විනාශයකට අත වැනිල්ලක්
සිනමාවේදී චින්තන ධර්මදාස
ශක්තිමත් පාලකයෙක් ඉල්ලන්නේ දුර්වල මිනිසුන් ඉන්න රටවල්. පුරවැසියන් දුර්වල වෙද්දී ශක්තිමත් පාලකයන් ඕනෑ වෙනවා. ලංකාවේ මිනිස්සු එයලාව කවුරුහරි පාලනය කළේ නැත්නම් තමන්ම මොනවා කරයිද කියලා බයයි. ඇත්තටම මේ වගේ අයට පුරවැසියන් කියන්නත් නරකයි. ඉන්න අයට ෂුවර් නැහැ නිදහස හෝ ප‍්‍රජාතන්තවාදය තිබුණොත් තමන්ට තමන්වම පාලනය කරගන්න බැරිවේවි කියලා. ලොකු තාත්තා කෙනෙක් ඉඳගෙන තමන්ව පාලනය කරන්න ඕනෑ කියලා ඔවුන් ඉල්ලනවා.
එවැනි පාලනයක් ඉල්ලන අයට ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී රජ්‍යය ගැන අදහසක් නෑ. පාලකයෙක් කරන්න ඕනෑ යටිතල පහසුකම්, ජාත්‍යන්තර සම්බන්ධතා වගේ කටයුතු වලින් රාජ්‍යයක පැවැත්මට පදනම හදන එක විතරයි. ගෙවල් හදන එක, ආර්ථිකය දියුණු කරන එක, රට දියුණු කරන එක මිනිස්සු අතේ තියෙන දෙයක්. තමන් වැඩකරලා තමන්ගේ රටේ සංස්කෘතිය, ආර්ථිකය හදන එක පුරවැසියන්ගේ වැඩක්. ඒක පාලකයන් ලවා කරවාගන්න බෑ.
ඔය ශක්තිමත් පාලකයන් ගැන ආදර්ශ හදපු සිංගප්පූරුව වගේ රටවල් මැරුණු රටවල් ලෙස සලකන්න වෙනවා. ඒවායේ පුරවැසියෝ හිරකාරයන් වගේ ඉන්නේ. වෙන රටවල අය සිංගප්පූරුවට ඇවිත් වෙළඳාම් කරගෙන ලාභ උපයලා විනෝද වෙලා යනවා. සිංගප්පූරුවේ පුරවැසියන් යන්ත‍්‍ර වගේ ඉන්නවා. ඒක ප‍්‍රාර්ථනා කරන්න ඕනෑ තත්වයක් නෙවෙයි.
පාලකයා තමන් වටේට ශක්තියක් ගොඩනඟා ගන්නේ නැත්නම්, පාලකයා දුර්වල නම් පුරවැසියන්ගේ පැත්තෙන් නීතිය හා සාමය, අයිතිවාසිකම්, නිදහස, සංස්කෘතිය, ආර්ථිකය වගේ ක්ෂේත‍්‍රවල ඉල්ලීම් දිනාගන්න ලේසියි. දුර්වල යැයි සම්මත පාලකයා පුරවැසි ඉල්ලීම්වලට කන්දෙනවා. ශක්තිමත් යැයි සම්මත පාලකයා පුරවැසියා කියන දේ අහන්නේ නැතිව තමන්ගේ ඔළුවේ තියෙන දේ කරනවා. හැමතිස්සේම රටකට ඉල්ලන්න ඕනෑ පුරවැසියන්ගේ ශක්‍යතාවයන් වැඩිපුර එළියට ගන්න, පුරවැසි ඉල්ලීම් වැඩපුර එළියට ගේන්න ඉඩදෙන, පුරවැසියන්ට වැඩිපුර ඇහුම්කන් දෙන නායකයන්. එක මනුස්සයෙක් හා කණ්ඩායමක් තමන්ගේ අදහස් බලෙන් රට මත පටවලා රට ගෙනියන්න උත්සාහ කිරීම විනාශයකට අත වැනිල්ලක්.
අනුර, ගෝඨා, සජිත් කියන අපේක්ෂකයන් තුන්දෙනා ගැන කල්පනා කරද්දී අපි සලකන්න ඕනෑ ඒ ඒ පුද්ගලයන් කවුද කියන එක නෙවෙයි. ඔවුන් පසුපස තියෙන අපේක්ෂාව මොකක්ද කියන එක. උදාහරණයක් ලෙස සජිත් හා අනුර ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී අපේක්ෂා නියෝජනය කරනවා. ඔවුන් යටතේ පුද්ගල අයිතිවාසිකම් තහවුරු කරගන්න පුළුවන්. එහෙත් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ඉන්නේ සම්පූර්ණයෙන්ම ඒකාධිපතිවාදය පැත්තේ. අපි තෝරාන්න ඕනෑ පුරවැසියා ශක්තිමත් කරන පිළ.
බලවත් පාලකයෙක් ගැන මනස්තාගතයක්
කථිකාචාර්ය අතුල විතානවසම්
ශක්තිමත් පාලකයෙක් කියලා ඔය කියන්නේ වෙන කවුරුවත් ගැන නෙවෙයි, බලවත් පාලකයෙක් ගැන. මේ අය බලවත් පාලකයා කියන වචනය එළියට දාන්න අදිමදි කරනවා. නැත්නම් මෙයාලා වටහාගත් විදියට ශක්තිමත් කියන එකේ අදහස තමයි ඉතාමත්ව බලගතු පාලකයා කියන එක. මේ අදහස ඉදිරිපත් කරන ප‍්‍රධාන කඳවුරු දෙක අතරින් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ගැන අපි ඕනෑතරම් කතාකරලා තියෙනවා. ඔවුන් නිරාවරණය වී හමාරයි. ඒ නිසා මම කතාකරන්න බලාපොරොත්තු වෙන්නේ සජිත් පේ‍්‍රමදාස ගැන.
සජිත් පේ‍්‍රමදාස ශක්තිමත් පාලකයා ගැන නිතර කියා සිටිනවා. අපි විශ්වාස කරපු රනිල් වික‍්‍රමසිංහ මහතා කවදාවත් එහෙම කතා කීවේ නැහැ. ජේ.ආර්., පේ‍්‍රමදාස වගේ අය තමයි ඒවා කීවේ. එහෙත් සජිත් පේ‍්‍රමදාස ශක්තිමත් පාලකයා කියන අදහස වාචිකවම සජිත් පේ‍්‍රමදාස ඉදිරිපත් කරනවා. ඒක ඉතා විනාශකාරීයි. ඒ අනුව දැන් රටේ ප‍්‍රධාන අපේක්ෂකයන් දෙන්නාම කතාකරන්නේ ශක්තිමත් පාලකයන් ගැන.
දැන් ගෝඨාභය රාජපක්ෂවත් නොකියන දේවල් තමයි සජිත් පේ‍්‍රමදාස කියන්නේ. කායික ශක්තිය, බල සම්පන්නභාවය, ජවය, ශක්තිමත් පාලකයා වගේ දේවල් තමයි ඔහු වැඩිපුරම කියන්නේ. ඔහු රටේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය, ආණ්ඩුක‍්‍රම ප‍්‍රතිසංස්කරණ, ව්‍යුහයේ වෙනසක් වගේ මාතෘකා ගැන නිහඬව සිටිමින් ඒවා අවශ්‍ය නැති බව හඟවනවා. ඔහු වචනවලින්ම කියන්නේ මම 16 වැනිදා විධායක ජනාධිපති ධූරයට පත්වුණාම අහවල් දේවල් කරනවාය කියන එක. දැන් සජිත් සිය පාලනය ගැන කාවද්දන අදහස් අතර තියෙන්නේත් ඒ කාරණා. ජනාධිපති ලේකම් කාර්යාල, ජනාධිපති ජංගම සේවා, ගෙවල් ගාණේ පරීක්ෂාකාරී වීම, ඇමතිවරු යටත්ව තබාගැනීම, වැඩකරන්න බැරි ඇමතිවරුන්ව තමන් පත් නොකිරීම. පෙනෙන විදියට ඔහු කටයුතු කරන්නේ තාත්තා ජනාධිපති වෙද්දී තිබුණු ව්‍යවස්ථාව ගැන හිතලා. පියවි සිහියෙන් නෙවෙයි.
ඔහු 19 සංශෝධණයෙන් විධායක ජනාධිපති ක‍්‍රමයට කළේ මොනවාද කියලා වටහාගෙන නැති බව පේනවා. 19න් පසුව ඇතිවෙන්නේ සමහරු කියන වර්ගයේ නාමික ජනාධිපතිධූරයක් නොවෙයි. ඒක පැහැදිළියි. එහෙත් දැන් ජනාධිපතිවරයාට සමගාමීව ඉන්න බලවත් අගමැතිවරයයෙක් ඉන්නවා. ශක්තිමත් පාර්ලිමේන්තුවක් ඉන්නවා. මොන තත්වයක් යටතේවත් අවුරුදු හතරහමාරක් යනතුරු විසුරුවන්න බැරි පාර්ලිමේන්තුවක්. ජනාධිපතිවරයා කටයුතු කළ යුත්තේ පාර්ලිමේන්තුව හා අගමැතිවරයා සමඟ සහජීවනයෙන්. ශක්තිමත් පාලකයා කියන සංකල්පය එතැනින්ම බිඳවැටී හමාරයි.
එහෙත් රජ කාලයේ ඉඳන්ම ශක්තිමත්, බලවත් පාලකයෙක් ගැන මනස්තාගතයක් ලංකාවේ අපට තියෙනවා. අපි 2015 දී ශක්තිමත් පාලකයා ගැන අදහස බිඳහෙළන්නයි උත්සාහ කළේ. ඒත් දැන් ඒක තමයි හැම අපේක්ෂකයෙක්ම පාහේ ඉදිරියට ගෙනයන්නේ.
ගෝඨාභය හිතාමතාම ශක්තිමත් පාලකයා ගැන ඍජුව කතාකරන්නේ නැහැ. ඔහු කරන්න යන කාර්යභාරයන් ගැන කතාකරනවා. කෙසේවෙතත් ඔහු කියන්නේත් නැහැ ජනාධිපති ක‍්‍රමය අහෝසි කිරීම හෝ ආණ්ඩුක‍්‍රම ප‍්‍රතිසංස්කරණ ගැන. ඔහු ඉතා ප‍්‍රවේශම්කාරීව කටයුතු කරන්නේ. කෙසේ වෙතත් මම කලින් කීවා වගේ දැන් තියෙන අළුත්ම ව්‍යවසනය තමයි සජිත් පේ‍්‍රමදාසගේ චින්තන ව්‍යවසනය. මේක අපේ බුද්ධිමතුන් තේරුම් අරගෙන නැතැයි මට හැෙÛනවා. සජිත් කියනවා පියාණෝ වගේ කටයුතු කරන බව. ඔහු එතැන අදහස් කරන්නේ අත්තනෝමතික ලෙස පාලනය කරන බවයි.
සජිත් පේ‍්‍රමදාස යන්නේ වැරදි පැත්තට. ඒ ගැන අප කියන්න ඕනෑ. මේකේ ව්‍යවසනකාරී බව ජනතාව තේරුම් ගන්න ඕනෑ. ඔහුට මේවා පෙන්වාදෙන්න ඕනෑ. ජනමාධ්‍යවලින් මේවා පෙන්වාදෙන බව මට පේන්නේ නැහැ. පුරවැසියන් ඉන්න ඕනෑ ඔය නායකයන්ට වඩා ඉදිරියෙන්. නැත්නම් ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී ජයග‍්‍රහණ සජිත්ගෙන් හෝ ගෝඨාභයගෙන් බලාපොරොත්තු වෙන්න බැහැ.
නීතිගරුක පාලනයක්
මොහාන් සමරනායක
මම මේ අදහස් දැක්වීම් කරන්නේ කිසිම පක්ෂයක් ඉලක්ක කරගෙන නෙවෙයි. කිසිම පුද්ගලයෙක්ව ඉස්මතු කරන්නට හෝ විවේචනය කරන්නටත් නෙවෙයි. මම විශ්වාස කරනවා කඩාවැටුණු රටකට ශක්තිමත්, විනයගරුක, ප‍්‍රතිපත්තිගරුක, සංයමයකින් යුතු නායකයෙක් අවශ්‍යය බව. ඉතිහාසයේදීත්, වර්තමානයේත් එවැනි පාලකයන් සිටීමෙන් රටවල් සාර්ථකත්වය ලැබූ බවට උදාහරණ තියෙනවා.
ලංකාවේ ඉතිහාසයෙන් පවා එවැනි උදාහරණ දැකගන්න පුළුවන්. වියවුල් කාලවලින් පසුව බලයට පත්වූ ගැමුණු, විජයබාහු, පරාක‍්‍රමබාහු වැනි රජවරුන්ගේ කාලවලදී රට ස්ථාවරත්වය පත්වෙමින් දියුණුවට ළංවූ බව අප අසා තිබෙනවා.
නූතන ලෝකයෙන් පෙන්විය හැකි හොඳම නිදසුනක් තමයි නූතන රුසියාව. අතිශය බලවත්ව තිබුණු සෝවියට් දේශය අසූව දශකය අවසානයෙන් පසුව කඩාවැටුණා. 1991 දී රුසියාවේ ජනාධිපතිධූරයට පත්වුණ පළවැනි ජනාධිපතිවරයා බොරිස් යෙල්ස්ටින්. ඔහු බේබද්දෙක් බව රුසියාවේ ජනතාව පවා දන්නවා. ඔහුගේ කාලසීමාවේ රුසියාව විශාල වශයෙන් පිරිහුණා. වරක් ටයිම් සඟරාව ඔහුගේ යටතේ තිබෙන රුසියාව හඳුන්වලා තිබුණේ න්‍යෂ්ඨික අවිවලින් සන්නද්ධ බර්කීනා ෆාසෝ යනුවෙන්. බර්කිනා ෆාසෝ කියන්නේ අප‍්‍රිකාවේ තියෙන දිළිඳු රටක්. ඒ හා සසඳන තැනට රුසියාව කඩාවැටුණා.
එහෙත් ව්ලැඞ්මීර් පුටින් බලයට පත්වීමෙන් පසුව නැවත රුසියාව නැගීසිටියා. ඔහු පාවිච්චි කරපු ක‍්‍රමවේද ගැන ගැටළුවක් තියෙනවා වෙන්න පුළුවන්. දැන් ලෝකයේ මාධ්‍ය ආයතන රුසියාව සුපිරි බලවතෙක් ලෙස නැවතත් හඳුන්වනවා.
දැඩි පාලනයක් කියන එක තලා පෙලා විරුද්ධවාදීන්ව සිරගත කරන පාලනයක් ගැන මම අදහස් කළේ නැහැ. එහෙත් නීතිය හරිහැටි ක්රියාත්මක කරන, නීතිගරුක පාලනයක් තිබිය යුතුයි. අප ශක්තිමත් පාලනයක් යැයි කීවාම, එම වචනයෙන් හරිම පැහැදිළි අදහසක් නැගෙන්නේ නැති බව ඇත්ත. ලෝකයේ ඕනෑම දේශපාලන සංකල්පයක් ගැන ඔය බෙදීම තියෙනවා. ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය යන වචනය ගැනත් ඔය තත්වය තියෙනවා. සදාම් හුසේන් පවා තමන්ගේ රටේ තියෙන්නේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී පාලනයක් බව කීවා.
කෙසේ වෙතත් අද ලංකාවේ බොහෝ අය ලී ක්වාන් යූ මහතා සිංගප්පූරුව පාලනය කළ ක‍්‍රමවේදය ආදර්ශයට ගන්නවා. ඔහුත් ලිබරල්වාදී සංකල්ප අනුව ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍ර විරෝධී යැයි සම්මත ක‍්‍රමවේද පාලනයට පාවිච්චි කළා. යම් විදියකට මර්ධනකාරී උපක‍්‍රම ඔහු පාවිච්චි කරලා තිබුණා. එහෙත් ඔහු විනයගරුක භාවිතාවක් සමඟ රට පාලනය කළා. ඒ නිසා අපට කලින් ඒ ගැන නිශ්චිතව කියන්න බැහැ. භාවිතයෙන් තමයි ඒවා නිර්වචනය කරන්න වෙන්නේ.
පුද්ගලවාදයක් නැතිව, සියල්ලන්ට සමානව නීතිය ක්රියාත්මක වීම, පාලකයා වැනෙනසුළු කෙනෙකු නොවී ස්ථීර අධිෂ්ඨානයෙන් නීතිය ක්රියාත්මක කිරීම, පෞද්ගලික වාසි වෙනුවෙන් කටයුතු නොකිරීම ශක්තිමත් පාලනයකට අවශ්‍යයි. එහෙත් අද ඒ ගතිගුණ තියෙන්නේ කාටද කියන එක කලින් අනුමාන කරන්න බැහැ.
ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවිරෝධී නොවිය යුතුයි
නීතිඥ ශ‍්‍රීනාත් පෙරේරා
රටක් පාලනය කිරීමට ශක්තිමත් පාලකයෙක් හා පාලනයක් අවශ්‍ය බව කෙනෙකු කියනවානම්, මට ඒ සමඟ එකඟ වෙන්න පුළුවන්. එහෙත් ශක්තිය යන්නට විවිධාකාර අර්ථ නිරූපණ තියෙනවා. එහෙත් ඒකෙන් අදහස් වන්නේ ඒකාධිපති පාලනයක් නම්, දරදඬු පාලනයක් නම්, මිනිස් නිදහස යටපත් කරලා පාලකයාගේ අවශ්‍යතාවයට පමණක් තීන්දු ගන්න පාලනයක් නම් එයට එකඟ වෙන්න බැහැ. මිනිස් නිදහස අහුරලා ගෙනයන පාලනයක් ශක්තිමත් පාලනයක් ලෙස කෙනෙක් අර්ථකතනය කරනවා විය හැකියි. එහෙත් කිසිම පාලනයක් ශක්තිමත් පාලනයක් යැයි කියමින් ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවිරෝධී නොවිය යුතුයි.
එහෙත් එයින් අදහස් කරන්නේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය තුළ ජනතා අයිතිවාසිකම් තුළ නිවැරදි තීන්දු අරගෙන ඉදිරියට යන පාලනයක් ගැන නම් එයට එකඟ විය හැකියි. වංචාව හා ¥ෂණය හැකිතාක් පාලනය කරනවානම්, කුඩු ජාවාරම ආදී ජාවාරම් මර්ධනය කරන්නට අධිෂ්ඨාන කරගෙන නිශ්චිතව, නිත්‍යානුකූලව, අවංකව කටයුතු කරනවානම් එයට එකඟ විය හැකියි. ජනතාවගේ මුදල් රැුකගනිමින්, නාස්තිය හා වංචාව අවම කරගනිමින් රටේ ජනතාවගේ අභිවෘද්ධිය සඳහා කටයුතු කරනවානම් එකඟ විය හැකියි.
එවැනි පාලනයක් කෙනෙකුට ශක්තිමත් පාලනයක් ලෙස හඳුන්වන්න පුළුවන්. ඒත් මම කැමතියි ඒකට හොඳ පාලනයක් බව කියනවානම්. රටට හිතැති පාලනයක් ලෙස ඕනෑනම් හඳුන්වන්න පුළුවන්.
ලංකාවේ වරින් වර බලයේ හිටපු දේශපාලන පක්ෂ දෙකම තට්ටු මාරු පාලන ක‍්‍රමයට ගෙනගියේ අප බලාපොරොත්තුවන අන්දමේ පාලනයක් නෙවෙයි. වරින් වර බලයට පත්වූ අය අතරින් වැඩි පිරිසක් වංචාකාරයන්.
දැන් ශක්තිමත් පාලනයක් දෙන බව වැඩිපුර පොරොන්දු වෙන අය සිරුරෙන් ශක්තිමත්ද කියා මම දන්නේ නැහැ. එහෙත් ඒ අය අන්තර්ජාතික වශයෙන් ප‍්‍රසිද්ධියට පත්වූ වංචාකරුවන් පිරිසක් බව මම දන්නවා. ඔවුන්ව ශක්තිමත් පාලකයන් කියලා හිතමින් රටේ පාලනයට පත් කරගත්තොත් රට දැන් තියෙන තැනිනුත් පහළට වැටේවි.
වර්තමාන ආණ්ඩුව වංචනික බව ඇත්ත. එහෙත් අඩු තරමේ ඒ වංචා ¥ෂණ ගැන එළියට බැහැලා කතාකරන්නටවත් නිදහසක් තියෙනවා. ශක්තිමත් පාලනයක් ගැන කියමින් ඒ නිදහස නැතිකරන කෙනෙක් ආවොත් රට තවත් ආගාධයට යන එක ස්ථීරයි. ශක්තිමත් බව කියමින් තමන්ගේ හයිහත්තිය රටට පෙන්වන පාලනයක් නම් නොදෝමකිං කියලා කියන්න ඕනෑ.
