පසුගිය දා ජිනීවාහි එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් සැසිවාරයේ දී රජරට විශ්වවිද්යාලයේ වෛද්ය විද්යාව පිළිබඳ මහාචාර්යවරයෙකු වන චන්න ජයසුමන මහතා ඉතා වැදගත් දේශනයක් කළේය. මෙම දේශනය මගින් සිදු කරනු ලැබූ තීරණාත්මක කාර්යයක් වූයේ 1980 දශකයේ අග වර්ෂවල ආරම්භ වූ, උතුරේ දෙමළ ප්රශ්නය සම්බන්ධව සිංහල-බෞද්ධ දකුණ තුළ පැවැති සාකච්ඡාවක් උතුරේ ප්රශ්නය සමබන්ධව සාකච්ඡාවන ”ජාත්යන්තර සිවිල් සමාජ” තලයට ගෙන යාමයි.
මෙහි දී මගේ අදහස වන්නේ චන්න ජයසුමන මහතා මේ මැදිහත් වීම හරහා, දෙමළ ජාතිකවාදී දේශපාලන ඉල්ලීම්වලට විරුද්ධ සිංහල-බෞද්ධ ජාතිකවාදයේ අවසාන තුරුම්පුව ද භාවිත කර ඇති බවයි. තුරුම්පුව මෙන්ම එය භාවිත කළ අවස්ථාව හා ස්ථානය ද ඉතාම වැදගත්ය.
මෙම කතිකාවට අනුව උතුරේ දෙමළ ජනයා වෙතින් කාලයක් තිස්සේ ඉදිරිපත් වන ප්රාදේශීය ස්වායත්තතාව (හෝ ඇතැම් විට වෙනම රාජ්යයක්) සඳහා වූ ඉල්ලීම් අයුක්ති සහගත හා පදනම් විරහිත ය. ඊට ප්රමුඛතම හේතුව වන්නේ එම ඉල්ලීම් ඉතිහාස විරෝධී වීම යි. කෙටියෙන් කියනවා නම්, මේ කතිකාවට අනුව, 13වන ශතවර්ෂයට පෙර ලංකාවේ ස්ථිර දෙමළ ජනාවාස නොතිබුණා පමණක් නොව, පෘතුගීසීන් පැමිණෙන විටත් උතුරු ප්රදේශයේ බහුතරය සිංහල ජනයා විය. වර්තමාන දෙමළ ඉල්ලීම්වල නිර්මාතෘන් වන දෙමළ වෙල්ලාළ කුලයේ ජනයා පැවතෙන්නේ ලන්දේසීන් විසින් දුම්කොළ වතුවල වැඩ කිරීම සඳහා දකුණු ඉන්දියාවෙන් දිවයිනට ගෙන එනු ලැබූ කම්කරු ජනයාගෙනි. එතැන් සිට යටත් විජිත පාලකයන්ගේ අනුග්රහය යටතේ මේ ජනයා ප්රභූ තත්වයට ඔසවා තබනු ලැබ සිංහල ජනයාට අසාධාරණයක් වන අකාරයේ දේශපාලන ඉල්ලීම් ඉදිරිපත් කිරීමට පෙළඹුණහ.
මගේ පුද්ගලික අදහසට අනුව මේ අර්ථකථනයේ බරපතළ ඓතිහාසික මෙන්ම ඉතිහාසකරණමය දෝෂ පවතී. කෙසේ වෙතත් මේ සටහන ඒ ගැටලූ ගැන නොවේ. මේ අර්ථකථනය දෙමළ ලෝකය තුළ මෙන්ම දෙමළ ප්රශ්නය පිළිබඳ සංවේදී ජාත්යන්තර කතිකාව තුළ ස්ථානගත වීමට ඉඩ ඇත්තේ කෙසේ ද යන්නයි.
වරක් මම මෙම කතිකාව දෙමළ පරිවර්තනයක සහය ඇතිව යාපනය විශ්වවිද්යාලයේ සිසු පිරිසක් වෙත හඳුන්වා දීමට උත්සාහ කළෙමි. එම කතිකාව ඔවුන්ගේ උදහසට ලක්වූවා පමණක් නොව ඒ අදහස් මගේ පුද්ගලික අදහස යැයි කීප දෙනෙකු වරදවා වටහා ගෙන මා දැඩි විවේචනයට භාජනය කරන ලදි. මා මේ කතිකාව සම්බන්ධව ජාත්යන්තර මට්ටමේ ශාස්ත්රඥයන් ගණනාවක් සමඟ වරින් වර සාකච්ඡුා කර ඇති අතර, මට හොඳින් ඒත්තු ගිය දෙය වන්නේ මේ කතිකාව විසින් ඉදිරිපත් කරනු ලබන මතය සිංහල-බෞද්ධ සමාජය වෙත ඒත්තු ගන්වනවා තරම් පහසුවෙන් එය සිංහල-බෞද්ධ දෘෂ්ටිවාදී ලෝකයෙන් පිටතට ගෙන යාම පහසු නොවන බවයි.
මේ නිසා චන්න ජයසුමන මහතා මේ මැදිහත් වීම හරහා විශාල අනතුරුදායක කලාපයකට තමා මෙන්ම සිංහල-බෞද්ධ ජාතිකවාදී කතිකාව ද නිරාවරණය කරනු ලැබ ඇත. මේ කතිකාව මගින් ඇත්ත වශයෙන්ම සිදුකරනු ලැබ ඇත්තේ ඉතිහාසය අයිතිය පිළිබඳ වරපත්රයක් (History as a Charter of Right) ලෙස භාවිත කිරීමයි. සාමාන්යයෙන් දැනට සාමූහික ඓතිහාසික විඥානයන් සම්බන්ධයෙන් පවත්නා ශාස්ත්රීය වර්ධනයක් තුළ මෙවැනි කතිකාවක් විසංයෝජනය කිරීම මෙන්ම ඒවාගේ දේශපාලන භාවිතය (මෙන්ම අවභාවිතය) විවේචනාත්මක ලෙස ප්රශ්න කරනු ලැබීම පහසුවෙන් කළ හැක්කකි. චන්න ජයසුමන මහතා මෙන්ම, මෙම කතිතාවේ නිර්මාතෘ ආචාර්ය නලින් ද සිල්වා මහතා ද සමාජයීය හා මානව විද්යා ක්ෂේත්රයට පිටින් වූ ශාස්ත්රීය ක්ෂේත්රයන්හි පුහුණුව ලැබූවෝ වෙති. මෙම ක්ෂේත්රයන්හි ඇති වී ඇති නව වර්ධනයන්, විශේෂයෙන්ම ඓතිහාසිය සංසිද්ධීන් විවරණය කිරීම සම්බන්ධයෙන් ගොඩනැඟී ඇති නව දැනුම් පද්ධතීන් ඔවුහු ඉතාම අහංකාර ලෙස බැහැර කරති. ජයසුමන මහතා මෙම කතිකාව ජාත්යන්තර පර්ෂද වෙත නිරාවරණය කරන්නේ මෙවැනි තත්වයක් තුළය. දැන් මෙම කතිකාව මගින් එහි විවේචකයන්ට ඉතාම පහසු නිගමනයකට එළඹීමට අවස්ථාව ලැබේ. එනම් සිංහල-බෞද්ධ ජාතිකවාදයට දෙමළ දේශපාලන ඉල්ලීම් සම්බන්ධයෙන් ඇත්තේ කෙතරම් පටු තේරුම් ගැනීමක් ද සහ පවත්නා සංකීර්ණ දේශපාලන ගැටලූ යථාර්ථවාදී ලෙස තේරුම් ගැනීමට එය කෙතරම් අපොහොසත් ද යන්නයි. මහාචාර්ය ජයසුමන ඊට මුහුණ දෙන ආකාරය දෙස මම ඉතා ආසාවෙන් බලා සිටිමි.
නිර්මාල් රංජිත් දේවසිරි
