පසුගිය දිනෙක බෞද්ධ විහාරස්ථානයක බුදුපිළිමයක් විවෘත කිරීම සඳහා වූ උත්සවයක ප්රධාන අමුත්තා ලෙස මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා සහභාගි වීමට නියමිතව සිට, පසුව ඔහු ඊට සහභාගි නොවීම මුල් කරගෙන ඇති වූ කලබැගෑනිය දැන් බෙහෙවින් ප්රකට ය. ඒ සිදුවීම මුල් කරගෙන රාජපක්ෂවාදී දේශපාලන කඳවුරට, රාජපක්ෂ විරෝධී කඳවුරෙන් එල්ල වූ මූලික විවේචනයක් වූයේ රාජපක්ෂවාදය දැන් ආගමක් බවට පත් වී ඇති බවයි. ඇත්ත වශයෙන්ම පුදුමයට කාරණයක් ද? මගේ අදහස නම් කිසිසේත්ම නැත යන්නයි.
ආගම හා දේශපාලනය අතර ඇති සම්බන්ධය ඉතා ම සංකීර්ණ එකකි. කෙසේ වෙතත් මෙහි දී රාජපක්ෂ විරෝධීන් විසින් ප්රශ්න කරනු ලැබූයේ මෙම සංකීර්ණ සම්බන්ධයේ එක් පාර්ශ්වයක් පිළිබඳවයි. එනම් මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා රාජපක්ෂවාදී ව්යාපෘතියේ අනුගාමිකයන් විසින් ආගමික භක්තියකින් යුක්තව පිළිගනු ලැබීම පිළිබඳව යි. මා සිතන ආකාරයට මේ තත්වය රාජපක්ෂ විරෝධීන් සිතනවාට වඩා සංකීර්ණ එකකි. මා එයින් අදහස් කරන්නේ සිය දේශපාලන ව්යාපෘතියේ නායකත්වය හොබවන චරිතය ආගමික භක්තියකින් සැලකීම කිසිසේත්ම රාජපක්ෂ ව්යාපෘතියට පමණක් ආවේණික වූවක් නොවන බවයි.
ඒ වගේ ම කිව යුත්තේ දේශපාලන නායකයන් කෙරෙහි ආගමික භක්තියකින් මෙන් ආකර්ෂණය වීම අපට ආකාර රැුසකින් තේරුම් ගැනීමට හැකියාව ඇති බවයි. ලංකාව තුළ මේ සම්බන්ධව දක්නට ඇති ඉතාම ප්රකට උදාහරණ කීපයක් ඇසුරෙන් මේ තත්වය තේරුම් ගැනීමට උත්සාහ කරමු.
එස්.ඩබ්.ආර්.ඞී බණ්ඩාරනායක පිළිබඳ සංසිද්ධිය මෙහි දී ඉතාම ප්රාථමික මට්ටමේ එකකි. එහි දී 1956 බණ්ඩාරනායක ජයග්රහණය ඍජුවම 2500 සම්බුද්ධ ජයන්තිය හා සමග සම්බන්ධ කොට තේරුම් කරන ලදි. බෞද්ධ විශ්වවේදය තුළ එන දියසේන කුමාරයා පහළ වීම පිළිබඳ මිථ්යා ප්රබන්ධය සමඟ ද එය කිට්ටුවෙන් සම්බන්ධ කරන ලදි. (මරණින් පසු බණ්ඩාරනායක මහතා හොරගොල්ලේ දේවතා බණ්ඩාර යනුවෙන් දේවත්වය ලැබීම පිළිබඳව ලියැවුණු කාව්ය ග්රන්ථයක් ද මා සතුව ඇත.) කෙසේ වෙතත් එවකට ලංකාවේ දේශපාලන පක්ෂපාතිත්ව සැකැස්ම දැනට වඩා බෙහෙවින් බෙදී ගිය එකක් වීම නිසා බණ්ඩාරනායක ව්යාපෘතිය රාජපක්ෂ ව්යාපෘතිය තරම් ම දේශපාලන වශයෙන් ශක්තිමත් එකක් වූයේ නැත.
රෝහණ විජේවීර සංසිද්ධිය ද අපට මෙහිදී මඟහැර යා නොහැකි අවස්ථාවකි. බණ්ඩාරනායක වන්දනාවට වෙනස් ව, විජේවීර ව්යාපෘතිය සාම්ප්රදායික ආගමික කතිකාවට බැහැරින් වර්ධනය වූ දේශපාලන සංසිද්ධියක් වුව ද, විජේවීර අනුගාමිකයන්ට ද රෝහණ විජේවීර සමඟ ඇති වී තිබුණේ බොහෝ දුරට ආගමික වූ සම්බන්ධයකි. මෙම තත්වය සමසමාජ, කොමියුනිස්ට් වැනි පක්ෂවල නායකයන් හා ඒවායේ අනුගාමිකයන් අතර පැවැති සම්බන්ධය සමඟ සම්බන්ධ කොට බැලීමෙන් අවබෝධ කරගත හැක.
මෙහිදී වැඩිදුරටත් කිව යුත්තේ නායකයන් හා අනුගාමිකයන් අතර පවත්නා සම්බන්ධය කොහොමටත් පවතින්නේ ආගමික ව්යුහයක් තුළ බවයි. අපට මෙහි දී කළ හැක්කේ එකිනෙක අවස්ථාවන්ට අදාළව මෙම සම්බන්ධය තුළ පවත්නා ආගමික ලක්ෂණයන්හි ප්රමාණාත්මක හා ගුණාත්මක වෙනස්කම් පිළිබඳව සැලකිලිමත් වීමයි. උදාහරණයක් ලෙස ඇන්.ඇම්. පෙරේරා හා ඔහුගේ දේශපාලන අනුගාමිකයන් අතර පැවැති සම්බන්ධයේ ආගමිකභාවය, රෝහණ විජේවීර හා ඔහුගේ දේශපාලන අනුගාමිකයන් අතර පැවැති සම්බන්ධයේ ආගමිකභාවයට වඩා ප්රමාණාත්මක වශයෙන් අඩු බවත්, රනිල් වික්රමසිංහ හා ඔහුගේ දේශපාලන අනුගාමිකයන් අතර පවත්නා සම්බන්ධයේ ආගමිකභාවයට සාපේක්ෂව මහින්ද රාජපක්ෂ සහ ඔහුගේ දේශපාලන අනුගාමිකයන් අතර පවත්නා ආගමිකභාවය ප්රමාණාත්මක වශයෙන් ඉතා ඉහළ බවත් ප්රකාශ කළ හැක. මෙම ප්රමාණාත්මක වෙනසේ වෙනස විසින් ම ගුණාත්ම වෙනසක් ද ජනිත කර තිබෙන බව ප්රකාශ කළ යුතුය. වෙනත් ආකාරයකින් කියන්නේ නම් මහින්ද රාජපක්ෂ සහ රෝහණ විජේවීර වැනි දේශපාලන නායකයන් කෙරෙහි පැවැති හා පවතින ආගමිකම ය වූ ආකර්ෂණය, ඇන්.ඇම්. පෙරේරා හෝ රනිල් වික්රමසිංහ වැන්නෙකු කෙරේ පැවැති හෝ පවතින ආගමිකමය වූ ආකර්ෂණයට වඩා තීව්රතාවෙන් ඉතා ඉහළ බවයි.
දේශපාලන නායකයන් සමහරකු කෙරෙහි පවතින්නා වූ මෙම ඉහළ තීව්රතාවක් සහිත ආගමිකමය වූ ආකර්ෂණය අප තේරුම් ගත යුත්තේ අදාළ අනුගාමිකයන්ගේ දේශපාලන මනඃඍෂ්ටිය සමඟ එකී නායකයන් දක්වන සම්බන්ධය තුළයි. රනිල් වික්රමසිංහ හා මහින්ද රාජපක්ෂ අතර සංසන්දනයකින් මෙය මනාව තේරුම් ගත හැකි වනු ඇත. එය ඊළඟ සතියේ සටහනින් ඉදිරිපත් කිරීමට බලාපොරොත්තු වෙමි.
නිර්මාල් රංජිත් දේවසිරි