අතුලසිරි සමරකෝන්
ඉතිහාසඥ ආනෝල්ඞ් ටොයින්බිට අනුව මහත්මා ගාන්ධි යනු ස්වකැමැත්තෙන්ම දේශපාලන මුඩුක්කුව තුළ විසීමට පැමිණි සාන්තුවරයෙකි. එනිසා ගාන්ධියානු ආදර්ශය හේතුවෙන් අනාගත මානව වර්ගයා ඔවුන්ගේ අනාගත වක්තෘන්ගෙන් අසනු ලැබිය හැකි පැනය වන්නේ, ”ඔබ දේශපාලන මුඩුක්කුව තුළ ජීවත්වීමට කැමැත්තක් දක්වන්නේද?” යන්නයි. ටොයින්බිගේ උක්ත කියවීම ගාන්ධි චරිතාපදානයේ නවතම සංස්කරණයකට පෙරවදනක් සපයමින් භාවිත කරන ඉන්දියානු ශාස්ත්රඥයකු හා මහජන පරිමණ්ඩලයේ බුද්ධිමතකු වන අශිස් නන්දි දක්වන ආකාරයට, අප ජීවත්වන සමාජය ”මහා පරිමාණ, සංවිධානගතවූ, ව්යුහාත්මක සහ විද්යානුකූලමය ප්රචණ්ඩතාවකින් පිරී තිබෙයි.” ඔහුට අනුව මානව වර්ගයා වර්තමානයේ මුහුණපා සිටින කේන්ද්රීය ගැටලූව වන්නේ ප්රචණ්ඩත්වයයි. ප්රබුද්ධත්වය තුළින් මානව සමාජය කොතරම් ඉහළ අභිවෘද්ධියක් අත්පත් කරගත්තද දේශපාලන, ආර්ථික, සමාජීය හා සංස්කෘතික පරිමණ්ඩලයන් වසා පැතිර ඇති ප්රචණ්ඩත්වය ජයගැනීමට මානව සමාජයන්ට නොහැකිවී ඇති බව ඓතිහාසික යථාර්තයකි.
විසිවන සියවසේදී පමණක් දේශපාලන ප්රචණ්ඩත්වයන් තුළින් මිහිතලයට අකලට අහිමිව ගිය ජීවිත සංඛ්යාව මිලියන දෙසිය විසිපහකට අධිකය. ලාංකේය භූමිය තුළ හටගත් වාර්ගික දේශපාලනික පිපිරීම්, පංති දේශපාලන ගැටුම් හා රාජ්ය ත්රස්තවාදය හේතුවෙන් අහිමිවූ ජීවිත ලක්ෂ ගණනකි. මේ දිනවල ප්රදර්ශනය වන සිංහල භාෂිත සිනමා නිර්මාණයක් වන ‘දැවෙන විහඟුන්’හි කේන්ද්රීය ධාරණාව වන්නේ ද දේශපාලන ප්රචණ්ඩත්වය හේතුවෙන් ඇතිවන අමානුෂික හා අරාජක සමාජ දේශපාලන ව්යුහය පිළිබඳ වන තේමාවක කතා පුවතකි. සමාජය තුළ මතුපිටින් පෙනෙන නැත්නම් ප්රාදුර්භූත ප්රචණ්ඩත්වය සේම සමාජ ව්යුහය තුළ නිදන්ගතවී ඇති ව්යුහාත්මක ප්රචණ්ඩත්වය යනුද ප්රචණ්ඩත්වයේ ස්වරූප දෙකකි. එක් අතකින් දේශපාලන ආර්ථික ව්යුහයේ පවතින අසාධාරණත්වය, සූරාකෑම ප්රචණ්ඩ සමාජීය අරගලයන්ට මඟ පාදන්නා සේම අනෙක් අතට සමාජීය මතුමහල වන භාෂා සංස්කෘතික ලෝකය තුළ පවතින විභේදනයන්ද ප්රචණ්ඩ පොළාපැනීම්වලට හේතුවිය හැක.
ග්රාම්ය මාක්ස්වාදයට අනුව සියලූ සමාජ දේශපාලන ප්රචණ්ඩතාවන්හි මූලයන් දිවෙනුයේ ආර්ථිකමය යටිමහල කරාය. මාක්ස්වාදය යනු ඓතිහාසික භෞතිකවාදය නැතිනම් පංති අරගලයෙහි අඛණ්ඩතාව මත පිහිටා සමාජය විශ්ලේෂණය කරන දර්ශනයකි. එහෙත්, එය වර්තමාන සමාජයන්හි පවතින සංස්කෘතික භාෂාත්මක සංකීර්ණතාවන් පිළිබඳ අතිශය ඌනිත කියවීමකට පමණක් යොදාගත හැකි දහමකි. භාෂාත්මක දේශපාලන විග්රහයද (linguistic politics) වර්තමානයේ ඉතාමත් ජනප්රිය විශ්ලේෂණ ක්රමවේදයකි. ආර්ථික භෞතිකවාදය හා භාෂා සංස්කෘතික දේශපාලනය යන තල දෙකම යාකළ දැක්මක් ඉදිරිපත් කරන දර්ශනයක් අපට ග්රාම්ස්චි වෙතින් ලැබෙයි.
අන්තෝනියෝ ග්රාම්ස්චි යනු ඉතාලියානු මාක්ස්වාදී දාර්ශනිකයෙකි, දේශපාලන ක්රියාධරයෙකි. ඔහුගේ දේශපාලන රචනාවන් තුළින් ”දෛනික ජීවිතයේ භාෂාව” ^living philology) පිළිබඳ භාවිතාත්මක දර්ශනයක් ^praxis) නිර්මාණය කරගැනීමට ගන්නා උත්සාහයන් අපට හඳුනාගත හැක. ග්රාම්ස්චිගේ ‘සිරගෙදර සටහන්’ තුළින් ස්වභාෂාත්මක භෞතිකවාදයක් පිළිබඳ vernacular materialism& පිළිබඳ විශාල අන්තර්ඥානයක් ලබාගත හැකි බව මාක්ස්වාදී බුද්ධිමත්තු පෙන්වා දෙති.
ස්වභාෂාත්මක භෞතිකවාදය යනු කුමක්ද? ග්රාම්ස්චි දුටු ආකාරයට ඉතාලියානු සමාජය තුළ පැවති ලෝක දැක්ම ධනපති පංතියේ හා ප්රභූ රදළ පංතියේ ලෝක දැක්ම වශයෙන් ඛණ්ඩනය වී තිබුණි. ධනපති පංතිය ස්වභාෂාවන් තුළින් ජනප්රිය ලෝක දැක්මක් ගෙනඑන විට රදළ ප්රභූ පංතිය සාමාන්ය ජනතාවගෙන් දුරස්ථ භාෂාවක් වු ලතින් භාෂාව යොදාගනිමින් ඔවුන්ගේ සමාජ දේශපාලනික අධිපති ලෝක දැක්ම තහවුරු කරගැනීමට ක්රියාකරයි. ග්රාම්ස්චිගේ කියවීම හරහා ස්වභාෂාත්මක භෞතිකවාදයට අවශ්ය පදනම සැපයෙන්නේ දයලෙක්කික වශයෙන් සංස්කෘතික තලය මත මේ ආකාරයට පංතීන් දෙකක් අතර පැවති ඝට්ටනය හේතුවෙනි.
පංති අරගලය පිළිබඳ නව කියවීමකට ග්රාම්ස්චිගේ සොයාගැනීම් වර්තමානයේදී අතිශය වැදගත් බව පෙනීයයි. ලාංකේය සමාජය තුළ වර්ධනය වූ සිංහල හා දෙමළ ජනකොටස් අතර පවතින වර්ගවාදී ඝට්ටනය එක් අතකින් සිංහල සංස්කෘතික දේශපාලනික ආධිපත්යය නැතිනම් හෙජමොනිය පිළිබඳ ගැටලූවකි. නිදහසින් පසු බිහිකොටගත් සියලූ සංස්කෘතික ව්යුහයන් තුළ ස්වභාෂාවන්ගේ ප්රමුඛතාව ඇතිකරගැනීමට ඉංග්රීසි භාෂක ධනපති සමාජය ගෙනගිය උත්සාහය නිසා ස්වභාෂිත සිංහල හා දෙමළ සමාජයන් අතර ඇතිවීමට නියමිතව තිබු භාෂා සංස්කෘතික හා පංතිමය සහයෝගිතාව සැබැවින්ම වැළකී ගියේය. එම නිසා චින්තනමය වශයෙන් හා සංස්කෘතික වශයෙන් ස්වභාෂිත සමාජයට එරෙහි වූ දේශීය රදළ හා ධනපති පංති සංධානය හමුවේ නිදහසෙන් පසු ලාංකේය පංති දේශපාලන ව්යාපාරය පසුබෑමකට ලක්විය. එමනිසා දකුණේ විජේවීර හා උතුරේ ප්රභාකරන් අතර ඇතිවිය යුතුව තිබූ දේශපාලන සමෝධානය කිසි කලෙකත් මෙරට ඇති නොවිණ.
ධනපති ආර්ථික දේශපාලන මූලෝපාය ගෝලීය ධනවාදය තුළට ලාංකේය සමාජය වේගයෙන් රැගෙන යද්දී මෙරට සමාජය තුළ ස්වභාෂිත සංස්කෘතීන් දෙකක් අතර ඇතිවූ වාර්ගික හිංසනය අතිශය ප්රබල අඩියකට පත්වුණි. ඉන්පසු මෙම ‘රාජ්යය දේශපාලන මුඩුක්කුවක්’ බවට පරිවර්තනය වී වර්තමානයේදී අතිවිශාල උභතෝකෝටිකයන් ගණනාවකට මුහුණ දෙමින් පවතිනු දක්නට ලැබෙයි. සිය සිනමා කෘතිය තුළින් අතිශය නිර්භයව සංජීව කියා ඇත්තේද දකුණේ ස්වභාෂිත සමාජය මුහුණ දුන් ප්රචණ්ඩත්වයේ අගාධයයි.
අනෙක් අතට, ප්රචණ්ඩත්වයේ දේශපාලන භාෂාව තුළ අතරමං වූ මෙරට සියලූ දේශපාලන පක්ෂවලට, විශේෂයෙන්ම වාමාංශික පක්ෂවලට, තවමත් ග්රාම්ස්චි ඉගැන්වූ පරිදි සංස්කෘතික දේශපාලන භූමිය නැතිනම් භාෂාත්මක ලෝකය තුළ පවතින භෞතිකවාදී යථාර්ථය හමුවී නැත. යථාර්ථයේ නිර්මිතය භාෂාව හෝ ආර්ථිකය විය හැක. එහෙත් එමගින් ඇති කරන දේශපාලන ප්රචණ්ඩත්වයේ වර්ගඵලය සීමාකිරීමට එම සංසිද්ධීන් දෙකම එකසේ අසමත් වෙයි. එහෙයින් මෙරට වත්මන් දේශපාලන මුඩුක්කුව තුළ ජීවත්වීමට කැමති සියලූ ඊනියා ශාන්තුවරයන්ගේ සැබෑ අවිහිංසාවාදී දර්ශනය ඔවුන් කෙතරම් දුරකට මෙරට ජාතීන් එක්සත් කිරීමට උත්සාහ දරන්නේද යන දර්ශනය හා භාවිතාව තුළින් හඳුනාගත හැකි වනු ඇත.
