2015 ජනවාරි 08 සිදුවූ පාලන වෙනස ‘විප්ලවයක්’ ලෙස නම්කළ දේශපාලන කඳවුරට දැන් අභිමුඛව ඇත්තේ ජනප්රිය ඒකාධිපතියෙකු ඉල්ලා සිටින ලංකාවකි. වසර තුනකට පසුව සිදුවූයේ කුමක්ද යන්න ගැන ගැඹුරු අවබෝධයක් එකී යහපාලන කඳවුරේ බුද්ධි ජීවීන් සතුවේද? මගේ පිළිතුර පැහැදිලිවම ‘නැත’ යන්නයි. වාම විමුක්ති දේශපාලනය නියෝජනය කරන අප පාර්ශ්වය විසින් ‘සමාජ විප්ලවයක්’ ලෙස හඳුන්වන්නේ අදාළ යුගයේ ‘සමාජ පරිකල්පනය’ ඉක්මවීමේ ක්රියාවයි. සමාජ පරිකල්පනයක් යනු ඕනෑම සමාජ ඉල්ලීමක් අරුත් ගැන්වෙන යුගයේ චින්තන සිතිජයයි. සමාජය තුළ පැනනඟින ඕනෑම ‘වෙනසක්’, ‘විවිධත්වයන්’, ‘සුවිශේෂත්වයන්’, ‘විරෝධයන්’, විනිශ්චය කෙරෙන්නේ මෙම සමාජ පරිකල්පනය තුළිනි. එය අදාල යුගයේ ‘හෙජමොනික සීමාව’ ලෙස හැඳින්විය හැකිය. විප්ලවීය දේශපාලනයක් යෝජනා කිරීම යනු අප යටත්ව ඇති මේ හෙජමොනික ආධිපත්යයේ සීමා මායිම් ලකුණු කිරීමයි.
ලංකාවට අදාලව සමාජ පරිකල්පනය සංවිධානය වී ඇත්තේ ප්රධාන අක්ෂයන් දෙකකිනි. එනම් වාර්ගි ක ජාතිවාදය හා නිදහස් වෙළෙඳපොළවාදයයි. පුළුල් අරුතෙන් කියනවා නම් ලංකාවේ සමාජ චින්තනයේ සිතිජය නිර්මාණය වී ඇත්තේ සිංහල බෞද්ධ ජාතිකවාදයෙන් සහ නව ලිබරල් ධනවාදයෙන්ය යන්නයි. 70 දශකය අග නව ලිබරල් ආර්ථික විවෘතකරණයට ලංකාව ගැටගැසීමේ සිට මේ මොහොත දක්වා වන දේශපාලන ගමන් පථය ගොඩනැඟුණේ මෙම කථිකාවන් දෙක අතර පැවති අන්යොන්ය සම්බන්ධය තුළිනි. අසූව දශකය තුළ මෙම කතිකා අක්ෂ දෙක අතර පැවතියේ ගැඹුරු ආතතියන් වන අතර අනූව දශකයට පසු දක්නට ලැබුණේ මෙම අක්ෂයන් දෙක තුලනය කරගැනීම සඳහා වූ ගැටුමකි. 2009න් පසු සිංහල බෞද්ධ ජාතිකවාදය හා නව ලිබරල් ධනවාදය අතර නව සුසම්බන්ධයක් ගොඩනැඟිණි. එහෙත් 2015 ජනාධිපතිවරණය වනවිට සිදුවූයේ ‘නව ලිබරල් සිංහල බෞද්ධ ජාතිකවාදය’ කතිකාමය විසම්බන්ධයකට ලක්වීමකි. කතිකාවන් එකිනෙක සන්ධි වීම හා විසන්ධි වීම දේශපාලන කම්පනයන්ගෙන් ගොඩනංවන්නකි. නව ලිබරල් ධනවාදය යනු ගෝලීය ප්රපංචයක් වීමත් සිංහල බෞද්ධ ජාතිකවාදය යනු ස්වදේශීය ප්රපංචයක් වීමත් මත ඒ දෙක අතර ගොඩනැගෙන ඛණ්ඩනයන් හා සම්බන්ධයන් ගෝලීය දේශපාලන ආර්ථික තත්වයට සාපේක්ෂය. රාජපක්ෂ බලාධිකාරය පරදා පොදු අපේක්ෂක සන්ධානය ජයග්රහණය කිරීම යනු මෙම ගෝලීය ලංකා සංයුක්ත දේශපාලන නිමේෂයට (පෙර දැක්වූ කතිකාමය විසම්බන්ධයට) දැක්වූ ආමන්ත්රණයේ ප්රතිඵලයකි.
එහෙත් ලංකාවේ දේශපාලනයේ සාපේක්ෂ තුලනය පවත්වාගත හැක්කේ නව ලිබරල් ධනවාදයේ වත්මන් උපායමාර්ගික කතිකාව සමඟ සිංහල බෞද්ධ ජාතිකවාදී කතිකාව යළි දේශපාලනිකව සන්ධි කෙරෙන ආකාරය සමඟයි. වාමාංශික ජාතිකවාදී භාෂාවක් හසුරවමින් ලෝක බැංකුව හා ජාත්යන්තර මූල්ය අරමුදල ඇතුළු ගෝලීය මූල්ය ආර්ථික සංස්ථාවන් දැඩි විවේචනයට ලක් කරන අතරේ නව ලිබරල් ආර්ථික මූලධර්මවාදයට සාර්ථකව ලංකාව ගැටගසන ඒකාධිපති පාලන ව්යුහයක් ඉල්ලා සිටීමේ ජනප්රියවාදයක පැනනැඟීම මෙහි ප්රතිඵලයයි. ‘2020 ගෝඨා ව්යාපෘතිය’ යනු මෙහි එක් ප්රබල නිදසුනකි. ශ්රී ලංකාවේ අනාගත නිම්වළලූ ලෙස දැන් සලකුණු කෙරෙමින් ඇත්තේ නැගෙනහිර ආසියාතික මොඩලයේ සංවර්ධනය, කොමිස් මූලික ආයෝජන සන්නිය, විදේශ ප්රාග්ධනය යොමුවූ නව කොලණිකරණය හා පරිභෝජනවාදයේ අණසකට යටත් කළ ජන සමූහයාය. සිංහල බෞද්ධ ජාතිකවාදයේ දෘෂ්ටිමය ආධිපත්යය වඩවඩා අවශ්ය කෙරෙන්නේ මෙකී නව ගෝලීය ආර්ථික මෙහෙයුම සුජාත කරලීම සඳහාය. ලංකා ජාතික රාජ්යය පසුබිමේ තබාගෙන ඉදිරියේදී ඊනියා ජනතා ඡුන්දයෙන් බිහිවන ආණ්ඩු කල්ලිය විසින් සිදුකිරීමට නියමිතව ඇත්තේ බහුජන අනුමැතිය කළමනාකරණය කිරීමයි. එය මර්දනයට වඩා සංකීර්ණ මතවාදී උපක්රම තෝරනු ඇත.
ලංකාව ඇත්තටම පාලනය කරමින් තිබෙන්නේ ඊනියා ජනතා නියෝජිතයන් විසින් නොව ගෝලීය තාක්ෂණික කළමනාකරණ පංතියක් විසිනි. වෙනත් අයුරකින් කියනවා නම් ජාතික ධනේශ්වර පංතිය ඉක්මවා ගිය පාර ජාතික ධනේෂ්වර පංතියක් ගොඩනැඟී ඇති බවයි. ලංකාවේ ආණ්ඩු ලෙස පත්වන ව්යාපාරික බලය සහිත කල්ලි විසින් සිදුකරන්නේ රාජ්ය යන්ත්රය සිය පරපෝෂිත ග්රහණයට ගෙන පෙර කී පාර ජාතික ධනේශ්වර පංතිය සමඟ කළමනාකාරී ගනුදෙනුවක් නඩත්තු කිරීමයි.
දුපතේ සැබෑ දේශපාලන තීරක බලය දුපතෙන් පිටත සිටින ‘සුපිරි තාක්ෂණ කළමනාකරණ ස්තරයක්’ හා ‘ගෝලීය සමාජ ප්රජාවක්’ විසින් අත්පත් කරගෙන ඇති තතු යටතේ දුපතේ දේශපාලනය හුදු කළමනාකරණ ව්යාපෘතියකට ඌනනය වී ඇත. පොදු ජනමතය තුළ ‘දේශපාලනය’ ලෙස තහවුරු ඇත්තේ නිර්දේශපාලනීකරණයයි. විටින් විට පැනනග ින මැතිවරණ දෘෂ්ටිවාදයන් යනු මෙහි පැහැදිලි පිළිබිඹුවකි. නියෝජන ප්රජාතන්ත්රවාදය ඉහළ සිට පහළට දුෂිත අකර්මණ්ය තැනකට පත්වී ඇත්තේ මෙහි සංකීර්ණ ප්රතිඵල ලෙසටය.
අනෙක් අතට සිංහල බෞද්ධ වාර්ගික ජාතිකවාදය සිය ආධිපත්යය තහවුරු කරගෙන ඇත්තේ හුදු රණකාමී අන්තවාදයක ස්වරූපයෙන් නොවේ. මෑත පැනනැගි ප්රචණ්ඩ භික්ෂු ව්යාපාරයට සියල්ල ඌනනය කිරීම තත්වය සරල කිරීමකි. ඒ වෙනුවට සිංහල බෞද්ධ ජාතිකවාදය සිය හෙජමොනික ශක්යතාව තහවුරු කරගෙන ඇත්තේ ස්වදේශීයකරණය වූ ප්රජාතන්ත්රවාදී ආකෘතියක් තුළය.
පොදු ජන මනස තුළ වාර්ගික ජාතිකවාදය ස්වාභාවික වී ඇත්තේ ප්රජාතන්ත්රවාදී ආයතන පද්ධතියක් හරහා එය අර්ථකථනය වූ ඉතිහාසයක් ඇසුරෙනි. පැහැදිලිව කිවහොත් ලංකාවේ ප්රජාතන්ත්රවාදය අර්ථ නිරූපණය කෙරෙන්නේ සිංහල බෞද්ධ ජාතිකවාදී සිතිජය තුළින්ය යන්නයි. ලංකාවේ වාර්ගික ජාතිකවාදය ලංකාවේ ප්රජාතන්ත්රවාදී සංස්ථාපිතයට පසමිතුරු අක්ෂයක් නොවේ.
මේ අනුව ලංකාවේ මැතිවරණ කේන්ද්රීයව විටින් විට පැනනගින ‘හදිසි අවස්ථා දෘෂ්ටිවාදයන්ට’ අප අන්ධ නොවිය යුතුය. හදිසි කුලප්පුවකින් තොරව අප විසින් කළ යුත්තේ ගෝලීය -ලංකා දේශපාලන භූදර්ශනය චින්තන සිතියමට නඟමින්, ලංකාවේ සමාජ පරිකල්පනය ඉක්මවා යන තැනක අපගේ ක්රියාකාරීත්වය ස්ථානගත කිරීමයි.