ශී‍්‍රලන්කන් ගුවන් සේවය පිළිබඳව දැන් හැමදාම වාගේ පුවත් මැවෙමින් තිබේ. ඒ පසුගිය මහින්ද රාජපක්‍ෂ පාලන කාලයේදී ඒ තුළ සිදුවී ඇතැයි කියන දුෂණ වංචා පිළිබඳව සොයා බලන ජනාධිපති පරීක්‍ෂණ කොමිෂන් සභාවේදීය.
ශී‍්‍ර ලන්කන් ගුවන් සමාගම පසුගිය රාජපක්‍ෂ පාලන සමයේදී රුපියල් බිලියන ගණනින් පාඩු ලබා ඇති අතර ඒ සමයේ එහි සභාපතිත්වය දරා තිබුණේ හිටපු ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්‍ෂගේ මස්සිනා වූ ශිරන්ති රාජපක්‍ෂගේ සොහොයුරා වන නිශාන්ත වික‍්‍රමසිංහය.
කොමිෂම හමුවේදී නිශාන්ත වික‍්‍රමසිංහගේ වික‍්‍රමයන් දිනෙන් දින හෙළිදරව් වෙමින් පවතී. අධික වැටුප්, දීමනා හා පහසුකම් ලබාදි නිශාන්ත වික‍්‍රමසිංහගේ සුරතලියක් ශී‍්‍ර ලන්කන්ට බඳවාගෙන ඇය නඩත්තු කරමින් ලෝකය පුරා කරක් ගැසීම, ඔහුගේ තනි ගමන් පහසුව සඳශා ශී‍්‍ර ලන්කන් ගුවන් යානා ඒවාහි ගමනාන්ත වෙනස් කරමින් ගෙන්වා ගැනීම, ඒ මඟින් රුපියල් මිලියන ගණනින් අලාභයන් සිදුවීම ආදිය ඔහුගේ පෞද්ගලික චර්යාවන්ට අදාළ කාරණාය.
ටෙන්ඩර් නොමැතිව ශී‍්‍ර ලන්කන්හි ප‍්‍රචාරක කටයුතු රාජපක්‍ෂ හිතවාදීන්ට ලබාදීම, ටෙන්ඩර් නොමැතිව හා එහි අධ්‍යක්‍ෂ මණ්ඩල තීන්දු තීරණවලින් තොරව ශී‍්‍ර ලන්කන්ට අදාළ විවිධ කොන්ත‍්‍රාතු විවිධ පුද්ගලයන්ට හා ආයතනවලට ලබාදීම, ආරක්ෂාකාරී හෝ ලාභදායී නොවන අති විශාල මිලදී ගැනීම් හා ගණුදෙනුවලට එළඹීම ශී‍්‍ර ලන්කන්හි පොදු කි‍්‍රයාකාරීත්වය බවට එසමයේ පත්වී ඇත.
ඉහත කී කරුණු හෙළිදරව්වන ජනාධිපති කොමිෂමේ කටයුතු අවසන් වීමෙන් පසු ඒ පිළිබඳව ජනාධිපතිවරයාට වාර්තාවක් ලැබෙනු ඇති අතර එම වාර්තාව සම්බන්ධයෙන් හෝ එම වාර්තාව ප‍්‍රකාරව ජනාධිපතිවරයා කුමන පියවරක් ගනීද යන්න තවම කිව නොහැකිය. ඒ මහින්ද රාජපක්‍ෂවරුන් සමග ජනාධිපතිවරයා මේ දිනවල (ජනාධිපති තනතුරට පත්වූ දින සිටම තිබූ) සුවිශේෂයෙන් ඇති කරගනිමින් තිබෙන සම්බන්ධතාවයට යම් පියවරක් මඟින් හානියක් සිදු වෙතැයි සිතිය හැකි නිසාය.
ශිරන්ති රාජපක්‍ෂගේ සිරිලිය සවිය ගිණුම පිළිබඳ පරීක්‍ෂණද ජනාධිපතිවරයාගේ නියෝගයෙන් යටගෙ ාස් තිබෙන ආකාරය හා රාජපක්‍ෂ සමයේ අහිංසකයන් මරාදැමූ අතුරුදන් කළ මිනීමරු ති‍්‍රවිධ හමුදා සාමාජිකයන් රැකගන්නට ජනාධිපතිවරයා මේ දිනවල විශේෂ කැබිනට් මණ්ඩල රැුස්වීම් පවා කැඳවමින් නටන නාඩගම දකින විට ඒ ආකාරයට සිත් පහළවීම වැළැක්විය නොහැකිය.
මේ යහපාලන ආණ්ඩුව බලයට පත්වූ විගසම ශී‍්‍රලන්කන් ගැන සොයන්නට නීතිඥ ජේ.සී. වැලිඅමුණගේ කමිටුවක් පත්කර තිබූ අතර ඉන්ද ජනාධිපති කොමිෂම හෙළිදරව් කරන ආකාරයේ කරුණු කාරණා රාශීයන් හෙළිදරව් කර තිබුණි. ආණ්ඩුවේ එක් පාර්ශවකරුවෙක් වූ එක්සත් ජාතික පක්ෂය විසින් කරනු ලැබූ එම පරීක්‍ෂණ වාර්තාව සම්බන්ධයෙන්ද ගත් පියවරක් අදටත් අසන්නට නැත. එහෙත් එම වාර්තාව සැකසීම සම්බන්ධයෙනුත් අතිවිශාල මුදලක් වැය කළ බව නම් අසන්නට ලැබුණි.
මේ තියෙන අලාභදායී තත්ත්වයෙන් ශී‍්‍රලන්න්කන් ගොඩ යන්නේ කෙසේද? ඒ සඳහා ශී‍්‍රලංකන්ට අවශ්‍ය ප‍්‍රතිසංස්කරණ මොනවාද? ආණ්ඩුවේ එක් පාර්ශවයක් වන එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ මෙහෙයවීමෙන් ඒ සඳහා වූ වැඩපිළිවෙලක්ද මේ වන විට ශී‍්‍රලන්කන් තුළ කි‍්‍රයාත්මක වෙමින් පවතී.
ආර්ථික කටයුතු පිළිබඳ කැබිනට් මණ්ඩල කමිටුව විසින් ඒ සඳහා වූ තීරණය ගෙන ඇති අතර ශී‍්‍රලන්කන් ප‍්‍රතිසංස්කරණයන් සඳහා උපදෙස් දීම සඳහා ඔවුන් NYRAS නැමැති බි‍්‍රතාන්‍ය සමාගමක් තෝරාගෙන තිබේ. ඒ 2017 වර්ෂයේ අවසාන භාගයේදීය. එම සමාගමේ පළමු කොන්ත‍්‍රාත්තුව වී ඇත්තේ 2018 වර්ෂයේ මාර්තු 31 වන විට ශී‍්‍රලන්කන් සමාගම සම්බන්ධයෙන් මූලික වාර්තාවක් ඉදිරිපත් කිරීමය. ඒසඳහා ගෙවා ඇති මුදල බි‍්‍රතාන්‍ය පවුම් 350,000කි. ඒද තරු පහේ හෝටල් නවාතැන්, ව්‍යාපාරික පන්තියේ ගුවන් ගමන් පහසුකම් ආදිය නොමැතිවය.
අපගේ ශී‍්‍රලන්කන් තහවුරු කිරීම් අනුව එම කාලයේදී පමණක් මෙම කටයුතු සඳහා ශී‍්‍රලංකන් වියදම් කර ඇති මුදල රුපියල් මිලියන 100කට ආසන්නය. ලබාදුන්නායැයි කියනු ලබන වාර්තාව අනුව හෝ ලබාදුන් උපදෙස් අනුව හෝ ශී‍්‍රලංකන්හි සැළකිය යුතු වෙනසක් තවම සිදුවී නැත. එහි පාඩු ලැබීමද තවම අවසන් වී නැත.
එහෙත් අදාළ භශඍ්ී සමාගම නම් ඉන් මාස හයක් ගතවන මොහොතේත් ශී‍්‍රලන්කන් වෙනුවෙන් තරුපහේ හෝටල්වල, ව්‍යාපාරික පන්තියේ, ගුවන්ගමන්වල යෙදෙමින් තවම සිටී. ඒ වෙනුවෙන් මාසයකට ශී‍්‍රලංකන් වියදම් කරන මුදල බි‍්‍රතාන්‍ය පවුම් 100,0000ට ආසන්නය. ඊට භශඍ්ී සාමාජිකයන්ගේ තරු පහේ හෝටල් නවාතැන් හා ව්‍යාපාරික පන්තියේ ගුවන් ගමන් පහසුකම්ද අයත්ය.
Lain May, Richard Davey, Andrew Nuckley හ ඇතුළු දල වශයෙන් පහක පමණ සාමාජිකයන් පිරිසක් NYRAS කාර්ය මණ්ඩලය වශයෙන් ශී‍්‍රලංකාවේ රැඳී සිටින අතර ඔවුන්ගේ නවාතැන් ස්ථාන වී ඇත්තේ කින්ස්බරි හෝටලයයි. මේ සාමාජිකයන් මාසයකට කිහිප වතාවක්ම බි‍්‍රතාන්‍යයට ගොස් පැමිණෙන අය වන අතර ශී‍්‍රලංකන්හි ව්‍යාපාරික පන්තියේ ගුවන් ආසන ඔවුන් වෙනුවෙන් වෙන් කරනු ලැබේ.
ශී‍්‍රලන්කන් අධ්‍යක්‍ෂ මණ්ඩලයට ලබාදෙන මේ NYRAS උපදෙස් බොහෝ විට ශී‍්‍රලංකන් කාර්ය මණ්ඩලයෙන් ඔවුන් ලබාගන්නා අදහස් බවත්, ගුවන් සමාගමක කටයුතු පිළිබඳව විශාල දැනුමක් එම සමාගමේ සේවකයන්ට නොමැති බවත්, බි‍්‍රතාන්‍යයේ සුළු පරිමාන ගුවන්යානා කාර්යාලවල අත්දැකීම් එම පිරිසට ඇති බවත් ශී‍්‍රලංකන් හි වගකිවයුතු නිළධාරීන්ගේ අදහසය.
එමෙන්ම රාජපක්‍ෂ සමයේ ගිවිසුම් අත්සන් කෙරුණු කූප‍්‍රකට A350 එයාර්බස් ගණුදෙනුව පිළිබඳව මෙම භශඍ්ී සමාගම විශාල උනන්දුවක් දක්වන බවත් ඊට හේතුව ඔවුන්ගෙන් උපදෙස් ලබාගැනීමේ ගිවිසුම තුළ එම ගණුදෙනුව විසඳීම වෙනුවෙන් බි‍්‍රතාන්‍ය පවුම් 500,000ක් හෙවත් රුපියල් මිලියන 102ක පමණ ගාස්තුවක් සඳහන් කර ඇති බව කියවේ. ශී‍්‍රලන්කන් වගකිවයුතු කාර්යමණ්ඩලයට අනුව එම ගණුදෙනුව සඳහා විශේෂ උපදෙස් ලබාගැනීමක් හෝ ඒ වෙනුවෙන් විශේෂ ගාස්තුවක් ගෙවීමේ අවශ්‍යතාවයක් නැත. ඊට හේතුවA350 එයාබස් වෙනුවට ශී‍්‍රලන්කන් හි අවශ්‍යතාවයට සරිලන පරිදි ඊට වඩා කුඩා යානා කිහිපයක් ලබාගැනීමේ ලංසුවක් එයාර්බස් සමාගමෙන් ශී‍්‍රලන්කන්වෙත ලැබී ඇති නිසාය. සිදුවිය යුත්තේ ඒ සඳහා තීරණයක් ගැනීම පමණය.
එයාර්බස් ගණුදෙනුවේ එම බි‍්‍රතාන්‍ය පවුම් 500,000 මුදල හැරුණු විටNYRAS වෙනුවෙන් මේ වනවිට ශී‍්‍රලන්කන් දරා ඇති මුදල බි‍්‍රතාන්‍ය පවුම් 950000කට ආසන්නය. රුපියල්වලින් නම් රුපියල් මිලියන 200කට ආසන්නය. එයාර්බස් ගණුදෙනුවේ ස්වාභාවිකවම විසදෙන ගණුදෙනුව නිසා ලැබීමට නියමිත බි‍්‍රතාන්‍ය පවුම් 500,000ක් සමග එය බි‍්‍රතාන්‍ය පවුම් 1,450,000ක් හෙවත් රුපියල් මිලියන 300 දක්වා ඉහළ යෑමට නියමිතය. NYRAS කාර්ය මණ්ඩලය ශී‍්‍රලංකාව තුළ සැප්තැම්බර් මාසයත් පසුවී තවත් සිටියහොත් මාසයකට බි‍්‍රතාන්‍ය පවුම් 100,000ක වියදමක් බැඟින් ඊට තව එකතුවනු ඇත. බොහෝ විට එයාර්බස් ගණුදෙනුව සමනයකට පත්වන තෙක්ම එය සිදුවනු ඇත.
ඉන්පසුත් එම උපදෙස් දීම නවතිනු ඇතැයි සිතිය නොහැකි තවත් කරුණක්ද මතුවී ඇත. ඒ චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායක කුමාරතුංග ආණ්ඩු සමයේ ශී‍්‍රලංකා ආයෝජන මණ්ඩලයේ කූප‍්‍රකට ගණුදෙනු සම්බන්ධයෙන් වීර ප‍්‍රසිද්ධ වූ කි‍්‍රකට් කී‍්‍රඩාවට සම්බන්ධව සිටී අයෙකු මෙම NYRAS ගණුදෙනුවේ අතරමැදියා හෙවත් දේශීය නියෝජිතයා වශයෙන් කටයුතු කරමින් සමහර අවස්ථාවල ශී‍්‍රලන්කන් හි අධ්‍යක්‍ෂ මණ්ඩල රැ ස්වීම්වලට පවා සභාගිවෙමින් කරනු ලබන කී‍්‍රඩාව නිසාය.
අතර මැදියන් ඇතුළු ගහපු පදයකුත් නැති බෙරේ පළුවකුත් නැති භශඍ්ී ගණුදෙනුවේ අවසන් ප‍්‍රතිඵලය විය හැක්කේ කාගේ කාගේත් සාක්තකු පිරවීම පමණය. නමුදු ඒ වෙනුවෙන් පාඩු ලබන්නට හෝ බංකොළොත් වන්නට සිදුවන්නේ ශී‍්‍රලන්කන්ටය. ශී‍්‍රලන්කන් පාඩුව වූ කලී අවසානයේ මේ රටේ මහජනයාට සිදුවන පාඩුවකි. කටයුතු සිදුවන්නේ මෙයාකාරයට නම් ඉදිරි ආණ්ඩුවකදී මේ ආකාරයේ යහපාලන කටයුතු පිළිබඳවත් කොමිෂන් දමන්නට සිදුවනු නොඅනුමානය.
