ලංකාව හිංසනයේ දේශයකි. හිංසනය, බියගැන්වීම මිනිසුන් පාලනය කිරීම ඇති එකම ක්රමය යැයි බහුතරයක් පුරවැසියෝ සිතති. අතුරුදන් කරවීම, ඝාතනය කරවීම වැනි හිංසනයන්ට පෙර ලංකාවේ පුරවැසියන් හිංසනයට හුරුවෙන්නේ පාසල් වියේදීය. යමක් තේරුම් ගන්නට තරම් උසස් මනසක් ඇතැයි කියන මිනිසුන්ගේ හැසිරීම් පාලනය කරන්නට හොඳම ක්රමය හිංසනය බව උගන්වන්නට පටන්ගන්නේ පාසල් ගුරුවරුන් විසින්මය.
අත්දැකීම්
පාසල් සිසුන් මුහුණදෙන හිංසනය ගැන අලූතෙන් ලියන්නට දේ නැත. බොහෝ දෙනෙකුට එවැනි අත්දැකීම් ඇත. පාසැල් වියේදී හිතුවක්කාර සිසුවෙක් වූ ලියුම්කරුට හිංසනය පිළිබඳ අත්දැකීම් බොහොමයකට මුහුණදෙන්නට සිදුව ඇත.
‘උඹේ තාත්තාගේ අහවල් අංගයේ යතුර එල්ලලා අම්මට කියපං කටින් අල්ලන්න කියලා’
‘උඹේ අම්මාගේ අහවල් එකට රාබු ඔබපං’
‘ඇඟිල්ල ඔබපන් අම්මාගේ එකට’
ඉහත කියමන් පුවත්පතක ලියන්නටත් බරපතළ වැඩියැයි සිතෙන කියමන් තුනකි. එහෙත් මේ 11 වියේදී ලියුම්කරුට අසන්නට ලැබුණු, පාසල් සිසුන්ට ගුරුවරයෙකු බැනවැදීමේදී පාවිච්චි කළ වචන කිහිපයකි. ලියුම්කරු කොළඹ ප්රධාන පෙළේ පාසලක නේවාසිකාගාරයේ සිසුවෙකුව සිටියදී ඒවා අසන්නට සිදුවිය.
පළමුවැනි කතාව අසන්නට ලැබුණේ ලියුම්කරුගේ සමීප මිතුරෙකු සතුව තිබුණු යතුරක් ගසක රඳවා, එය උඩ පැන අල්ලන්නැයි අනෙක් සිසුන්ට අභියෝග කිරීමේ සිදුවීමක් නේවාසිකාගාරය භාර ගුරුවරයාට හසුවීමෙන් පසුවය. සිසුන් තරගයට යතුර අල්ලන්නට උඩපැනීම නිසා දැඩි ඝෝෂාවක් ඇතිව තිබුණි. සිසුන් කළ වරද වුණේ එයයි.
ලැබුණු පළමුවැනි දඬුවම බැනුම් ඇසීමට සිදුවීමයි. ඒ බැනවැදීම දරුණු අපහාසාත්මක වචනවලින් පිරී තිබුණි. ඒ අතර ඉහත මුලින්ම සටහන් කළ කිසිදා අමතක නොවන වාක්යයද විය. ඉන්පසුව එතැනට එක්ව සිටි සියලූ සිසුන්ට ගුරුවරයාගේ සුපුරුදු වේවැල් පහරවලට මුහුණදෙන්නට සිදුවිය. එක් අතකින් සිසුවෙකු අල්ලාගන්නා ගුරුවරයා වේවැල් පහර දෙන්නට පටන්ගනියි. ඒ පහරවල් කමින් දුවන සිසුවෙකුට දුවන්නට වෙන්නේ ගුරුවරයා වටාය. අතකින් අල්ලාගෙන සිටින නිසාය. මෙවැනි වට හතරක් පහක් එදා ගුටි කන්නට සිදුවිය.
දෙවැනි සිදුවීම අවුරුදු 11 දී ලියුම්කරු පෞද්ගලිකව මුහුණදුන් සිදුවීමකි. නේවාසිකාගාරයේ ආහාර ශාලාවේ කෑම මේසවල කුඩා මල්පෝච්චි තබා ඇත. දිනක් එක් මල්පෝච්චියක දවල් ආහාරයට ලබාදුන් රාබු තිබී හසුවිය. සිසුන් ලබාදෙන සියලූ ආහාර වර්ග කෑමට ගත යුතුය. බෙදාගන්නා ආහාර ප්රමාණය ඉතිරිකිරීම තහනම් විය. ඒ නීතියම විශාල හිංසනයකි. රාබු කන්නට අකමැති සිසුවෙකු රාබු මල්පෝච්චියකට ඔබා තිබුණි. එදින ඒ මල්පෝච්චිය තිබුණු කෑම මේසයෙන් අන්තිමට නැඟිටගියේ ලියුම්කරුය. වරදට හසුවුණේ ලියුම්කරුය. ලියුම්කරු මවගෙන් වෙන්ව නේවාසිකාගාරයට පැමිණ මාස කිහිපයකි. ඉහත දෙවැනියට සඳහන් කළ අපහාසය අසා, වට තුනක් පමණ වේවැල් පහර කන්නට සිදුවිය. මාසයකට වැඩි කාලයක් ඒ සිදුවීමෙන් බියට පත්ව සිටි බව මතකය. වසර දෙකකට පසුව ලියුම්කරුගේ මිතුරෙකු පාපොච්චාරණය කළේ එදා මල්පෝච්චියට රාබු එබුවේ තමා බවය.
තෙවැනි කතාව නේවාසිකාගාරයේ පොදු දුරකථනය අසල බිත්තියෙහි තිබුණු හිලක් පිළිබඳවය. සිසුන් විසින් දුරකථන ඇමතුම් ගනිද්දී ඒ හිලට ඇඟිල්ල ඔබන්නට හුරුව සිටියේය. එදින පොදුවේ නේවාසිකාගාර සිසුන්ට අපහාසයට මුහුණදෙන්නට සිදුවිය. මෙවැනි වාචික හිංසනයන් සහ ශාරීරික හිංසනයන් පාසල් වියේදී සිසුන්ට හුරුපුරුදු අත්දැකීම්ව තිබුණි. ඒවා සිසුන්ගේ පෞරුෂයන්ට බරපතළ බලපෑම් කරන බව අමුතුවෙන් ලිවිය යුතු නැත.
තමන්ගේ මව සම්බන්ධකොට එවැනි කතා අසන්නට සිදුවීම නේවාසිකාගාර සිසුවෙකුට මුහුණදිය හැකි ඛේදජනක අත්දැකීමකි. නිවසෙන් වෙන්ව නේවාසිකාගාරයකට පැමිණෙන සිසුවෙකු මාස ගණනක් යන තුරු නිවසින් වෙන්වීමේ වේදනාව නිසා ඇඬූ කඳුළින් පසුවෙයි. එවැනි පසුබිමක දරුණු දඬුවම් සහ දරුණු වාචික හිංසනයන්ට මුහුණදෙන්නට සිදුවීම භයානක අත්දැකීමකි. අනෙක් අතට මෙවැනි දරුණු දඬුවම් ලැබුවේ එවැනි දඬුවම් ලබන්නට තරම් බරපතළ වැරදිවලටවත් නොවේ. ඉහතින් කී ‘වැරදි’ තුනම පාසල් සිසුවෙකු කරන්නට ඉඩ ඇති සුළු වැරදි වේ.
මේ කොළඹ ජනප්රිය පාසලක එක් සිසුවෙකු මුහුණදුන් අත්දැකීම් රැුසකින් සිහියට නැඟුණු සිදුවීම් කිහිපයක් පමණි. ලංකාවේ පාසල්වල ගුරුවරුන් සිදුකරන හිංසනයන් පිළිබඳ ඍජු හෝ වක්ර අත්දැකීම් පාසලක අධ්යාපනය ලැබූ සිසුන් අතරින් බහුතරයකට ඇතිවාට සැක නැත. ගැටලූව වන්නේ ගුරුවරුන්ට කායික හිංසනයන්හි යෙදෙන්නට අයිතියක් ඇතිද යන්නය. ඇත්තෙන්ම ගුරුවරුන්ට එවැනි අයිතියක් නැත. කායික හිංසනයක යෙදීම අපරාධ වරදකි. වාචික හිංසනයන් සම්බන්ධයෙන්ද නීතිමය පියවර ගැනීමේ හැකියාව ඇත. එහෙත් බොහෝ සිසුන්ද, මාපියන්ද ගුරුවරුන් වෙත දඬුවම් කිරීමේ අයිතිය පවරා ඇත. දරුවාට තුවාලයක් හෝ අනතුරක් වුවහොත් මිස ඒවා පිළිබඳ කතාකරන්නටත් මාපියන් සූදානම් නැත.
එක්සත් ජාතීන්
පසුගිය සතියේදී එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය විසින් පාසල් සිසුන් මුහුණදෙන හිංසනය පිළිබඳ අන්තර්ජාතික සමීක්ෂණ වාර්තාවක් ඉදිරිපත් කර තිබුණි. මේ සටහනට නිමිත්ත වුණේ එම වාර්තාවය. එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය විසින් පාසල්වල හිංසනය නතර කිරීම සඳහා විශේෂ ව්යාපෘතියක් සිදුකරන අතර ඒ ව්යාපෘතියෙහි කොටසක් ඉහත කී සමීක්ෂණය සිදුකොට ඇත.
පාසල්වල හිංසනය ගුරුවරුන්ගෙන් සිදුවන හිංසනය, පාසල් ළමුන්ගෙන් සිදුවන හිංසනය, යුද්ධය වැනි වෙනත් බාහිර ක්රියාකාරකම් නිසා සිදුවන හිංසනය වැනි විවිධාකාර ස්වරූපයන්ගෙන් ක්රියාත්මක වෙයි. මේ සටහන ගුරුවරුන්ගෙන් සිදුවන හිංසනය පිළිබඳවය. ඒ නිසා අවධානය ඒ ගැනය. ලංකාවේ ගුරුවරුන් විසින් සිදුකරන හිංසනයන් නීතියෙන් තහනම් කර ඇතත් එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය ලංකාව හඳුනාගෙන ඇත්තේ පාසල්වල හිංසනය නවත්වා නොමැති රටක් ලෙසය.
සිසුන්ට එරෙහි හිංසනය විවිධාකාරයෙන් දීර්ඝකාලීනව බලපාන බව එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය පෙන්වාදෙයි. හිංසනය නිසා සිසුන් මානසික පීඩාවන්ට මුහුණදීම, බිඳුණු පෞරුෂය, තමන් මුහුණදුන් හිංසනය පිටකිරීමට උත්සාහ ගැනීම වැනි අතුරු ප්රතිඵලවලට මුහුණදෙයි. ඊට අමතරව සිසුන්ට එරෙහි හිංසනයන් විශාල ආර්ථික පාඩුවක් ඇතිකරන බව එම වාර්තාවෙන් පෙන්වාදෙයි. එහි පෙන්වන්නේ අමෙරිකාවේ සමීක්ෂණයක් අනුව පාසල් වියේදී හිංසනයට නිරාවරණය වූ සිසුන් පසුකාලීනව ස්වාධීන ආර්ථික ක්රියාකාරකම්වල යෙදීමේ හැකියාව අනෙක් සිසුන්ට වඩා සංඛ්යාත්මකව අඩු බවය. එම වාර්තාවෙහි සඳහන් කරන ආකාරයට ලෝකය පුරා සිසුන්ට එරෙහි හිංසනයෙන් සිදුවන වාර්ෂික ආර්ථික පාඩුව ඇමෙරිකන් ඩොලර් ටි්රලියන 7ක් පමණ වෙතැයි දළ වශයෙන් ගණනය කර ඇත.
සමීක්ෂණයක්
ජාතික ළමා ආරක්ෂක අධිකාරිය විසින් 2017 පළමු වාරයේදී සිසුන්ට දඬුවම් ලබාදීම පිළිබඳ සමීක්ෂණය කර ඇත. සමීක්ෂණයෙන් 2016 තෙවැනි වාරයේදී සිසුන් මුහුණදුන් දඬුවම් පිළිබඳව සොයාබලා තිබුණි.
සමීක්ෂණය අනුව සිසුන් අතරින් 80.4% ක් කුමන හෝ ශාරීරික දඬුවමකට මුහුණදී තිබුණි. කිසිදු දඬුවමකට මුහුණ නොදුන් බව ප්රකාශ කර තිබුණේ සිසුන්ගෙන් 19.6%ක ප්රතිශතයක් පමණි. ඒ අතර කෝටුවක් වැනි ශක්තිමත් යමකින් පහරදීමේ අවස්ථා පිළිබඳ සිසුන්ගෙන් 42%ක් ප්රකාශ කර තිබුණි. අතින් තට්ටමට පහරදීමට මුහුණදී ඇති සිසුන් 21%ක් විය. අතට, හෝ කකුලට පහරදීම්වලට මුහුණදුන් සිසුහු 25%ක් වූහ. මුහුණට, හිසට හෝ කන්වලට පහරදීම් පිළිබඳ සිසුන්ගෙන් 24.8%ක් වාර්තා කර තිබුණි. කෙනිත්තීම් සහ මිරිකීම්වලට මුහුණදුන් සිසුහු 22%ක් වූහ. කන මිරිකීමට ලක්වූ සිසුන් ප්රතිශතය 43.7% කි. ටොකු ඇනීම්වලට සිසුන්ගෙන් 33%ක් මුහුණදී තිබුණි. දණගැස්වීම්වලට මුහුණදුන් සිසුන් 36% කි.
සිසුන්ගෙන් 53.2%ක් තමන් බරපතළ ශාරීරික හිංසනයන්ට මුහුණදුන් බව කියා තිබුණි. අත ගුලිකර පහරදීම සහ පයින් ගැසීම්වලට මුහුණදුන් සිසුන්ගේ ප්රතිශතය 16%කි. බෙල්ල සිරකිරීම් 3.6%කි. වැර යොදා පිට පිට පහරදීම් 16%ක් විය. සිතාමතා පිළිස්සීමට ලක්කිරීමේ සිදුවීම් පිළිබඳ සිසුන් 0.6%කගෙන් වාර්තා වීමද සුළුකොට තැකිය හැකි තත්වයක් නොවේ.
කෝටුවක් හෝ එවැනි වස්තුවකින් සිරුරට වැර යොදා පහරදීමේ සිදුවීම්වලට මුහුණදුන් සිසුහු 40%ක් වූහ. පිහියක් හෝ මුගුරක් පෙන්වා බියගැන්වීම්වලට මුහුණදුන් සිසුහු 3.8% කි. විසිකිරීම හෝ බිම වැට්වීමට මුහුණදුන් සිසුහු 7.1% කි.
මානසික දඬුවම්වල ප්රමාණයත් මෙලෙසමය. කෑගැසීම්, බැනවැදීම්, ශාපකිරීම්වලට මුහුණදීම්, පන්තියෙන් පන්නා දමන බවට තර්ජනය කිරීම්, අපහාසාත්මක වචනවලින් බැනවැදීම්, වෙනත් සිසුන් සමඟ සංසන්දනය කිරීම්, වැරදි පෙන්වාදෙමින් අපහසුතාවට පත්කිරීම්, පන්තියෙන් පන්නා දැමීම් ආදි මානසික හිංසාවලින් එකකට හෝ කිහිපයකට මුහුණදුන් සිසුන්ගේ ප්රතිශතය 72%ක් විය.
සමීක්ෂණයට තෝරාගෙන තිබුණු ගුරුවරුන්ගෙන් 22%ක් පමණක් සිසුන් විනයගත කිරීම පිළිබඳව පුහුණුවක් ලබා තිබුණි. ගුරුවරුන්ගෙන් 77%ක් එවැනි පුහුණුවක් ලබා තිබුණේ නැත. එහෙත් ගුරුවරුන්ගෙන් අතිබහුතරය මේ දඬුවම් කිරීමේ උපක්රම නීතියෙන් වැරදි බව දැන සිට ඇත. එහෙත් ඔවුන් දඬුවම් කිරීම සාධාරණීකරණයට උත්සාහ කර ඇති බව ළමා ආරක්ෂක අධිකාරියේ වාර්තාවෙහි සඳහන් වෙයි.
හිංසනය නැවැත්වීම
හිංසනය නැවැත්වීම සඳහා අවශ්ය නීතිරීති දැනටමත් ඇත. ශාරීරික දඬුවම් වළක්වමින් අධ්යාපන අමාත්යාංශය චක්රලේඛයක් නිකුත් කර ඇත. ඊට අමතරව දණ්ඩ නීති සංග්රහය හරහා ශාරීරික හිංසනයන් සිදුකිරීම අපරාධ වරදක් ලෙස හඳුන්වා ඇත. ජාතික ළමාරක්ෂක අධිකාරිය ඇතුළු ආයතන පද්ධතියක්ද ඇත. ගැටලූව වන්නේ තවමත් ආකල්ප වෙනස් වී නොතිබීමය. තවමත් සමාජය විශ්වාස කරන්නේ දඬුවම යනු මිනිසුන් පාලනය කිරිමට ඇති හොඳම ක්රමය කියාය. අපරාධ නවත්වන්නට මරණ දඬුවම ඉල්ලා සිටින සමාජයක් විසින් තමන්ගේ දරුවන් පාසලේදී පහරදීමෙන් ‘හොඳ’ පුරවැසියෙකු කරන්නැයි ගුරුවරුන්ගෙන් ඉල්ලා සිටීම පුදුමයක් නොවේ.
ලංකා ගුරු සංගමය කලක් තිස්සේ සිසුන්ට ශාරීරික දඬුවම් සිදුකිරීමට එරෙහිව විශාල වශයෙන් හඬනැ`ගූ සංවිධානයකි. එහි ප්රධාන ලේකම් ජෝසෆ් ස්ටාලින් මෙසේ කීය.
‘ළමයින්ට දඬුවම් දෙන්න බැහැ කියන මතයේ අපි ඉන්නවා. නීතියත් ඒක. චක්රලේඛ 2005 ඉඳන් තියෙනවා. එහෙත් එවැනි සිදුවීම් තවම නැවතිලා නැහැ. ඒවාට විරුද්ධව පැමිණිලි කිරීම සහ තියෙන පැමිණිලි සම්බන්ධයෙන් පියවර ගැනීම නිසියාකාරව සිදුවෙන්නේ නැහැ. සමහර පාසල්වල ළමයින්ව මානසික පීඩනයට ලක්කිරීමේ සිදුවීම් තිබුණා. එවැනි සිදුවීම් වාර්තා වුණා. එහෙත් ඒවා වළක්වන්න තවම බැරිවෙලා තියෙනවා.’
දැනට ඇති ආයතන පද්ධතිය හරහා දැනට ඇති නීතිරීති ක්රියාත්මක කිරීම, එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය විසින් දැනට ක්රියාත්මක කරන හිංසනය නැවැත්වීමේ ව්යාපෘතිය සමඟ එක්ව පාසල් තුළ හිංසනය වැළැක්වීමේ වැදගත්කම පිළිබඳ සමාජ දැනුම වර්ධනය කරවීම වැනි පියවර ගැනීම අත්යවශ්ය කාරණයකි. ගුරුවරුන් ලබාදෙන ශාරීරික දඬුවම් ප්රමාණය අවම කරන්නට හැකිනම් එය ආණ්ඩුවකට ලැබිය හැකි දැවැන්ත ජයග්රහණයකි. ඒ ජයග්රහණය දීර්ඝකාලීව රටට සමාජීය, සංස්කෘතික සහ ආර්ථික වාසි අත්පත් කරදෙනු ඇත.
