එස්.ජී.පුංචිහේවා
මූලධර්මවාදය යනු යම් ආගමක මූලික පිළිගැනීම් සහ සම්ප‍්‍රදායයන් අනිවාර්යයෙන්ම පිළිපැදිය යුතුය යන අදහසය. එය එම ආගම් කර්තෘවරුන් විසින් දේශනා කර ඇති ධර්මයම නොවේ. ඒ ඇසුරෙන් පසුව පූජකයන් විසින් ගොඩනගා ගැනුණු චරියාවන් සහ මතවාදයන්ය. කි‍්‍රස්තියානි මූලධර්මවාදය ලෝකයේ විද්‍යාත්මක චින්තනය බොහෝ කලක් තිස්සේ මර්දනය කර ඇත. බයිබලයේ තිබෙන දේ පරම සත්‍යය වේ යන මතය අනුව ඊට පටහැනි විද්‍යාත්මක සත්‍යය ප‍්‍රකාශ කිරීම නිසා බෲනෝ, කොපර්නිකස්, ගැලිලියෝ යන විද්‍යා චින්තකයන්ට මරණය හෝ වෙනත් දඬුවම් හෝ ලැබිණ. එහෙත් අද වන විට විද්‍යාව ජයගෙන ඇත. එහෙත් හින්දු මූලධර්මවාදයද, ඉස්ලාම් මූලධර්මවාදයද බොහෝ මිනීමැරුම් සිදු කෙරෙමින් භාවිතයේ පවතී. ඉන්දියාවේ හින්දු- සික් ඝාතන වරින්වර සිදුවේ. කුරානය විවේචනය කිරීම යන චෝදනාව නිසා සල්මන් රුෂ්ඩි, තස්ලිමා නස්රින් යන ලේඛකයන්ට තම ජන්ම භූමියේ පමණක් නොව පිටරටවල පවා මරණ තර්ජන ඇත.
කෙසේ වෙතත් බුද්ධ ධර්මය ඇසුරෙන් එවැනි මූලධර්මවාදයක් කිසිම බෞද්ධ රටක මෙතෙක් ගොඩනැගී නැතත් ශී‍්‍ර ලංකාවේ එවැන්නක අනතුරුදායක මූලික ලක්ෂණ ගොඩ නැගෙමින් පවතී. කිසිම මූලධර්මවාදයක් අදාළ රටේ එම ආගමට සම්බන්ධ සියලූදෙනා වෙතින් පැන නගින්නක් නොවේ. දේශපාලන බලයේ ආශීර්වාදය ඇතිව බලවත් පොහොසත් පූජකයන් අතළොස්සක් විසින් ගොඩනගන්නකි. රාජ්‍ය නායකයන්ගේ ඇසුරත්, අවනතභාවයත් ලබා ගන්නා සුළු පූජක පිරිසක් වුවද ඔවුහු රටේ දේශපාලන බලය හැසිරවීමේ ශක්තිය ඇත්තෝ වෙති.
නාගරිකයෙන් බැහැර ජනතාව සමග සාමාන්‍ය ජීවිත ගතකරන පූජකයන් වැඩි සංඛ්‍යාවක් සිටියද, ඔවුහු සමාජ මතවාද හැසිරවීමේ නොයෙදෙති. එහෙත් මේ බෞද්ධ මුල්ලාවරුන්ට ප‍්‍රබල කටහඬක් ඇත. එම හඬ යෙදෙන්නේ ධර්මය බෙදා දීමට නොවේ. ආගම වශයෙන් ඔවුන් හදාගෙන සිටින සංවිධාන ක‍්‍රමය ශක්තිමත් කිරීමටය. ඒ අනුව ගොඩ නැගෙන මෙම බෞද්ධ මූලධර්මවාදය පහත සඳහන් මූලික ලක්ෂණ කිහිපයකින් හදුනාගත හැකිය.
* රටේ පවතින ප‍්‍රධාන නීති පද්ධතියට පවා තමන් යටත් විය යුතු නැතැයි සිතීම.
* භික්ෂූන්ට දඬුවම් කිරීමට වෙනම උසාවි වර්ගයක් තිබිය යුතුයයි කීම. අනෙක් අපරාධකරුවන් කළ වැරදි කළ හැකි වුවත් දඬුවම් කිරීම විශේෂ ගෞරවයකින් කළ යුතුයි අදහස් කිරීම
* ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් පවා ප‍්‍රමුඛස්ථානය තිබිය යුත්තේ බෞද්ධ මුල්ලාවරුන් ගොඩනගා ගෙන ඇති ආගමට මිස බෞද්ධ ධර්මයට නොවන බව පළකිරීම.
* දාන, මාන, පිරිත්, පිංකම්, පෙරහැර, අසූහාරදාහේ ආලෝක පූජා, පිච්චමල් විසි ලක්ෂයේ පූජා ආදි මහායාන විසූක දස්සනවලින් සංවිධාන බලය ගොඩ නගා ගැනීම.
* ‘‘බියෙන් තැතිගත් මිනිස්සු, පර්වත, වනාන්තර, ආරාම, වෘක්ෂ, චෛත්‍ය ආදිය සරණ යති.’’ යන ධම්මපදයේ 188 වැනි ගාථාව පැහැදිලි කොට කිසි දවසක අපේ පන්සලක හෝ ජනමාධ්‍යයක බණක් නොකියැවේ. මූලධර්මවාදයට පටහැනි නිසාය.
* බුදුන් දෙසා ඇති විශිෂ්ට සූත‍්‍ර අතර විශ්ව වටිනාකමක් ඇති කාලාම සූත‍්‍රය අර්ථ විකෘති කර දක්වනු මිස එහි ඇති විද්‍යාත්මක චින්තනය ජනතාවට පැහැදිලි නොකිරීම.
කොපර්නිකස්, ගැලිලියෝ ඇතුළු සියලූ විද්‍යාඥයන් නව නිර්මාණ කළේ එම චින්තනය මත පිහිටා බව ගල ගොඩඅත්තේ වැනි භික්ෂූන්ට කියා දිය හැකිද?
* චීවර, පිණ්ඩපාත (දාන) සේනාසන, ගිලාන ප‍්‍රත්‍ය ආදි වශයෙන් කියන්නේ සාමාන්‍ය මිනිසුන්ගේ ආහාර, ඇඳුම්, නිවාස, සෞඛ්‍ය වෛද්‍ය පහසුකම් බව කිසිවිටක පාලකයන්ට, දේශනා කර තිබේද?, දන්, පැන්, සිවුරු, ආවාස විහාර ආදිය පූජා වස්තු කිරීමෙන් දිව්‍ය ලෝක සැප සම්පත් ලැබෙන බව විශ්වාස කිරීම හැර වෙන දහමක් මේ භික්ෂූහු දේශනා කරත්ද?
* ඉහත සඳහන් සිව්පසය පමණටත් වඩා ‘‘පූජා’‘ කරනවා මදිවාට මේ භික්‍ෂුන්ට රැකීරක්ෂාද සැපයීම දැන් රජයට පවරාගෙන තිබේ.
* ඉහත කරුණු අනුව මහණකම අද යැපුම් මාර්ගයක් හෙවත් රක්ෂාවක් කරගෙන තිබීම (පාසල් විශ්වවිද්‍යාල ආදියෙහි ආචාර්ය පදවි දැරීම)
* සාමණේර කාලයේ ලිංගික අපචාරවලට ගොදුරු නොවූ වැඩිහිටි භික්ෂුවක සිටිතියි කිසිසේත් සිතිය නොහැකිවීම.
* හාමුදුරුවන්ගෙන් සිදුවන ළමා අපචාර ගැන ගුරු හාමුදුරුවරුන් වගක්වත් නැතුව සිටීම.
* සමහර භික්ෂූන් මත්පැන් පානය කිරීම ක‍්‍රමයෙන් වැඩිවෙමින් පවතින බව ගණනකට නොගැනීමෙන් ඒ ගැන අනුකූලතාව දැක්වීම.
* පිරිවෙන්වල ළමාවියේ පොඩි හාමුදුරුවරුන් සමහර තරුණ භික්ෂූන්ගේ අඹුවන් වශයෙන් තබා ගැනීම අප‍්‍රකට කරුණක් නොවේ.
* සමහර භික්ෂූන්ට එරෙහිව අපරාධ නඩු, නඩත්තු නඩු ආදිය පැවතීම. දැනට 16 දෙනෙකු සිර ගෙවල්සිටින බව ප‍්‍රකාශ වී ඇත.
* බණ කීමට විශාල මුදල් අය කිරීමෙන් එය ව්‍යාපාරික කටයුත්තක් කර ගැනීම.
* සංඝික දානයක් දීම වැනි කටයුතු පොහොසතුන්ට පමණක් සීමා කිරීම.
* බලහත්කාරයෙන්ම සද්දෙට පිරිත් ඇස්වීම.
* භික්ෂූ ප‍්‍රචණ්ඩත්වය අද වැඩිපුර පැවතීම.
* ගොඩනගාගෙන ඇති බලය නිසා පාලකයන් වහලූන් කර ගැනීම.
* පිටට පෙන්වන සංවරය ඇතුළත නැතිවීම.
මෙසේ ගොඩනැගෙන්නේ සමාජයට හානිකරවූ මූලධර්මාවදයක් මිස ධම්මචාරී පැවැත්මක් නොවේ. මෙවැනි ඇතුළතින් පිරිහුණු පිරිසකට ගරු කිරීම හා වියදම් කිරීම ආණ්ඩුව වශයෙන් කරන වරදක් නොවන්නේද?
අවුරුදු 2600 ක් පමණ බුදුදහමද, 2018 ක් කිතුදහමද, 1400ක් පමණ ඉස්ලාම් දහමද පැවතුණු එයින් අදහස් වූ මානුෂික සමාජය ගොඩනැගී නැත්නම් මෙතෙක් පිළිපැද ඇත්තේ ඒ උතුම් දහම්වල මුවාවෙන් වූ වංචනික ව්‍යාජ අසද්ධර්ම නොවේද?
වහාම ධර්ම සංගායනාවක අවශ්‍යතාව උග‍්‍රවී ඇත.
