‘සත පහක් වැඩි කරන්න දෙන්නෑ. මැති ඇමතිවරුන්ගේ වැටුප් වැඩිකරන කාලයක් නෙවෙයි මේක. මගේ පඩිය 95,000 යි. මං ගන්නවා වගේ පස් ගුණයක් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රීවරු ගන්නවා. වැටුප්, දීමනා ලක්ෂ හතරකට වැඩියෙන් ගන්නවා.’ මේ ජනාධිපති මෛත්රීපාල සිරිසේන පසුගිය සතියේ කී කතාවකි. ඔහු කියන අන්දමට ඔහුගේ පඩිය මෙන් හතරගුණයක දීමනා මන්ත්රීවරු ගන්නෝය.
වැටුප පමණක් ගතහොත් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රීවරයෙකු ලබන වැටුප රුපියල් 54,000කි. ඊට අමතරව පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රීවරයෙකු ලබන්නේ දීමනා එකතුවකි. දැනට ආසන්න වශයෙන් ලක්ෂ දෙකකට ආසන්න දීමනා ප්රමාණයක් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රීවරු ලබති. එය විශාල මුදලකි.
ජනාධිපතිවරයා මන්ත්රීවරුන් වෙනුවෙන් මසකට ලක්ෂ හතරක් පමණ කියන්නේ එතැනිනුත් එහා ගොස් කාර්යාල වියදම් ඇතුළු සියළු වියදම් එක් කරමින් විය යුතුය. එවැනි සමස්ත වියදම් එක් කළහොත් 2016 වර්ෂයට ඇමතිවරයෙකුට රුපියල් ලක්ෂ 372ක් වියදම් වී ඇත. මන්ත්රීවරයෙකුට ඒ වසරේ ලක්ෂ 85ක් වියදම් වී ඇත. සති දෙකකට පෙර අනිද්දා හෙළිදරව් කළ අන්දමට පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රීවරුන් තමන්ගේ ආදායම් බදු ගෙවන්නේද නැත. ජනාධිපතිවරයා කේන්ති ගැනීම සාධාරණය.
ජනාධිපතිවරයා කියන අන්දමට ඔහු දීමනා ලබන්නේ නැත. ඔහුට ලැබෙන්නේ අනූපන්දහසක් පමණි. වැටුප අනූපන්දාහක් වන බව සැබෑවක් විය හැකිය. ඒ පිළිබඳව නිශ්චිත ලෙස කරුණු සොයාගත නොහැකි විය. එසේ වුව ජනාධිපතිවරයා යනු එක් පුද්ගලයෙක් නොවේ. ඔහු නියෝජනය කරන්නේ ආයතනයකි. ජනාධිපතිවරයා වෙනුවෙන් වසරකට වෙන්වන මුදල සලකා බැලිය යුත්තේ ඔහුට තනිව වියදම් වන මුදල ලෙස පමණක් නොවේ. ජනාධිපතිවරයාගේ වැය ශීර්ෂය යටතේ වසරකට වෙන්වන සමස්ත මුදල සැලකිල්ලට ගත යුතුය. ජනාධිපතිවරයා වෙනුවෙන් සාමාජිකයන් 920කගෙන් සමන්විත කාර්ය මණ්ඩලයක් 2017දී නඩත්තු විය. එහෙත් මේ සමස්ත කාර්ය මණ්ඩලය මෙහෙයවමින් ජනාධිපතිවරයාට අදාළ කාර්යභාරය ඉටු කරන්නේ ජනාධිපති ලෙස මහජන ඡුන්දයෙන් තෝරා පත්කරගන්නා එක පුද්ගලයෙකි. වගකියන්නේ ඔහුය.
ජනාධිපතිවරයා සරල බව පෙන්වන්නට ජනාධිපති මන්දිරය ප්රතික්ෂේප කොට වෙනම නිල නිවාසයක් ලබාගත්තේය. එයින් සිදුව ඇත්තේ ජනාධිපති නිල නිවාසය වන ජනාධිපති මන්දිරයත්, ඔහු පාවිච්චි කරන නිල නිවාසයත් යන දෙකම මහජන බදු මුදලින් නඩත්තු කරන්නටය. අනිද්දා පෙර කලාපවලින් කළ හෙළිදරව්වලින් අප පෙන්වාදුන්නේ අනුුරුද්ධ පොල්ගම්පොල නම් කමකට නැති දුෂිත පුද්ගලයා පමණක් ජපාන සංචාරයකට රැගෙන යන්නට ජනාධිපතිවරයාගේ වැය ශීර්ෂයෙන් ලක්ෂ ගණනක් වියදම් වී තිබුණු බවයි. ඊට අමතරව ලන්ඩන්හි පොදු රාජ්ය මණ්ඩල සමුළුවකට යද්දී ජනාධිපතිවරයා ගෙනගොස් තිබුණු 120ක කණ්ඩායම පිළිබඳවද අපි හෙළිදරව් කළෙමු. මේ සියලූ කටයුතු කාරණාවලට වැය වෙන මුදල් පිළිබඳ වගකිව යුත්තේ ජනාධිපතිවරයාමය. ඒ හැම සතයකටම කාර්යක්ෂමභාවයේ වගකීමකින් ජනාධිපතිවරයා බැඳී සිටියි. ඒ සියලූ මහජන මුදල්වලට වගකියමින් ජනාධිපතිවරයා තම රාජකාරී කළ යුතුය.
පසුගිය වසරේ ඉදිරිපත් කළ අයවැයට අනුව 2018 වර්ෂයට අදාළ අයවැයෙහි ජනාධිපති වැය ශීර්ෂයෙන් වෙන්කර ඇති පුනරාවර්තන වියදම් රුපියල් 2,711,716,000 කි. පුනරාවර්තන වියදම් යනු වාර්ෂිකව නැවත නැවත ගෙවිය යුතු මුදල්ය. පඩිනඩි, වාහන කුලී, බිල්පත් ආදි වියදම්ය. අයවැයෙන් ඉදිරිපත් කරන්නේ සැබෑ වියදම නොවන අතර ඇස්තමේන්තුවක් පමණි. ඇස්තමේන්තුවට වඩා වියදම වැඩි විය හැකිය. මෙතෙක් සම්ප්රදාය වී ඇත්තේ ඇස්තමේන්තුවට වඩා මිලියන ගණනක් පසුව පරිපූරක ඇස්තමේන්තු හරහා වියදම් කිරීමයි.
ජනාධිපතිවරයාගේ වැය ශීර්ෂයේ මෑත ඉතිහාසය විමසද්දී ඒ වැය ශීර්ෂය වැඩිවී ඇති අන්දමත් අපූරුවට නිරීක්ෂණය කළ හැකිය. 2015 වසරේදී ජනාධිපතිවරයාගේ වැය ශීර්ෂය යටතේ පුද්ගල පඩිනඩි යන උපශීර්ෂය යටතේ වැය කර ඇති මුදල රුපියල් 415,388,000කි. 2016 දී 486,182,000කි. මිලියන 71 කින් වැඩිවී ඇත. 2017 ප්රතිශෝධිත අයවැයේදී ඒ මුදල 541,170,000 කි. මිලියන 55කින් ප්රතිශෝධිත අයවැයෙන් වැඩි වී ඇත. සැබෑ මුදල දැනගත්තේ මෙවර අයවැය ඉදිරිපත් වෙද්දීය. 2018 වැටුප් ඇස්තමේන්තුව 2017 ප්රතිශෝධිත අයවැයට වඩා මිලියන 56කින් නැවත වැඩිවී ඇත. මේ ජනාධිපති වැය ශීර්ෂය යටතේ වසර තුනක් තුළ පුද්ගල පඩිනඩි යන උපශීර්ෂයේ සිදුවූ වැඩිවීමය.
ජනාධිපති වැය ශීර්ෂයට තිබුණු වාහන නඩත්තු වියදම 2015දී රුපියල් 96,423,000කි. ජනාධිපතිවරයා වැඩ ඇල්ලූවේ එසේය. වාහන නඩත්තුව වෙනුවෙන් ඉතා පුංචි වියදමක් සමඟය. එහෙත් ඒ ප්රතිපත්තිය අවුරුද්දක් යද්දී වෙනස් වී තිබුණි. වාහන නඩත්තුව වෙනුවෙන් පුනරාවර්තන වියදම 2016දී 232,860,000ක් විය. මිලියන 96 මිලියන 232ක් දක්වා ඉහළ ගොස් තිබුණි. විදුලිය සහ ජලය වෙනුවෙන් 2018 ඇස්තමේන්තුගත මුදල 180,000,000කි. ප්රවාහනය වෙනුවෙන් 40,000,000 කි.
ඉහත කී පුනරාවර්තන වියදම්වලට අමතරව ජනාධිපති වෙනුවෙන් වෙන් කරන මූලධන වියදම්ද සමඟ 2018 අයවැය ඇස්තමේන්තුවෙන් රුපියල් 9,987,035,000ක මුදලක් ‘ජනාධිපති’ යන ශීර්ෂයට වෙන් කර ඇත්තේය. එනම් ජනාධිපතිවරයාගේ කටයුතු වෙනුවෙන් 2018 වර්ෂයේදී වෙන්කර ඇති මුළු මුදල රුපියල් මිලියන 9987කි. ඔහු ඒ හැම සතයක්ම කාර්යක්ෂම ලෙස යොදවා ඇති බවට ජනතාව සහතික විය යුතුය.
අතුරු කතාවක්ද කිව යුතුය. ජනාධිපතිවරයා තම වැය ශීර්ෂයෙහි වියදම් බොහොමයක් 2015 වර්ෂයේදී කපා ඇති බව පෙනෙයි. 2015 මුදල් වර්ෂයේදී 3,467,405,000ක් ජනාධිපතිවරයාට වියදම් කර තිබුණි. එය 2014 වර්ෂයේ මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයාගේ වැය ශීර්ෂයෙහි වියදම වන 9,053,452,000 ට වඩා දැවැන්ත අඩුවීමකි. එහෙත් එය 2016 අවුරුද්දේදී 7,640,499,000ක් වී ඇත. එයද මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයයාගේ කාලයට වඩා අඩු වුවද රුපියල් මිලියන 4,173කින් 2015 වසරට වඩා වියදම ඉහළ ගොස් ඇත. ඉහතින් කී ලෙස මේ වසරේ ඇස්තමේන්තුව 9,987ක් වන නිසා මේ වැය ශීර්ෂය වසර තුනක් තුළදී මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයාගේ කාලයේ වියදමෙහි මට්ටමට ළඟා වී ඇති බව කිව හැකිය. උද්ධමනය, රුපියලේ අගය වැනි අතුරු කාරණාද බලපා ඇතිවා විය හැකි බව ඇත්තය. එහෙත් තමන්ගේ වැය ශීර්ෂයෙහි වියදම වසර තුනක් තුළ ජනාධිපතිවරයා ශීඝ්රයෙන් ඉහළ දමාගෙන ඇති බව පෙනෙන්නේය.
