මගේ මිතුරෙක් ඔහුගේ වැඩිමහල් දියණියට සහකාරයෙකු සෙවීය. මේ දියණියගේ කේන්දරයේ ප‍්‍රශ්නයක් නිසා, සෑම විවාහ යෝජනාවක්ම ප‍්‍රතික්ෂේප විය. අර කියන ප‍්‍රශ්නය ඉවත් කොට අලූත් (හොර) කේන්දරයක් හදා ඊළඟ විවාහ යෝජනාවට ඉදිරිපත් කළ යුතුව ඇතැයි වරක් මම යෝජනා කෙළෙමි. මගේ මිතුරා එයින් කෝපයට පත්විය. හේතුව, තමාගේ දියණියගේ අනාගතය කාලකණ්ණි වීම පිළිබඳ හැඟීමක් මට නැති වීම ගැන ය. ඔහුගේ විශ්වාසය වුණේ, බොරු කේන්දරයක් මත පදනම් වන විවාහයක් අසාර්ථක විය හැකි බවයි. හැම කේන්දරයක්ම බොරුවක් බව ඔහුට ඒත්තු ගැන්වීමට මට නොහැකි විය.
අවුරුදු තිහකට පසු මේ මිතුරා සිටින තැනක් ගැන ආරංචියක් ලැබී ගිය මාසයේ මම ඔවුන්ගේ නිවසට ගියෙමි. මගේ මිතුරාට දියණියන් හත් දෙනෙක් සිටියෝය. වැඩිමහල් දියණිය හැරුණු කොට අනිත් සෑම දියණියකම දැන් විවාපත්ව ගොසිනි. වැඩිමල් දියණිය අවිවාහක ගුරුවරියක වශයෙන් ලබන වසරේ විශ‍්‍රාම යාමට නියමිතයි. තවමත් ඈ රූමත් ය. එහෙත් දැන් ‘නිසි කල වයස’ පැන ගොසිනි. මේ කතාව මා කීවේ නිශ්චිත මොහොතක ඇති වැදගත්කමත්, අතපසු වන යම් නිශ්චිත මොහොතක් යළි කිසි දා පැමිණීමේ ඉඩක් නොතිබිය හැකි බවත් කියාපෑමටයි.
පෙබරවාරි 10 වැනි දා පළාත් පාලන ඡුන්දයෙන් එක්සත් ජාතික පක්ෂය සියයට 32 දක්වා පහළ වැටුණි. ජනාධිපතිවරයාගේ නායකත්වයෙන් යුත් ශ‍්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය සියයට 4 දක්වා පහළ වැටුණි. මේ ඡුන්දය පැවැත්විය යුතුව තිබුණේ, ඊට අවුරුදු තුනකට කලිනි. එහෙත්, මැතිවරණයට කලින් ශ‍්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ නායකත්ව කේන්දරය එකලස් කර ගැනීමේ රාජකාරියක් සිරිසේන ජනාධිපතිවරයාගේ කර මත පැටවී තිබුණි. එම ඡන්දය කල් ගියේ සීමා නිර්ණය සඳහා කාලයක් අවශ්‍ය කිරීම නිසා ය යන නිල හේතු දැක්වීම තුළ අර්ධ සත්‍යයක් සමග ගැබ්ව තිබුණේ ලොකු බොරුවකි. සමස්ත ශ‍්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂ නායකත්වය තමන්ගේ අතට නොගෙන මැතිවරණයකට යාමට ජනාධිපතිවරයා පස්ස ගැසීම සැබෑ හේතුවයි.
මේ කියන අපතේ ගිය අතිරේක කාලය ප‍්‍රයෝජනයට ගෙන ජනාධිපතිවරයා තමන්ගේ පක්ෂ පවුලේ ප‍්‍රශ්නය නිරාකරණය කර ගන්නා තෙක්, අගමැතිවරයාගේ පැත්තෙන් කළ යුතුව තිබුණු යහපාලන ක‍්‍රියාකාරකම් නිසියාකාරයෙන් ඉටු විණි නම්, පෙබරවාරි 10 ප‍්‍රතිඵලය බෙහෙවින් වෙනස් විය හැකිව තිබුණි. එහෙත් එක පැත්තකින්, එවැනි ක‍්‍රියාමාර්ග ගැනීමේ හැකියාවක්, පවතින තත්වය තුළ නොතිබුණු බවක් පෙනෙන්ට තිබුණි. අනිත් පැත්තෙන්, අගමැතිවරයා සහ ජනාධිපතිවරයා වෙනම ගණන් බැලීමක කොටු වී සිටීමත් ඊට හේතු විය.
මේ කාරණා දෙක අපි පැහැදිලි කර ගනිමු. ‘පවතින තත්වයන් තුළ හැකියාවක් නොතිබුණු’ බව යන්නෙන් අදහස් වන්නේ කුමක්ද? එහි සරල අදහස වන්නේ, අගමැතිවරයා සහ ජනාධිපතිවරයා යන දෙදෙනාගේ මූලෝපායයන් එකිනෙකට හරස්ව සිටීමයි. 2015 ජනවාරියට කලින් අපේ මැතිවරණවලින් යම් පිළක් ජයග‍්‍රහණය කොට ඇත්තේ, එක් ප‍්‍රධාන පක්ෂයක වැඩපිළිවෙළක් මත තනි නායකයෙකුගේ පුරෝගාමීත්වයෙනි. ඞී. ඇස්. සේනානායක, එස්. ඩබ්. ආර්. ඞී. බණ්ඩාරනායක, සිරිමා බණ්ඩාරනායක, ජේ. ආර්. ජයවර්ධන, ආර්. ප්‍රේමදාස, චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායක සහ මහින්ද රාජපක්ෂ ඊට නිදසුන් ය. (මේ සෑම නායකයෙකු සමගම, එක්තරා දුරකට වෙනත් කණ්ඩායම් සහ පක්ෂ යම් මට්ටමකින් සම්බන්ධ වී සිටියේය යන්න මගේ මූලික තර්කයට පටහැනි නොවේ*. මගේ තර්කය වන්නේ, පළමු වරට, රටේ ප‍්‍රධාන පක්ෂ දෙකේ දෘෂ්ටිවාදය, රාජ්‍යකරණය තුළ එකට ගමන් කිරීමට ගොස් හැලහැප්පෙනු දැකීමට ලැබුණේ 2015 සිට බවයි. ඇත්තෙන්ම එය එසේ නොවිය යුතුව තිබුණි. සම්මුති ආණ්ඩුවක් යනු, ප‍්‍රධාන ප‍්‍රවාහයේ දේශපාලනික ධාරා දෙකේ අවර ලක්ෂණ එක් තැන් කර ගත් ආණ්ඩුවක් නොව, ඒ පක්ෂ දෙකේ යහපත් අංග එක් තැන් කර ගත් ආණ්ඩුවකි. එබැවින්, 2015 ජනවාරියෙන් පසුව ඇති විය යුතුව තිබුණේ, ප‍්‍රධාන පක්ෂ දෙක විසින්ම ඒ දක්වා අනුගමනය කර තිබූ අවර දෘෂ්ටිවාදයන් පසෙක ලා, 2015 ජනවාරියේ කතිකාව මත අලූත් පාලන ව්‍යුහයක් සහ නව දැක්මක් ගොඩනගා ගැනීමයි.
ඊට පාදක විය යුතු (යහපාලනික) දෘෂ්ටිවාදය පෝෂණය කළ හැකි ඉසව් කිහිපයක් තිබුණි. මේ ලිපි පෙළේ කලින් සඳහන් කළ රාජපක්ෂ සංස්කෘතිය ආපසු හැරවීම සඳහා ඒ ඉසව් ඔස්සේ ගමන් කිරීම අනිවාර්ය විය. ඒ අනුව, හිටපු රජයේදුෂිතයන් සහ අපරාධකරුවන් නීතිය ඉදිරියට පැමිණවිය යුතුව තිබුණේ, හුදෙක් ඔවුන්ට දඬුවම් කිරීම සඳහා හෝ ඔවුන් කොල්ලකෑ මහජන ධනය ආපසු ලබා ගැනීම සඳහා පමණක්ම නොව, අලූත් දේශපාලනික සංස්කෘතියක අඩිතාලම ගොඩනගා ගැනීමත් සඳහා ය. ඒ සමග එකට ගමන් කෙරෙන මතවාදීමය සටන් ඉසව්වක්, ඊට අමතරව, අවශ්‍ය කෙළේය. ඒ සටන් ඉසව්වේ අවශ්‍යතාව ඉතා සරල උදාහරණයකින් පැහැදිලි කළ හැකිය. පසුගිය දා පුවත්පත් වාර්තාවකට අනුව, නොරොච්චෝලේ ගල්අඟුරු බලාගාරයෙන් නිකුත් කෙරෙන අපවායුව නිසා, ලෝකයේ පැරණිතම වෘක්ෂයක් වශයෙන් ගැනෙන අනුරාධපුරේ ශ‍්‍රී මහා බෝධිය විනාශ විය හැකි බව එක් පරිසර ‘විද්‍යාඥයෙකු’ කියා තිබුණි. ගල්අඟුරු බලාගාර නිසා පරිසරයට විය හැකි හානිය කිසිවෙකු ප‍්‍රතික්ෂේප කරන්නේ නැත. ජලවිදුලි බලාගාර ගත්තත්, න්‍යෂ්ටික බලාග ාර ගත්තත් එසේමැයි. එහිදී අතිශයෝක්තියත්, අවතක්සේරුවත් යන දෙපැත්තේ සිට කෙනෙකුට තර්ක කිරීම අපහසු නැත. එහෙත් යම් ‘විද්‍යාඥයෙකු’ එම හානිය අතිශයෝක්තියට නංවමින්, සිංහල-බෞද්ධයන්ගේ වන්දනීය වෘක්ෂයක්, බිය දැනවීමේ ඔට්ටුවක් වශයෙන් හුවාදැක්වීම මගින් කියාපාන්නේ, දේශපාලනඥයන් පමණක් නොව, මේ කියන ‘විද්‍යාඥයන්’ පවා ආගමික සාධකය, තමන්ගේ මතවාදයක් පහසුවෙන් සමාජගත කිරීම සඳහා සුරුවිරු අවියක් වශයෙන් පාවිච්චියට ගන්නා අන්දම ය. අනිත් අතට, තමන්ගේ දරුවන් සුපිරි පාසල්වලට ඇතුළත් කර ගන්නැයි කියමින් හෝ තීරුබදු රහිත වාහන බලපත‍්‍ර ඉල්ලමින් හෝ නිතර වැඩ වර්ජන කරන මේ රටේ වෛද්‍ය වෘත්තිකයන් නියෝජන කරන සංවිධානය මගින් මේ වන තෙක් අම්පාරේ ‘වඳ පෙත්ත’ ගැන වෛද්‍ය විද්‍යාත්මකව පැහැදිලි නොකිරීම පසුපස, සුළු ජාතික අගතිය කෙරෙහි වන නැමියාව පැහැදිලිව පෙනෙන්ට තිබේ. ඉතා මෑතක උදාහරණයක් ගත්තොත්, මධ්‍යම පළාතේ ආණ්ඩුකාර ධුරයට රෙජිනෝල්ඞ් කුරේ පත්කිරීම, කුල සාධකය මත වැළැක්වීමට සියම් නිකායට ඉඩ හැරීමට තරම්, මේ ලෞකික රාජ්‍යයේ ජනාධිපතිවරයාත්, අගමැතිවරයාත් යන දෙදෙනාම එකී දෘෂ්ටිවාදය තුළ හීලෑ වී ඇති තරම කියාපෑවේය. මේ දෘෂ්ටිවාදය තවමත් පෝෂණය වන්නේ, ජාතිය, ආගම, කුලය ආදි අගතීන්ගෙනි.
රාජපක්ෂ පාලන සමයේ ජාතීන් අතර සහයෝගීතාව බිඳහෙලූ සංඝයා වහන්සේලා දෙතුන් දෙනෙකු සම්බන්ධයෙන් සහ රටේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදයත් ශිෂ්ටත්වයත් දුෂ්‍ය කළ, අපරාධ ගණනාවකට සම්බන්ධ හමුදා සේවයේ සුළුතර පිරිසක් ‘රණ විරුවන්’ වශයෙන් බෞතීස්ම කොට සමාජගත කළ පැවති රජයේ පිළිවෙත සහ අලූත් රජයේ පිළිවෙත අතර පැහැදිලි වෙනසක් ඇති කර ගැනීමට යහපාලකයා අසමත් වුණි. මේ කියන සංඝයා වහන්සේලා සහ ‘රණවිරුවන්’ පිළිබඳ රාජපක්ෂ දෘෂ්ටිවාදය, අලූත් පාලකයෝ තමන්ගේ ‘නිල නොවන’ දෘෂ්ටිවාදය බවට පත්කර ගත්හ. ගලගොඩඅත්තේ ඥානසාර භික්ෂුව වරක් සැඟව සිටියදී (ඇත්තෙන්ම ඔහු සැඟව සිටියා නොව, සැඟව සිටින බවක් පාලකයෝ රටට ඇඟවූහ) අත්අඩංගුවට ගෙන රක්ෂිත බන්ධනාගාරගත කිරීම අවසාන මොහොතේ වැළැක්වූයේ, අගමැතිවරයාගේ උපදෙස් පිට, හිටපු නීතිය හා සාමය ඇමති සාගල රත්නායක විසිනි. අම්පාරේ ‘වඳ පෙත්තක්’ සහ දිගන වාහන අනතුරක් මහා විනාශයක් දක්වා දුරදිග යන්නේ ඉන් පසුව ය. දැන්, රාජපක්ෂලාගේ චේතනාන්විත අලූත්ගමට ගැළපෙන්නට, යහපාලනයේ අචේතනික දිගනක් අපට ලැබී තිබේ.
ඉහත ෙඡ්දයක සඳහන් වන, ‘අගමැතිවරයා සහ ජනාධිපතිවරයා වෙනම ගණන් බැලීමක කොටු වී සිටීම’ යන කාරණය දැන් සැලකිල්ලට ගත හැකිය.
පළාත් පාලන ඡුන්දය ජනාධිපතිවරයාගේ අවශ්‍යතාව මත ව්‍යාජ හේතු යටතේ කල් දැමෙන අතරේ, එයම අගමැතිවරයාගේ ගණන්හිලව්වලටත් ගැලපුණි. අවසානයේ සිදුවුණේ, තමන් පොරොන්දු වූ මුත් පැහැර හැරිය පොරොන්දු ගණනාවක් පිළිබඳ මනා අවබෝධයක් රටට ලබා ගත හැකි තරමේ කාලයක් ඡුන්දදායකයාට ලැබීමයි. ජනාධිපතිවරණයෙන් අනතුරුව පළාත් පාලන ඡුන්දය පැවැත්විය යුතු නියමිත වෙලාවේ එය පැවැත්වුණි නම්, ආණ්ඩුවේ මේ පස්ස ගැසීම (සොරුන් සහ අපරාධකරුවන් නීතිය ඉදිරියට පැමිණවීමේදී පස්ස ගැසීම) ඡන්දදායකයාට පෙනෙනු ඇත්තේ මීට වඩා අඩුවෙනි. දැන් සිදු වුණේ, ඒ දේවල් ගැන තමන්ගේ සැබෑ කෙරුවාව හොඳින් තේරුම් ගැනීමට තරම් කාලයක් ආණ්ඩුව විසින්ම රටට ලබා දී ඡන්දයට යෑම නිසා, පොහොට්ටුවට විශාල ජයග‍්‍රහණයක් අත්කර ගැනීමට අවස්ථාව උදා කර දීමයි.
අපට සිටින්නේ අංකගණිතය දන්නා අගමැතිවරයෙකි. අංක ගණිතය අනුව, 2 සහ 2 එකතුව 4 කි. එහෙත් දේශපාලනයේදී ගණන් හැදෙන්නේ එලෙස නොවේ. 2 සහ 2 එකතුව, දේශපාලනය තුළ, 5 වීමටත්, 3 වීමටත් (වෙනත් ඕනෑම සංඛ්‍යාවක් වීමටත්* ඉඩ තිබේ. දාම් ලෑල්ලක ඉත්තන් ලීයෙන් හැදී තිබෙන තාක් කල්, දාම් අදින්නාගේ ගණනය කිරීම් අනුව තාර්කික ප‍්‍රතිඵලය නිශ්චය වන්නේය. එහෙත් මේ ඉත්තන් මනුෂ්‍යයන්, සමාජ සත්වයන් සහ සමාජ සම්බන්ධතා වන විට, එම ගණනයේ තර්කණය සහමුලින් වෙනස් වෙයි. උදාහරණයක් වශයෙන්, ශ‍්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය දෙකඩ කිරීමේ ශුද්ධ වාසිය තමන්ට ලැබෙතැයි අගමැතිවරයා කළ ගණනය, පෙබරවාරි 10 ප‍්‍රතිඵලයෙන් පුස්සක් වීම දැක්විය හැකිය. එසේ වුණේ ඇයි? සිරිසේන/රාජපක්ෂ වශයෙන් ශ‍්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය දෙකඩ කිරීම සඳහා, රාජපක්ෂලා යම් ආකාරයකින් ආරක්ෂා කිරීමේ වගකීමක් භාර ගැනීමට අගමැතිවරයාට සිදුවිය. ඒ සඳහා වන ඇතැම් ‘සේවාවන්’ සැපයීමේදී, තමාගේම කඳවුරේ පදනමත්, ස්වාධීන ඡන්දදායකයාගේ විශ්වාසයත් තමාට අහිමි වන බව ඔහුගේ ගණනයට හසුව තිබුණේ නැත.
අනිත් අතට, රාජපක්ෂලාගේ ඡන්ද පදනම තමා වෙත දිනා ගැනීම සඳහා අගමැතිවරයා ඇතුළු එක්සත් ජාතික පක්ෂය නිර්දය විවේචනයට ලක්කළ යුතුව ඇතැයි ජනාධිපතිවරයා සිතුවේය. ඔහුගේ එම විවේචනය, බුද්ධිමය තර්කනයකට වඩා කුතර්ක මත මොන තරම් පදනම් වී ද යත්, ඒ මගින් ඔහු දෙපැත්තකින් බැටකෑවේය. එක පැත්තකින්, තමාව බලයට පත් කළ කඳවුර ඔහු සදහට අහිමි කර ගත්තේය. අනිත් පැත්තෙන්, ‘කොපියට’ වඩා ‘ඔරිජිනල්’ එක කොහොමත් හොඳ බවට, රාජපාක්ෂික ඡන්දදායකයෝ තීන්දු කළහ. (ඉතිරිය ඊළඟට)
