අරුණ ජයවර්ධන
ඔහු ලෝකයේ සිටින බරපතළම පරිගණක අපරාධකරුවකු හෙවත් සයිබර් ක‍්‍රිමිනල් කෙනෙකු හැටියට සැලකෙයි.
අනුන්ගේ වෙබ් අඩවිවලට ඇතුළු වී මූල්‍ය අපරාධ හෝ වෛරස පැතිරවීම හෝ කරන පරිගණක අපරාධකරුවෝ ලෝකයේ හිඟ නොවෙති. ලංකාවේදීද එවැනි කිහිප දෙනකු වරින් වර අත්අඩංගුවට පත්වී තිබේ. අත්අඩංගුවට පත්වී නැති එවැනි අපරාධකරුවෝ තවත් බොහෝ සේ සිටිති. පරිගණ අපරාධකරුවන් අතරද ප‍්‍රභේද තිබේ. සමහරු, පෞද්ගලිකව තමාගේ ලාභය සඳහා එවැනි අපරාධවල යෙදෙන්නෝය. තවත් සමහරු සංවිධානාත්මකව මූල්‍යමය අපරාධවල යෙදෙන්නෝය. ඔවුන් දෙකොටසටම ඒවායේ දේශපාලන අරමුණක් නැත. හුදෙක් මුදල් සොරාගැනීම පමණෙකි. එහෙත්, තුන්වැනි සයිබර් අපරාධකරුවන් ප‍්‍රභේදය මූල්‍ය අපරාධද කරන අතර, යම් රටක රාජ්‍යයක හෝ සංවිධානයක මෙහෙයවීමෙන් රට රටවල අභ්‍යන්තර කරුණුවලට දේ්ශපාලන අර්ථයකින් මැදිහත් වන්නෝය.
මේද සිල්ලර පන්නයේ අපරාධකරුවෙක් නොවේ. අමෙරිකාවේ ‘ඉතාම අවශ්‍ය’ සයිබර් අපරාධකරුවන් 180 පමණ පිරිසකගේ නම් ලැයිස්තුවක් තිබේ. මේ පුද්ගලයා එම ලැයිස්තුවේ 6 වැනි තැන සිටින බරපතළ සයිබර් අපරාධකාරයෙකි. එපමණක් නොවේ, රුසියාවේ දේශපාලන ක‍්‍රියාන්විතයන්වල කොටසක් හැටියට සයිබර් අපරාධවල යෙදෙන්නෙකි.
නමින් ඔහුFarkhad Manokhin ය. හරියටම කිව්වොත්, Manokhin Fedor Raufovich ය. රුසියානු ජාතිකයෙකි. පරිගණක පරිහරණය කරන්නන්ට පුරුදු වචනයකින් කිවහොත් හැකර් කෙනෙකි.
අමෙරිකාවේ අධිචෝදනා පත‍්‍රයක්
අමෙරිකා එක්සත් ජනපදයේ ෆ්ලොරිඩා ප‍්‍රාන්ත අධිකරණයේදී 2015 මාර්තු 26 වැනිදා ඔහුට එරෙහිව අධිචෝදනා පත‍්‍රයක් ඉදිරිපත් කර තිබිණි. එහි අඩංගු වුණු චෝදනා තුනකි. පළමුවැන්න, මුදල් විශුද්ධිකරණය සඳහා කුමන්ත‍්‍රණය කිරීමයි. දෙවැන්න, මුදල් විශුද්ධිකරණයයි. තුන්වැන්න, විශුද්ධිකරණය කරන ලද මුදල් සාපරාධී ලෙස හුවමාරු කිරීමයි. අමෙරිකාව ඇතුළු විවිධ රටවල බැංකුවල පරිගණක පද්ධතියට ඇතුළු වී මුදල් සොරාගැනීම ඔහුගේ කාර්යයයි. බොහෝ විට ඒ මුදල් සොරාගෙන ඇත්තේ ගනුදෙනුකරුවන්ගේ ගිණුම්වලින් නොවේ. කෙලින්ම බැංකුවේ මුදල්ය. මෙලෙස සොරාගන්නා ලද මුදල දළ වශයෙන් ඩොලර් මිලියන 8ක් පමණ වේයැයි ගණන් බලා තිබේ. බැංකුවල පරිගණක පද්ධතියටම ඇතුළු වී මෙසේ මුදල් සොරාගන්නා සයිබර් අපරාධකරුවන් ඉන්නේ අතළොස්සකි. අමෙරිකාවේ බැංකු ඔහුගේ මේ අපරාධවලට ගොදුරුබිමක් වීම හේතුවෙන් 2012-2013 කාලයේ සිටම අමෙරිකානු ෆෙඩරල් ඉන්වෙස්ටිගේෂන් බියුරෝව හෙවත් එෆ්බීඅයි ඔහු ගැන සෙවිල්ලෙන් සිටියේය. එහි ප‍්‍රතිඵලයක් වශයෙනි, ෆ්ලෝරිඩාවේදී ඔහුට විරුද්ධව අධිචෝදනා පත‍්‍රයක් ගොනුවන්නේ. එහෙත්, ඒ ඔහු අධිකරණයේ පෙනී නොසිටියදීය. ඔහු අධිකරණය ඉදිරියේ නොමැතිව වුවද, ඔහුට විරුද්ධව නඩු ඇසීමට හැකියාවක් අමෙරිකානු අධිකරණ පද්ධතිය තුළ තිබේ.
2017 මාර්තු මාසයේ වැලිගම හෝටලයක සිටියදී සැක සහිත විදේශිකයක් ලංකාවේ පොලිසිය විසින් අත්අඩංගුවට ගැනෙන්නේය. ඒ, වැලිගම, කල්දේරම් වත්තේ, බ්ලූ ස්ටාර් විලා හෝටලයේ සිටියදීය. විදේශිකයකු හා රුසියානු ජාතිකයකු බව මූලික සොයාබැලීම්වලදී හෙළිදරව් වූයෙන් ඔහු ගැන වැඩිදුර විස්තර හොයද්දී, අමෙරිකාවට අවශ්‍යව සිටි කුප‍්‍රකට සයිබර් අපරාධකරු මොහු බව අපරාධ විමර්ශන අංශ විසින් හඳුනාගැනෙන්නේය. ඔහු අමෙරිකාවට අවශ්‍ය අපරාධකරුවකු වශයෙන් හඳුනාගත් කල, අමෙරිකානු රජය, අමෙරිකාවේ ශ‍්‍රී ලංකා තානාපතිවරයා අමතා, ඔහු අමෙරිකාවට ‘ඉතාමත් අවශ්‍ය’ පුද්ගලයකු බවත්, ඔහු සිය රටට භාරදීම සඳහා අවශ්‍ය නීතිමය පියවර ගන්නා ලෙසත් ඉල්ලීය. අමෙරිකාව ලංකාව සම්බන්ධයෙන් පසු ගිය කාලයේ අනුගමනය කළ සහනශීලී ක‍්‍රියා පිළිවෙත්වලට මේ සිද්ධිය තීරණාත්මක ලෙස බලපෑ හැකි බවත් තවදුරටත් කියා සිටියේය. අමෙරිකාවේ මේ අදහස වහාම ශී‍්‍ර ලංකා තානාපති කාර්යාලය විසින් ලංකාවේ ජනාධිපතිවරයාටත්, අගමැතිවරයාටත් දන්වන ලදි. අවසානයේ, ඔහු තමන්ගේ රටට ලබාදෙන ලෙස හෙවත් උදර්පණය කරන ලෙස ශ‍්‍රී ලංකාවේ රජයෙන් අමෙරිකාව විධිමත් ඉල්ලීමක් කළේය.
ලංකාවේ උදර්පණ නඩුව
ලංකාවේ ‘උදර්පණ බලය’ හෙවත්, යම් රටක අපරාධයක් කර පැමිණ ලංකාවේ වාසය කරමින් සිටින තැනැත්තකු අදාළ රටට පිටිවහල් කිරීමේ බලය තිබෙන්නේ කොළඹ මහාධිකරණයටය. මේ අපරාධකරු තමන්ට ලබාදෙන ලෙස අමෙරිකාව ඉල්ලීමත් සමග ලංකාවේ පොලිසිය ඔහු අත්අඩංගුවට ගෙන කොළඹ මහාධිකරණ අංක 5 ඉදිරියට පමුණුවන්නේය. ඒ උදර්පණ නඩුව සඳහාය. නඩු අංකය 316/2017 ය. එහිදී ඔහු රක්‍ෂිත බන්ධනාගාරයේ තැබීමට මහාධිකරණය විසින් නියම කැරෙයි. නඩුව මෙසේ ඉදිරියට යද්දී ලංකාවේ රුසියානු තානාපති කාර්යාලය මේ අපරාධකරු සමබන්ධයෙන් හා නඩුව සම්බන්ධයෙන් විශේෂ උනන්දුවක් දක්වන බව පෙනෙන්නට පටන්ගත්තේය. එවකට ලංකාවේ හිටපු රුසියානු තානාපතිවරයා පෞද්ගලිකවම නඩුවේ තත්ත්වය සොයාබලමින් ඊට මැදිහත් වීමට පටන්ගනියි. මහාධිකරණ නඩුවාරවලදී ඔහු අධිකරණයට පැමිණ අසුන්ගෙන සිටියි. පසුව කොළඹ මහාධිකරණයෙන් විත්තිකරුට ඇප ලැබෙන්නේය. එහි එක් ඇප කොන්දේසියක් වන්නේ, මාසයකට සැරයක් අපරාධ පරීක්‍ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවට පැමිණ අත්සන් කිරීමයි. ඊට අමතරව රුපියල් 50000ක මුදල් ඇපයක්ද, රුපියල් 5,00,000 බැගින් පුද්ගල ඇප දෙකක්ද ඔහුට නියමවෙයි.
එහෙත්, කල් නොයවාම අපරාධකරු මේ ඇප කොන්දේසි කඩකරමින් නඩු දිනවල අධිකරණයටද ඉදිරිපත් නොවී සැඟවී සිටින්නට පටන් ගනියි. (මුලින් ඔහු කොළම පෞද්ගලික රෝහලක නේවාසිකව සිටි අතර, පසුව කොළඹ, මරදානේ කවුරුත් දන්නා කුඩා හෝටලයක දවස් ගතකළේය.* එහි ප‍්‍රතිඵලයක් ලෙස මහාධිකරණය ඔහු අත්අඩංගුවට ගෙන ඉදිරිපත් කිරීම සඳහා වරෙන්තුවක් නිකුත් කරයි. ඒ 2017 දෙසැම්බර් 8වැනිදාය. එම වරෙන්තුව අනුව ක‍්‍රියාත්මක වුණු අපරාධ පරීක්‍ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව, කොළඹ පෞද්ගලික රෝහලක නේවාසිකව සිටි ඔහු අත්අඩංගුවට ගනියි.
ඉහළින් දොස්
මේ අතර, අපරාධ පරීක්‍ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ හා විදේශ කටයුතු අමාත්‍යාංශයේ ඉහළම නිලධාරීන් දෙදෙනකු තමා වෙත කැඳවූ ලංකාවේ ඉහළම දේශපාලකයෙකු, සයිබර් අපරාධකාරයා අත්අඩංගුවට ගැනීමෙන් ‘රුසියාවට අපහසුවක් ඇතිකිරීම’ ගැන ඒ නිලධාරීන් දෙදෙනාට දොස් කියා ඇති බවද වාර්තා වෙයි.
කෙසේ නමුත්, වැලිගමදී අත්අඩංගුවට පත්වීමෙන් පසු, තමාට එරෙහිව ඇති උදර්පණ නඩුවේ ඉදිරි කටයුතු අත්හිටුවන ලෙස මේ අපරාධකරු අභියාචනාධිකරණයේ රිට් ආඥාවක් ඉල්ලා පෙත්සමක් ගොනුකරන්නේය. එය විභාගයට ගැනෙන්නේ, පසුගිය ‘අනිද්දා’ කලාපයකින් හෙළිදරව් කළ, තමා ඉදිරියේ ඇති නඩු සිය ගණනක තීන්දු නොදීම සම්බන්ධයෙන් චෝදනාවට ලක්වී සිටින විනිසුරු දිලිප් නවාස් ඉදිරියේය. (මේ නඩු ගොනුවේ විස්තර හොයාගන්නට නැත.) කෙසේ වුවත් අභියාචනාධිකරණයෙන් මේ පුද්ගලයා මුදාහරින්නට නියම කෙරෙයි. ඒ අතර කොළඹ මහාධිකරණයෙන්ද මේ පුද්ගලයාට ඇප ලැබේ.
එහෙත්, ඔහු ඊළඟ නඩු දිනයේදී අධිකරණයට ඉදිරිපත් වන්නේ නැත. ඒ හේතුවෙන් ඇධිකරණය ඔහුට විරුද්ධව වරෙන්තුවක් නිකුත් කරන අතර අපරාධ පරීක්‍ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව ඔහු සැඟවී සිටින තැන් සොයමින් ඔහු අත්අඩංගුවට ගන්නට උත්සාහ කරයි.
පෙට්ටියක බහා ගුවන් යානයට
සිද්ධියේ විස්මය ජනක අවස්ථාව උදාවන්නේ එවිටය.
අපරාධ පරීක්‍ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව සොයාගන්නා අන්දමට, ඔහු කොළඹ කටුනායක ජාත්‍යන්තර ගුවන් තොටුපළේ නවත්වා තිබුණුGLJ 74UC දරන පෞද්ගලික ගුවන් යානයක නැගී ලංකාවෙන් පිටව ගොස් තිබේ. පෞද්ගලික ගුවන් යානයක් වුවද, රටේ ජාත්‍යන්තර ගුවන් තොටුපොළක නවත්වා තිබියදී, ඕනෑම කෙනකුට එහි ගොඩවන්නට හැකියාවක් නැත. ඒ කටයුතුද සම්පූර්ණයෙන් කෙරෙන්නේ රටේ ආගමන විගමන නීති අනුවය. කිසිදු නීති විරෝධී දෙයක් කරන්නට එහිදී සාමාන්‍යයෙන් ඉඩ නොලැබේ. එහෙත්, පුදුමයකට මෙන්, ඒ සියලූ නීතිරීතිවලට පිටින් යමින් මේ සයිබර් අපරාධකරුවා එම ගුවන් යානයට ගොඩනැගී තිබේ. නැතිනම්, කවුරුන් විසින් හෝ ගුවන් යානයට ගොඩනංවා තිබේ. විමර්ශකයන් තවදුරටත් සොයාගත් තොරතුරු අනුව ඔහු එහි නංවා ඇත්තේ ගුවන් යානයට ඇතුළු කළ පෙට්ටියක් තුළ සඟවා ය
තහවුරු නොකළ ආරංචි මාර්ග කියන්නේ රුසියානු ඔත්තු සේවය වන කේජීබීහි නියෝජිතයන් දෙදෙනකු ලංකාවට පැමිණ, මේ පරිගණක අපරාධකරු සමග, කොල්ලූපිටියේ Movenpick හෝටලයේ සිට කටුනායක නවත්වා තිබුණු, ව්‍යාපාරිකයන් පිරිසක් පැමිණි පෞද්ගලික ගුවන් යානයට නංවන්නට සැලසුම් සකස් කළ බවයි. එතැන් සිට ඉන්දියාවට මේ පිරිස ගොස් ඇති බවට තොරතුරු තිබේ. කෙසේ වෙතත්, අපරාධකරු ගුවන් යානයට නංවන්නට පෙර දිනයේ කේජීබී සාමාජිකයන් ලංකාවෙන් පිටව ගොස් ඇති බවටද තොරතුරු තිබේ.
මේ ගුවන් යානයද විශේෂ එකකි. එයින් ලංකාවට පැමිණ තිබුණේ, රුසියානු ව්‍යාපාරිකයන් පිරිසකි. ආරංචි මාර්ග කියන්නේ ඔවුන් ලංකාවට පැමිණියේ ලංකාවේ රජයත් සමග නාවික යාත‍්‍රාවක ගනුදෙනුවක් සඳහා බවයි. මේ ගනුදෙනුව පසුගිය කාලයේ ආන්දෝලනයට ලක්විය.
මේ පරිගණක අපරාධකරුගේ නඩුව රුසියාවට කොයිතරම් විශේෂ එකක් වීද යන්න, ඒ සම්බන්ධයෙන් ලංකාවේ රුසියානු තානාපති කාර්යාලය මැදිහත් වුණු ආකාරයෙන් පෙනෙයි. හිටපු රුසියානු තානාපතිවරයා නඩුව සම්බන්ධයෙන් විශේෂ උනන්දුවක් දැක්වූ බව ඉහත සඳහන් විය. ඔහුගේ නිල කාලය අවසන් කිරීමෙන් පසු ලංකාවට පත්ව ආ රුසියානු තානාපතිවරයා, සිය අක්ත පත‍්‍රය රාජ්‍ය නායකයා වන ජනාධිපති මෛත‍්‍රීපාල සිරිසේනට බාරදෙන්නට පෙර සිටම මේ වැඬේට අත ගැහුවේය. සාමාන්‍යයෙන්, තානාපති නිලධාරියකු හැටියට කිසියම් රටකට යන පුද්ගලයකු, සිය අක්ත පත‍්‍රය රාජ්‍ය නායකයාට භාරදෙන තුරු නිල තානාපතිවරයා ලෙස සැලකෙන්නේ නැති අතර ඒ වන තෙක් ඔහු හෝ ඇය කිසිම නිල කටයුත්තක යෙදෙන්නේද නැත. එහෙත්, මේ තානාපතිවරයා, අක්ත පත‍්‍ර භාරදීමට පෙරම ලංකාවේ නීතිපතිවරයා හමුවීමට යන්නේය. ඒ වන විට නීතිපතිවරයා ලංකාවේ නොසිටි අතර, දප්පුල ලිවේරා මහතා නීතිපති හැටියට වැඩ බලමින් සිටියේය. ඔහු ඇතුළු දෙපාර්තමේන්තකුවේ උසස් නිලධාරීන් හමුවූ මේ (තවමත් නිල වශයෙන් පත් නොවූ) තානාපතිවරයා, ‘ලංකාවේ ජනාධිපතිවරයා රුසියානු ජනාධිපතිවරයා හමුවූ අවස්ථාවකදී, මේ පුද්ගලයා අමෙරිකාවට බාර නොදී රුසියාවට භාරදෙන බවට පොරොන්දු වූ බවත්, ඒ අනුව කටයුතු කරන ලෙසත් ’ ඉල්ලා සිටියේය. නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවේ ඉහළ නිලධාරීහු අක්ත පත‍්‍ර භාරදීමටත් පෙර පැමිණ සිටි මේ තානාපති නිලධාරියා ගැනත්, ඔහු කරන ඉල්ලීම ගැනත් විමතියට පත්වූහ. අනෙක් අතට, රටක තානාපතිවරයකු සාමාන්‍යයෙන් අනෙක් රටේ නීතිපතිවරයා හමුවීමට යන්නේද නැත. නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවට යම් සහායක් දීමට, තාක්‍ෂණික වශයෙන් පුහුණු හෝ වෙනත් සහායන් ලබාදීමට වැනි අවස්ථාවකදී නිතිපතිවරයා එලෙස හමුවිය හැකිවා මිස, අනෙක් සියලූම කටයුතු කෙරෙන්නේ විධිමත් ලෙස රාජ්‍ය තාන්ත‍්‍රික පිළිවෙත් හරහාය. විශේෂයෙන් නඩුවක් වැනි දෙයක් ගැන තානාපතිවරයා නීතිපති හමුවට ගොස් කතාකිරීමක් සිදුවන්නේ ම නැත. රටේ ස්වෛරීභාවය පිළිබඳ අදහසක් ඇති නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරීහුද මේ පුද්ගලයා දෙස බැලූවේ බලවත් විරෝධයක් ඇතිවය. ඒ නිසාම උදර්පණ ක‍්‍රියාවලිය නීතියට අනුව ඉදිරියට ගෙනයන්නට නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුව පියවර ගත්තේය.
ජනපතිගේ පොරොන්දුව
එහෙත් ඇත්ත වශයෙන්ම අපේ ජනාධිපති සිරිසේන, රුසියානු ජනාධිපති ව්ලැදිමිර් පුටින්ට එවැනි පොරොන්දුවක් දුන්නේද? දන්නේ දෙවියන් පමණකි. එසේ නොදුන්නේ නම්, රුසියානු තානාපතිවරයා නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවට එවැනි දෙයක් කිව්වේ ඇයි?
එහෙත්, නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුව හා අපරාධ පරීක්‍ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව හරහා තමන්ට වුවමනා දේ කරගන්නට රුසියානු තානාපතිවරයාට නොහැකි විය. එහි ප‍්‍රතිඵලය වුණේ, ඉහත කී ලෙස ගුවන් යානයක පටවා මේ සයිබර් අපරාධකාරයා රටින් පිට කිරීමයි.
දැන් මේ කුප‍්‍රකට පරිගණක අපරාධකරුවා ලංකාවෙන් පිටව ගොස්ය. අමෙරිකාව කළ ඉල්ලීමට ප‍්‍රතිචාර වශයෙන් පටන්ගත් උදර්පණ නඩුවද අවසානයක් නොදැක තවමත් අධිකරණයේ තිබේ. අමෙරිකාව සිටින්නේ සිදුවුණු දෙය ගැන කනස්සල්ලෙනි. විදේශ සම්බන්ධතා අංශ පිළිගන්නා අන්දමට, මේ සිදුවීම ලංකාව හා අමෙරිකාව අතර රාජ්‍ය තාන්ත‍්‍රික සම්බන්ධතා කෙරෙහි විශාල බලපෑමක් කරන්නට තිබෙන ඉඩ වැඩිය.
තවත් කරුණක් තිබේ. ඩොනල්ඞ් ට‍්‍රම්ප් අමෙරිකානු ජනාධිපතිධුරයට පත්වුණු පසුගිය ජනාධිපතිවරණයේදී රුසියාව, අමෙරිකානු පරිගණක පද්ධතිවලට ඇතුළුවී ප‍්‍රතිඵලයට බල පෑ බවට විශාල ආන්දෝලනයක් ලෝකය පුරා ඇතිවිය. එය එක් අතකින් අමෙරිකාව සයිබර් අවකාශයෙහි පවත්වාගෙන ආ ආධිපත්‍යයට මහත් කැළලක් වූවා පමණක් නොව, අමෙරිකාවේ ජනාධිපතිවරණය වැනි ලෝකයේ හැම අතින්ම ඉහළ තැනක ස්ථානගත වන ක‍්‍රියාවලියකට වුවද රුසියාවට සිරි සේ ඇතුළුවී හසුරුවන්නට හැකිය යන අදහසද තහවුරු කළේය. අමෙරිකාව විෂයෙහි මේ තත්ත්වය මහත් නින්දාවක් බව අලූතෙන් කිවයුතු නොවේ. ඒ ගැන තවමත් එෆ්බීඅයි පරීක්‍ෂණ පැවැත්වෙයි. තහවුරු නොකරන ලද ආරංචි මාර්ග කියන්නේ, මේ සයිබර් අපරාධකරු එම රුසියානු ක‍්‍රියාන්විතයේ මහ මොළකරුවකු බවයි. එවැනි අපරාධකරුවකු ලංකාව තුළ සැඟ වී සිටියදී, තම රටට ලබාදෙන ලෙස විධිමත් රාජ්‍ය තාන්ත‍්‍රික ක‍්‍රියාමාර්ගත් අරගෙන තිබියදී, ඒ සම්බන්ධයෙන් ලංකාවේ මහාධිකරණය ඉදිරියේ නඩුවක් විභාග වෙමින් තිබියදී, නීති විරෝධී ලෙස හොර රහසේ මේ පුද්ගලයා රටින් පැන්නවීම අමෙරිකාව සිතනු ඇත්තේ හුදෙක් පුද්ගලයන් කිහිප දෙනකුගේ ක‍්‍රියාන්විතයක් හැටියටද? නැතිනම්, ශ‍්‍රී ලංකා රාජ්‍යයේ සමහර අංගෝපාංගද එක්වී කරන ලද රාජ්‍යතාන්ත‍්‍රික සොරකමක් හැටියටද?
