මේ කාලයේ ආගමික නායකයන් කෙතරම් පසුගාමී විදියට හැසිරෙනවාදැයි, මේ සියවසේ නවීන චින්තනයට වඩා කෙතරම් පසුපසින් සිටිනවාදැයි යන්න තේරුම් ගැනීමට තිබෙන හොඳම උදාහරණය, ලංකාවේ නායක බෞද්ධ භික්ෂූන් කියන කරන දේය. මේ භික්ෂු සංඝයාට, නවීන සිතීමක්, නවීන අදහසක් අරහංය. ඔවුහු විධායක ජනාධිපති ක්රමය වෙනස්කරනවාට විරුද්ධයහ. අලූත් ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවකට සම්පූර්ණයෙන්ම විරුද්ධයහ. දෙමළ මිනිසුන් සමග බලය බෙදාහදාගැනීමකට මාරාන්තික ලෙස විරුද්ධයහ. මුස්ලිම් මිනිසුන් සමග සාමයෙන් ජීවත්වීමට විරුද්ධයහ.
මේ පසුගාමී සංඝ සමාජයට දැන් තකට තක පූජක සමාජයක්ද එකතු වී තිබේ. එහි ඉදිරියෙන්ම සිටින්නේ මැල්කම් කාදිනල් රංජිත්ය. වරක් ගබ්සාවට එරෙහිව කතාකොට සමාජයේ අවමානයට පාත්රවී සිටියේ, මීට සති කිහිපයකට පෙර මරණ දඬුවම යළි ක්රියාත්මක කිරීම සඳහා ජනාධිපතිවරයා ගත් අමනෝඥ වෑයම, ඉදිරියට පැන අනුමත කළේ මැල්කම් රංජිත් කාදිනල්වරයාය. කතෝලික පූජකවරුන්, භික්ෂූන් සේම පසුගාමී විදියට කල්පනා කිරීම, කතාකිරීම අලූත් දෙයක් නොවන නමුත්, මේ සතියේ ඊට අලූත් උදාහරණයක් එකතු කරමින් කාදිනල් මැල්කම් රංජිත්, මානව හිමිකම් ගැන කතාකරන්නට ගොස්, තමාගේ නොදැනුවත්කම ලොවටම ප්රදර්ශනය කළා පමණක් නොව, තමන්ගේ ආත්මය තුළ ඇති මානව විරෝධී ආකල්පද දෙවරක් නොසිතාම එළිදැක්වූයේය. ඔහු කළ කතාවේ උද්ධෘත කිහිපයක් මෙසේය.
‘බටහිර ලෝකයේ අලූත් ආගම වෙලා තියෙන්නේ මානව හිමිකම්. මේ මානව හිමිකම් කියන ඒවා ආවේ මේ ඊයේ පෙරේදා. හරියට මේ අලූත් සොයාගත්තු පුදුමාකාර සොයාගැනීමක් වගේ. ඔළුව උඩ තියාගෙන ඕක තමයි හැම තිස්සේම අපිට කියන්නේ. මානව හිමිකම්.. මානව හිමිකම්. ඒ වුණාට අපේ රටේ ජනතාව ආගම් අදහන්න ගත්තේ අවුරුදු බොහෝ ගණනාවකට කලින්. ශතවර්ෂ ගණනාවකට කලින්. අපේ රටේත් සමහරු කතාකරනවා අනාගමික සමාජයක් ගැන. අනාගමික සමාජයක් නැහැ. මිනිස්සුන්ගේ ජීවිතය කෑමබීම ඇඳුම් පැළඳුම් සහ සැප විහරණය පමණක් නෙවෙයි අපි ආගම අදහනවා නම් මානව හිමිකම ගැන කතාකරන්න ඕනෑ නෑ. මානව හිමිකම්වලටත් එහා ගිය විදියට අපට ජීවත් වෙන්න පුළුවන්. මානව හිමිකම්වල එල්ලීගෙන ඉන්නේ ආගම් අදහන්නේ නැති මිනිස්සු. ආගමක් අදහනවා නම් මානව හිමිකම් ඕනෑ නෑ අපිට. ඒ නිසා මේ මායාවල්වලට රැුවටෙන්න හොඳ නෑ.’
මේ ප්රකාශය සලකා බලන ඕනෑම කෙනකුට කාදිනල්වරයා මානව හිමිකම් ගැන කිසිවක් දන්නේ නැති බව පැහැදිලිව පෙනෙනවාක් මෙන්ම, තමා අදහන කතෝලික ආගම ඇතුළු ආගම් ගැනවත් අදහසක් ඇති බවක්ද නොපෙනේ. ඊට වඩා භයානක දෙය නම්, ඔහු මානව හිමිකම් විරෝධියකු වීමයි.
කාදිනල්වරයාට අනුව, මානව හිමිකම් පැමිණ ඇත්තේ ඊයේ පෙරේදාය. එහෙත්, පාසලක උසස් පෙළ හදාරන දරුවකු පවා දන්නේ, මානව හිමිකම් පිළිබඳ ඉතිහාසය සියවස් ගණනාවක් අතිතයට යන බවය. අවම වශයෙන් 13වැනි සියවසේදීද එංගලන්තය වැනි රටවල, ‘මානව හිමිකම්’ නමැති ලේබලය යටතේ නොවුණත්, මානව හිමිකම් ගැන කතාකර තිබෙන බව කාදිනල් දන්නා බවක් පෙනෙන්නේ නැත. 1215 එංගලන්තයේ මැග්නා කාර්ටා, අද සලකන්නේ මානව හිමිකම් ගැන ඇත අතීතයේම කතාකළ ලේඛනයක් හැටියටය. මානව හිමිකම් ගැන විස්තර සහිතව කතාකරන එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් පිළිබඳ විශ්ව ප්රකාශනය බිහිවුණේ පවා, අදට අවුරුදු 70කට පෙර බව කාදිනල්වරයා දන්නේ නැත.
ලංකාවේ ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ 3වැනි පරිච්ඡෙදයේ, 10වැනි ව්යවස්ථාවෙන් කියන්නේ, ලාංකික සෑම තැනැත්තකුටම සිතීමේ, හෘදය සාක්ෂියේ හා ආගමික නිදහස තිබෙන බවයි. අඩු ගණනේ තමා ප්රධානියා වන, ‘සියල්ලන්ටම පේ්රම කරන්න’ යන ක්රිස්තුස්ගේ අවවාදය සහිත ලංකාවේ කතෝලික ආගම කිසිවකුගෙන්වත් බාධාවක් නැතිව අදහන්නට මේ රටේ සුරක්ෂණයක් ලැබී තිබෙන්නේ ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ ඉහත සඳහන් මූලික අයිතිවාසිකම්වලින් බව කාදිනල්වරයා දන්නේ නැත. ඒ මූලික අයිතිවාසිකම් ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවට එන්නේද එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් පිළිබඳ විශ්ව ප්රකාශනයෙනි. තමන්ට බියක් සැකක් බාධාවක් නැතිව, ආගමික අදහස් ප්රකාශකරන්නට ඉඩක් ලැබී ඇත්තේ පවා, කිසිම සීමාවක් නැතිව ආගමික නිදහස තිබෙන නිසාත්, ඒවා ව්යවස්ථාවෙන්ම ආරක්ෂා කර තිබෙන නිසාත් පමණක් බව කාදිනල් දන්නේ නැත.
අඩුගණනේ ඔහු තමාගේ ආගමේ වර්තමාන ප්රධානියා වන ෆ්රැන්සිස් පාප් වහන්සේ මානව හිමිකම් ගැන කියා ඇති දේවත් අසා දැනගෙන ඇති බවක් නොපෙනෙයි. 2018 ජනවාරි 8වැනිදා, නව වසර සඳහා සුබපැතුමේ උත්සවයකදී ෆ්රැන්සිස් පාප්වරයා මෙසේ පවසා තිබේ.
‘ක්රිස්තියානි පර්යාවලෝකයකින් බැලූ විට, දේව පණිවුඩය හා එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ විශ්ව ප්රකාශනයේ සාරය වන මානව හිමිකම් පිළිගැනීම අතර වැදගත් සම්බන්ධතාවක් තිබේ. මානව අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ විශ්ව ප්රකාශනයේ අඩංගු මානව අයිතිවාසිකම් ප්රකාශනයට පත්කර ඇත්තේ, මිනිස් පවුල බෙදා වෙන්කරන බෙදුම් රේඛාවන් ඉවත් කිරීම වෙනුවෙන් හා ඒකාබද්ධ මානව සංවර්ධනය නමැති පල්ලියේ සමාජ න්යාය වෙනුවෙන්ය.’
ලංකාවේ පසුගාමි කාදිනල්වරයා, තමාගේ ජීවමාන ආගමික නායකයාගේ වචනවලටවත්, ඒ ඉදිරි දැක්මටවත් ගරු කරන බවක් නොපෙනෙයි. ඒ වෙනුවට, ඔහු කියන්නේ මානව හිමිකම් ගැන නොතකන සමාජයක් හැදිය යුතු බවයි. මානව හිමිකම් නමැති මායාවට නොරැුවටෙන ලෙස ඔහු මහජනතාවට ආරාධනා කරයි.
අතුරුදහන්වූවන් පිළිබඳ කාර්යාලයේ සභාපති ජනාධිපති නීතිඥ සාලිය පීරිස්, කාදිනල්වරයාගේ ප්රකාශය පිළිබඳව දක්වන්නේ මෙවැනි ප්රතිචාරයකි. ‘මානව හිමිකම් පහත්කොට සලකමින් කර ඇති මේ ප්රකාශය ලැජ්ජා සහගතය. ඒ ප්රකාශයට අනුව පෙනීයන්නේ මානව හිමිකම් සංකල්පය සම්බන්ධව ඔහු සම්පූර්ණයෙන්ම නොදැනුවත්භාවයකින් පසුවන බවය. එසේම ඇතැම් මිනිසුන් විසින් ආගම යන සංකල්පය කෙරෙහි විශ්වාසයකින් පසු නොවන බවත්, ආගම බලයෙන් මිනිසුන් වෙත ලබා දිය නොහැකි එකක් බවත් යන්න අවබෝධ කොට ගැනීමට ඔහු අසමත්ව තිබේ. මෙය ෆ්රැන්සිස් පාප්වරයාගේ ප්රගතිශිලී චින්තනය හා කෙතරම් පරස්පර විරෝධී එකක්ද? මේ වාර්තා කර ඇති ප්රකාශය අසත්ය නම් ඔහු විසින් මෙය ප්රතික්ෂේප කළ යුතුව පවතී.”
එහෙත් කාදිනල්වරයාගේ ප්රකාශය, හුදෙක් මානව හිමිකම් ගැන නොදැනුවත්කමකින් කරන ලද එකක් ලෙස සැලකීම මෝඩකමකි. ඔහු මානව හිමිකම් ගැනත්, ලෝකයේ ඒ ගැන ඇති සාවධානය ගැනත් නොදැන සිටිනවා වන්නට බැරිය. ඔහුට අවශ්ය වන්නේ, මානව හිමිකම් පිළිබඳ මිනුම්දඬුවලට පහරගැසීමටය. ඒවා හුදු බටහිර දෙයක් ලෙස සලකා සමාජයේ ඊට ඇති වලංගුභාවය බිඳදැමීටය. එවිට, ලසන්ත වික්රමතුංගගේ ඝාතනය, කීත් නොයර් පැහැර ගැනීම, පෝද්දල ජයන්තට පහරදීම වැනි අපරාධ හා අදහස් ප්රකාශ කිරීමේ අයිතිය අතර සම්බන්ධයක් නැත. උතුරේ දෙමළ ජනතාවට, මානව අයිතිවාසිකම් කියා දෙයක් නැත. බලහත්කාරයෙන් අතුරුදහන් නොවී සිටීමේ අයිතියක් කිසිවකුට නැත. නීතියට පිටින් ඝාතනයට ලක්නොවී සිටීමේ අයිතියක් කිසිවකුට නැත. ක්රෑර හා අමානුෂික වධහිංසාවලින් මිදී සිටීමේ අයිතියක් කාටවත් නැත.
මැල්කම් රංජිත් කාදිනල් හිමිගේ මේ වචන සිංහල බෞද්ධ ස්වෝත්තමවාදීන්ගේම වචනවල කතෝලික දෝංකාරයයි. එය සම්පූර්ණයෙන්ම සිංහල බෞද්ධ ස්වෝත්තමවාදීන් හා එක පෙළට හිටගන්නා දේශපාලන වුවමනාවක් වෙනුවෙන් කියන ලද්දකි.