සමහර ජනමාධ්‍ය වාර්තා කර තිබුණේ ජනාධිපතිතුමා නිව්යෝර්ක්හිදි ‘නිර්භය’ හෙවත් බය නැති කතාවක් කළ බවය. බය කාටද? ලෝක ප‍්‍රජාවටද? එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයටද? ඒ ප‍්‍රශ්න මඳකට පැත්තකින් තියමු.
නිව්යෝර්ක් පිටත්ව යන්නට පෙර ජනාධිපතිතුමාම කියා තිබුණේ තමා එක්සත් ජාතීන් ඉදිරියේ විශේෂ දෙයක් කියන්නට යන බවය. ඒ විශේෂ දෙය කුමක්ද?
ජනාධිපතිතුමා එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩල සැසිවාරය අමතා කළ විනාඩි 18ක් පමණ වන කතාවේ, ප‍්‍රධාන අංග තුනක් තිබුණි. එකක් නම්, එක්සත් ජාතීන් සමග සහයෝගයෙන් වැඩ කිරීමේ අභිලාෂය ප‍්‍රකාශ කිරීමය. සිය කතාව ඔහු ආරම්භ කළේ, එක්සත් ජාතීන් සමග එකම සාමූහිකයක වැඩ කිරීමට ලංකාවේ ඇති කැමැත්ත ප‍්‍රකාශ කරමිනි.
දරිද්‍රතාව පිටුදැකීම වැනි ලෝක ප‍්‍රවණතා ගැන කී දේවල් පසෙකට දැමුවොත්, ඔහුගේ කතාවේ දෙවැනි කොටස වෙන්වුණේ, සිය ධුර කාලය තුල ලංකාවේ සාමය, සංහිඳියාව. ප්රජාතන්ත්රවාදය ආදි ක්‍ෂෙත‍්‍රවල සිදුව තිබෙන දියුණුව ගැන කියන්නටය.
කතාවේ මේ දෙකොටසම, ලෝක ප‍්‍රජාවක් ඉදිරියේ රාජ්‍ය නායකයකු කිව හැකියැ’යි සාමාන්‍යයෙන් සැලකිය හැකි දේය. ඊට අමතරව, ඔහු ත‍්‍රස්තවාදීන්ගෙන් රට මුදා ගත් රණවිරුවන්ට ස්තුති කරන්නටද එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩලය වේදිකාවක් කරගත්තේය.
එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩලය හැටියට වාඩිවී සිටින්නේ පොලොන්නරුවේ ජනතාවයැයි කියා තේරුම් ගත්තාක් වැනි ස්වරයකින් තමාගේ කතාව කරගෙන ගිය ජනාධිපතිතුමා, එහි තුන්වැනි කොටස වෙන් කළේ අපේ ප‍්‍රශ්න අපට විසඳාගත හැකි බවත්, ඒවාට ඇඟිලි නොගසා සිටින ලෙසත්, ලංකාවේ ස්වාධීනත්වයට බාධා නොකරන ලෙසත්, බලපෑම් නොකරන ලෙසත් ලෝක නායකයන්ට තරවටුවක් කරන්නටය. එහෙත් ඒ කාරුණික ඉල්ලීමක ආකාරයෙනි.
කතාවේ ඒ කොටසෙන් ඔහු සමාන වුණේ, මීට පෙර ලංකාවේ රාජ්‍ය නායකයා ලෙස එක්සත් ජාතීන් ඇමතූ මහින්ද රාජපක්‍ෂටය. එනම් වෙන විදියකින් මහින්ද කියූ දේ මෛත‍්‍රීගේ කටින් පිටවීමය. එකම දේ, මහින්ද රාජපක්ෂ, ලංකාව තුළ සාමය සංහිඳියාව ගැන කිසිවක් නොකර, මාධ්‍ය මර්දනය කරමින්, ප්රජාතන්ත්රවාදය රිසි සේ භූමදානය කරමින් සිට ගොස් එක්සත් ජාතීන් ඇමතීමයි. ඊට වෙනස්ව සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා, කිසියම් පියවර කිහිපයක් ඒ හැම පැත්තකින්ම ඉදිරියට තබා තිබෙන බවද කිව හැකිය. ඒ නිසා, මහින්ද රාජපක්‍ෂට වෙනස්ව ජනාධිපති සිරිසේන එක්සත් ජාතීන් ඉදිරියට යන්නේළ යමක් කළ නායකයකු ලෙසය.
ඇත්ත වශයෙන්ම පසුගිය කාලය තුළ ලංකාව කළ සමහර දේ එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය තුළද ලොකු පිළිගැනීමක් ලබා තිබේ. විශේෂයෙන් පසුගිය දිනවල රැුස්වුණු මානව හිමිකම් කවුන්සිලය තුළ, ලංකාවේ ආණ්ඩුව කළ හොඳ වැඩ ගැන නිසි ගෞරවය හා පිළිග ැනීම ලැබී තිබුණි. අතුරුදහන්වූවන් සම්බන්ධයෙන් කාර්යාලයක් පිහිටුවීම, දෙමළ ජනතාවගේ ඉඩම් යම් ප‍්‍රමාණයක් නිදහස් කිරීම, තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිය නීතිගත කිරීම, අලූත් ව්‍යවස්ථාවක් සම්පාදනය කිරීම සඳහා වැඩ ආරම්භ කිරීම ඒ සාකච්ඡුා මණ්ඩපවල ඇගැයීමට පාත‍්‍රවුණු දේය.
එහෙත්, ප‍්‍රශ්නය නම්, ජනාධිපතිවරයා කියන තරම් ශක්තිමත් හා ස්ථාවර තැනක ලංකාව නොසිටීමයි. විශේෂයෙන් ලංකාව එක්සත් ජාතීන් ඉදිරියේ අපකීර්තියට පත්වුණේ තිස් අවුරුදු ගැටුමේදී කළ කී දේ සම්බන්ධයෙනි. ඒ අපකීර්තිය තවමත් මුළුමනින්ම නැතිවී ගොස් නැත.
ජනාධිපතිවරයා, මේ කතාවේදී කිහිප විටක්ම ‘රටේ ස්වාධීනත්වය ආරක්‍ෂා කරගෙන සිටින්නට දෙන’ ලෙස ජාත්‍යන්තර ප‍්‍රජාවෙන් ඉල්ලා සිටියේය. ‘අපේ ප‍්‍රශ්න විසඳාගන්න කිසිදු විදේශ බලපෑම්, තර්ජන, ස්වාධීන රටක් හැටියට අපට අවශ්‍ය නැහැ. හැම අතින්ම ශක්තිමත් රටක් හැටියට, ස්වාධීන රටක් හැටියට අපේ රටේ අයිතිය තහවුරු කරගෙන ඉදිරියට යන්න අපිට ඉඩ දෙන්න’ ජනාධිපතිතුමා එක්සත් ජාතීන්ගෙන් වැඩිදුරටත් ඉල්ලා සිටියේය.
මේ කතාවේ තේරුම, එක්සත් ජාතීන් ලංකාවේ ස්වාධීනත්වයට දැනටමත් හානි කරනවාය යන්න නොවේද? අපේ රටේ ස්වාධීනත්වයට ඇඟිලි ගසනවාය යන්න නොවේද?
මතක තබා ගත යුතු කාරණා කිහිපයක් තිබේ. වර්තමාන ලෝක සන්දර්භය තුළ, පරණ ජාතික රාජ්‍යය අර්ථයෙන් සියයට සියයක ස්වාධීනත්වයක් කිසිම රටකට නැති බවය. ඒ සියල්ලෝම ගැලවීගත නොහැකි සේ ජාත්‍යන්තර සාමූහිකයක් තුළ බැඳී සිටිති. ඒ පරිසරය තුළ, ඒ ඒ රටට ස්වාධීනව සිටීමට බාධාවක් නැති නමුත්, ‘අපේ ප‍්‍රශ්නව අපි විසඳාගන්නම්. අපිට කියලා දෙන්න එන්න එපා’ වැනි වහසිබස්වලට ඉඩක් නම් ඇත්තේ නැත. ලංකාව, මේ වන තෙක් එක්සත් ජාතීන්ගේ ඉදිරියේ අපකීර්තියට පත්ව ඇත්තේ මහින්ද රාජක්‍ෂ ආණ්ඩුව ඒ චණ්ඩි සංකල්පය අනුව කටයුතු කරන්නට ගිය නිසාය. එක්සත් ජාතීන් ඇතුළු ලෝක ප‍්‍රජාව ඒ වහසිබස් ඒ හැටියටම පිළිගන්නට සූදානම් නැති බව ඔහුටත්, ඔහුගේ කාලයේ රටටත් අත්වූ ඉරණමෙන් ම පෙනේ. මෛත‍්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා පාඩම් ඉගෙන ගත යුතු එක තැනක් නම් එයයි.
අනෙක ජනාධිපතිතුමා කියන තරම් ලංකාව ඉන්නේ ශක්තිමත් තැනකද නොවේ. අප ආර්ථික අතින් ශක්තිමත් නැත. ලෝකයේ ණය ගත හැකි හැම රටකින්ම පාහේ අප ණය ගෙන තිබේ. ඒවාට පොලී ගෙවමින් තිබේ. ඒ ණයවලට නිසගයෙන්ම ඈඳී තිබෙන විවිධාකාර ආර්ථික බැඳීම්වලින් අපි තද වී සිටිමු. අනෙක් අතට, අපි එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවර්ධන වැඩසටහන් හා අත්‍යන්තයෙන්ම බැඳී සිටින රාජ්‍යයකි. එක්සත් ජාතීන් ප‍්‍රමුඛ විදේශ රටවල කොයිතරම් ව්‍යාපෘති ප‍්‍රමාණයක් ලංකාවේ ක‍්‍රියාත්මක වේද? සහන වැඩසටහන් කීයක් ලංකාවේ පවතිනවාද?
අනෙක් අතට, තමන්ගේ රටේ පුරවැසියන්ට, විශේෂයෙන් සංඛ්‍යාත්මකව සුළුතර ප‍්‍රජාවන්ට අවශ්‍ය තරම් ආරක්‍ෂාව සලසා දෙන්නට බැරි රටක් හැටියටත්, සැලසුම් සහගතව ඔවුන්ට ප‍්‍රහාර එල්ල කරන රටක් බවටත් එක්සත් ජාතීන් තුළ අපකීර්තිමත් හංවඩුවක් ලංකාව විෂයෙහි තිබේ. එහෙව් අපේ රට, ශක්තිමත් එකකියි උජාරු කතා කියන්නට අපට පුළුවන. එහෙත්, ලෝකයේ කිසිම කෙනකු එය පිළිගන්නේ නැත.
එනයින් බලන කල, ජනාධිපති සිරිසේනගේ කතාව, එක්සත් ජාතීන් සමග සහයෝගයෙන් වැඩකරන්නකුගේ කතාවක් නොව, ඊට පසමිතුරුව සිටින්නකුගේ කතාවක් හැටියට බැලූ බැල්මට පෙනේ. එය මහින්ද රාජපක්ෂ එක්සත් ජාතීන් ඉදිරියේ කරන කතාවකට සමාන හැටියට සැලකීම එනිසා යුක්තියුක්ත වෙයි.
ජනාධිපතිතුමා එක්සත් ජාතීන්ට කතාකරනවාට සමගාමීව ලංකාවටද කතා කළේය. ඔහු නිව්යෝර්ක් නුවර සිට කතා කළේ, ජාත්‍යන්තර ප‍්‍රජාවටත් වඩා, ලංකාවේ සිංහල බෞද්ධ මනස් ඇතියවුන්ටය. රණවිරුවන්ට ප‍්‍රණාමය පුදකිරීම සඳහා තමාගේ කතාවෙන් විශේෂ කොටසක් වෙන්කරන්නට ඇත්තේද ඒ නිසාය. මේ ආණ්ඩුව රණවිරුවන්ට හිරිහැර කරනවාය යන ‘නිර්මාණය කරන ලද’ බොරුවෙන් මේ වන විට හොඳටම සැලී සිටින ජනාධිපතිතුමා, නිව්යෝර්ක් වේදිකාවේදී කළේ, තමා රණවිරුවන් පාවාදෙන්නකු හැටියට නොසලකන ලෙස ලංකාවේ සිංහල බෞද්ධයන්ට කරන ආයාචනයයි. ඔහු එය ක‍්‍රියාවෙන්ම පෙන්වීම දැනටමත් ආරම්භ කර තිබේ.
තරුණ ශිෂ්‍යයන් ඇතුළු 11 දෙනකු පැහැරගෙන ගොස් මරාදැමූ නාවික හමුදා නිලධාරීන්ට ජනාධිපතිවරයා දක්වන්නේ සහනශීලී ඇල්මකි. ඔවුන් පැහැරගත් බවට චෝදනා ලබා ඇති නේවි සම්පත්ට රැුකවරණය දුන් රවින්ද්‍ර විජේගුණරත්න නීතිය හමුවට පැමිණවීමෙන් වළකාගෙන සිටින්නේ ජනාධිපතිවරයාය. එක්නැලිගොඩ අතුරුදහන් කිරීමේ නඩුවට අදාළ හමුදා තොරතුරු කිසිවක් දෙන්නට එපායැයි නියම කර ඇත්තේ ජනාධිපතිවරයාය.
එල්ටීටීඊය පරාජය කරන්නට මුල් වුණ හමුදා රණවිරුවන්ට තමා ප‍්‍රණාමය පුද කරන බව එක්සත් ජාතීන්ගේ වේදිකාවේ සිට ජනාධිපතිතුමා කියන විට, ඒ අසා සිටින ලංකාවේ දෙමළ ජනතාවට, ඩයස්පෝරාව ඇතුළු ජාත්‍යන්තර ප‍්‍රජාවට සාධාරණ ලෙස වැටහෙනු ඇත්තේ කුමක්ද? කුමන තත්ත්වයන් යටතේ වුවත්, මේ රාජ්‍ය නායකයා හමුදාවල රණවිරුවන් ආරක්‍ෂා කරනු ඇති බවය. එවිට, හමුදාවෙන් පැහැරගැනීම නිසා, හමුදාවට බාරදීම නිසා, අතුරුදහන්වූ තමන්ගේ දරුවන් වෙනුවෙන් යුක්තිය ඉල්ලන ජනතාවට ලැබෙනු ඇති පණිවුඩය කුමක්ද? මේ ජනාධිපතිතුමා සිටින තාක්, තමන්ට යුක්තියක් ඉටුනොවන බව මිස අන් කුමක්ද?
නිව්යෝර්ක් වේදිකාවේ සිට ලංකාව ඇමතූ ජනාධිපතිතුමා පෙන්වන්නට උත්සාහ කළ අනෙක් දේ වන්නේ, එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයට වුණත් තරවටු කරන්නට තමන්ට හයියක් තිබෙන බව විය හැකිය. එහෙත් එයද මහින්ද චින්තනයේම දිගුවකි. මැතකදී කාදිනල් මැල්කම් රංජිත් කී දේවලම දිගුවකි. හැම අධිකාරිවාදියාම පතන්නේ එක්සත් ජාතින්ගේ සංවිධානයෙන් තොර ලෝකයකි. අමෙරිකාවේ ජනාධිපති ඩොනල්ඞ් ට‍්‍රම්ප් වුණත් එසේය. මෛත‍්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයාත් ඒ ගමන ආරම්භ කර තිබේද?
ජනාධිපතිවරයාගේ මේ සියලූ වෑයම් මීළඟ ජනාධිපතිවරණය ඉලක්ක කරගෙනය. පසුගිය කාලයේ හමුදා අපරාධකරුවන්ට විරුද්ධව පරීක්‍ෂණ ක‍්‍රියාත්මක වෙද්දී, තමන්ගේ ඡන්ද ලක්‍ෂ 10ක් විතර ඒ නිසා ගිලිහී යන්නේයැයි ජනාධිපතිතුමා සිටියේ වික්ෂෝභයෙනි. අපරාධවලට සම්බන්ධ, අපරාධ කළ හමුදා නිලධාරීන් අත්අඩංගුවට ගන්නවාට ජනාධිපතිතුමා ප‍්‍රසිද්ධියේ විරෝධය පෑවේ, ආණ්ඩුව පෙරළෙන නිසා නොවේ. ඊළඟ ජනාධිපතිවරණයේදී තමන්ට හිමි ඡුන්ද ගිලිහී යතැයි බිය නිසාය. එවැනි හමුදා සාමාජිකයන් අත්අඩංගුවට පත්වන්නේ, අතුරුදන්වීම්, පැහැරගෙනයෑම්, නීති විරෝධී ඝාතනය කිරීම් වැනි දේ නිසාය. ඒවා මනුෂ්‍යත්වයට එරෙහි අපරාධ හැටියට සැලකෙන්නේ එක්සත් ජාතීන්ගේ සාමූහිකය තුළ ගොඩනැගී ඇති මූලධර්ම මතය. ඒ මූලධර්ම මත හිඳිමින් අපට බලපෑම් කරන්නට එපායැයි ජනාධිපතිතුමා නිව්යෝර්කිහිදී කිව්වේ ලංකාව දෙස බලාගෙනය.
