ලසන්ත රුහුණගේ
කී්රඩා අමාත්යාංශය යටතේ ලියාපදිංචි හැටකට වැඩි ජාතික කී්රඩා සංගම්වල නිලධාරීන් අමතමින් පසු ගියදා විගණකාධිපති ගාමිණී විජේසිංහ ප්රකාශ කර තිබුණේ ඒ ඒ කී්රඩාවල පරිහානියට එම කී්රඩා සංගම්වල නිලධාරීන්ද ප්රධාන වශයෙන් වගකිව යුතු බවය.
ශී්ර ලංකාවේ බොහෝ කී්රඩා සම්බන්ධයෙන් ගත් කල එය ඇත්තකි. බොහෝ කී්රඩාවල පරිපාලනයට එරෙහිව වසර පුරා නැගෙන චෝදනා අප්රමාණය. එහෙත් එම චෝදනා පරීක්ෂා කරන විධිමත් යාන්ත්රණයක් කී්රඩාවේ බලධාරියා වන කී්රඩා අමාත්යාංශය පාර්ශ්වයෙන් නොමැතිවීමද කනගාටුදායක තත්ත්වයකි.
කී්රඩාවේ පරිපාලනයට අදාළව චෝදනා ප්රතිචෝදනා මේ දිනවල නැගෙන්නේ කි්රකට් කී්රඩාව සම්බන්ධයෙන්ය. ඒ ශී්ර ලංකා කි්රකට් ආයතනයේ නිලවරණය මැයි මස 31 වැනිදා පැවැත්වීමට නියමිතව තිබුණු හෙයින්ය. දැන් එය කල් දමා තිබේ.
ශී්ර ලංකා කි්රකට් ආයතනයේ වත්මන් සභාවේ තිලංග සුමතිපාල ඇතුළු පරිපාලකයන්ට එරෙහිව එහි මුදල් අවභාවිත කළ බවට වූ බලවත් සිද්ධියක් යම් මට්ටමකින් කථාබහට ලක්වී ඇතත් එයට තිලංග සුමතිපාල පාර්ශ්වයට විරුද්ධ පාර්ශ්වය තබා රටේ සම්මත ජනමාධ්යවත් සාකච්ඡුාවට ලක්කරන්නේ නැත. ඊට හේතුව ඊට බුද්ධසාසනයත් පටලැවී ඇති නිසාය.
සිද්ධිය සැකෙවින් මෙසේය.
ශී්ර ලංකා කි්රකට් ආයතනයේ සභාපති තිලංග සුමතිපාල 2017 අපේ්රල් 22 දින පැවති ශී්ර ලංකා කි්රකට් ආයතනයේ විධායක කමිටුවට දැනුම්දීමක් සිදුකරයි. ඒ මහනුවර විහාරය හෙවත් මල්වත්තේ මහා විහාරය කටුගස්තොට මහවැලි ග`ග අසබඩ ඇති පර්චස් 300ක ඉඩමක් ශී්ර ලංකා කි්රකට් සරසවිය ඉදිකිරීම සඳහා කල්බදු ක්රමයට ලබාදීමට කැමැත්ත පළ කර ඇති බවයි. එහිදී තිලංග සුමතිපාල කියන්නේ එම ඉඩමේ පර්චසයක වටිනාකම රුපියල් ලක්ෂ දහයකට වඩා වැඩි බවයි. ඒ සම`ගම ඔහු දැනුම් දෙන්නේ එම ඉඩම වසර 90ක කාලයකට කල්බදු ගැනීම සම්බන්ධයෙන් මල්වත්තේ මහා විහාරය සමග 2017 අපේ්රල් 20 දින අවබෝධතා ගිවිසුමකට එළැඹි බවයි.
එම ගනුදෙනුව පිළිබඳව විස්තර දක්වමින් ශී්ර ලංකා කි්රකට් ආයතනයේ ඉඩම ලබාගැනීමේ කල්බදු ගිවිසුමට අදාළ අයදුම් පත්රය බෞද්ධ කටයුතු දෙපාර්තමේන්තුවට ඉදිරිපත් කර ඇති බවය. ඉඩමේ ප්රමාණය අක්කර 1යි රූඞ් 2යි පර්චස් 16.5 ක් හෙවත් පර්චස් 256.5ක් බවය. ඉඩමේ අයිතිය ගංගාරමය රජමහා විහාරය සතුවන බවය. ඉඩම ලබාගන්නේ කල්බදු ක්රමයට බවය. කල්බදු කාලසීමාව වසර 30 ඒවා තුනක් බවය.
ඒ අනුව පළමු වසර 5 තුළ කල්බදු වටිනාකම වසරකට රුපියල් 250,000 බැගින් රුපියල් 1,250,000කි. ඊළග වසර පහ සඳහා කල්බදු වටිනාකම දෙගුණ වෙමින් වසකරට රුපියල් ලක්ෂ 5 දක්වා ඉහළ යයි. තුන්වන වසර පහේ කාලයේදී එම කල්බදු වටිනාකම වසරකට රුපියල් 750,000 දක්වා ඉහළ යයි. හතරවන අවුරුදු පහේ කාලසීමාවේදී එය වසරකට රුපියල් දශ ලක්ෂය දක්වා ඉහළ යයි. පස්වන වසර පහේ කාලසීමාවේදී එය වසරකට රුපියල් 1,250,000 දක්වා තවදුරටත් ඉහළ යයි. වසර තිහක කාලයකට අදාළ හයවන වසර පහේ කාලසීමාවේදී එය වසරකට රුපියල් ලක්ෂ 15 දක්වා ඉහළ යයි. පළමු වසර තිහේ කාලසීමාවේදී පමණක් කල් බදු වශයෙන් ගෙවිය යුතු මුදල රුපියල් මිලියන 26 දක්වා (රුපියල් 26250000) ඒ අකාරයට ඉහළ යයි. මෙම කල්බදු මුදල් ගෙවන්නේ වාර්ෂිකව බවද එම විධායක කමිටු රැුස්වීමේ සටහන්වල දැක්වේ.
එම විධායක කමිටු රැුස්වීම් වාර්තාවේ දක්වා නොමැති කාරණය වන්නේ ඉහත ආකාරයට වසර පහකට වරක් කල්බදු මුදල රුපියල් දෙලක්ෂ පනස්දාහක මුදලකින් වැඩිකිරීමේදී ඊළඟට සැදෙන ගණනයන් කොතෙක්ද යන්නය. එම ගණනයන් දෙවන වසර තිහක කාලය සඳහා රුපියල් මිලියන 71ක් (රු. 71250000) හා තුන්වන වසර තිහක කාලය සඳහා රුපියල් මිලියන 116ක් (116250000) වශයෙන් ගණනය කළ හැකිය. ඒ අනුව වසර අනූවක කාලය සඳහා එම මුදලට කල්බදු වශයෙන් ගෙවීමට නියමිත මුදල රුපියල් මිලියන 213ක් (රු.213750000)වේ. නමුදු මුල් අවුරුදු තිහෙන් පසු වසරකට ගණනය කරනු ලබන කල්බදු මුදල මුල් අවුරුදු තිහේ වැඩිවූ ආකාරයට වඩා වැඩි අනුපාත මුදලකින් වැඩි වුවහොත් අප ගණනය කරන ලද මුදල මීට වඩා ඉහළ යා හැකිය.
එම දින ශී්ර ලංකා කි්රකට් සභාපති තිලංග සුමතිපාල විධායක කමිටුවට ඉදිරිපත් කළ වඩා වැදගත්ම කරුණ සඳහන් වන්නේ ඉන්පසුවය. ඒ ඉඩම් ව්යාපෘතිය වෙනුවෙන් ශ්යාමෝපාලි මහා නිකායේ මල්වතු පාර්ශ්වයට රුපියල් මිලියන 25ක මුදලක්ද ගංගාරාම රජමහා විහාරයට රුපියල් මිලියන 25ක මුදලක්ද පරිත්යාග වශයෙන් ලබාදිය යුතු බවය. ඒ අනුව එම පරිත්යාගී ආධාරය වන රුපියල් මිලියන 50ක මුදලද ඉඩම් ව්යාපෘතියට අමතරව ශී්ර ලංකා කි්රකට් විධායක සභාව එම දින අනුමත කර තිබේ.
එම අනුමැතිය කි්රයාත්මක කිරීම පරක්කුවේදෝ යන සැකය නිසාම කලබලයට පත්වී ඇති ශී්ර ලංකා කි්රකට් නිලධාරීන් ශ්යාමෝපාලි මහා නිකායේ මල්වතු පාර්ශවයේ මහනායක අතිපූජ්ය තිබ්බොටුවාවේ ශී්ර සුමංගල හිමියන්ට 2017 මැයි මාසයේදීම අත්අකුරෙන් ලියා රුපියල් මිලියන 25ක චෙක්පතක් තිළිණ කර තිබේ.
නුවර කටුගස්තොට වට්ටාරම්තැන්න පාරේ ශාන්ත අන්තෝනි විද්යාලයීය කී්රඩාංගණය අසල ඇති ගංගාරාම රජමහා විහාරයට අයත් ඉහත ඉඩමේ පර්චසයක වටිනාකම ශී්ර ලංකා කි්රකට් සභාපති තිලංග සුමතිපාල දක්වා ඇති ආකාරයට රුපියල් දසලක්ෂයක් දැයි අපි නොදනිමු. එහෙත් අවසානයේ මෙම ඉඩම් ගනුදෙනුව වෙනුවෙන් ශී්ර ලංකා කි්රකට් ආයතනය වියදම් කරන්නට යන මුදල, ආධාර මුදල්ද සමග රුපියල් මිලියන 263කි. ඒ වූ කලි අදාළ ඉඩම තිලංග සුමතිපාල ප්රකාශ කර ඇති වටිනාකමට මිලදී ගත්තද මිලදී ගත හැකි මුදලකි. එහෙත් මෙහිදී සිදුවන්නේ මිලදී ගැනීමක් නොව කල්බදු ගැනීමකි. එම ඉඩම කල්බදු කාලසීමාවට භාවිත කිරීමේ හැකියාව ශී්ර ලංකා කි්රකට් ආයතනයට ලැබීම පමණය. ඉඩමේ අයිතිය ඇත්තේ ගංගාරාම රජමහා විහාරයටය.
ඒ සා විශාල ඉඩමක් මිලදී ගැනීමේදී පර්චස් වටිනාකම පර්චස් ගණනට විකුණනවාට වඩා අඩුවීම සාමාන්ය දෙයකි. කොහොමත් ඉඩමක වටිනාකම තක්සේරු කිරීමද එම තක්සේරුව අනුව කල්බදු වටිනාකම තීරණය කිරීමද සිදුවිය යුත්තේ රජයේ හෝ පෞද්ගලික අංශයේ තක්සේරුකරුවන් අතින්ය. මෙහිදී ඒ කිසිවක් වී නැති බව පෙනේ. ශී්ර ලංකා කි්රකට් යනු පෞද්ගලික ආයතනයක් නොවන නිසා අනිවාර්යයෙන්ම එවැනි ගනුදෙනුවක් පිළිබඳව රජයේ තක්සේරුකරු ම`ගින් තක්සේරුවක් ලබා ගැනීම සිදු කළ යුත්තක්මය. රටේ අනෙකුත් ජාතික කී්රඩා සංගම් රජයේ විගණනයට ලක්වෙද්දී රජයේ විගණනයට ලක් නොවී පාට් දමමින් සිටින ශී්ර ලංකා කි්රකට් ආයතනය රජයේ තක්සේරුකරු ළ`ගට යාදැයි සිතීම උගහටය.
මෙම ඉඩමේ බදු ගිවිසුම් අයදුම් පත්රය බෞද්ධ කටයුතු දෙපාර්තමේන්තුවට යැවීම සම්බන්ධයෙන් සඳහන් වීම තුළින් පෙනෙන්නේ මෙම ඉඩම විහාර දේවාලගම් පනත යටතට වැටෙන දේපලක් බවය. එවැනි දේපලක් බදු දීමේදී බෞද්ධ කටයුතු දෙපාර්තමේන්තුවේ අවසරය පමණක් නොසෑහේ. ඊට නීතිපතිවරයාගේ අවසරය ලැබිය යුතු බව එම විෂය පිළිබඳ ප්රමාණිකයන්ගේ අදහසය.
කෙසේ වෙතත් මෙම ඉඩම් ගනුදෙනුව හැර ශී්ර ලංකා කි්රකට් සරසවිය ඉදිකිරීම සඳහා යන වියදම ගැන එම විධායක කමිටු වාර්තාවේ සටහන්වල සඳහන් වන්නේ නැත. එවැනි අවශ්යතාවක් කොහොමත් තිලංග සුමතිපාල වැන්නකුට ප්රමුඛ වන්නේ නැත. ඔහුට අවශ්ය වන්නේ සිය ජීවිත කාලයම ශී්ර ලංකා කි්රකට්හි වැජඹීම සඳහා කී්රඩා සමාජවලට නිලධාරීන්ට අනෙකුත් අයට සලකනවා වාගේම බුද්ධ සාසනයටත් සැලකීමටය. සමස්ත ලංකා බෞද්ධ මහා සම්මේලනයේ සභාපතිනිය වශයෙන් ඔහුගේ මව වන මිලිනා සුමතිපාලද, සභාපතිවරයා වශයෙන් ඔහුගේ සහෝදරයා වන ජගත් සුමතිපාලද දැරූ හා දරමින් සිටින නම්බුනාමවල සම්බන්ධයද ඔහුට මේ සඳහා බොහෝ විට හේතුකාරක වන්නට ඇත.
එම අවශ්යතාව වඩාත් හොඳට ප්රකට වන්නේ අදාළ ඉඩම් ගනුදෙනුව පිළිබඳව මල්වත්ත මහානායක හිමියන් සමග අවබෝධතා ගිවිසුමක් 2017 අපේ්රල් 20 දින අත්සන් කර ඒ පිළිබඳව 2017 අපේ්රල් 22 දින පැවති විධායක සභාව දැනුවත් කර අනුමැතිය ගැනීමේ, සිය දේශපාලන හාම්පුතුන්ගේ ඒකාධිපති ස්වරූපය ප්රදර්ශනය කර ඇති නිසාය.
මෙම ඉඩම් ගනුදෙනුවේ ඇති රහසිගතභාවය හා සටකපටකම හොඳින්ම තවදුරටත් ප්රදර්ශනය වන්නේ කි්රකට් සරසවියක් පිළිබඳව ශී්ර ලංකා කි්රකට් ආයතනය ප්රසිද්ධියේ කිසිවක් රටට කියා නැති නිසාය. ශී්ර ලංකා කි්රකට් ආයතනයේ නිල වෙබ් අඩවිය වන www. srilankacricket.lk වෙබ් අඩවියේද මේ රටේ කි්රකට් ලෝලීන් දැනගත යුතු එම සුවිශේෂ ව්යාපෘතිය ගැන කිසිවක් සඳහන් වන්නේ ද නැත. ඒ මෙම ගනුදෙනුවේ සැංගිය යුතු තැන් රාශියක් ඇති නිසාද?
‘මට ශත පහක්වත් දීලා නැහැ’
නැහිණිවල පියදස්සී හිමි
ප්රධානී, ගංගාරාම රජමහා විහාරය
මෙම ඉඩම් ගනුදෙනුවේදී රුපියල් මිලියන 25ක පරිත්යාගයක් ලැබීමට නියමිතව සිටි ගංගාරාම රජමහා විහාරයේ නායක හිමියන් වන නැහිණිවල පියදස්සී හිමිගෙන් එම මුදල් ඒ හිමියන්ට ලැබුණේ දැයි කළ විමසීමේදී ප්රකාශ කළේ ‘මට ශත පහක්වත් දීලා නැහැ’’ යනුවෙන්ය. කල්බදුවලට අදාළ වාර්ෂික මුදල ලැබෙනවාදැයි කළ විමසීමේදී පිළිතුර වූයේ ‘‘ඒක ගෙව්වෙත් නැහැ’’ යන්නය. මෙම ඉඩම් ගනුදෙනුවට අදාළ ඔප්පු ලිව්ව බවත් මහනායක හිමියන්ගේ කීම අනුව එම ඔප්පුව ලබාදුන් බවත්ය. වැඩිදුරටත් එම හිමියන් ප්රකාශ කළේ උන්වහන්සේ විදේශගතව සිටින බැවින් රටට ආ පසු අමතන ලෙසය.
මහනායක හිමි
සම්බන්ධ නොවේ.
මල්වත්ත මහා විහාරයේ මහා නායක හිමියන් දුරකථනය ඔස්සේ සම්බන්ධකර ගැනීමට උත්සාහ කිරීමේදී එම විහාරයේ පිළිතරු වූයේ ඒ හිමියන්ගේ ලේකම් ධුරයේ කටයුතු කරන සුමංගල හිමියන් සම්බන්ධ කර ගන්නා ලෙසය. සුමංගල හිමියන්ට කථා කිරීමේදී උන්වහන්සේ කීවේ ඒ ගැන කිසිවක් නොදන්නා බවය. රුපියල් මිලියන 25ක මුදලක් මහනායක හිමියන්ට ලැබුණාද යන්න ඒ හිිමියන්ගෙන් විමසා පසුව දැනුම්දිය හැකි බවය.
තිලංගද බැරිවේ
තිලංග සුමතිපාල මහතාගෙන්ද මේ පිළිබඳව විමසීම සඳහා ඔහුගේ ජංගම දුරකථනයට ඇමතුම් ලබාගත්තද ඔහුද දුරකථනය ඔස්සේ සම්බන්ධ කර ගැනීමට නොහැකි විය.