරණ කොමසාරිස්වරයා වැළැක්වීමට හෝ කිසි නීතිමය අවසරයක් තිබුණේ නැත. මේ කුමන්ත‍්‍රණය පිළිබඳ පුවත හැකි ඉක්මණින් අරලියගහ මන්දිරයෙන් ඉවතට රැගෙන යාමේ හදිසි අවශ්‍යතාව කල්පනා වුණු නීතිපතිවරයා තමාගේ තීරණය ගැනීම සඳහා සොලිසිටර් ජෙනරාල් බිම්බා තිලකරත්නට ඇමතිය යුතු බව දන්වා සිටියේය. රැස්ව සිටි පිරිස ඉදිරියේම නීතිපතිවරයා බිම්බා තිලකරත්නට දුරකථනයෙන් ඇමතුවේය. අදාළ ප‍්‍රශ්නය විස්තර කොට උපදෙස් ඉල්ලූවේය. සිදුවී තිබෙන දේ වටහාගත් තිලකරත්න ද, කුමන්ත‍්‍රණය ගැන තවත් ජ්‍යෙෂ්ඨ නීතිඥයෙකුට කතා කොට, ඔහුගේ උපදෙස් ද ඉල්ලා සිටියාය.
නීති විශේෂඥයන් තිදෙනාටම, තමන් ඉදිරියේ ඇති ‘නීත්‍යනුකූලභාවය’ පිළිබඳ ප‍්‍රශ්නයේ සැබෑ තත්වය ගැන මනා වැටහීමක් තිබුණි. ව්‍යවස්ථානුකූලභාවයක් හෝ නීත්‍යනුකූලභාවයක් පිළිබඳ ඕනෑම කාරණයක් අවසාන වශයෙන් තීන්දු කෙරෙන්නේ අග‍්‍රවිනිශ්චයකාරවරයා ඉදිරියේය. ඔහු, කිසි කැළලක් නැති, අපක්ෂපාතී පුද්ගලයෙකු විය යුතුය. දැන් එම පුද්ගලයා මේ මොහොතේ අරලිගයගහ මන්දිරයේ සිටින්නේ, මේ කුමන්ත‍්‍රණයේ නීත්‍යනුකූලභාවය තමන් ලවා අනුමත කරවා ගැනීම සඳහා බලපෑමක් වශයෙන් බව, නීති විශාරදයන් තිදෙනාටම අවබෝධ විය.
සැලැස්ම අතහැර දැමිණි
තමන්ට සහ තම පවුල්වල සාමාජිකයන්ගේ ජීවිතවලට රටේ බලගතුම පුද්ගලයන්ගෙන් එල්ල විය හැකි බරපතළ අනතුරක තර්ජනය තිබියදී පවා, නීතිපතිවරයාත් සොලිසිටර් ජෙනරාල්වරියත්, ජනාධිපතිවරයාගේ සැලසුමට අවශ්‍ය නීත්‍යනුකූලභාවය තමන්ට සැපයිය නොහැකි බව කියා සිටියහ. ඊළඟට, නීතිමය අධිකාරියකින් තොරව මෙවැනි සැලසුමක් ක‍්‍රියාත්මක කිරීමට තමන්ට හැකියාවක් නැති බව පොලිස්පතිවරයාත්, හමුදාපතිවරයාත් කියා සිටීමෙන් පසු කුමන්ත‍්‍රණ සැලැස්ම වැළලූණි. අරලියගහ මන්දිරයෙන් පිටත් වීමට ජනාධිපතිවරයා තීරණය කෙළේ ඉන් පසුවයි.
එනිසා රාජපක්ෂ මහතා ජනවාරි 9වැනිදා උදේ කොළඹින් පිටත්ව මැදමූලනට ගියේ සාමයෙන් බලය පවරා, මහත්මයකු සේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදයේ සිල්රෙද්දක් පොරවාගෙන නොවේ. බලයේ සිටීමට කළ සියලූ කුමන්ත‍්‍රණ මහජන බලය ඉදිරියේ අසාර්ථක වීම නිසාය.
දැන් විශ‍්‍රාමික, එවකට නියෝජ්‍ය මාණ්ඩලික ප‍්‍රධානී මේජර් ජෙනරාල් සුමේධ පෙරේරාගෙන්, 2017 ජුනි 4වැනිදා ලක්බිම පුවත්පත මේ කුමන්ත‍්‍රණයට ඔහුගේ සහභාගලිත්වය ගැන ප‍්‍රශ්න කර සිටියේය. මෙන්න, ඔහු දුන් ප‍්‍රකාශයේ වැදගත් කොටස්. ‘ඇත්ත වශයෙන්ම එම අවස්ථාවේදී සිදුවුණේ ක‍්‍රියාන්විත නියෝග අනුව ක‍්‍රියාන්විත සටහන් පිළිබඳ කටයුතු කිරීමක්. හැම දේකටම අවශ්‍ය ක‍්‍රියාන්විත නියෝග ඒ වන විටත් ක‍්‍රියාත්මක කර තිබුණා. යුද හමුදාව පමණක් නෙවෙයි ත‍්‍රිවිධ හමුදාවම ඊට සම්බන්ධ වුණා. ප‍්‍රථම ක‍්‍රියාන්විතයේ සටහන් ආවේ පොලිස්පතිවරයාගෙන්. එය යොමුකර තිබුණේ ආරක්ෂක මාණ්ඩලික ප‍්‍රධානි ජගත් ජයසූරිය වෙතයි. අනතුරුව එතුමා පොලිසිය හා ත‍්‍රිවිධ හමුදාව කැඳවූවා. ඒ පොලිස්පතිගේ ඉල්ලීමට අනුවයි. පසුව හමුදාපතිවරුන් විසින් මෙම ක‍්‍රියාන්විත නියෝගය නිකුත් කළා. කොළඹ ප‍්‍රදේශය භාර මේජර් ජෙනරාල් උභය මැදවල හමුදාපතිගේ නියෝග අනුව තමා යටතේ සිටි බලසේනා සූදානමින් තැබුවා.’
මේ කියන්නේ බොරුවකි. ත‍්‍රිවිධ හමුදාව කැඳවා ක‍්‍රියාන්විතයක් කරන්නට අවශ්‍ය කිසිම හේතුවක් ජනවාරි 8 වැනිදා වන විට උද්ගත වී නොතිබුණි. ජනතාව සාමකාමීව ඡන්දය පාවිච්චි කළහ. රටේ කිසිම හැලහොල්මනක් නැතිවිය. එහෙව් තත්ත්වයක ත‍්‍රිවිධ හමුදා ක‍්‍රියාන්විතයක් කුමටද? ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 104ඈ ව්‍යවස්ථාවට අනුව, නිදහස් සාධාරණ ඡුන්ද විමසීමක් පැවැත්වීමට අහිතකර ක‍්‍රියා, සිද්ධි වැළැක්වීම හෝ පාලනය සඳහා සන්නද්ධ හමුදා යෙදවීම සම්බන්ධයෙන් මැතිවරණ කොමිසම (එවකට කොමිසම නොතිබුණු නිසා මැතිවරණ කොමසාරිස්) ජනාධිපතිවරයා වෙත නිර්දේශ කළ යුතුය. එහෙත්, කොළඹ වටකරගෙන හමුදාව ස්ථානගත කර තිබුණේ මැතිවරණ කොමසාරිස්වරයා එවැනි කිසිම නිර්දේශයක් කර නොතිබුණ තත්ත්වයක් යටතේය. හමුදාව යෙදවීමට තරම් ආරක්ෂාව පිළිබඳ අර්බුදයක් මැ. කොමසාරිස්වරයාට නොතිබුණා නම්, හමුදාව එසේ රැඳවූයේ ඇයි?
පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රී මලිත් ජයතිලක ලියූ‘මා දුටු ජනවාරි 8’ පොතේ මෙසේ කියැවෙයි.
‘ජනාධිපතිවරණයට පෙර දින වන විට කොළඹ නගරය තුළට හමුදාව කැඳවීම පිළිබඳව මැතිවරණ කොමසාරිස්වරයාට පැමිණිලි කිරීමේ අරමුණෙන් නිශාන්ත වර්ණසිංහ මැ.කො. කාර්යාලයට ගියේය. නිශාන්ත තමා සතු තොරතුරු කොමසාරිස්ට දන්වා සිටියත් කොමසාරිස්වරයා ඒ සියල්ල අවඥාවෙන් බැහැර කිරීමට මෙන් ප‍්‍රතිඋත්තර දුන්නේය. කෙසේ වෙතත් මේ අතරතුර හදිසියේම හමුදා මූලස්ථානයෙන් පැමිණි යුද හමුදාපතිවරයාගේ නියෝජිතයෙක් කොමසාරිස්වරයා ඉදිරියේ පෙනීසිටියේය. එම හමුදා නිලධාරියා රැුගෙනවිත් තිබුණේ මැතිවරණ දිනයේදී කොළඹ නගරය තුළට හමුදාව කැඳවීමටත්, එම භට පිරිස් ස්ථානගත කිරීමටත් අදාළ ආඥාපත‍්‍රයට, මැතිවරණ කොමසාරිස්වරයාගේ නිල අනුමැතිය ලබාගැනීමට අදාළ ලියවිල්ලය. මේ වන විට කොමසාරිස්වරයා තම උපරිම කතා විලාසය යොදාගනිමින් නිශාන්තට කියමින් සිටියේ කොළඹට හමුදාව එන කතාව බොරුවක්, කටකතාවක් පමණක් බවය. නමුත් මෙම දෛවෝපගත සිදුවීමත් සමඟ කොමසාරිස්වරයා මහත් අපහසුතාවට පත්විය. වහා පුටුවෙන් නැගිට සිටි කොමසාරිස්වරයා නිශාන්ත ඉදිරියේම හමුදා නිලධාරියාට මහ හඬින් කෑගැසීය. ‘හමුදාව ගේනවාද නැද්ද කියලා තීරණය කරන්නේ මම මිසක් හමුදාපති නෙවෙයි.’ යනුවෙන් ඔහු පැවසීය. ඒ සමඟම කොමසාරිස්වරයා පොලිස්පති ඉලංගකෝන්ට දුරකථන ඇමතුමක් ලබාගත්තේය. ඔහු පොලිස්පතිට, කොළඹ නගරයේ ආරක්ෂාවට සම්පූර්ණයෙන්ම පොලිසිය යෙදවිය යුතු බවත් මැතිවරණ කාර්යාලයේ ආරක්ෂාවට විශේෂ කාර්ය බලකාය යෙදවිය යුතු බවත් ඉහළ ස්වරයෙන්ම පැවසීය. තවද කිසිදු ලෙසකින් හමුදාව දැමිය නොහැකි බවත් ඔහු තරයේ කියාසිටියේය.
මොකක් හරි දෙයක් වෙනවා
පොලිස්පති සමඟ කළ දුරකථන සංවාදයෙන් පසු නිශාන්ත දෙසට යොමුවූ කොමසාරිස්වරයා ‘මෙතන මොකක් හරි දෙයක් වෙන්න වගේ හදන්නේ’ යනුවෙන් ඔහු තුළවූ සැකයද එළිදැක්වීය. ඒ සමඟම නිශාන්තගේ පැමිණිල්ල සම්පූර්ණයෙන්ම පිළිගැනීමටද කොමසාරිස්වරයා කටයුතු කළේය. නිශාන්තගේ එම පැමිණිල්ලේ, බණ්ඩාරනායක සම්මන්ත‍්‍රණ ශාලාව, නිදහස් චතුරස‍්‍රය හා මරදාන ටි‍්‍රපොලි යන ස්ථානවල අනවශ්‍ය පරිදි ගජබා රෙජිමේන්තු සෙබළුන් ස්ථානගතවී සිටින බව සඳහන් විය. නිශාන්ත තවදුරටත් කොමසාරිස්වරයාට කියා සිටියේ ගජබා මෙහෙන් ලෑස්ති වෙනකොට සිංහ අනෙක් පැත්තෙන් සිටිනු ඇති බවයි.’ (493 පිටුව)
මේ එහි තවත් පිටුවක එන කොටසකි.
‘.. මැතිවරණ කොමසාරිස්වරයා සමඟ පැවති මෙම සාකච්ඡුාවේදී චන්ද්‍රිකා මැතිනිය විසින් විය හැකි හමුදා කුමන්ත‍්‍රණයක් පිළිබඳ අනතුරු ඇඟවීමක් කොමසාරිස්වරයා වෙත ඉදිරිපත් කළේය. එහෙත් එය කොමසාරිස්වරයා අවඥාවෙන් බැහැර කිරීමට උත්සාහ ගනිද්දී, එවිට කොළඹ නගරයේ හමුදාව ස්ථානගත කිරීමට හමුදා මූලස්ථානය විසින් සැකසූ ආඥාපත‍්‍රයක පිටපතක් සමඟ විශ‍්‍රාමික හමුදා නිලධාරීන් යළි සේවයට කැඳවීමේ නියෝගයක පිටපතක් චන්ද්‍රිකා මැතිනිය කොමසාරිස්වරයාට ඉදිරිපත් කළාය. ඒ සමඟම කොමසාරිස්වරයා යළි තිගැස්මකට ලක්වුණා වැනිය. තමා මේ ගැන හමුදාපතිවරයා ගෙන්වා සාකච්ඡුා කරන බව එහිදි කොමසාරිස්වරයා පොරොන්දු විය.’ (මා දුටු ජනවාරි 8, මලිත් ජයතිලක 2016, 488 පිටුව)
ජනවාරි 8 වැනිදා ?, ප‍්‍රතිඵල නිකුත්වෙමින් තිබියදී, රාජගිරියේ මැතිවරණ මහලේකම් කාර්යාලය අවට, පුදුම හිතෙන තරමට ආයුධ සන්නද්ධ එස්ටීඑෆ් භටයන්ගේ පිරිස ඉහළ ගියේය. කාර්යාලය වටේට, පඳුරක්, බිත්තියක් ගානේ එස්ටීඑෆ් භටයෝ සැඟවී සිටියහ. ලේකම් කාර්යාලයේ ඉහළ නිලධාරියෙක් මේ අමුත්ත ගැන එහි සිටි එස්ටීඑෆ් නිලධාරියකුගෙන් විමසීය. ‘පනාගොඩ කෑම්ප් එකේම අය ආවත් අපේ එස්ටීඑෆ් කට්ටියට පැය හතරක් පහක් බය නැතුව අල්ලගෙන ඉන්න පුළුවන්.’ ඔහු කීවේය. අවසානයේ සොයාබලන විට, මැතිවරණ කටයුතු පිළිබඳ නියෝජ්‍ය පොලිස්පති ගාමිණී නවරත්නගේ මෙහෙයවීමෙන් මේ සා ආරක්‍ෂාවක් මැතිවරණ කාර්යාලයට ලබා දී ඇති බව දැනගන්නට ලැබුණි.
පරීක්‍ෂණය යළි ඇරඹිය යුතුය
මේ කතා, අනුකතාවලින් හැදෙන සමස්ත කතාන්දරය කුමක්ද? මහින්ද රාජපක්ෂගේ බලය තවදුරටත් රඳවා ගැනීමේ සැලැස්මක් තිබුණ බවත්, එය අර්ධ වශයෙන් ප‍්‍රායෝග ිකව ක‍්‍රියාත්මක කැරුණු බවත්, අවසානයේ පැන නැගුණු විරෝධය හමුවේ සැලැස්ම අකුළාගත් බවත් නොවේද?
අද කුමන්ත‍්‍රණ ගැන පැය විසිහතරේම දොඩවන පුද්ගලයන්ට මේ කුමන්ත‍්‍රණය ගැන නැවතත් මතක් කර දිය යුතුය. එහෙත්, ඊටත් වඩා යට ගසා ඇති එම කුමන්ත‍්‍රණය ගැන අපරාධ පරීක්‍ෂණය නැවතත් මුල සිට ආරම්භ කළ යුතුය. ඒ කුමන්ත‍්‍රණය සිදුවුණි නම්, ජනවාරි 8 වැනිදාම මේ රටේ ප්රජාතන්ත්රවාදය වළපල්ලට ගොස් රට ලෙයින් වැසී යෑමට ඉඩ තිබුණු බැවිනි. අපට තිබෙන්නේ කුමන්ත‍්‍රණය සිදුවූ ආකාරය ගැන අපට ලැබුණු තොරතුරු පමණකි. ඒ තොරතුරුවල සත්‍යාසත්‍යභාවය පැහැදිලි කරගත හැක්කේ, ඒ ගැන කෙරෙන විධිමත් පරීක්‍ෂණයකිනි.
අරුණ ජයවර්ධන
