මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපති තනතුරට පත්වන්නේ සිංහල බෞද්ධ ජාතිකවාදී ව්‍යාපාරය සංවිධානාත්මකව කළ මතවාදී සහ සංකේතාත්මක ගොඩනැංවීම් සහ දේශපාලන මෙහෙයවීම් එක්තැන්වීමේ ප‍්‍රතිඵලයක් ලෙසිනි.
1956 දේශපාලන පෙරැුළියේ සිටම සිංහල බෞද්ධ ජාතිකවාදී සුළු ධනේශ්වර පංති කොටස්වල නියෝජනයක් පාර්ලිමේන්තුව තුළ සහ පසු කාලයේදී පළාත් සභා සහ ප‍්‍රාදේශීය සභා මට්ටමේදීත් -විශේෂයෙන්ම ශ‍්‍රීලනිප ආණ්ඩු බලයට පත් වූ අවස්ථාවන්හිදී- විවිධ මට්ටමින් වර්ධනය වෙමින් පැවැතියේය. නමුදු ඔවුන් පංති ස්ථරයක් වශයෙන් රාජ්‍යයේ අධිපතිභාවය අත්පත් කරගන්නේ මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපති වීම යටතේය. මේ අර්ථයෙන් ගත් කල එය, ගුණදාස අමරසේකර ජනප‍්‍රිය කළ පදයක් ණයට ගෙන කියන්නේ නම්, ‘56 දරුවන්’ රාජ්‍ය බලය අත්පත් කරගැනීමකි.
මේ වනවිට ‘56 දරුවෝ -එනම් ‘56 දේශපාලන පෙරළියේ ඵල භුක්ති විඳින පරපුර- මෙන්ම ඉන් පසු පැමිණි ‘77 දරුවන් ද ‘නිදහස් අධ්‍යාපනය’ මගින් නිලධාරී තන්ත‍්‍රය, ශාස්ත‍්‍රාලයීය අධ්‍යාපනය (පිරිවෙන් අධ්‍යාපනය ද ඇතුළුව), නීති පද්ධතිය යනාදි රාජ්‍ය අංශය මූලික කොටගත් සැම වැදගත් සමාජ තලයකම අරක් ගෙන සිටියහ. (’56 දරුවන් අධ්‍යාපනය තුළින් සමාජයේ ඉහළට නැඟ ගැනීමට ගන්නා උත්සාහයේදී ඔවුන් මුහුණ දෙන අකරතැබ්බයන් ගුණදාස අමරසේකරයන්ගේ කෙටි කතාවල අපූරුවට චිත‍්‍රණය කොට තිබේ.)
2005න් උදාවූ රාජපක්ෂ සමය මෙම දෙපරපුර දේශපාලන බලය යොදාගෙන, ස්වාර්ථ සාධනය සඳහා ආර්ථික වත්කම් සහ සමාජ බලය ගොඩනඟා ගැනීමේ උග‍්‍ර අරගලයක යෙදෙනු පෙන්නුම් කළේය. ‘56 පරපුර හා සසඳන කල, සිංහල සුළු ධනේශ්වරයේ ‘77 පරපුර, නිර්බාධී ආර්ථිකයෙන් වර්ධනය කෙරුණු වෙළෙඳපොළ මූලික ආකල්ප තුළ හැදියාව ලද නමුදු, ඔවුන්ගේ කොටසක්ද මතවාදී වශයෙන් සිංහල බෞද්ධ ජාතිකවාදී වූයේ, තම පැවැත්ම සඳහා මූලික වශයෙන්ම තවමත් සිංහල භාෂාව මත සහ රජය සහ දේශීය ප‍්‍රභවයන් මතම පමණක් යැපෙන්නට සිදු වී තිබුණු හෙයිනි.
1956 පටන් විවිධ මට්ටමින් සිංහල සුළු ධනේශ්වරය ලංකාවේ දේශපාලන බලයට ඇතුළුවීම තුළ එම පංති කොටස්වලට තම පැවැත්ම සහ ප‍්‍රාග් ධන සමුච්ඡුායනය සඳහා මුළුමනින්ම පාහේ රජය මත යැපෙන්නට සිදුව තිබීම ලංකාවේ දේශපාලනයට කළ බලපෑම ඉමහත් ය. 2005දී මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපති වීමත් සමග සුළු ධනේශ්වරය රාජ්‍ය බලයට සෘජුව හිමිකම් කීමෙන්, ඔවුන් තම ආර්ථික ඵලප‍්‍රයෝජන සාක්ෂාත් කරගැනීම සඳහා කළ අරගලය උග‍්‍රවිය.
රාජපක්ෂ රෙජිමයේ පාලන සමය පිළිබඳ විචාරකයන් විසින් එකල ආණ්ඩු ක‍්‍රමයේ නිත්‍ය ලක්ෂණ වී තිබුණි යැයි අවධාරණය කෙරුණු ‘නීතියේ පාලනය බිඳ වැටීම, දැඩි අධිකාරීත්වය, අධික දුෂණය හා නාස්තිය, පළිගැනීම, සුදුසුකම් නොසැලකීම, අසාධාරණ ලෙස ඵල බෙදාගැනීම’ (වික්ටර් අයිවන්, රාවය) යනාදි ලක්ෂණ සිංහල සුළු ධනේශ්වරය තම ස්වාර්ථ සාධනය සඳහා ගෙන ගිය එම අරගලයේ තීව‍්‍රභාවය ප‍්‍රකාශ වන ආකාරයයි.
සිංහල බෞද්ධ මතවාදය වෙනුවන් පෙනී සිටින අතරම සිංහල සුළු ධනේශ්වරය ඉහත පරිදි ක‍්‍රියාකිරීමෙහි බැලූ බැල්මට ප‍්‍රතිවිරෝධයක් සේ පෙනී යා හැකි හැසිරීම වටහා ගැනීමට අපට අවධානය යොමු කළ හැකි වැදගත් කරුණක් ගණනාථ ඔබේසේකර තම ‘දුටුගැමුණුගේ හෘදය සාක්ෂිය’ පිළිබඳ සුප‍්‍රසිද්ධ රචනයෙන් ඉදිරිපත් කොට තිබේ (Dutthagamini and the Buddhist Conscience”, 1993, මෙම ලිපියෙහි මුල්කාලීන පිටපතක සිංහල අනුවර්තනය සඳහා බලන්න, ”දුටුගැමුණුගේ හෘදය සාක්ෂිය”kathika.wordpress.com.
බෞද්ධ හෘදය සාක්ෂිය බිඳදැමීම
එය නම් ‘56 පරපුර වනවිටත් සිංහල බෞද්ධයන්, කර්නල් හෙන්රි ස්ටීල් ඕල්කොට් අනුදත් බුද්ධිමය (rational) බුද්ධාගමත් අනගාරික ධර්මපාල අනුදත් දේශපාලන බුද්ධාගමත් වැළඳ ගැනීමෙහි බලපෑම යටතේ, එතෙක් සිංහල ගැමියන් තුළ බෞද්ධ හෘදය සාක්ෂිය වගා කළ බෞද්ධ මානවීය ආචාර ධර්මීය පදනමින් වියෝ වී තිබීම යි.
මා දකින පරිදි, ‘71 කැරැුල්ල සටහන් කළේ අඩු වැඩි වශයෙන් එබඳු බුද්ධිවාදී (rationalist) චින්තනයක් තුළ හැදුණු වැඩුණු, සමාජයෙන් වියෝ වූ තරුණ පරපුරක සමාජ විරෝධී ප‍්‍රකාශයයි. ‘77 පරපුරේ සමය වන විට පොදුවේ ගත් කල මෙම වියෝ වීම සම්පූර්ණ වී තිබුණි යැයි තර්ක කළ හැකිය.
‘නූතන යුගය විසින් බෞද්ධ හෘදය සාක්ෂිය කඩා බිඳ දැමීම’ පිළිබඳ ඔබේසේකර ඉදිරිපත් කරන මෙම අදහස සංක්ෂිප්තව පහත දක්වමි.
සාම්ප‍්‍රදායිකව ලාංකේය ගැමි බෞද්ධයෝ බුදුන්ගේ ජීවන චරිතය පාදක කරගත් ධර්ම ග‍්‍රන්ථයන්හි සහ ජාතක පොතෙහි එන කථා පදනම් කොටගෙන ජනවහරේ පැවත ආ, විවිධ අවස්ථාවල විවිධ ස්වරූපයන්ගෙන් ඉදිරිපත් කෙරුණු කතාන්තරවලට සවන් දුන්හ, ඒවා රඟ දක්වනු නැරඹූහ. ඒවායින් කියැවුණේ අන්‍යයන්ගේ යහපත තකා බෝධිසත්වයන් කරන ආත්ම පරිත්‍යාගය, මානව සත්වයෙකු ලෙස ඔහු තුළ වූ අසාමාන්‍ය කරුණාව සහ ඔහු බොහෝ බවයක ඉපිදෙමින් මිය යමින් පෙරුම් පිරූ පාරමිතාවන් නැතහොත් ආචාරධර්මීය සුසාධිතතාවන් පිළිබඳ ය. මේ අන්දමට සමාජ ජීවිතයට මුසුවුණු කථාන්තර තුළින් බුද්ධ චරිතයේ එන යහගුණ, බෞද්ධ ආචාර ධර්මය වශයෙන් තමන් තුළ වගා කර ගැනීමෙන් හෘදය සාක්ෂිය වඩා ගැනීමේ සම්ප‍්‍රදාය මගින් ඇතිවුණු බෞද්ධ මානව භක්තිය ඔවුන් තුළ විය.
මේ තත්වය වෙනස් කරන යමක් නූතන යුගයේ, දහනව වැනි සියවසේ අගභාගයේ හා විසිවැනි සියවසේ දී, එකට බැඳී උදාවූ නව පෙරමුණු දෙකක බලපෑමට ගැමි බුද්ධාගම යටත් වීමෙන් සිදුවිය. ඉන් එකක් නම්, අලූතින් මතුවෙමින් පැවැති සුළු ධනේශ්වරයක් සඳහා ධර්මපාලගේ නායකත්වයෙන් ඇතිවුණු විප්ලවකාරී බුද්ධාගම ය. අනෙක, ඕල්කොට්ගේ නායකත්වයෙන් ගොඩනැංවූ, බුද්ධ ධර්මය නවීන විද්‍යානුකූල, අන්ධ වූ දේව භක්තියකින් තොර වූ යථාර්ථවාදයක් ලෙස හඳුන්වන උගතුන්ගේ බුද්ධ ධර්මය ය.
ඕල්කොට් මෙරටට බටහිරින් ගෙනැවිත් ප‍්‍රචලිත කළ බුද්ධධර්මය පිළිබඳ බුද්ධිමය දැක්ම අනුව යමින්, ලාංකික උගත්තු බටහිර බුද්ධිවිචාර සම්ප‍්‍රදායේ විධික‍්‍රමවල ආභසය ලැබ, බෞද්ධ ජන සංස්කෘතියේ පුරාණෝක්තිමය, ඇදහිලිවාදී සහ භක්තිවාදී අංග ඉන් බැහැර කළ, ධර්මය මත පදනම් වූ බුද්ධිවාදී බුදු දහමක් බිහි කළහ, එම දැක්මට අනුව ලංකාවේ බෞද්ධ අධ්‍යාපනය, පාසල් සහ දහම් පාසල් සහ පොතපත සම්පාදනය සකස් කළහ.
ධර්මපාල ගොඩනැඟූ විප්ලවකාරී බුද්ධාගම ලාංකේය සමාජය මත ඇති කළ බලපෑම ඔබේසේකර, තම්බයියාගෙන් ගන්නා, ‘සාම්ප‍්‍රදායිකව මුල් බැසගත් බෞද්ධ සංස්කෘතියේ අඳුරු පැත්ත’ යන යෙදුමෙන් පැහැදිලි කෙරෙයි. එය අදාළ වන්නේ බුද්ධාගම ලංකාවේ රාජ්‍ය ආගම ලෙස මුල් බැස ගැනීම පිළිබඳ මහාවංශ අර්ථකථනයට ය. රාජ්‍ය ධර්මය සහ අහිංසා ධර්මය අතර ගැටුමෙහිදී අහිංසා ධර්මයට ප‍්‍රමුඛතාව දුන් අශෝක දහමට පටහැනිව යන මහාවංශ රචකයා දකින අන්දමට සිංහල ජාතියේත් බුද්ධාගමේත් ඉරණම එකට බැඳී ඇති හෙයින් බුද්ධාගම රැකීම වෙනුවෙන් කෙරෙන හිංසා හා ඝාතන යුක්ති සහගත වෙයි.
මහාවංශ අර්ථකථනයට නව ජීවනයක් සපයමින් ධර්මපාල පදනම් ලූ අලූත් දේශපාලනික බුද්ධ ධර්මය ගැමි බුදු දහමේ මානවීය ආචාර ධර්මය පසෙක ලා, නැඟී එන සුළු ධනේශ්වරය වෙනුවෙන්, නවීකාරක ආචාරධර්ම පද්ධතියක් බිහි කළා පමණක් නොව ජනප‍්‍රිය බුද්ධාගමේ එම අඳුරු යටිපැත්ත එනම් බුද්ධාගම රැුකීමේ නාමයෙන් කෙරෙන ප‍්‍රචණ්ඩ ක‍්‍රියා සාධාරණීකරණය යළිත් නූතන ලාංකේය සමාජයෙහි ස්ථාපිත කරලීය.
ඔබේසේකරගේ ඉහත විග‍්‍රහයෙන් කියැවෙන්නේ ‘56 බණ්ඩාරනායක රජය බලයට එන්නේම ගැමි බෞද්ධ ආචාර ධර්මයේ මුල් සිඳගත් සිංහල සුළු ධනේශ්වරයක් මතින් බවයි. සිංහල බෞද්ධ ජාතිකවාදය ජාතිවාදය බවට පරිවර්තනය වීමත් ඒ හා ආශ‍්‍රිතව බුද්ධාගම රැුකගැනීමේ නාමයෙන් අන්‍ය ජනකොටස් මත ප‍්‍රචණ්ඩත්වය මුදා හැරීම සාධාරණීකරණයත් මෙම බුද්ධිවාදී බුද්ධාගම මෙරට මුල් බැස ගැනීමේ ප‍්‍රතිඵල යැයි සිතමි.
ඕල්කොට් සහ ධර්මපාලගේ නූතන බෞද්ධ ව්‍යාපෘතිය සිංහල සුළු ධනේශ්වරය අතර මුල් බැස ගන්නේ ඒ වනවිටත් යටත් විජිතවාදී ලිබරල් බුද්ධිවාදය (rationality) කෝල්බෘක් -කැමරන් ප‍්‍රතිසංස්කරණ යටතේ ජාතික දේශපාලනයෙහි පිහිටුවා ඇති විටකදීය. ඬේවිඞ් ස්කොට් Refashioning Futures (1996) කෘතියෙහි තර්ක කරන පරිදි මෙම ලිබරල් බුද්ධිවාදය ආර්ථිකය, සමාජය සහ එබඳු බුද්ධිවාදයක් ඒ මත පදනම් වනු ඇති විෂයීයභාවයක් subjectivity ලාංකේය සමාජය මත කාවැද්දීම මඟින් යටත් විජිත දේශපාලන තන්ත‍්‍රය නූතන දිශාවක් කරා ප‍්‍රතිසංවිධානගත කිරීම අදහස් කළේය.
එම පසුබිමෙහි බුද්ධිවාදී බුද්ධාගම ප‍්‍රචලිත වීම තුළින්, දහම්පාසල් සහ පාසල් අධ්‍යාපනය සහ ධර්ම සාහිත්‍යය පැතිරවීම මගින් මෙන්ම ධර්මපාලගේ ආගමික ව්‍යාපාරය තුළින් බුද්ධිවාදී භාවිතාවන් ප‍්‍රචලිත කිරීමෙන්, බුද්ධිවාදී දැක්මෙන් යුතු නව පරපුරක් බිහි කෙරුණි. එම භාවිතාවන් සිංහල බෞද්ධ සුළු ධනේශ්වරයේ එදිනෙදා ජීවිතයට කාවැදීමෙන් පරම්පරා ගෙවීයත්ම ඒවා සාමාන්‍ය ගැමි ජනතාවගේ එදිනෙදා දිවි පෙවෙතටද කාවැදීම අනිවාර්යයක් විය. එහි ප‍්‍රතිඵලය නම් බෞද්ධ මානවීය ආචාර ධර්මය ක‍්‍රම ක‍්‍රමයෙන් ලාංකේය සමාජයෙන් අහෝසි වී යාමයි.
එලෙස බෞද්ධ හෘදය සාක්ෂිය අහිමි කරගත් සිංහල සුළු ධනේශ්වරයක සහ ගැමි ගොවි ජනකායකගේ පසු පරපුරු නිර්බාධී ආර්ථිකයක වෙළෙඳපොළ නියාමයන් වැළඳගත් විට රාජ්‍යය සහ මහජන ජීවිතය පිළිබඳ කටයුතුවලදී ආචාර ධාර්මික විනිශ්චයන් පසෙක ලා හුදු ස්වාර්ථ සාධනය පිළිබඳ මාවතට යොමුවීම අපට වටහා ගත හැකි විය යුතුය. පශ්චාත් 2005 සමයේ රාජ්‍ය කේන්ද්‍රීය ප‍්‍රාග්ධන සමුච්ඡුායනය නග්න ස්වරූපයක් ගැනීමේ පදනම බුද්ධිවාදී දේශපාලනය ලාංකේය සමාජයේ අධිපතිභාවයට පත්වීම යැයි සිතමි.
මෙලෙස සිංහල සුළු ධනේශ්වරය දේශපාලන බල තන්ත‍්‍රයට අවතීර්ණ වීම ලංකාවේ පාර්ලිමේන්තු ප්රජාතන්ත්රවාදය මෙන්ම, නිලධාරී තන්ත‍්‍රය, අධිකරණය ඇතුළු රාජ්‍ය ආයතනික පද්ධතියද එම පංතියේ ඉහළ නැඟීමේ අපේක්ෂාවන්ට යටත් මෙවලම් බවට හැරවීමෙන් පිරිහෙළන ලදි. පශ්චාත් ‘77 ජේආර් ජයවර්ධන රෙජිමයේ පාලන සමය තුළ රාජ්‍ය කේන්ද්‍රීය සුළු ධනේශ්වරයේ දේශපාලන ව්‍යාපෘතිය එක්තරා දුරකට පසු බෑමකට ලක් වුවද, 2005 රාජපක්ෂ රෙජිමය මෙම ක‍්‍රියාවලිය යළි එහි උච්ඡුස්ථානයට ගෙන ආවේය. අද වන විට ලංකාවේ දේශපාලනය, ආණ්ඩු බලයේ කුමන පක්ෂයක් බලයේ සිටියද, සමස්තයක් ලෙස මෙම ව්‍යාපෘතියේ ග‍්‍රහණයට පත්වී තිබේ.
මේ සියල්ල කරන ලද්දේ ‘සංවර්ධනය’ නාමයෙනි. ජේආර් ජයවර්ධන පාලන සමයේ පටන් ‘සංවර්ධන’ කතිකාව ලංකා දේශපාලනයේ අධිපතිභාවයට පත් විය. යුද සමයේ පසු බැස ගිය සංවර්ධන කතිකාව යළිත් වරක් බලවත් වන්නේ එය උච්ඡුස්ථානයට නැඟුණු පශ්චාත් යුද සමයේ රාජපක්ෂ රෙජිමයේ යටතේ ය. (බලන්න, ‘සෞඛ්‍යයේ පුරය’ සහ සුඛෝපභෝගී පුරය: ‘සංවර්ධනය’ දේශපාලනය යටකොට ගැනීම, කතිකා අංක 1, www.kathika.lk )’
.
නන්නත්තාර පංති කොටස්
මෙලෙස රාජ්‍යය, ආණ්ඩුකරණය සහ ජනතාව අතර දේශපාලන සම්බන්ධය උග‍්‍ර ලෙස පිරිහීමට දායක වූ තවත් වැදගත් කරුණක් මෙහි ලා කෙටියෙන් හෝ වුව නිරීක්ෂණය කිරීම අවශ්‍යය. එය නම්, පශ්චාත් ‘77 පාලන සමයේදී නිර්බාධී ආර්ථිකයේ ව්‍යාප්තිය සමග බැඳී මෙරට ව්‍යාප්ත වූ නන්නත්තාර නැතහොත් පාදඩ පංති කොටස් ලාංකේය සමාජය මත ඇති කරන බලපෑමයි. සාම්ප‍්‍රදායිකව නන්නත්තාර පංතිය නාගරික පහළ පංතීන් හා සබැඳි සංසිද්ධියක් නමුත්, ඉහත සාකච්ඡුා කරන ලද නූතන බුද්ධාගමේ ව්‍යාප්තියේ දිගුකාලීන ඵලවිපාකයක් ලෙස මෙම පංති කොටස් අර්ධ නාගරික සහ ග‍්‍රාමීය සම්භවයන්ගෙන්ද පැනනැඟී ව්‍යාප්ත විය.
මෙම දෙවනුව කී කොටස්වල සම්භවයේ එක් මූලයක් පිළිබඳ වැදගත් නිරීක්ෂණයක් නිව්ටන් ගුණසිංහගේ ඉහත සඳහන් ”—Land Reform” Class Structure and the State˜ ” ලිපියේ දැකිය හැකිය. එය නම් ග‍්‍රාමීය සුළු ධනේශ්වරය සැදුම්ගත් සිංහල පාසල් ගුරුවරුන්, ආයුර්වේද වෛද්‍යවරුන් සහ ජ්‍යොතීර්වේදීන් ගම්බද සුළු වාණිජමය ක‍්‍රියාකාරකම්වල ද නිරත වූ බවයි. ඔහු ම මහනුවර පළාත් ආශ‍්‍රයෙන් කළ තවත් අධ්‍යයනයක (—Agrarian Relations in the Kandyan Countriside in Relation to the Concept of Extrement Social Disntetgreation˜ 1979)”, නිරීක්ෂණය කළේ යටත් විජිත සමයේ සිට වතු කෘෂිකර්මාන්තයට සේවා සැපයීම, සන්නිවේදන කටයුතු සහ වෙළෙඳාම මත පළමු වතාවට දැකිය හැකි සුළු ධනේශ්වර කොටසක් කන්ද උඩරට පළාත්වල දකින්නට ලැබුණු බවයි. ඔවුහු දහනම වැනි සියවසේදී එක්කෝ මුහුදුබඩ පළාත්වලින් පැමිණි සිංහල වික‍්‍රමිකයෝ නැතහොත් මුස්ලිම් වැසියෝ වූහ. ඔවුහු කුඹුරු ඉඩම් කැබැලි හෝ ගෙවතු මිල දී ගනිමින් ගම් තුළ ඉඩම් වෙළෙඳපොළට ඇතුළු වූ අතර, වාණිජ සමපේක්ෂණයෙහි ලා සම්බන්ධ ව සිටියහ.
මෙලෙස සුළු වාණිජමය ක‍්‍රියාකාරකම්වල නිරතවෙමින්, ගමේ ඉඩම් වෙළෙඳපොළ තුළ ක‍්‍රියාකාරීව, වාණිජ සමපේක්ෂණයෙහි නිරතව සිටි, සිංහල සුළු ධනේශ්වර පංති කොටස් වැළඳගත් බුද්ධිවාදී බුදුදහමෙහි සම්ප‍්‍රදායෙහි හැදුණු වැඩුණු ඔවුන්ගේ දුදරුවන් නිර්බාධී ආර්ථිකය අභිමුඛවීම තුළ ඔවුන් මුල් සිඳුණු නන්නත්තාර පංති කොටස් බවට විකාශනය වීමේ අවකාශයක් බිහිවුණි.
නන්නත්තාර පංති කොටස්වලින් ආ සාමාජිකයෝ, චන්ද්‍රිකා කුමාරතුංග ජනාධිපතිත්වය යටතේ සහ මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපතිත්වය යටතේ පැවැති රජයන්ගේ සමය තුළ පළාත් පාලන මට්මේ සිට ජාතික මට්ටම දක්වා වැඩි වැඩියෙන් ඉහළට නැගෙමින් එන්න එන්නම දේශපාලන බලයේ කොටස්කරුවන් බවට ද පත්වූහ.
මෙම පංති කොටස් අතරින් වර්ධනය වූ පාදඩ ධනේශ්වර පංති කොටස් ද 2005න් පසු රාජ්‍ය බලයේ ප‍්‍රධාන කොටස්කරුවන් බවට පත්වීම රාජ්‍ය දේපළ සහ සම්පත් අවභාවිතය සහ දුෂණය ජාතික මට්ටමේත් එහි සිට පළාත් පාලන මට්ටම දක්වාත් ව්‍යාප්තවීමටත් දේශපාලනයේ ප‍්‍රචණ්ඩත්වය පැතිරීමටත් හේතුවූ ප‍්‍රධාන සාධකයක් යැයි සිතමි. ඔවුන් අත සිංහල බෞද්ධ ජාතිකවාදය බලය සඳහා වන හුදු මෙවළමක් වන හෙයින් ඉතා පහසුවෙන් ජාතිවාදය බවටත් ප‍්‍රචණ්ඩත්වයටත් හැරවිය හැකිය. (මෙහි පාදඩ යන්නෙන් අදහස් කරන්නේ ඔවුන්ගේ මුල් ඉදිරුණු සහ අල්ලසට නැඹුරුවූ,දුෂිත ස්වරූපය යි.) විධායක ජනාධිපති බවට මහින්ද රාජපක්ෂ පත්වීම සමගින් ලංකාවේ සමාජයේ අධිපති තලයට නැඟණු නව පාදඩ ධනේශ්වර කොටස් රාජපක්ෂ රෙජිමයේ දේශපාලන බලයෙන් ලාංකේය සමාජය තම ග‍්‍රහණයට නතු කර ගත්හ. රාජපක්ෂ රෙජිමයට එරෙහිව ඡුන්දය පාවිච්චි කිරීමට මෙරට ජනයා බහුතරයක් පෙළඹවූ ප‍්‍රධාන හේතුවක් වූයේ මෙම පිරිස් ජනයාට නිදහස සහ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රීය හිමිකම් අහිමි කරමින් රාජ්‍ය බලය අවභාවිතයට යොමු වීම යැයි සිතමි.
ජාතිවාදී කලකෝලාහලවලදීත් මෙන්ම දේශපාලනයේදීත් (උදා: මෑතකාලීන මුස්ලිම් විරෝධී කෝලාහලවලදී මෙන්ම පසුගිය පළාත් පාලන මැතිවරණයෙන් පසු සමයේදීත්) ජනයා මත ප‍්‍රචණ්ඩත්වය මුදාහැරීමට නන්නත්තාර පංති කොටස් විවිධ දේශපාලන බලවේග විසින් යොදා ගනු ලැබීම, පසුගිය කාලය තුළ දකින්නට ලැබුණි. ඉදිරියේදී සිංහල බෞද්ධ ජාතිකවාදය පදනම් කොට ගෙන ලාංකේය දේශපාලනයේ යළිත් මතු වීමට ඉඩ ඇති අධිකාරවාදී තත්වයන් යටතේ දේශපාලන බලවේග තම පසමිතුරන් මර්දනයට බල සේනා වශයෙන් මෙම පාදඩ පංති කොටස් යොදා ගැනීමේ බලවත් අනතුරක් පවතින බව නිරීක්ෂණය කළ හැකිය.
නමුත්, මේ අතරම සිංහල බෞද්ධ සුළු ධනේශ්වරය සහ නන්නත්තාර පංති කොටස් ලාංකේය සමාජය මත බල පවත්නා අධිපතිභාවයේ නිශේධනාත්මක ඵලවිපාක කිසියම් දුරකට සමනය කිරීමට දායක වීමට ඉඩ ඇති නැඹුරුවක්ද සිංහල බෞද්ධ ජාතිකවාදී දේශපාලන පිළෙන්ම මතු වනු අද දක්නට ලැබෙයි.
සිංහල සුළු ධනේශ්වරයෙහි ඉහළ ස්ථරයන් අද වන විට සංක‍්‍රමණීය අවධියකට එළඹ ඇති බව අපට නිරීක්ෂණය කළ හැකිය. රාජපක්ෂ රෙජිමය යුද්ධයෙන් පසු එළඹි ‘සංවර්ධන’ සමයේදී ආර්ථික ඵල ප‍්‍රයෝජනය සඳහා ගෝලීය මූල්‍ය ධනවාදය සහ එහි දේශීය ඒජන්තයන් සමග ද ගැට ගැසුණු මොවුන්, උග‍්‍ර සිංහල බෞද්ධ ජාතිකවාදී ස්ථාවරයන්ගෙන් දුරස්ථවීමේ නැඹුරුවක් වත්මනෙහි පවතින අයුරු ඔවුන්ගේ දේශපාලන නායකත්වයේ කොටස්වලින් ප‍්‍රකාශ වන බව දැනටමත් විචාරකයන්ගේ අවධානයට යොමු වී ඇත. ඔවුන්, ඉදිරියේදී රාජ්‍ය කේන්ද්‍රීය, ධනේශ්වර ආර්ථිකයක් ගොඩනැඟීම සඳහා දේශපාලන බලය යළිත් තමන් අතට ගැනීමට යොමුවීමේ ඉඩකඩ පවතියි. (ලබන සතියට)
