තරිඳු උඩුවරගෙදර
යම් කෙනෙකුගේ වත්තක ගස්වල ගෙඩි කැඞීමට හොරෙක් එන්නේයැයි සිතමු. ඒ හොරා වත්තේ ගස්වල ඇති ඵල පමණක් නොව ගස්වල අතු පවා කඩාගෙන යන්නේය. එවැනි පසුබිමක කිසි කෙනෙක් ඒ සම්බන්ධයෙන් ගත යුතු පියවර ගැන හොරා සමඟ සාකච්ඡුා කරමින් සිටින්නේ නැත. පොලීසියට දැනුම් දී හොරාව ඇල්ලීම හෝ ඉඩම් හිමිකරුවා විසින්ම හොරා අල්ලාගනු ඇත.
මේ උදාහරණය සිහියට ආවේ ලංකාවේ උතුරු මුහුදු සීමාවට අනවසරයෙන් ඇතුළු වී ඉන්දීය ට්රෝලර් යාත්රාවලින් ලංකාවේ මත්ස්ය සම්පත පැහැරගෙන යෑමේ අර්බුදය පිළිබඳ වත්මන් තත්වය ගැන කල්පනා කරද්දීය. අලූතෙන් ආ ධීවර ඇමති විජිත් විජයමුණි සොයිසා මහතා යටතේ ලංකාවේ රජය නැවතත් ධීවර ප්රශ්නය ගැන ඉන්දියාව සමඟ සාකච්ඡුා කිරීමට සූදානම් වෙයි. ඉදිරි සතියේදී සාකච්ඡුා ඇරඹෙයි. මේ සාකච්ඡුා අරඹන්නට පෙර ධීවර අමාත්යවරයා ලංකාවේ ධීවරයන් සමඟ සාකච්ඡුා කර තිබුණේද නැත. දැන් ප්රශ්නය සාකච්ඡුා පැවැත්වීමේ ප්රයෝජනයක් නැති බව වැටහෙන තැනට වර්ධනය වී ඇති බව අමාත්යවරයා දුටුවේද නැත.
ඒ අතර ඉන්දියන් ට්රෝලර් යාත්රා නිදහස් කිරීමට ජනාධිපතිවරයාගේ පාර්ශ්වයෙන් ධීවර අමාත්යාංශයට පීඩනයක් එල්ලවෙන බව ඉතා විශ්වාස කටයුතු ආරංචි මාර්ග හරහා දැනගන්නට ඇත. ඒ උත්සාහය ඉන්දියාවේ හොඳ හිත දිනාග ැනීම විය හැකිය. එහෙත් එයින් සිදුවන්නේ ලංකාවේ ධීවර පවුල් හතළිස් දහසකට අධික පිරිසකටත්, ඔවුන්ගෙන් පසු අනාගත පරම්පරාවටත් සිදුවන මහා විනාශයකි. ලංකාවේ මත්ස්ය සම්පතට මහා විනාශයකි.
අලූත ඇරඹුණු සාකච්ඡුා සහ ධීවර බෝට්ටු නිදහස් කිරීමේ ආරංචිය සමඟ උතුරු පළාත් ධීවර සංගම් එකතුව විසින් ධීවර අමාත්යවරයා සමඟ සාකච්ඡුාවක් ඉල්ලා තිබුණි. ඒ සාකච්ඡුාව ජුලි 07 වැනිදා ධීවර අමාත්යාංශයේදී පැවැත්වීය. කොළඹ පැමිණි ධීවරයන් අපද හමුවූහ. කලෙක පටන් ඔවුන්ගේ ප්රශ්නය වාර්තා කළ අප සමඟ නැවත තමන්ගේ ප්රශ්නය විස්තර කළෝය. කිලිනොච්චි ධීවර සංගමය, යාපනය ධීවර සංගමය, මන්නාරම් ධීවර සංගමය නියෝජනය කරමින් කොළඹට පැමිණි නියෝජිතයන් සියලූදෙනා වෙනුවෙන් උතුරු පළාත් ධීවර සංගම් එකමුතුවේ සභාපති මොහොමඞ් ආලම් මහතා අප සමඟ අදහස් දැක්වීය.
ඇමතිවරුන් සමඟ ප්රතිපත්ති මාරුවෙන ලංකාව තුළ නැවතත් ප්රශ්නය මුල සිටම කතාකිරීමට ධීවරයන්ට සිදුව ඇත.
ඉන්දීය ධීවර යාත්රා ප්රශ්නය කලෙක පටන් ලංකාවේ පවතින ප්රශ්නයකි. ප්රශ්නය සරලය. ඉන්දියාවේ ට්රෝලර් යාත්රා ලංකාවේ මුහුදු සීමාවට පැමිණ මත්ස්ය සම්පත ට්රෝල් කරමින් රැුගෙන යයි. ලංකාව තුළ ට්රෝලර් ක්රමය තහනම්ය. ඒ හරහා අවශ්ය මත්ස්ය ඇල්ලීම පමණක් සිදු නොවෙයි. අනවශ්ය මුහුදු පැලෑටි, මාළු බිත්තර, කොරල්පර පමණක් නොව ලංකාවේ ධීවරයන්ගේ දැල්ද විනාශ කර දමයි. සතියකට දින හතරක් පමණ ඉන්දියානු බෝට්ටු දෙදහසක පමණ පිරිසක් ලංකාවට පැමිණෙයි. මෙසේ පැමිණෙන බෝට්ටු ලංකාවේ ගොඩබිමට පෙනෙන සීමාවටම පැමිණෙයි. ඒවා ලියුම්කරු ඇසෙන් දැක ඇත්තේ වරක් දෙවරක් නොවේ.
මෙසේ යාත්රා පැමිණීම යුද්ධාවසානයෙන් පසුව ඇරඹුණි. මෙය වැළැක්වීමට වසර නවයකටත් එහා ගිය කාලයක සිට සාකච්ඡුඡුා ඇරඹුණි. එහෙත් ඉන්දියාව පැත්තෙන් එය නැවතුණේ නැත. හිටපු ආණ්ඩුව සමයේ නාවික හමුදාව විසින් වරින් වර ට්රෝලර් බෝට්ටු ඇල්ලීම ආරම්භ කළේය. එහෙත් එසේ අල්ලන බෝට්ටු කාලයකට වතාවක් ඉන්දියාව සමඟ සුහදතාවය පිණිස නිදහස් කෙරුණි. ලංකාවට පැමිණි යාත්රා දහස් ගණනක් අතරින් එකක් දෙකක් ඇල්ලීමත්, එසේ අල්ලා මාස කිහිපයකින් බෝට්ටුව නිදහස් වන බව දැන සිටීමත් නිසා ඉන්දියන් ට්රෝලර් පැමිණීම කිසිසේත් සීමා නොවීය.
එහෙත් වත්මන් ආණ්ඩුව පැමිණි පසුව ඒ ප්රතිපත්තිය යහපත් ලෙස වෙනස් විය. ධීවර අමාත්ය මහින්ද අමරවීර මහතා ලංකාවේ උතුරු පළාත් ධීවරයන්ටද ඇහුම්කන් දුන්නේය. ඉන්දියාව සමඟ සෑම වැදගත් සාකච්ඡුාවකට පෙරම ධීවරයන් සමඟ සාකච්ඡුා කළේය. ඔහුටද මේ ප්රශ්නය සම්පූර්ණයෙන් විසඳිය නොහැකි වූ බව ඇත්තය. එහෙත් ඔහු ප්රතිපත්තිමය වශයෙන් තමන්ගේ කාල සීමාව තුළ ඉන්දීය ට්රෝලර් නිදහස් නොකිරීමේ ප්රතිපත්තියක සිටියේය. රෝ ඒජන්තයන්ගේ මැදිහත්වීමෙන් ආ බව කියන මේ ආණ්ඩුව දකුණු ඉන්දියාවේ ධනපතියන් සතු මේ බහුදින යාත්රා නිදහස් නොකර සිටීම ඇරඹුණේ එලෙසය. අප දන්නා ආකාරයට අමරවීර අමාත්යවරයාට මේ යාත්රා නිදහස් කරන ලෙස දැඩි පීඩනයක් තිබුණි. ඔහු එය දරාගන්නට සමත්විය. මේ වෙද්දී එලෙස නිදහස් නොකළ බෝට්ටු 250ක් පමණ ධීවර අමාත්යාංශය භාරයේ ඇත. විජිත් වියමුණි සොයිසා අමාත්යවරයා නිදහස් කරන්නට සූදානම් වෙන්නේ ඒ බෝට්ටුය.
මේ සියල්ල මැද 2017 අග කාලයේදී ධීවර අමාත්යාංශය විසින් විදේශිය ධීවර යාත්රා ( සංශෝධන ) පනත නම් පනතක්ද සම්මත කරගත්තේය. මේ පනත හරහා අනවසරයෙන් ලංකාවට පැමිණෙන ධීවර යාත්රා මහේස්ත්රාත් අධිකරණයකට ඉදිරිපත් කොට මාසයක් ඇතුළත නඩු ඇසීම සඳහා පහසුකම් සැලසීය. අනවසරයෙන් ඇතුළුවෙන විදේශීය ධීවර යාත්රා සඳහා දඩ මුදල ඉහළ දැම්මේය. නීතිය තද කළේය. එහෙත් අමරවීර අමාත්යවරයාගේ කාලයේදී ඒ නීතිය ක්රියාත්මක වීම ආරම්භ නොවීය. පනත සම්මත වීමෙන් පසුව බෝට්ටු 30ක් පමණ අල්ලාගත්තද ඒවාට නීතිය අනුව නඩු පැවරුවේ නැත. ඒ වෙනුවට සුපුරුදු ලෙස තබාගෙන සිටියේය.
එවැනි පසුබිමක මේ බෝට්ටු නිදහස් කළහොත් ධීවර ප්රශ්නය නැවතත් මුලටම යනු ඇතැයි ධීවරයෝ කියති.
‘බෝට්ටු නිදහස් නොකිරීම නිසා ඉන්දියන් බෝට්ටු පැමිණීම අඩුවෙලා තියෙනවා. ඒත් සම්පූර්ණයෙන් නැවතිලා නැහැ. සම්පූර්ණයෙන් නවතින්න නම් නීතිය ක්රියාත්මක කරන්න ඕනෑ. තියෙන බෝට්ටු ටිකත් නිදහස් කළොත් ප්රශ්ණය විසඳෙන්නේ නැහැ. විදේශ ධීවර යාත්රා ආඥා පනත අනුව කටයුතු කරන්න ඕනෑ. පනත හරහා නඩු දාන්න ඕනෑ.’ මොහොමඞ් ආලම් මහතා එසේ කියයි.
සාකච්ඡුා කිරීම කිසිදු ප්රතිඵලයක් නැති ක්රියාවක් බව ධීවර සංගම් දැඩිව සිටිනා මතයයි. ‘ඉන්දියාව එක්ක කරන සාකච්ඡුාවල කිසි ප්රතිඵලයක් නෑ. දැන් අවුරුදු තුනකට කලින් මේ ආණ්ඩුව පත්වුණ ගමන් නවදිල්ලියට ගිහින් ඉන්දියාව එක්ක සාකච්ඡුා කරද්දී එයාලා කිව්වා අවුරුදු තුනක් දෙන්න, අවුරුදු තුනෙන් බෝට්ටු එවන එක නවත්වන්න කියලා. අපේ පැත්තෙන් අපි කිව්වා අවුරුදු තුනක් නෙවෙයි තප්පර තුනක්වත් දෙන්නෙ නෑ කියලා. එහෙත් අපේ ඒ ප්රතිපත්තිය ලංකාවෙ ආණ්ඩුව හරියට ක්රියාත්මක කළේ නැහැ. වක්රාකාරව ඉන්දියන් බෝට්ටුවලට එන්න අවස්ථාව දුන්නා. ඔය සාකච්ඡුා මැද අවුරුදු තුනක් ගෙවුණා. එහෙත් අර ඉන්දියාව පොරොන්දු වුණ විදියට බෝට්ටු එන එක නැවතුණේ නැහැ. ඉතින් අපි තවත් ඉන්දියාව එක්ක සාකච්ඡුා කරන්නෙ මොකටද. තව අවුරුදු තුනක් දෙන්නද?’
තවත් වසරකට එහා ඉන්දියන් ට්රෝලර් පැමිණියහොත් ඉබේම උතුරට ඒවා පැමිණිම නවතිනු ඇතැයි උතුරේ ධීවරයෝ කියති. උතුරේ මත්ස්ය බැංකු ඒ වෙද්දී සම්පූර්ණයෙන් විනාශ වී මුහුදු තීරයෙහි ප්රයෝජනයක් නැති වෙතැයි ඔවුහු කියති.
‘එතකොට ට්රෝලර් සිංහල මුහුදු කලාපයට එන්න පටන්ගනියි. හැබැයි එතකොට පනතත් ක්රියාත්මක වෙයි. නඩු දායි. ප්රශ්නය ඉවරයි’ ධීවරයෝ උපහාසයෙන් එසේ කියති.
ධීවරයන් වැඩිදුරටත් කියන ආකාරයට මේ වෙද්දී උතුරේ මත්ස්ය නිෂ්පාදනය ඉතා පහළට වැටී ඇත. ඇතැම් මත්ස්ය වර්ග දැන් හමුවෙන්නේද නැත. මේ වෙද්දි කොරල්පර විනාශ වීම නිසා මත්ස්ය බිත්තර විනාශ වී ඇති බව ධීවරයෝ කියති. ඒ නිසාම මසුන් අලූතෙන් බිහිවෙන්නේ නැත. එවැනි මසුන් නැති නිසා එම මසුන්ව ආහාරයට ගැනීම පැමිණෙන සංචාරක මසුන් පැමිණෙන්නේද නැත. ඒ නිසා ඇතැම් මත්ස්ය වර්ග කාලයකින් දකින්නට ලැබී නැති බව ධීවරයෝ් කියති. උදාහරණයක් ලෙස කලෙක මසුන් වැඩිපුරම සිටි මත්ස්ය බැංකුවක් වූ සුන්ඩිකුලම් ප්රදේශයේ ට්රෝලර් දමා සම්පත් ඉන්දියාවට ගෙනයෑම නිසා දැන් සුන්ඩිකුලම්හි මාළු නැත.
ධීවරයන්ට මුහුදු යන්නට සිදු වෙන්නේ සතියට දවස් තුනක් පමණි. ඉන්දීය ට්රෝලර් එන දවසට මුහුදු ගියහොත් දැල් විනාශ වෙයි. දැලක් ලක්ෂ පහක් පමණ වෙයි. මේ ලක්ෂ පහක පාඩුවට අමතරව නැවත දැලක් ගැනීම මාස ගණනක් ගත වෙයි. එයටත් මුදල් වියදම් වෙයි. ඊටත් අමතරව ඒ මාස කිහිපයේ අස්වැන්නක්ද නැත.
’ඉන්දියාවෙයි ලංකාවෙයි ලොක්කෝ එකතුවෙලා ප්රශ්නය කල් දානකොට අපේ ජීවිත තමයි විනාශ වෙන්නෙ.’ ධීවර නායකයෝ එසේ කියති. මේ වෙද්දී ධීවර බොහෝදෙනෙක් ධීවර රස්සාව අත්හරිමින් සිටිති.
‘ඉස්සර ධීවරයො හත්සීයක් හිටපු වරායෙන් දැන් එකසිය හතළිහක් වගේ තමයි මුහුදු යන්නෙ. අනෙක් අය කුලී රස්සා හොයාගෙන යනවා. මොකද මුහුදට ගියොත් දැන් තෙල් වියදමට හරියන්නවත් මාළු අහුවෙන්නේ නෑ. ඉතින්, ඊට වඩා කුලී වැඩක් කරන එක හොඳයි.’ ආලම් මහතා විස්තර කරයි.
මේ සියල්ල මදිවාට බැංකු ණය වලටත්, ඉන්පසුව ක්ෂුද්ර ණය ක්රමවලටත් ඔවුන් හසුවී ඇත. ඒ නිසාම සියදිවි නසාග ැනීම්ද සිදුව ඇත.
මේ ප්රශ්නය ගැන කතාකරන්නට ධීවර අමාත්ය විජිත් විජයමුණි සොයිසා සම්බන්ධ කරගැනීමට අප ගත් උත්සාහය අසාර්ථක විය. ධීවර ප්රශ්නය නැවතත් මුලටම යාවිදැයි අප දන්නේ නැත. එසේ වුවහොත් එය මේ ධීවරයන්ගේ ජීවිත විනාශ කර දැමීමකි. වෙනත් ධීවරයන්ට ලැබෙන සහනයන් මේ ධීවරයන්ට ලැබෙන්නේද නැත. ධීවර අමාත්යාංශයේ සංවර්ධන කටයුතු ඡුන්ද බැංකු තිබෙන දකුණට සීමා වී ඇත. මේ මිනිසුන් එල්ලන්නේ එක් ඉල්ලීමක් පමණි.
‘අපට මොනවත් නොදුන්නාට කමක් නැහැ. ඒත් මේ ප්රශ්නය විතරක් වත් විසඳන්න. අපි තනියෙම නැඟිටින්නම්.’